O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

---

Z Wiki.Meteoritica.pl

Nie masz uprawnień do edytowania tej strony, z następujących powodów:

• Wykonywanie tej operacji zostało ograniczone do użytkowników w grupie editor.
• Wyłączono możliwość edycji tej strony.

Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować.

__NOTOC__ == Zagadka "dwóch słońc" == {{InfoboxMeteorite | nazwa = Zabrodje | grafika = Zabrodje_(Prendel_1894_main_mass).jpg | opis = Masa główna (źródło: Prendel 1894) | klasa = Spadek | metbull = 30380 | lokalizacja = obwód miński, Białoruś | położenie = 53°42'N, 26°36'E<ref name="lokalizacja">w [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=30380 Meteoritical Bulletin] są podane błędnie: lokalizacja (obwód witebski, 55°11'N, 27°55'E) oraz TKW meteorytu; prawidłową lokalizację, obwód miński, podał Łaszkiewicz (1936), który w&nbsp;swym wykazie meteorytów polskich zamieścił również meteoryt Zabrodzie</ref> | data = 22 września 1893 r.<ref name="data">tj. 10 września 1893 roku wg kalendarza juliańskiego (''starego stylu'')</ref>, popołudnie ok. 14 (piątek) | typ = chondryt zwyczajny L6 | masa = 3,155 kg | liczba = 1(?) okaz | uwagi = w MetBull błędnie podana lokalizacja i&nbsp;waga okazu; prawdopodobnie jeszcze większy okaz nie został odnaleziony<ref name="meteorshop.ru"></ref> | cechy = ''hammer'' | synonimy = w NHM Cat: '''Vilna''', '''Zabrodzie'''; po rosyjsku: Забродье, po białorusku: Заброддзе }} Spadek meteorytu 22 września 1893 roku<ref name="data"></ref> (piątek) na [[Białoruś|Białorusi]] (chondryt zwyczajny L6, TKW 3,155&nbsp;kg). '''Do dziś nie odnaleziono masy głównej!'''<ref name="meteorshop.ru"></ref> Według relacji świadków (''Николай Шумчик'', ''Фома Демьяченко'' i&nbsp;''Станислав Комар'') meteoryt spadł na nowo-budowany dom w miasteczku '''Iwieniec''' (ros. ''Ивенец'', biał. ''Івянец''), który budował dla siebie Mikołaj Szumczikin ze wsi Zabrodzie (''Забродье''). Kamień przebił dach, wpadł do pomieszczenia i&nbsp;pozostawił głęboki ślad na ścianie (klasyczny [[:Category:Hammer|"hammer"]]). Według portalu Метеориты Беларуси okaz Szumczika ważył 3,155&nbsp;kg. '''Za portalem Метеориты Беларуси:''' {{AQuote-begin|width=|author=|title=|max-width=800px}} '''"Забродье"''' Воложский район, деревня Забродье. Свидетели – жители этой деревни Николай Шумчик, Фома Демьяченко и&nbsp;Станислав Комар. Во время строительства дома они заметили на небосклоне светящийся шар, услышали гул. Шар, летящий на высоте дождевых туч, приближался к&nbsp;деревне, увеличиваясь каждую секунду. Над Забородьем из него блеснул огонь, послышался звук похожий на выстрел, и&nbsp;упал камень, но не на землю, а&nbsp;на тот самый дом, который строил Щумчик и&nbsp;его соседи. Пробив стену, он попал в&nbsp;сени, оставив след на стене. Камень напоминал по форме головку снаряда. Общий вес 3,155&nbsp;кг. На сколе метеорит имеет серую окраску со слабым синеватым оттенком. Кора плавления – черная, слоистая поверхность. Был изучен в&nbsp;Одессе. {{AQuote-end | source =}} Ale jest też relacja o spadku drugiego, większego kamienia na pole pośród pracujących chłopów. W&nbsp;tym samym czasie co spadek w&nbsp;Iwienicu, chłopi na polu ze wsi Chotów (ros. ''Хотово'', biał. ''Хотава'') usłyszeli potężny szum, jakby burzy. Na bezchmurnym niebie zobaczyli "drugie słońce", które szybko zmierzało ku ziemi. Ze strachu aż się przeżegnali, gdy "drugie słońce" spadło na środek pola, pozostawiając głęboki krater. Gdy się do niego zbliżyli, w&nbsp;dole leżał kamień, który jeszcze wydzielał parę (''кипела вода и&nbsp;шел пар''). Chłopi próbowali go wydostać, ale ponieważ im się to nie udało zasypali go ziemią, gdyż utrudniał orkę i&nbsp;siewy (''мешал пахать и&nbsp;сеять''). Również fakt spadku meteorytu ukryły lokalne władze. Informacja o&nbsp;drugim większym kamieniu długo pozostawała tajemnicą, na informację o&nbsp;tym spadku natrafiono dopiero po blisko 100&nbsp;latach. '''Do dziś nie udało się znaleźć zasypanego meteorytu!''' Okaz Szumczika jest prawdopodobnie fragmentem tej większej bryły. Został mu on zarekwirowany i&nbsp;pod nazwą '''Zabrodje''' znajduje się obecnie na uniwersytecie w&nbsp;Mińsku.<ref name="meteorshop.ru">wg portalu [http://www.meteorshop.ru/ meteorshop.ru]</ref> '''Za portalem meteorshop.ru:''' {{AQuote-begin|width=|author=|title=|max-width=800px}} '''Загадка «Второго солнца»''' 22 сентября 1893 года, рано поутру, селянин Микола Шумчик из деревни Забродье, что под Ивенцом, мастерил крышу своей новой хаты. И&nbsp;вдруг он увидел, как с&nbsp;диким грохотом небольшой огненный шар пронесся над всей деревней, оставив позади себя светящийся шлейф, и&nbsp;угодил как раз в&nbsp;его дом. Шар пробил крышу, а&nbsp;затем попал в&nbsp;сени, оставив глубокий след на стене. В&nbsp;это же время крестьяне деревни Хотово (сейчас это Столбцовский район) работали в&nbsp;поле, когда внезапно услышали мощнейший гул, как от страшной грозы. При этом на небе не было ни облачка, правда, на нем было… два солнца, одно из которых стремительно неслось к&nbsp;земле. Крестьяне перекрестились, а&nbsp;«второе солнце» упало прямо посреди поля, оставив довольно глубокий кратер. Когда к&nbsp;нему сбежался народ, на дне все увидели большой камень, от которого шел пар. «Небесного гостя» сначала было попробовали достать, но потом просто засыпали землей – мешал пахать и&nbsp;сеять. Властям же решили ничего не говорить. А&nbsp;вот Шумчик не выкрутился – метеорит у&nbsp;него «реквизировало» местное начальство. Этот метеорит получил название «Забродье». Он откололся от основного, того, что упал возле деревни Хотово. Приблизительное место его падения наши ученые обнаружили лишь через сто лет, а&nbsp;сам камушек, присыпанный трудолюбивыми крестьянами, до сих пор ждет своего часа в&nbsp;земле. {{AQuote-end | source =}} ;Współczesne poszukiwania masy głównej Kilka lat temu (w&nbsp;2001 roku) pracownicy komisji ds. badań meteorytów Instytutu Geochemii i&nbsp;Geofizyki Białoruskiej Akademii Nauk prowadzili prace poszukiwawcze w&nbsp;rejonie domniemanego spadku masy głównej. Na podstawie opowieści ''Гендрика Талейко'', który relację o&nbsp;spadku meteorytu słyszał od swojej matki (która w&nbsp;momencie spadku miała 10&nbsp;lat), naukowcy zlokalizowali prawdopodobny rejon wydarzeń. Przeprowadzono próbne odwierty i&nbsp;badania magnetometrem, ale jak na razie nic nie znaleziono (przypomina to trochę historię poszukiwań meteorytu [[Gaj]]). Lokalizacja domniemanego obszaru spadku jest utrzymywana w&nbsp;tajemnicy. Fragmenty meteorytu Zabrodje w największych kolekcjach: :{| {{Koblitz Repository}} ! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi |- | Vilnius, Min. Mus. Univ. || 2600 g || main mass |- | Odessa, Geol.-Min. Mus. Univ. || 212 g || |- | Kankakee, Illinois, J.Schwade Colln. || 101 g || |- | Moscow, Acad. Sci. || 81 g || |- | Vilnius, Mus. Geol. Inst. || 32,2 g |- | {{Wielokropek}} |} Brak fragmentów tego meteoryt w polskich kolekcjach. == Źródła == '''Prior (1953)''' :{| class="wikitable-MET-cite" style="width:300px" | '''Zabrodje''', Vilna, Lithuania.<br /> Fell 1893, Sept. 22, 2&nbsp;hours before sunset.<br /> Synonym: Vilna.<br />{{Wielokropek}}<br />After appearance of a&nbsp;cloud moving from N.E. to S.W., and detonations, a&nbsp;stone about 3&nbsp;kg. fell through the roof of a&nbsp;house&nbsp;{{Wielokropek}} |} <br clear="all"/> == Lokalizacja == {{GEFrame-begin}} {{GEMap | kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Belarus-MM.kml | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Zabrodje-fit.kml | lat = 53.80 | lon = 26.70 | zoom = 9 | type = map }} {{GEIcon-PointRed}} (C) Chotów (''Хотово''), (I) Iwieniec, (Z) Zabrodzie {{GEFrame-end}} Podany przez Priora kierunek lotu bolidu, z NE na SW, zgadza się z&nbsp;wzajemną lokalizacją miejscowości '''Iwieniec''' i&nbsp;wsi '''Chotów''' (''Хотово''). Meteoryt (meteoryty?) spadł w obwodzie mińskim<ref name="lokalizacja"></ref> (ros. ''Минская область'', biał. ''Мінская вобласць''), rejonie stołpeckim (ros. ''Столбцовский район'', biał. ''Стаўбцоўскі раён'') w&nbsp;miasteczku '''Iwieniec''' (ros. ''Ивенец'', biał. ''Івянец'') i&nbsp;wsi '''Chotów''' (ros. ''Хотово'', biał. ''Хотава''). <br clear="all"/> === Mapy === <gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> File:Zabrodje_(Chrzanowski_XIV_S12_Minsk).jpg|'''Chatowa''', '''Jweniec''', '''Zabordzie'''; Mapa Polski z&nbsp;1859 roku (fragment) (źródło: Chrzanowski&nbsp;(1859)) File:Zabrodje_(A34_B43_(T27)_JEREMICZE_300dp).jpg|Fragment arkusza A34 B43 mapy z&nbsp;1924&nbsp;r (źródło:&nbsp;Arch. Map&nbsp;WIG) File:Zabrodje_(A33_B43_IWIENIEC_300dpi).jpg|Fragment arkusza A33 B43 mapy z&nbsp;1926&nbsp;r (źródło:&nbsp;Arch. Map&nbsp;WIG) </gallery> == Galerie == Masa główna meteorytu Zabrodje (źródło: Prendel 1894) <gallery caption="" widths="140px" heights="200px" perrow="3"> File:Prendel_(1894_Tafl_I).jpg|Plansza I. Okaz ma cechy okazu orientowanego File:Prendel_(1894_Tafl_II).jpg|Plansza II. Budowa mikroskopowa File:Prendel_(1894_p250).jpg|Opis plansz </gallery> <br clear="all"/> == [[Bibliografia]] == * {{Chrzanowski (1859)}} * {{Koblitz MetBase}} * Kosiński Janusz W., (2009), '''Meteorytyka w wybranych pozycjach polskiej literatury XIX i na początku XX w. (''The meteoritics in chosen positions of polish literature 19th and beginning 20th century'')''', ''Acta Soc. Metheor. Polon.'', 1, 2009, s. 67-81. Plik [http://www.ptmet.org.pl/wydawnictwa/2009%2013%20Kosinski.pdf PDF]; plik [http://psjd.icm.edu.pl:80/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-28954ca5-5bb3-4eac-a9cb-f4d7635bbb68 PDF]. * {{Krinov (1948) |page=236-237}} * {{Łaszkiewicz (1936)}} * Прендель Р. (Prendel R.), (1894), '''Метеоритъ "Забродье" (''Ueber den Meteoriten von Zabrodje'')''', ''Записки Новороссийского общества естествоиспытателей'', vol. 19(1), Одесса 1894, s. 243-250.<ref>zawiera dwie plansze ([[:Image:Prendel_(1894_Tafl_I).jpg|wygląd okazu]] i [[:Image:Prendel_(1894_Tafl_II).jpg|obrazy mikroskopowe]])</ref> Plik [http://www.knigafund.ru/books/56853/read#page249 PDF]. * {{Pokrzywnicki (1961, Litwa)}} * {{Prior (1953)}} * Васильев В.А., (1966), '''70-летние поиски увенчалысь успехом. История метеорита Забродье''', ''Природа'', 9, 1966, s. 71-73.<ref>w artykule znajduje się zdjęcie meteorytu, na którym prawdopodobnie zaprezentowano meteoryt Karakol, a&nbsp;nie Zabrodje(!?)</ref> {{Koblitz References |1=After the appearance of a cloud moving from NE to SW, and detonations, a stone of about 3kg fell through the roof of a house, R.Prendel, Mem. Soc. Nat. Nouvelle Russie, Odessa, 1894, 19, (1), p.243, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.532. Description and analysis, P.G.Melikov and L.V.Pissarjevsky, Ber. Deutsch. Chem. Gesell. Berlin, 1894, 27, (2), p.1235. Olivine Fa25, B.Mason, GCA, 1963, 27, p.1011. Description and morphology, a cone-shaped, flight oriented individual, V.A.Vasiliev, Meteoritika, 1968, 28, p.152.}} {{Przypisy}} == Zobacz również == * spadek meteorytu [[Gaj]] == Linki zewnętrzne == * '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' – meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=30380 Zabrodje] * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=30380 Zabrodje] * Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry – [http://geo.web.ru/db/meteorites/card.html?id=11085 Забродье] * meteorite.narodu.ru – [http://www.meteorite.narod.ru/proba/katalogi/katalog1.htm Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР] * Метеориты Беларуси – [http://setiby.narod.ru/zabrodje.html Метеорит "Забродье"] * Wikipedia (BE) – [http://be.wikipedia.org/wiki/Метэарыт_Заброддзе Метэарыт Заброддзе] * Meteorite-Times Magazine – [http://www.meteorite-times.com/Back_Links/2005/June/Accretion_Desk.htm Zabrodje, Belarus: A Hundred Year Old House Hammerer] * woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FusionCrust.htm Skorupa obtopieniowa (''fusion crust, fusion rind'')] * Relacja ze współczesnych poszukiwań masy głównej – Nicholas Gadyushko, '''[http://www.belarustime.ru/print/belarus/scrience/horizons/e5598f25059cdf70.html Камень в&nbsp;наш огород (Kamień w&nbsp;ogrodzie)]''', ''Respublika'' * Artykuł – Светлана ЛИЦКЕВИЧ, '''[http://pda.sb.by/post/26657/ Пленники Земли]''', ''Советская Белоруссия'', 30-07-2011 * Artykuł – Алексей ДОВНАР-ЗАПОЛЬСКИЙ, '''[http://kp.by/daily/24131.4/351074/ Конец света случился почти рядом с Минском]''', ''Комсомольская правда'', 17-07-2011 * Baza Miejscowości Kresowych – http://www.kami.net.pl/ [[Category:Poza granicami Polski]] [[Category:Białoruś]] [[Category:Hammer]]

Wróć do strony Zabrodje.