O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.
(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Zaborzika
Z Wiki.Meteoritica.pl
(Różnice między wersjami)
Linia 10: | Linia 10: | ||
| data = 10 kwiecień 1818 r. | | data = 10 kwiecień 1818 r. | ||
| typ = chondryt zwyczajny, L6 | | typ = chondryt zwyczajny, L6 | ||
- | | masa = 3867 g | + | | masa = 3867 g<ref>waga zachowanych fragmentów</ref> |
| liczba = jeden okaz | | liczba = jeden okaz | ||
- | | synonimy = w NHM Cat: '''Czartorya Saboriza''', '''Saboryzy''', '''Zaborica''', '''Zaboritsa''', '''Zaboritza''', '''Zaborzyca'''; po rosyjsku: Заборица | + | | synonimy = w NHM Cat: '''Czartorya''', '''Saboriza''', '''Saboryzy''', '''Zaborica''', '''Zaboritsa''', '''Zaboritza''', '''Zaborzyca'''; po rosyjsku: Заборица |
}} | }} | ||
Spadek 10 kwietnia 1818 roku na Ukrainie (L6). | Spadek 10 kwietnia 1818 roku na Ukrainie (L6). | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
:<span class="sparse">Synonimy</span>: ''Zabokrzyki, Zaborszczyki, Zaborschiza, Zaborzika, Zaboritza, Zabortch, Saborytz, Saboryzy, Saboriza, Zjabokrzyka, Czartorya, Baranówka''<sup>1</sup>. | :<span class="sparse">Synonimy</span>: ''Zabokrzyki, Zaborszczyki, Zaborschiza, Zaborzika, Zaboritza, Zabortch, Saborytz, Saboryzy, Saboriza, Zjabokrzyka, Czartorya, Baranówka''<sup>1</sup>. | ||
- | ::S.m.s. | + | ::S.m.s.&nbps;&nbps; φ=50°17';&nbps;&nbps; λ=27°41'<sup>2</sup>. |
:Najstarszym źródłem wiadomości o tym meteorycie jest praca Feliksa <span class="sparse">Drzewińskiego</span>, prof. Fizyki Uniwersytetu Wileńskiego, [3] z 1819 r. Wydrukowano ją podobnie jak i inną pracę tego autora, [4] z 1825 roku, w trudno dostępnym obecnie ''Dzienniku Wileńskim'' i, jak się zdaje, jest ona zupełnie nieznana za granicą, dlatego przytaczam ją ''in extenso''. | :Najstarszym źródłem wiadomości o tym meteorycie jest praca Feliksa <span class="sparse">Drzewińskiego</span>, prof. Fizyki Uniwersytetu Wileńskiego, [3] z 1819 r. Wydrukowano ją podobnie jak i inną pracę tego autora, [4] z 1825 roku, w trudno dostępnym obecnie ''Dzienniku Wileńskim'' i, jak się zdaje, jest ona zupełnie nieznana za granicą, dlatego przytaczam ją ''in extenso''. | ||
+ | |||
:''Wiadomość o kamieniu meteorycznym, którą ogłaszamy, należy się obywatelskiej gorliwości J. W. Wyleżyńskiego wizytatora szkół w gubernii wołyńskiej i podolskiej, cesarskiego uniwersytetu wileńskiego i wielu Towarzystw uczonych członka, który postarawszy się wywiedzieć o szczegółach do spadnienia tego kamienia należących, przesłał je do rządu uniwersytetu z częścią samego kamienia.'' | :''Wiadomość o kamieniu meteorycznym, którą ogłaszamy, należy się obywatelskiej gorliwości J. W. Wyleżyńskiego wizytatora szkół w gubernii wołyńskiej i podolskiej, cesarskiego uniwersytetu wileńskiego i wielu Towarzystw uczonych członka, który postarawszy się wywiedzieć o szczegółach do spadnienia tego kamienia należących, przesłał je do rządu uniwersytetu z częścią samego kamienia.'' | ||
:''Po otrzymaniu takowej wiadomości wespół z częścią kamienia, poruczono adjunktowi uniwersytetu radcy nadwornemu P. Horodeckiemu, dającemu kurs mineralogii, uczynić potrzebne doświadczenia dla zapewnienia się: czy kamień ten rzeczywiście do meteorycznych należy. Czego pomieniony adjunkt dopełnił i zdanie swoje w raporcie, do rządu uniwersytetu podał.'' | :''Po otrzymaniu takowej wiadomości wespół z częścią kamienia, poruczono adjunktowi uniwersytetu radcy nadwornemu P. Horodeckiemu, dającemu kurs mineralogii, uczynić potrzebne doświadczenia dla zapewnienia się: czy kamień ten rzeczywiście do meteorycznych należy. Czego pomieniony adjunkt dopełnił i zdanie swoje w raporcie, do rządu uniwersytetu podał.'' | ||
:''Z pomienionych dwóch urzędowych papierów, składa się następujące opisanie pomienionego kamienia.'' | :''Z pomienionych dwóch urzędowych papierów, składa się następujące opisanie pomienionego kamienia.'' | ||
- | :''W gubernii wołyńskiej (słowa są pisma J. W. Wyleżyńskiego<sup>3</sup>), w powiecie Nowogród-Wołyńskim, nad brzegami Słuczy we wsi Zaborzycy, obok miasteczka Baranówki r., b. dnia 30 marca, o godzinie 6 tey w wieczór, w dzień pogodny i bezchmurny, przy potrójney mocnej detonacji, upadł na dziedzińcu Mielnika aerolit, który zważony dwie godziny potem, ważył funtów 47¾. Forma jego była szęściogranu, podługowata, prawie równa, jednym tylko końcem, w którym upadł w ziemię cokolwiek zaostrzona. Wszystkim którzy na to patrzyli, zdawało się widzieć trzy spadające kamienie, lecz jeden tylko znaleziono, a dwa drugie w rzekę lub lasy otaczające, upaść musiały. Dziedzic ze wsi Zaborzycy, JW. Pruszyński kamień ten znaleziony w różne porąbał sztuki, rozmaitym rozdając osobom, ja tylko przy ninieyszym rapporcie ułomek mały posyłam. Przytomny temu upadnieniu possesor miasteczka Baranówki, człowiek uważny i dosyć światły, naoczny widz, następne mi o tym wypadku dołączył spostrzeżenia: 1) ze kamień ten nie spadał pionowo, ale wirowo; 2) że po spadnieniu był nieco ciepłym; 3) że po spadnieniu wielki zapach siarki był słyszany; 4) że ten kamień spadając, cztery cale wpędził się w ziemię; po tem się z niey wydobył, podskoczył na półtora łokcia i znowu upadł; 5) ze waga jego na ziemi pomnażać się zdawała: gdyż w godzinę ważony ważył funtów 46, a we dwie potem godziny, na teyże wadze prze- zważony miał funtów 47¾''<sup>4</sup>. | + | :''W gubernii wołyńskiej (słowa są pisma J. W. Wyleżyńskiego<sup>3</sup>), w powiecie Nowogród-Wołyńskim, nad brzegami Słuczy we wsi Zaborzycy, obok miasteczka Baranówki r., b. dnia 30 marca<ref name="kalendarz">daty według kalendarza juliańskiego</ref>, o godzinie 6 tey w wieczór, w dzień pogodny i bezchmurny, przy potrójney mocnej detonacji, upadł na dziedzińcu Mielnika aerolit, który zważony dwie godziny potem, ważył funtów 47¾. Forma jego była szęściogranu, podługowata, prawie równa, jednym tylko końcem, w którym upadł w ziemię cokolwiek zaostrzona. Wszystkim którzy na to patrzyli, zdawało się widzieć trzy spadające kamienie, lecz jeden tylko znaleziono, a dwa drugie w rzekę lub lasy otaczające, upaść musiały. Dziedzic ze wsi Zaborzycy, JW. Pruszyński kamień ten znaleziony w różne porąbał sztuki, rozmaitym rozdając osobom, ja tylko przy ninieyszym rapporcie ułomek mały posyłam. Przytomny temu upadnieniu possesor miasteczka Baranówki, człowiek uważny i dosyć światły, naoczny widz, następne mi o tym wypadku dołączył spostrzeżenia: 1) ze kamień ten nie spadał pionowo, ale wirowo; 2) że po spadnieniu był nieco ciepłym; 3) że po spadnieniu wielki zapach siarki był słyszany; 4) że ten kamień spadając, cztery cale wpędził się w ziemię; po tem się z niey wydobył, podskoczył na półtora łokcia i znowu upadł; 5) ze waga jego na ziemi pomnażać się zdawała: gdyż w godzinę ważony ważył funtów 46, a we dwie potem godziny, na teyże wadze prze- zważony miał funtów 47¾''<sup>4</sup>. |
- | :Raport P. <span class="sparse">Horodeckiego</span> brzmi jak następuje: ''Na zalecenie Rządu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu, pod dniem 10 tym września roku 1819, abym dał moje zdanie o ułomku odbitym od kamienia ważącego przeszło funtów 47, jaki r. 1819 marca 30, o godzinie 6 tey wieczorney w przytomności wielu osób spadł z atmosfery, ze światłem, hukiem i zapachem siarki, w czasie najpogodnieyszym, blizko brzegów rzeki Słuczy, w gubernii wołyńskiej, dziedzictwie JW. Pruszyńskiego, gdzie wydobyty z ziemi, jeszcze gorący oddany został dziedzicowi, który doświadczywszy powiększonego w nim ciężaru przez ostudzenie, kazał go potłuc na kawałki; mam honor odpowiedzieć, że nie tylko okoliczności zwyczayne przy spadaniu meteorycznych kamieni, opisane przez JW. Wyleżyńskiego, w rapporcie przysłanym do Rządu Uniwersytetu, razem z tym ułomkiem<sup>5</sup>, świadczą, że jest on odbity od prawdziwego meteorycznego kamienia, ale też dowodzą tego w nim charaktery kamieniom meteorycznym właściwe, jakiemi są: kolor zewnętrzny czerniawy, a wewnętrzny szaro popielaty, postać okrągławo-kątowata, odłam zbity nierówno-ziarnisty, pokazujący dość gęste i od masy kamienia drobnieysze odosobnione ziarna, z odblaskiem metalicznym, jak się zdaje, rodzimego żelaza i pirytu; wreszcie ułomek ten działa wyraźnie na igłę magnesową i dotknięty kwasem, wydaje zapach gazu hepatycznego, podobnie jak inne meteoryczne kamienie, kolor jego zewnętrzny zdaje się bydź nieco świetleyszy od koloru podobnego kamienia, jaki spadł z atmosfery w Alzacji, blizko Ensisheim, ważący przeszło funtów 260, a więcej zbliża się do tych, jakich kilkanaście razem spadło we Francji, blizko Aigle, z których największy ważył przeszło 17 funtów; ten prawie cały równie jak pierwszy ułomek, widziałem w zbiorze JW. Kossakowskiego w Winlie.'' (...) | + | :Raport P. <span class="sparse">Horodeckiego</span> brzmi jak następuje: ''Na zalecenie Rządu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu, pod dniem 10 tym września roku 1819, abym dał moje zdanie o ułomku odbitym od kamienia ważącego przeszło funtów 47, jaki r. 1819 marca 30<ref name="kalendarz"></ref>, o godzinie 6 tey wieczorney w przytomności wielu osób spadł z atmosfery, ze światłem, hukiem i zapachem siarki, w czasie najpogodnieyszym, blizko brzegów rzeki Słuczy, w gubernii wołyńskiej, dziedzictwie JW. Pruszyńskiego, gdzie wydobyty z ziemi, jeszcze gorący oddany został dziedzicowi, który doświadczywszy powiększonego w nim ciężaru przez ostudzenie, kazał go potłuc na kawałki; mam honor odpowiedzieć, że nie tylko okoliczności zwyczayne przy spadaniu meteorycznych kamieni, opisane przez JW. Wyleżyńskiego, w rapporcie przysłanym do Rządu Uniwersytetu, razem z tym ułomkiem<sup>5</sup>, świadczą, że jest on odbity od prawdziwego meteorycznego kamienia, ale też dowodzą tego w nim charaktery kamieniom meteorycznym właściwe, jakiemi są: kolor zewnętrzny czerniawy, a wewnętrzny szaro popielaty, postać okrągławo-kątowata, odłam zbity nierówno-ziarnisty, pokazujący dość gęste i od masy kamienia drobnieysze odosobnione ziarna, z odblaskiem metalicznym, jak się zdaje, rodzimego żelaza i pirytu; wreszcie ułomek ten działa wyraźnie na igłę magnesową i dotknięty kwasem, wydaje zapach gazu hepatycznego, podobnie jak inne meteoryczne kamienie, kolor jego zewnętrzny zdaje się bydź nieco świetleyszy od koloru podobnego kamienia, jaki spadł z atmosfery w Alzacji, blizko Ensisheim, ważący przeszło funtów 260, a więcej zbliża się do tych, jakich kilkanaście razem spadło we Francji, blizko Aigle, z których największy ważył przeszło 17 funtów; ten prawie cały równie jak pierwszy ułomek, widziałem w zbiorze JW. Kossakowskiego w Winlie.'' (...) |
::<nowiki>*</nowiki> Referat na temat meteorytu Zaborzyca wygłosił autor niniejszej pracy na VIII Konferencji Meteorytowej w Moskwie, odbytej w dniach 3-5 czerwca 1958 r. | ::<nowiki>*</nowiki> Referat na temat meteorytu Zaborzyca wygłosił autor niniejszej pracy na VIII Konferencji Meteorytowej w Moskwie, odbytej w dniach 3-5 czerwca 1958 r. | ||
::<sup>1</sup> <span class="sparse">Śniadecki</span> [12] oraz <span class="sparse">Horodecki</span> nazywają go po prostu "kamieniem wołyńskim". | ::<sup>1</sup> <span class="sparse">Śniadecki</span> [12] oraz <span class="sparse">Horodecki</span> nazywają go po prostu "kamieniem wołyńskim". | ||
::<sup>2</sup> Według [7] i [1], a 0277,503 według [14]. | ::<sup>2</sup> Według [7] i [1], a 0277,503 według [14]. | ||
- | ::<sup>3</sup> Pismo JW. Wyleżyńskiego do rządu uniwersytetu jest datowane z | + | ::<sup>3</sup> Pismo JW. Wyleżyńskiego do rządu uniwersytetu jest datowane z Krzemieńca, dnia 4 września 1819 roku za N. 2099; raport P. Horodeckiego jest z dnia 10 września tegoż roku. |
::<sup>4</sup> Spostrzeżenie to należy przypisać niedokładnościom ważenia lub wagi. | ::<sup>4</sup> Spostrzeżenie to należy przypisać niedokładnościom ważenia lub wagi. | ||
::<sup>5</sup> JW. Wyleżyński przysłał do Uniwersytetu część kamienia ważącą do 10 funtów. | ::<sup>5</sup> JW. Wyleżyński przysłał do Uniwersytetu część kamienia ważącą do 10 funtów. | ||
Linia 43: | Linia 44: | ||
Więcej szczegółów w publikacji {{Djvu|Pokrzywnicki_(AGeophP_VII_2_1959).djvu|Pokrzywnicki (1959)}} | Więcej szczegółów w publikacji {{Djvu|Pokrzywnicki_(AGeophP_VII_2_1959).djvu|Pokrzywnicki (1959)}} | ||
+ | |||
+ | <br clear="all"/> | ||
=== Lokalizacja === | === Lokalizacja === | ||
Linia 89: | Linia 92: | ||
* Заварицний А.Н., Кваша Л.Г. (Zavarickij A.N., Kvasza L.G.), (1952), '''Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР (Meteority SSSR).''' Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам (USSR Academy of Sciences), Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952. | * Заварицний А.Н., Кваша Л.Г. (Zavarickij A.N., Kvasza L.G.), (1952), '''Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР (Meteority SSSR).''' Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам (USSR Academy of Sciences), Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952. | ||
+ | |||
+ | == Przypisy == | ||
+ | |||
+ | <references /> | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == |
Wersja z 20:00, 11 lut 2012
Zaborzika → | |
Meteoryt Zaborzika (repr. z Заварицний (1952))
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Ukraina |
Położenie[1] | 50°17'N, 27°41'E |
Data | 10 kwiecień 1818 r. |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny, L6 |
Masa | 3867 g[2] |
Liczba okazów | jeden okaz |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Czartorya, Saboriza, Saboryzy, Zaborica, Zaboritsa, Zaboritza, Zaborzyca; po rosyjsku: Заборица |
Spadek 10 kwietnia 1818 roku na Ukrainie (L6).
Okoliczności spadku i losy okazów według materiałów odnalezionych przez Jerzego Pokrzywnickiego (fragmenty; Pokrzywnicki 1959):
- O METEORYCIE ZABORZYCA*
- Synonimy: Zabokrzyki, Zaborszczyki, Zaborschiza, Zaborzika, Zaboritza, Zabortch, Saborytz, Saboryzy, Saboriza, Zjabokrzyka, Czartorya, Baranówka1.
- S.m.s.&nbps;&nbps; φ=50°17';&nbps;&nbps; λ=27°41'2.
- Najstarszym źródłem wiadomości o tym meteorycie jest praca Feliksa Drzewińskiego, prof. Fizyki Uniwersytetu Wileńskiego, [3] z 1819 r. Wydrukowano ją podobnie jak i inną pracę tego autora, [4] z 1825 roku, w trudno dostępnym obecnie Dzienniku Wileńskim i, jak się zdaje, jest ona zupełnie nieznana za granicą, dlatego przytaczam ją in extenso.
- Wiadomość o kamieniu meteorycznym, którą ogłaszamy, należy się obywatelskiej gorliwości J. W. Wyleżyńskiego wizytatora szkół w gubernii wołyńskiej i podolskiej, cesarskiego uniwersytetu wileńskiego i wielu Towarzystw uczonych członka, który postarawszy się wywiedzieć o szczegółach do spadnienia tego kamienia należących, przesłał je do rządu uniwersytetu z częścią samego kamienia.
- Po otrzymaniu takowej wiadomości wespół z częścią kamienia, poruczono adjunktowi uniwersytetu radcy nadwornemu P. Horodeckiemu, dającemu kurs mineralogii, uczynić potrzebne doświadczenia dla zapewnienia się: czy kamień ten rzeczywiście do meteorycznych należy. Czego pomieniony adjunkt dopełnił i zdanie swoje w raporcie, do rządu uniwersytetu podał.
- Z pomienionych dwóch urzędowych papierów, składa się następujące opisanie pomienionego kamienia.
- W gubernii wołyńskiej (słowa są pisma J. W. Wyleżyńskiego3), w powiecie Nowogród-Wołyńskim, nad brzegami Słuczy we wsi Zaborzycy, obok miasteczka Baranówki r., b. dnia 30 marca[3], o godzinie 6 tey w wieczór, w dzień pogodny i bezchmurny, przy potrójney mocnej detonacji, upadł na dziedzińcu Mielnika aerolit, który zważony dwie godziny potem, ważył funtów 47¾. Forma jego była szęściogranu, podługowata, prawie równa, jednym tylko końcem, w którym upadł w ziemię cokolwiek zaostrzona. Wszystkim którzy na to patrzyli, zdawało się widzieć trzy spadające kamienie, lecz jeden tylko znaleziono, a dwa drugie w rzekę lub lasy otaczające, upaść musiały. Dziedzic ze wsi Zaborzycy, JW. Pruszyński kamień ten znaleziony w różne porąbał sztuki, rozmaitym rozdając osobom, ja tylko przy ninieyszym rapporcie ułomek mały posyłam. Przytomny temu upadnieniu possesor miasteczka Baranówki, człowiek uważny i dosyć światły, naoczny widz, następne mi o tym wypadku dołączył spostrzeżenia: 1) ze kamień ten nie spadał pionowo, ale wirowo; 2) że po spadnieniu był nieco ciepłym; 3) że po spadnieniu wielki zapach siarki był słyszany; 4) że ten kamień spadając, cztery cale wpędził się w ziemię; po tem się z niey wydobył, podskoczył na półtora łokcia i znowu upadł; 5) ze waga jego na ziemi pomnażać się zdawała: gdyż w godzinę ważony ważył funtów 46, a we dwie potem godziny, na teyże wadze prze- zważony miał funtów 47¾4.
- Raport P. Horodeckiego brzmi jak następuje: Na zalecenie Rządu Imperatorskiego Wileńskiego Uniwersytetu, pod dniem 10 tym września roku 1819, abym dał moje zdanie o ułomku odbitym od kamienia ważącego przeszło funtów 47, jaki r. 1819 marca 30[3], o godzinie 6 tey wieczorney w przytomności wielu osób spadł z atmosfery, ze światłem, hukiem i zapachem siarki, w czasie najpogodnieyszym, blizko brzegów rzeki Słuczy, w gubernii wołyńskiej, dziedzictwie JW. Pruszyńskiego, gdzie wydobyty z ziemi, jeszcze gorący oddany został dziedzicowi, który doświadczywszy powiększonego w nim ciężaru przez ostudzenie, kazał go potłuc na kawałki; mam honor odpowiedzieć, że nie tylko okoliczności zwyczayne przy spadaniu meteorycznych kamieni, opisane przez JW. Wyleżyńskiego, w rapporcie przysłanym do Rządu Uniwersytetu, razem z tym ułomkiem5, świadczą, że jest on odbity od prawdziwego meteorycznego kamienia, ale też dowodzą tego w nim charaktery kamieniom meteorycznym właściwe, jakiemi są: kolor zewnętrzny czerniawy, a wewnętrzny szaro popielaty, postać okrągławo-kątowata, odłam zbity nierówno-ziarnisty, pokazujący dość gęste i od masy kamienia drobnieysze odosobnione ziarna, z odblaskiem metalicznym, jak się zdaje, rodzimego żelaza i pirytu; wreszcie ułomek ten działa wyraźnie na igłę magnesową i dotknięty kwasem, wydaje zapach gazu hepatycznego, podobnie jak inne meteoryczne kamienie, kolor jego zewnętrzny zdaje się bydź nieco świetleyszy od koloru podobnego kamienia, jaki spadł z atmosfery w Alzacji, blizko Ensisheim, ważący przeszło funtów 260, a więcej zbliża się do tych, jakich kilkanaście razem spadło we Francji, blizko Aigle, z których największy ważył przeszło 17 funtów; ten prawie cały równie jak pierwszy ułomek, widziałem w zbiorze JW. Kossakowskiego w Winlie. (...)
- * Referat na temat meteorytu Zaborzyca wygłosił autor niniejszej pracy na VIII Konferencji Meteorytowej w Moskwie, odbytej w dniach 3-5 czerwca 1958 r.
- 1 Śniadecki [12] oraz Horodecki nazywają go po prostu "kamieniem wołyńskim".
- 2 Według [7] i [1], a 0277,503 według [14].
- 3 Pismo JW. Wyleżyńskiego do rządu uniwersytetu jest datowane z Krzemieńca, dnia 4 września 1819 roku za N. 2099; raport P. Horodeckiego jest z dnia 10 września tegoż roku.
- 4 Spostrzeżenie to należy przypisać niedokładnościom ważenia lub wagi.
- 5 JW. Wyleżyński przysłał do Uniwersytetu część kamienia ważącą do 10 funtów.
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
Lokalizacja
Mapy
Galeria
Meteoryt Zaborzika w zbiorach Muzeum Fersmana w Moskwie (fot. Wadi & Woreczko)
Zaborzika (Moskwa).jpg
Masa główna meteorytu Zaborzika |
Bibliografia
- +Dziennik Wileński, (1819), O kamieniu meteorycznym, spadłym na Wołyniu, nad brzegiem słuczy. tom 2, nr 12, grudzień 1819, s. 592-597. Plik DjVu; przedruk relacji Meteoryt, 2, 2008.
- +Laugier A., (1823), Vorläufige Nachricht von der chemischen Analyse zweier in Polen gefundenen Aerolithen und zweier Meteor-Eisen. Ann. d. Phys., 75, 1823, s. 264-268. Tam analizy meteorytów Lipno i Zaborzika. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- Morozewicz Józef, (1931), Części składowe meteorytów i Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich. w: Tschermak G., Becke F., Podręcznik mineralogji, wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam lista polskich meteorytów z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- +Pisulewski S., (1856), Wiadomości o aerolitach czyli kamieniach spadających z powietrza. w: Ungier J., Kalendarz Warszawski popularno-naukowy na rok zwyczajny 1857 który ma dni 365, 1857, s. 60-64. Tam o meteorytach Lipno i Zaborzika.
- Pokrzywnicki Jerzy, (1959), Meteoryt Zaborzyca. Acta Geophys. Polon., vol. VII, nr 2, 1959, s. 182-188. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- Pokrzywnicki Jerzy, (1960), Meteorit Zaborica (Метеорит Заборица). Meteoritika (Метеоритика), vol. XVIII, 1960, s. 106-109.
- Заварицний А.Н., Кваша Л.Г. (Zavarickij A.N., Kvasza L.G.), (1952), Метеориты СССР. Коллекциа Академии Наук СССР (Meteority SSSR). Академия Наук СССР, Комитет по метеоритам (USSR Academy of Sciences), Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR, Moscow 1952.
Przypisy
- ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
- ^ waga zachowanych fragmentów
- ^ a b daty według kalendarza juliańskiego
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Zaborzika
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Zaborzika
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry - Заборица
- Fersman Mineralogical Museum, Russian Academy of Sciences, Moscow - Минералогический Музей им. А.Е. Ферсмана Российской Академии Наук