O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 21:07, 3 cze 2025

Grupa kraterów impaktowego pochodzenia

Kaalijärv [crater] →
Kratery Kaalijärv (na mapie zaznaczono położenie kraterów; relief plus mapa podstawowa) (źródło: Maa-amet (X-GIS 2.0))
Krater impaktowy (impact crater)
Lokalizacja	Saaremaa, Estonia
Położenie[1]	58°22'22"N, 22°40'06"E
Uwagi	w ich okolicy znajdowane są meteoryty żelazne Kaalijarv
Charakterystyka
Wiek	ich powstanie datowane jest na ok. 3500 lat temu
Średnica	największy krater ma ok. 110 m
Cechy	dziewięć kraterów
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
Kaali crater

Opis patrz → meteoryt Kaalijarv.

Kaalijarv/Galerie

Grupa kraterów Kaalijärv (źródło: Maa-amet (X-GIS 2.0))
(mozaiki: górna mapa – ortofotomapa (false-color NGR^[2]); środkowa – relief (DEM, digital elevation model); dolna – relief plus mapa)

Pole kraterów Kaalijärv	Krater główny (main)	Kratery 1 i 6
Kratery 2 i 8	Krater 3	Krater 4
Krater 5	Krater 7	Wizyta Redakcji w Kaali w czerwcu 2024 roku (patrz → Kaalijarv/Galerie)

Kaalijarv – fascynująca legenda

Na portalu Facebook Roberto Vargas zamieścił bardzo ciekawy post – fragment mitu wiązany z meteorytem Kaali i kraterami Kaalijärv. Poniżej literackie tłumaczenia opisanej legendy:

Meteoryt Kaalijarv — świadek pradawnych czasów i opowieści pełnych ognia.

Choć dopiero w 1937 roku uznano go za meteoryt żelazny tworzący kratery i sklasyfikowano jako typ IAB-MG, to jego ślady w krajobrazie i ludzkiej wyobraźni sięgają tysiącleci wstecz.

W narodowym eposie Finów, Kalevali, pojawia się potężna czarownica-królowa Louhi, władczyni mroźnej krainy Pohjola. Gdy magiczny artefakt zwany Sampo zostaje jej skradziony, w akcie zemsty Louhi odbiera światu słońce, księżyc i ogień — pogrążając ludzi w długiej, mrocznej zimie.

(RUNE XLVII. LOUHI STEALS SUN, MOON, AND FIRE.)

Z pomocą przychodzi najwyższy bóg Ukko. Wspólnie z tajemniczą Dziewicą Eteru stwarza nowe ciała niebieskie. Lecz podczas tego kosmicznego dzieła z jej dłoni wyślizgują się iskry, które spadają na Ziemię, wzniecając pożar wśród lasów. Ogień ten zostaje odnaleziony i przywrócony ludzkości przez bohatera pieśni. Niektórzy wierzyli, że to właśnie w miejscu dzisiejszych kraterów Kaali, na estońskiej wyspie Saaremaa, spadły owe boskie iskry nowo narodzonego słońca. Do dziś można tam zobaczyć potężny, kamienny mur otaczający główny krater — świadectwo ludzkiego zdumienia i czci dla tego miejsca, sięgające późnej epoki brązu.

(Kaali Meteorite Crater Field)

W 2021 roku, wśród szwajcarskich zbiorów archeologicznych, naukowcy natrafili na grot strzały pochodzący z lat 900–800 p.n.e. Początkowo sądzono, że wykonano go z meteorytu Twannberg, lecz dalsze badania dowiodły czegoś jeszcze bardziej niezwykłego — materiałem był żelazny meteoryt z Kaali.

(Swiss Bronze Age arrowhead possibly forged from Estonian Kaali meteorite)

Kaalijarv to nie tylko kamień z nieba — to fragment mitu, dziedzictwa i płonącej historii.

Mam w posiadaniu przepiękny okaz tego meteorytu, ważący 307 gramów(…)

Roberto Vargas

Piękna historia!

Lokalizacja

Kratery Kaalijärv (Raukas et al. 2010)

krater	średnica/ /głębokość [m]	opis
main	105-110/22	największy; stale wypełniony wodą
1	39/4	porośnięty kępą drzew
2	36/3,5	nakłada się na krater 8
3	33/3,5	dobrze zachowany
4	14-20	owalny, zniszczony, słabo widoczny
5	13/3
6	26/0,6	zniszczony, słabo widoczny
7	15/2	zniszczony, słabo widoczny
8	27/2	nakłada się na krater 2

Patrz → Kaalijarv/Galerie

W publikacji François Marini (Marini et al. 2004) jest sugestia, że kraterów jest 10! Na mapie zamieszczonej w artykule na zachód od krateru 6 jest zaznaczony krater nr (9)?!

We wcześniejszych publikacjach: Kraus et al. (1928) i Reinwaldt (1928), znajdują się mapy z zaznaczonymi kraterami i strukturami krateropodobnymi, których jest więcej niż przyjęte obecnie 8 + krater główny!

Mapy

Grupa (dziewięciu) kraterów Kaalijärv i Rezerwat Krajobrazowy Kaali (Kaali maastikukaitseala)

Grupa (dwóch) kraterów Ilumetsä[3] o potwierdzonym kosmicznym pochodzeniu

Rozmieszczenie kraterów i struktur krateropodobnych; struktur 3 i 9 nie ma na współczesnych mapach (źródło: Kraus et al. 1928)

Schematyczna mapa obszaru wokół Kaali (Sall) na wyspie Oesel. Czarny pierścień to Kaalijärv (krater Sall). Małe czarne kółka (ponumerowane) oznaczają mniejsze kratery. Krzyżyki oznaczają problematyczne zagłębienia wypełnione kamieniami na polach (źródło: Reinwaldt 1928)

Rozmieszczenie 10(!) kraterów (źródło: Marini et al. 2004)

Źródła

Źródło: Reinwaldt (1928)

Tafel I	Tafel II	Tafel III
Tafel IV	Tafel V	Tafel VI
Tafel VII	Tafel VIII	Opis plansz

Łosiak et al. (2022)

Figure S1. Zones that are particularly charcoal-rich zones within proximal ejecta of Kaali 2/8 crater (Estonia). When these larger pieces were removed from the sediment, they disintegrate into small pieces (as visible on photo B). Based on particle morphology they seem to be formed from a single piece of branch that was buried within ejecta, that were later charred and crushed by the overlaying sediment.

Estonia i kratery meteorytowe - Urania w podróży #13

Bibliografia

• Patrz → meteoryt Kaalijarv

Przypisy

Zobacz również

• meteoryt Kaalijarv i Kaalijarv/Masa główna
• Kaalijarv/Galerie

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) – krater Kaalijärv [crater]
• Meteoritical Bulletin Database (MBD) – krater Ilumetsä

• Wikipedia (EN) – List of impact craters on Earth
• Wikipedia (ET) – Kaali kraater  ●  Kaali maastikukaitseala
• Wikipedia – Kalevala

• YouTube – Estonia i kratery meteorytowe - Urania w podróży #13

• Facebook – The Kaalijarv meteorite has a rich and captivating history

• Rezerwat Krajobrazowy Kaali – Kaali maastikukaitseala