PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


EN050120

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
Linia 3: Linia 3:
{{Strona w budowie}}
{{Strona w budowie}}
 +
== Wyjątkowo „wyraźny” bolid ==
-
Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według standardu nazewnictwa jasnych bolidów, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''.
+
Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''.
=== Spadek wg Strewnify.com ===
=== Spadek wg Strewnify.com ===
Linia 19: Linia 20:
Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu IMO.
Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu IMO.
-
=== Spadek wg European Network ===
+
=== Spadek wg ''European Network'' ===
-
15 stycznia 2020 roku wyniki swoich obliczeń opublikowali obserwatorzy sieci European Network (EN; Astronomický ústav AV ČR):
+
15 stycznia 2020 roku wyniki swoich obliczeń opublikowali obserwatorzy sieci ''European Network'' (EN; Astronomický ústav AV ČR):
* przelot bolidu zarejestrowało 8 stacji w Czechach i po jednej w Austrii i Słowacji,
* przelot bolidu zarejestrowało 8 stacji w Czechach i po jednej w Austrii i Słowacji,
* dokładny czas pojawienia się bolidu: 04:01:59 czasu lokalnego,
* dokładny czas pojawienia się bolidu: 04:01:59 czasu lokalnego,
* wszedł w atmosferę pod stosunkowo małym kątem 27° do powierzchni Ziemi,
* wszedł w atmosferę pod stosunkowo małym kątem 27° do powierzchni Ziemi,
* z prędkością poniżej 17 km/s,
* z prędkością poniżej 17 km/s,
-
* zapłonął na wysokości 97 km, a zgasł na mniej niż 26 km nad powierzchnią Ziemi,
+
* zapłonął na wysokości 97 km, a zgasł na mniej niż 26 km nad powierzchnią Ziemi,
* zjawisko trwało ok. 9 sekund w tym czasie meteoroid przeleciał 155 km,
* zjawisko trwało ok. 9 sekund w tym czasie meteoroid przeleciał 155 km,
-
* w końcowej fazie lotu miała miejsce jasna eksplozja/fragmentacja,
+
* w końcowej fazie lotu miał miejsce jasny wybuch/fragmentacja,
-
* w najjaśniejszej fazie lotu osiągnął jasność absolutną –17<sup>m</sup>!
+
* w najjaśniejszej fazie lotu osiągnął jasność absolutną –17<sup>m</sup>!<ref>jaśniejszy prawie [[Bolidy (typy)|100 razy od Księżyca w&nbsp;pełni]]!</ref>
 +
* wyznaczona orbitę heliocentryczną meteoroidu: pochodził on ze środka pasa planetoid pomiędzy Marsem a&nbsp;Jowiszem; obiegał Słońce z&nbsp;okresem ok. 3&nbsp;lat po orbicie mało nachylonej do ekliptyki.
Wyznaczono prawdopodobny rejon spadku fragmentów meteorytu. Okazy rzędu 10&nbsp;gram i&nbsp;mniejsze mogły spaść w&nbsp;dużych ilościach. Według modelu największy fragment może mieć pół kilograma. Pomiędzy przewidywanym rejonem spadku największego okazu, a&nbsp;najmniejszymi mogły spaść fragmenty o&nbsp;wagach od 10 do 100&nbsp;g (patrz → [[#Lokalizacja|mapy]]).
Wyznaczono prawdopodobny rejon spadku fragmentów meteorytu. Okazy rzędu 10&nbsp;gram i&nbsp;mniejsze mogły spaść w&nbsp;dużych ilościach. Według modelu największy fragment może mieć pół kilograma. Pomiędzy przewidywanym rejonem spadku największego okazu, a&nbsp;najmniejszymi mogły spaść fragmenty o&nbsp;wagach od 10 do 100&nbsp;g (patrz → [[#Lokalizacja|mapy]]).
 +
 +
'''Obserwatorzy z ''European Network'' twierdzą, że obliczenia obarczone są małym błędem<ref>oznaczony obszar odpowiada w&nbsp;przybliżeniu jednemu odchyleniu standardowemu</ref> i&nbsp;w&nbsp;wyznaczonym rejonie mogło spaść wiele małych okazów!'''
 +
 +
Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu AV&nbsp;ČR.
----
----
-
'''Sprawę ewentualnego spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.'''
+
Wyniki obliczeń z modeli Jima Goodalla (Strewnify.com) i&nbsp;z&nbsp;''European Network'' (AV&nbsp;ČR) różnią się znacznie. Spowodowane jest to między innymi różnymi źródłami danych oraz zastosowanymi algorytmami obliczeń (modelowania). Spadek ten dobrze ilustruje trudności i&nbsp;niepewności w&nbsp;przewidywaniu rejonów spadków meteorytów w&nbsp;oparciu o&nbsp;dane z&nbsp;obserwacji video.
 +
 
 +
'''Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.'''
-
W rejon ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z&nbsp;Czech i&nbsp;Polski.
+
W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z&nbsp;Czech i&nbsp;Polski.
== Lokalizacja ==
== Lokalizacja ==
Linia 54: Linia 62:
(G) Głogów
(G) Głogów
-
Trasa bolidu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)
+
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV&nbsp;ČR; Strewnify.com)
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com i&nbsp;AV&nbsp;ČR.
;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com i&nbsp;AV&nbsp;ČR.
Przewidywane obszary spadku fragmentów o&nbsp;różnych wagach wg&nbsp;różnych źródeł: AV&nbsp;ČR i&nbsp;Strewnify.com.
Przewidywane obszary spadku fragmentów o&nbsp;różnych wagach wg&nbsp;różnych źródeł: AV&nbsp;ČR i&nbsp;Strewnify.com.
 +
 +
 +
Elipsa spadku wyznaczona przez AV&nbsp;ČR na niezwykły „przecinkowaty” kształt. Na jej położenie i&nbsp;kształt duży wpływ miał bardzo silny przepływ powietrza w&nbsp;wysokiej atmosferze, głównie z&nbsp;północy (praktycznie prostopadły do ​​kierunku lotu bolidu). Obszar upadku jest zatem znacznie przesunięty na południe, a&nbsp;przesunięcie to znacznie wzrasta wraz z&nbsp;malejącą masą fragmentów. Ponadto jest on dość duży ze względu na niepewność w&nbsp;określeniu profilu wysokości przepływu powietrza dla danego miejsca i&nbsp;czasu, nieznane kształty fragmentów i&nbsp;różne prędkości boczne, które spowodowały rozproszenie małych meteorytów podczas wybuchu meteoroidu (źródło: AV&nbsp;ČR).
 +
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 91: Linia 103:
|}
|}
Na portalu YouTube znajduje się jeszcze wiele innych nagrań bolidu.
Na portalu YouTube znajduje się jeszcze wiele innych nagrań bolidu.
 +
 +
{{Przypisy}}
 +
 +
== Zobacz również ==
 +
 +
* [[Bolidy (typy)]]
 +
* bolid [[Bukienka]]
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 107: Linia 126:
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Bolidy]]
[[Category:Bolidy]]
 +
[[Category:Warto szukać]]

Wersja z 22:43, 15 sty 2020

1

Wyjątkowo „wyraźny” bolid

Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów, otrzymał on oznaczenie EN050120.

Spadek wg Strewnify.com

Pierwsze obliczenia dotyczące trajektorii bolidu i rejonu ewentualnego spadku meteorytów przeprowadził Jim Goodall z USA, autor portalu Strewnify.com. Przy wydatnym wsparciu m.in. Mateusza Żmiji przeanalizowano dostępne w internecie nagrania z kamer video. Wyniki są niestety obarczone dużą niepewnością z uwagi na brak dostępu autora z USA do nagrań z profesjonalnych sieci Polish Fireball Network (PFN) i European Network (EN).

Według obliczeń Jima Goodall (Strewnify.com (ver.3.1)):

  • meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 17,5±1 km/s,
  • jego masę początkową oszacowano na 150 kg,
  • poruszał się on z zachodu na wschód (azymut 93°±3°E) pod kątem 72,85°±5° do pionu,
  • największa fragmentacja/rozbłysk nastąpił na wysokości 25,4±2 km i wówczas jego jasność była największa (według wielu obserwatorów przekroczyła ona wartość –10m) (AMSMeteors.org).

Najbardziej prawdopodobny rejon, gdzie mogły spaść fragmenty meteorytu znajduje się w okolicy wsi Przedmoście i Wierzchownia na południowy wschód od Głogowa (patrz → mapy).

Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu IMO.

Spadek wg European Network

15 stycznia 2020 roku wyniki swoich obliczeń opublikowali obserwatorzy sieci European Network (EN; Astronomický ústav AV ČR):

  • przelot bolidu zarejestrowało 8 stacji w Czechach i po jednej w Austrii i Słowacji,
  • dokładny czas pojawienia się bolidu: 04:01:59 czasu lokalnego,
  • wszedł w atmosferę pod stosunkowo małym kątem 27° do powierzchni Ziemi,
  • z prędkością poniżej 17 km/s,
  • zapłonął na wysokości 97 km, a zgasł na mniej niż 26 km nad powierzchnią Ziemi,
  • zjawisko trwało ok. 9 sekund w tym czasie meteoroid przeleciał 155 km,
  • w końcowej fazie lotu miał miejsce jasny wybuch/fragmentacja,
  • w najjaśniejszej fazie lotu osiągnął jasność absolutną –17m![1]
  • wyznaczona orbitę heliocentryczną meteoroidu: pochodził on ze środka pasa planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem; obiegał Słońce z okresem ok. 3 lat po orbicie mało nachylonej do ekliptyki.

Wyznaczono prawdopodobny rejon spadku fragmentów meteorytu. Okazy rzędu 10 gram i mniejsze mogły spaść w dużych ilościach. Według modelu największy fragment może mieć pół kilograma. Pomiędzy przewidywanym rejonem spadku największego okazu, a najmniejszymi mogły spaść fragmenty o wagach od 10 do 100 g (patrz → mapy).

Obserwatorzy z European Network twierdzą, że obliczenia obarczone są małym błędem[2] i w wyznaczonym rejonie mogło spaść wiele małych okazów!

Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu AV ČR.



Wyniki obliczeń z modeli Jima Goodalla (Strewnify.com) i z European Network (AV ČR) różnią się znacznie. Spowodowane jest to między innymi różnymi źródłami danych oraz zastosowanymi algorytmami obliczeń (modelowania). Spadek ten dobrze ilustruje trudności i niepewności w przewidywaniu rejonów spadków meteorytów w oparciu o dane z obserwacji video.

Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.

W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z Czech i Polski.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głogów

Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com i AV ČR.

Przewidywane obszary spadku fragmentów o różnych wagach wg różnych źródeł: AV ČR i Strewnify.com.


Elipsa spadku wyznaczona przez AV ČR na niezwykły „przecinkowaty” kształt. Na jej położenie i kształt duży wpływ miał bardzo silny przepływ powietrza w wysokiej atmosferze, głównie z północy (praktycznie prostopadły do ​​kierunku lotu bolidu). Obszar upadku jest zatem znacznie przesunięty na południe, a przesunięcie to znacznie wzrasta wraz z malejącą masą fragmentów. Ponadto jest on dość duży ze względu na niepewność w określeniu profilu wysokości przepływu powietrza dla danego miejsca i czasu, nieznane kształty fragmentów i różne prędkości boczne, które spowodowały rozproszenie małych meteorytów podczas wybuchu meteoroidu (źródło: AV ČR).


Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głogów

Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Według AV ČR największy fragment(y) mogły spaść w lasach między wsiami Masełkowice i Stare Szczepankowo.

Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w rejonie wsi Przedmoście i Wierzchownia.


Galerie

YouTube – Bright fireball over Poznań, Poland 06.01.2020

Na portalu YouTube znajduje się jeszcze wiele innych nagrań bolidu.

Przypisy

  1. ^ jaśniejszy prawie 100 razy od Księżyca w pełni!
  2. ^ oznaczony obszar odpowiada w przybliżeniu jednemu odchyleniu standardowemu

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste