(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Braunau
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Galeria) |
(→Galeria) |
||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| - | === | + | === Galerie === |
'''Meteoryt Braunau ze zbiorów [[Muzeum Mineralogiczne Instytutu Nauk Geologicznych UWr|Muzeum Mineralogicznego Instytutu Nauk Geologicznych UWr]]''' (dla {{SITENAME}} fot. Antoni Stryjewski) | '''Meteoryt Braunau ze zbiorów [[Muzeum Mineralogiczne Instytutu Nauk Geologicznych UWr|Muzeum Mineralogicznego Instytutu Nauk Geologicznych UWr]]''' (dla {{SITENAME}} fot. Antoni Stryjewski) | ||
| Linia 85: | Linia 85: | ||
'''Miasto Broumov''' (fot. [[:Image:Braunau_(Hejtmankovice_Wadi).jpg|Wadi]] & [[:Image:Braunau_(Broumov_Woreczko).jpg|Jan Woreczko]]) | '''Miasto Broumov''' (fot. [[:Image:Braunau_(Hejtmankovice_Wadi).jpg|Wadi]] & [[:Image:Braunau_(Broumov_Woreczko).jpg|Jan Woreczko]]) | ||
<gallery caption="" widths="200px" heights="150px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="150px" perrow="3"> | ||
| + | File:Braunau_(Broumov_rynek)_2.jpg|Rynek Pokoju - na środku Kolumna Maryjna | ||
| + | File:Braunau_(Broumov_rynek)_1.jpg|Widok z rynku na klasztor benedyktyński | ||
| + | File:Braunau_(Broumov_rynek)_3.jpg|Detale Kolumny Maryjnej | ||
</gallery> | </gallery> | ||
Wersja z 22:03, 7 maj 2012
| Braunau → | |
_1.jpg)
Meteoryt Braunau ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Národí Muzeum Praha) (fot. Aubrey Whymark, za zgodą)
| |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Czechy |
| Położenie[1] | 50°36'N, 16°18'E |
| Data | 14 lipiec 1847 r., 03:45 |
| Charakterystyka | |
| Typ | meteoryt żelazny, IIAB, heksaedryt |
| Masa | 39 kg |
| Liczba okazów | dwa okazy, 23,63 i 17,08 kg |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| w NHM Cat: Broumov, Hauptmannsdorf | |
Spadek meteorytu żelaznego 14 lipca 1847 roku w Czechach (IIAB, TKW 39 kg).
- Opis spadku
14 lipca 1847 r. rankiem pojawiła się mała chmurka pędząca szybko na południowy wschód wzdłuż Sudetów i zostawiająca długi ślad na niebie. Nagle w chmurce zajaśniał ogień i dwie ogniste smugi skierowały się ku ziemi. Jednocześnie usłyszano dwie potężne detonacje, a potem grzechot i świst. Huk był tak silny, że słyszano go w odległym o 75 km Wrocławiu. Chmurka stała się popielato szara i powoli się rozpłynęła. Jedna ze smug trafiła w łąkę we wsi Hejtmánkovice i tam znaleziono wbity w ziemię czarny, gorący kamień[2]. Po wydobyciu okazało się, że to żelazo - ważyło 23,63 kg[3]. Druga smuga trafiła w dom koło cegielni (brickworks) w dzielnicy (wówczas wsi) Křinice[4]. Kawał żelaza przebił dach, strop, łóżko i podłogę i zatrzymał się w piwnicy (wg materiałów z Muzeum w Broumovie meteoryt spadł na dom ceglarza). Ważył 17,08 kg[5] i do dziś jest w Muzeum Narodowym w Pradze (a kopia tego okazu znajduje się w Muzeum w Broumovie). Większy kawał został pocięty na części, które trafiły do wielu kolekcji. To właśnie w tym meteorycie von Neumann zaobserwował, po wytrawieniu kwasem, liczne cienkie linie zwane teraz liniami Neumanna.
- Według Beinert'a (1848)
- Das in Hauptmannsdorf[6] niedergefallene 42 Pfund 6 Loth schwere Meteoritenfragment.
- Das Ziegelschlager 30 Pfund 16 Loth wiegende Fragment, von dem das Dach und der Lehmestrich dew Dominicalhauses durchschlagen und dabei Stroh auf der Aussenfläche eingeknetet aufgenommen wurde.
Lokalizacja
miejsca spadku okazów
Broumov (niem. Braunau), Hejtmánkovice (niem. Hauptmannsdorf)
Na mapie J. Poláka z 1840 roku zaznaczono miejsca spadku okazów. Okaz większy oznaczony literą A spadł w miejscu o współrzędnych 50°35.586'N, 16°19.273'E, okaz mniejszy, oznaczony literą B spadł na dach budynku cegielni w miejscu 50°34.516'N, 16°19.672'E.[7]
Mapy
Braunau (Frantiskovo 1836-1852).jpg
Fragment mapy wojennej z tamtego okresu (źródło: oldmaps.geolab.cz) |
.jpg) Mapa katastralna J. Poláka z 1840 roku z zaznaczonymi miejscami spadku okazów meteorytu Braunau (oznaczonymi na mapie literami A i B). Mapa znajduje się w Muzeum Miasta Broumov (w klasztorze św. Wojciecha) |
.jpg) Współczesny plan miasta Broumov (fot. Jan Woreczko) |
Galerie
Meteoryt Braunau ze zbiorów Muzeum Mineralogicznego Instytutu Nauk Geologicznych UWr (dla Wiki.Meteoritica.pl fot. Antoni Stryjewski)
_1.jpg) Okaz o wadze 60,35 g |
_1a.jpg) Skorupa obtopieniowa i stopione strużki metalu |
_2.jpg) |
_3.jpg) |
_4.jpg) |
Meteoryt Braunau (Broumov) w kolekcjach zagranicznych
_2.jpg) Mniejszy okaz i fragment meteorytu Braunau ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (fot. Aubrey Whymark, za zgodą) |
_3.jpg) Fragment meteorytu Braunau ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (fot. Aubrey Whymark) |
.jpg) Meteoryt Braunau ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (Museum für Naturkunde) (fot. Wadi & Jan Woreczko) |
.jpg) a) większy okaz 42 funty 6 łutów, b) okaz mniejszy 30 funtów 16 łutów (Beinert 1848, tab. I) |
.jpg) Przekrój meteorytu i ślad na niebie pozostawiony przez bolid (Beinert 1848, tab. II i III) (fot. Jan Woreczko) |
.jpg) Mniejszy (brickworks), orientowany okaz o rozmiarach 10,4×21,3×22,5 cm (źródło: Tuček 1968) |
Miasto Broumov (fot. Wadi & Jan Woreczko)
_2.jpg) Rynek Pokoju - na środku Kolumna Maryjna |
_1.jpg) Widok z rynku na klasztor benedyktyński |
_3.jpg) Detale Kolumny Maryjnej |
Bibliografia
- +Beinert Carl Christian, (1847), Meteoreisen-Fall bei Braunau in Böhmen am 14. Julo d. J. Annalen der Physik, 72, 1847, s. 170-173. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- Beinert Carl Christian, (1848), Der Meteorit von Braunau am 14. Juli 1847. Actenmässige Darstellung, Beschreibung und Analyse, nebst Ansichten über die Natur der Meteoriten. Hierbei ein Situationsplan und drei Tafeln Abbildungen, Breslau 1848. Plik PDF
- von Boguslawski Georg, (1847), Meteor-Eisen von Braunau. Tagebl. Naturw. Ver. Breslau, 1847, s. 36-42.
- von Boguslawski Georg, (1848), Über den Meteorsteinfall am 14. Juli d. J. zu Braunau in Böhmen. Breslau 1848. Ref.: Ann. K. k. naturhist. Hofmus., Wien, 24, (1910).
- von Boguslawski Georg, (1849), Sur la chute d’un météorite en deux morceaux Braunau en Bohemie le 14. juillet 1847. L’Institut J., 17, sec. 1, 1849, s. 15.
- +Duflos A., Fischer N.W., (1847), Analyse des Braunauer Meteoreisen. Annalen der Physik, 72, 1847, s. 475-480. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- +Göppert H.R., (1847), Über das Braunauer und das Seeläsgen'sche Meteoreisen. Journal f. prakt. Chemie, 42, 1847, s. 428-431.
- +Haidinger W., Ueber das Meteoreisen von Braunau. Annalen der Physik, 72, 1847, s. 580-582. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl
- Tuček Karel, (1968), Catalogue of the Collection of meteorites of the National Museum in Prague (Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze). National Museum, Prague, 1968.
Przypisy
- ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
- ^ miejsce spadku oznaczono na mapie J. Poláka z 1840 roku literą A
- ^ 42 funty 6 łutów; wg katalogu Tučeka (1968) 27628 g
- ^ miejsce spadku oznaczono na mapie J. Poláka z 1840 roku literą B
- ^ 30 funtów 16 łutów
- ^ wieś Hejtmánkovice (niem. Hauptmannsdorf)
- ^ współrzędne punktów wyznaczone na podstawie mapy J. Poláka z dokładnością ±25 m
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Braunau
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Braunau
- Wikipedia - Broumov
- Wikipedia (CS) - Kostel svatého Vojtěcha (Broumov)
- Portal regionu - http://www.broumovsko.cz
- Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Národí Muzeum Praha; Prague Natural History Museum) - kolekcja meteorytów i tektytów
- Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (Museum für Naturkunde) - Museum für Naturkunde
- Internet Archive - Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien (1910)
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}