O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

---

Z Wiki.Meteoritica.pl

Nie masz uprawnień do edytowania tej strony, z następującego powodu:

Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować.

__NOTOC__ {{VerifyLevel |level=0i}} == Bryłę węgla brunatnego wzięto za meteoryt == [[Grafika:Hirschfelde_1885_(Chemiker-Zeitung_23_1885).jpg|240px|thumb|Doniesienie w ''Chemiker-Zeitung'', nr&nbsp;23, 1885, s.&nbsp;415]] Domniemany spadek meteorytów 14 lutego 1885 roku (sobota)<ref>wg Geinitz (1885) było to 7 lutego</ref> w Hirschfelde pod Zittau (pol. ''Żytawa'') na Śląsku. Hirschfelde leży w&nbsp;tzw. Worku Turoszowskim w&nbsp;województwie dolnośląskim w&nbsp;pobliży Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Informacja w gazecie ''Wszechświat'' nr 15 z 1885 roku (za ''Chemiker-Zeitung'', nr 23, 1885) (''pisownia oryginalna''):<ref name="OCR">tekst odczytany OCR może zawierać błędy</ref> {{AQuote-begin |max-width=800px}} {{Sparse-b}}Niezwykły meteoryt{{Sparse-e}}. W dniu 14 Lutego b. r. w Hirschfelde pod Zittau na Szląsku, jak informuje Dr. Th.&nbsp;Schuchardt z&nbsp;Görlitz, spadł pomiędzy 7¼ i&nbsp;7½ godziną wieczorem meteoryt, z&nbsp;którego znaleziono trzy większe odłamki, Cały ważył około 1&nbsp;''kg'' i&nbsp;znajduje się z&nbsp;wyjątkiem drobnych odpadków w&nbsp;posiadaniu p.&nbsp;Dr. Th.&nbsp;Schuchardta. Aerolit ten różni się swym składem chemicznym od wszystkich dotychczas badanych. Przedwstępne jakościowe poszukiwanie wykazało, że przeważnie składa się on z&nbsp;Fe&nbsp;S₂ i&nbsp;nie zawiera niklu. Przy rozpuszczaniu w&nbsp;kwasie azotnym wydziela się siarka i&nbsp;pozostają drobne części węglowe. Ze świeżéj substancyi woda wyługowywa siarczan żelaza. Krzemianów, alkalijów i&nbsp;żelaza metalicznego dotychczas nie wykryto. Główna masa meteorytu jest czarna, nieprzezroczysta, krucha i&nbsp;wewnątrz dziurkowata. W&nbsp;niektórych kawałkach rozpoznać można wyraźne oktaedry pirytu i&nbsp;zbite części o&nbsp;połysku i&nbsp;barwie pirytom właściwych. Wszystkie prawie kawałki pokryte są wykwitem bezbarwnym lub żółtawym, widocznie będącym siarczanem żelaza. Na niektórych kawałkach zauważyć można pewnego rodzaju skorupę z&nbsp;polewy. Według tych danych aerolit, o&nbsp;którym mowa, byłby unikatem. Nasamprzód jego powierzchowność różni się w&nbsp;zupełności od innych dotychczas spotykanych, tak dalece, iż wątpićby należało o&nbsp;jego kosmicznéj naturze, gdyby nie wiarogodne świadectwo jego spadnięcia;powtóre, nie spotkano dotychczas aerolitu zawierającego dwusiarek żelaza. (Chem.&nbsp;Ztg. 1885 p.&nbsp;415).<ref>''Chemiker-Zeitung'', nr&nbsp;23, 1885</ref> :::''St. Pr.'' {{AQuote-end}} Później prasa (''Wszechświat'', nr 11, 1886) relacjonowała proces sądowy, którego bohaterem był domniemany meteoryt (''pisownia oryginalna''):<ref name="OCR"></ref> {{AQuote-begin |max-width=800px}} — {{Sparse-b}}Proces o meteoryt{{Sparse-e}}. Donosiliśmy swego czasu¹⁾<ref>''Wszechświat'', nr 15 z 1885 roku</ref> o&nbsp;spadku niezwykłego meteorytu na Szląsku przed rokiem. Miał on zawierać siarek żelaza według rozbioru na zlecenie dra T.&nbsp;Schuchardta wykonanego. Dr&nbsp;Geinitz<ref>Geinitz (1885)</ref>, dyrektor królewskiego muzeum mineralogicznego w&nbsp;Dreznie, niezaprzeczając obecności w&nbsp;okazie od p.&nbsp;S. nabytym siarku żelaza, odmiennego jednak na pochodzenie samego okazu był zapatrywania. Był on zdania, że meteoryt ów nie jest niczem innem jak „węglem brunatnym skamieniałym, na którym z&nbsp;łatwością rospoznać się dały rombiczne kryształy iskrzyku”<ref name="piryt">iskrzyk – stara nazwa '''pirytu'''; minerał krystalizujący w&nbsp;układzie rombowym, siarczek żelaza FeS₂. W&nbsp;meteorytach siarczek żelaza występuje w&nbsp;postaci niemagnetycznego '''troilitu''', FeS, jego ziemskim odpowiednikiem jest magnetyczny '''pirotyn'''; nazwę troilit wprowadził [[Bibliografia/Rose Gustav|Gustav Rose]] na cześć Dominico Troili, który jako pierwszy opisał ten minerał w meteorycie Albareto ([http://www.mindat.org/min-4029.html mindat.org])</ref>. Wypowiedzenie wręcz tego poglądu, skłoniło p.&nbsp;Schuchardta, z&nbsp;uwagi na sposób, w&nbsp;jaki to uczyniono, do pociągnięcia dra&nbsp;G. za obelgę do odpowiedzialności sądowéj. Proces niedawno ukończono, a&nbsp;wyrok sądu, wykazując brak zamiaru obelgi, uniewinnił dra.&nbsp;G., skazując dr&nbsp;T.&nbsp;S. na poniesienie kosztów procesu. :::''St. Pr.'' {{AQuote-end}} '''Prawdopodobnie była to bryła węgla brunatnego''' – wg relacji (''Wszechświat'', nr 11, 1886): „''węglem brunatnym skamieniałym, na którym z&nbsp;łatwością rospoznać się dały rombiczne kryształy iskrzyku''”<ref name="piryt"></ref>. <br clear="all"/> == [[Bibliografia]] == * ''Chemiker-Zeitung'', nr '''23''', 1885, s. 415. Plik {{Link-dLibra|OAI|oai:cybra.lodz.pl|901}}. * Geinitz Bruno H., (1885), '''Zur Geschichte des angeblichen Meteoriten-Falles in [[Hirschfelde 1885|Hirschfelde bei Zittau]]''', ''Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt'', Jahrgang 1885, s. 188-191. Plik {{Link-BHL |item=120934}}; plik [http://www.landesmuseum.at/pdf_frei_remote/VerhGeolBundesanstalt_1885_0188-0191.pdf PDF]. * Prauss St., (1885), '''Niezwykły meteoryt''', ''Wszechświat'', nr 15, 1885, s. 239-240. Plik {{Link-dLibra|RBC|d|10003}}. * Prauss St., (1886), '''Proces o meteoryt''', ''Wszechświat'', nr 11, 1886, s. 175. Plik {{Link-dLibra|RBC|d|10926}}. * {{Troili (1766)}} {{Przypisy}} == Zobacz również == * doniesienie [[Bolków]] == Linki zewnętrzne == * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Piryt Piryt] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Troilit Troilit] * Wikipedia (DE) – [http://de.wikipedia.org/wiki/Hirschfelde_(Zittau) Hirschfelde (Zittau)] [[Category:Doniesienia]] [[Category:Pseudometeoryty]]

Wróć do strony Hirschfelde 1885.