(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Janov 1987
Z Wiki.Meteoritica.pl
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
[[Image:Janov_SEANBulletinV12_No10014_1_table.jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN041087 „Janov”<ref name="SEAN"></ref>]] | [[Image:Janov_SEANBulletinV12_No10014_1_table.jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN041087 „Janov”<ref name="SEAN"></ref>]] | ||
- | Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w nomenklaturze European Fireball Network<ref>[http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]</ref> oznaczenie '''EN041087 „Janov”'''. | + | Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w nomenklaturze European Fireball Network<ref>[http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]</ref> oznaczenie '''EN041087 „Janov”'''. |
- | W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to [[Bolidy (typy)|bolid typu I]]) i potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75 kg. | + | W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to [[Bolidy (typy)|bolid typu I]]) i potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75 kg. |
{| class="wikitable-MET-cite" | {| class="wikitable-MET-cite" | ||
|+ Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959<ref name="EN data">zapis obserwacji European Fireball Network ([http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html ''fragment''])</ref> | |+ Table 1: Observations of meteorite candidates within the EN since 1959<ref name="EN data">zapis obserwacji European Fireball Network ([http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html ''fragment''])</ref> | ||
Linia 20: | Linia 20: | ||
|colspan="5" | <sup>a</sup> (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings<ref>tłum.: ''nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu''</ref> | |colspan="5" | <sup>a</sup> (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings<ref>tłum.: ''nie podjęto systematycznych poszukiwań, jedynie powiadomiono okoliczną ludność za pomocą środków masowego przekazu''</ref> | ||
|} | |} | ||
- | Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości ''v<sub>E</sub>'' = 2,8 km/s!<ref>Molau 1996</ref>. Meteoroid Janov wszedł w atmosferę z prędkością 16,064 km/s i w 9,0 sekund przebył dystans 123,8 km<ref>Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip A., (2006), '''The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records.''' ''Meteoritics & Planetary Science'' vol. 41, nr 1, s. 135–150</ref>. | + | Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości ''v<sub>E</sub>'' = 2,8 km/s!<ref>Molau 1996</ref>. Meteoroid Janov wszedł w atmosferę z prędkością 16,064 km/s i w 9,0 sekund przebył dystans 123,8 km<ref>Gounelle Matthieu, Spurný Pavel, Bland Philip A., (2006), '''The orbit and atmospheric trajectory of the Orgueil meteorite from historical records.''' ''Meteoritics & Planetary Science'' vol. 41, nr 1, s. 135–150</ref>. |
- | Według pierwotnego zgłoszenia<ref name="SEAN"></ref> bolid 'zapłonął' na wysokości 71 km przy prędkości 15,8 km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25 km i prędkości 9,1 km/s osiągnął maksymalną jasność -11,7<sup>m</sup> (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19 km przy rekordowo małej prędkości 3,1 km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy). | + | Według pierwotnego zgłoszenia<ref name="SEAN"></ref> bolid 'zapłonął' na wysokości 71 km przy prędkości 15,8 km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25 km i prędkości 9,1 km/s osiągnął maksymalną jasność -11,7<sup>m</sup> (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19 km przy rekordowo małej prędkości 3,1 km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy). |
- | W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z PKiM<ref>PKiM - Pracownia Komet i Meteorów ([http://www.pkim.org/ Polish Fireball Network)]</ref>, kilkukrotnie poszukiwacze z Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z bolidu Janov. | + | W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z PKiM<ref>PKiM - Pracownia Komet i Meteorów ([http://www.pkim.org/ Polish Fireball Network)]</ref>, kilkukrotnie poszukiwacze z Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z bolidu Janov. |
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
Linia 47: | Linia 47: | ||
Obszar ewentualnego spadku leży pomiędzy Głuchołazami a Janovem. | Obszar ewentualnego spadku leży pomiędzy Głuchołazami a Janovem. | ||
- | Oszacowana potencjalna '''masa spadku 75 kg'''<ref name="EN data"></ref>. | + | Oszacowana potencjalna '''masa spadku 75 kg'''<ref name="EN data"></ref>. |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
- | === | + | === Mapy === |
Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth) | Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth) | ||
{| | {| | ||
|<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | |<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | ||
- | File:Janov_(obszar_spadku) small.jpg|Prawdopodobny obszar spadku fragmentów z bolidu Janov. Na podstawie danych z EN<ref name="SEAN">dane European Fireball Network; Ceplecha et al. ''SEAN Bulletin'' 1987</ref> (opracowanie: Tomasz Ogłaza) | + | File:Janov_(obszar_spadku) small.jpg|Prawdopodobny obszar spadku fragmentów z bolidu Janov. Na podstawie danych z EN<ref name="SEAN">dane European Fireball Network; Ceplecha et al. ''SEAN Bulletin'' 1987</ref> (opracowanie: Tomasz Ogłaza) |
</gallery> | </gallery> | ||
|Punkty definujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w zależności od przewidywanej masy<ref name="SEAN"></ref>: | |Punkty definujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w zależności od przewidywanej masy<ref name="SEAN"></ref>: | ||
Linia 69: | Linia 69: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | * +Borovička J., (1990) '''The comparison of two methods of determining meteor trajectories from photographs.''' ''Astronomical Institutes of Czechoslovakia, Bulletin'', vol. 41, Dec. 1990, s. 391-396; ISSN 0004-6248 (BAIC). Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1990BAICz..41..391B | + | * +Borovička J., (1990) '''The comparison of two methods of determining meteor trajectories from photographs.''' ''Astronomical Institutes of Czechoslovakia, Bulletin'', vol. 41, Dec. 1990, s. 391-396; ISSN 0004-6248 (BAIC). Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1990BAICz..41..391B PDF]. |
- | * +Molau Sirko, 1996, '''Digitale Vermessung und Auswertung von All-Sky-Meteorfotografien.''' praca dyplomowa obroniona w 1996 roku na ''Technische Universität Chemnitz-Zwickau Fakultät für Informatik''. Plik [http://www.qucosa.de/fileadmin/data/qucosa/documents/4042/diplom.pdf PDF ] | + | * +Molau Sirko, 1996, '''Digitale Vermessung und Auswertung von All-Sky-Meteorfotografien.''' praca dyplomowa obroniona w 1996 roku na ''Technische Universität Chemnitz-Zwickau Fakultät für Informatik''. Plik [http://www.qucosa.de/fileadmin/data/qucosa/documents/4042/diplom.pdf PDF]. |
- | * +Padevět V., Jakeš Pavel, (1993), '''Comets and Meteorites: Relationship (again?)''' ''Astronomy and Astrophysics'', vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1993A%26A...274..944P | + | * +Padevět V., Jakeš Pavel, (1993), '''Comets and Meteorites: Relationship (again?)''' ''Astronomy and Astrophysics'', vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1993A%26A...274..944P PDF]. |
* +Pecina Petr, (1994), '''On the determination of meteoroid orbital elements.''' ''Planetary and Space Science'', vol. 42, nr 8, August 1994, s. 677-683. | * +Pecina Petr, (1994), '''On the determination of meteoroid orbital elements.''' ''Planetary and Space Science'', vol. 42, nr 8, August 1994, s. 677-683. | ||
Linia 79: | Linia 79: | ||
* +Ceplecha Zdeněk, Spurný Pavel, (1987), '''Fireball EN041087.''' ''SEAN Bulletin'', vol. 12, nr 10, Oct. 1987, s. 18-19. | * +Ceplecha Zdeněk, Spurný Pavel, (1987), '''Fireball EN041087.''' ''SEAN Bulletin'', vol. 12, nr 10, Oct. 1987, s. 18-19. | ||
- | * | + | * {{Oberst (1998)}} |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Linia 86: | Linia 86: | ||
* European Fireball Network - [http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html Current Status] | * European Fireball Network - [http://www.molau.de/meteore/imc97-2.html Current Status] | ||
- | |||
- | |||
+ | * woreczko.pl - [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')] | ||
+ | |||
+ | * Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Janov Janov] | ||
* NTO.pl - [http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20091113/REPORTAZ/101661603 Opolscy łowcy meteorytów] | * NTO.pl - [http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20091113/REPORTAZ/101661603 Opolscy łowcy meteorytów] | ||
Wersja z 13:02, 3 gru 2013
Domniemany spadek meteorytu w okolicach Głuchołazów i czeskiego Janova bo bardzo jasnym bolidzie nad Polską. Bolid otrzymał w nomenklaturze European Fireball Network[2] oznaczenie EN041087 „Janov”.
W październiku 1987 roku nad południową Polską przeleciał bardzo jasny bolid. Lecąc z kierunku NNW na SSE zakończył swój „żywot” nad granicą z Czechami. Stacje bolidowe European Fireball Network zarejestrowały to zjawisko. Na bazie obserwacji wyznaczono parametry meteoroidu (był to bolid typu I) i potencjalne miejsce spadku oraz oszacowano masę, która mogła spaść na 75 kg.
date | time (UT) | location (computed) | impact point (computed) | terminal mass (computed) [kg] |
---|---|---|---|---|
04.10.1987 | 02:57:00±1m | Janov (-)a | 50°15'N 17°28'E | 75 |
a (-) only non-systemantic attempt to recover the meteorite: people in the area were informed by radio, local newspapers and postings[4] |
Dokładniejsze współrzędne: 50°15'15"N, 17°28'14"E. W końcowej fazie lotu meteoroid zwolnił do rekordowo niskiej prędkości vE = 2,8 km/s![5]. Meteoroid Janov wszedł w atmosferę z prędkością 16,064 km/s i w 9,0 sekund przebył dystans 123,8 km[6].
Według pierwotnego zgłoszenia[1] bolid 'zapłonął' na wysokości 71 km przy prędkości 15,8 km/s (nad punktem 51.197°N 16.657°E, Środa Śląska), na wysokości 25 km i prędkości 9,1 km/s osiągnął maksymalną jasność -11,7m (punkt 50.47°N 17.28°E). Zgasł na wysokości 19 km przy rekordowo małej prędkości 3,1 km/s (nad punktem 50.373°N 17.359°E, Głuchołazy).
W późniejszych latach, m.in. pod dokonaniu weryfikacji obliczeń przez obserwatorów z PKiM[7], kilkukrotnie poszukiwacze z Polski penetrowali teren domniemanego spadku. Jak na razie nie znaleziono meteorytów z bolidu Janov.
Lokalizacja
(G) Głuchołazy, (J) Janov
Tor bolidu i obszar spadku ewentualnych fragmentów
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Bolid leciał z NNW na SSE.
Obszar ewentualnego spadku leży pomiędzy Głuchołazami a Janovem.
Oszacowana potencjalna masa spadku 75 kg[3].
Mapy
Obraz satelitarny okolic Głuchołaz i Janova (źródło: Google Earth)
| Punkty definujące obszary spadku poszczególnych fragmentów w zależności od przewidywanej masy[1]:
|
Bibliografia
- +Borovička J., (1990) The comparison of two methods of determining meteor trajectories from photographs. Astronomical Institutes of Czechoslovakia, Bulletin, vol. 41, Dec. 1990, s. 391-396; ISSN 0004-6248 (BAIC). Plik PDF.
- +Molau Sirko, 1996, Digitale Vermessung und Auswertung von All-Sky-Meteorfotografien. praca dyplomowa obroniona w 1996 roku na Technische Universität Chemnitz-Zwickau Fakultät für Informatik. Plik PDF.
- +Padevět V., Jakeš Pavel, (1993), Comets and Meteorites: Relationship (again?) Astronomy and Astrophysics, vol. 274, 1993, s. 944-954. Plik PDF.
- +Pecina Petr, (1994), On the determination of meteoroid orbital elements. Planetary and Space Science, vol. 42, nr 8, August 1994, s. 677-683.
- +Ceplecha Zdeněk, Spurný Pavel, (1987), Fireball EN041087. SEAN Bulletin, vol. 12, nr 10, Oct. 1987, s. 18-19.
- Oberst Juergen, Molau Sirko, Heinlein Dieter, Gritzner Christian, Schindler M., Spurný Pavel, Ceplecha Zdeněk, Rendtel Jürgen, Betlem Hans, (1998), The „European Fireball Network”: current status and future prospects, Meteoritics & Planetary Science, vol. 33(1), 1998, s. 49-56. Plik doi; plik aDs.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- European Fireball Network - Current Status
- woreczko.pl - Sieci bolidowe (fireball network)
- Wikipedia - Janov
- NTO.pl - Opolscy łowcy meteorytów