(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Jerzmanowice 1993
Z Wiki.Meteoritica.pl
(Różnice między wersjami)
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| - | == Duże szkody | + | {{VerifyLevel |level=0}} |
| + | == Duże szkody – winnego brak == | ||
| + | Niewyjaśnione zjawisko z 1993 roku, które prawdopodobnie nie miało charakteru meteorytowego. | ||
| - | ;Za artykułem Maneckiego | + | ;Za artykułem Maneckiego (1993, ''Meteoryt''): |
| - | + | {{BQuote-begin |max-width=800px}} | |
| + | {{Wielokropek}} Zabierałem się do napisania obiecanego, krótkiego artykułu dla „Meteorytu” o chondrach, a tu 14 stycznia br. miał miejsce w Jerzmanowicach k. Krakowa efekt geofizyczny (?) meteorologiczny (?) astronomiczny (?). O godz. 18.50 mieszkańcy Jerzmanowic zaobserwowali lot kuli barwy rtęciowoniebieskiej, a następnie usłyszeli dwa wybuchy w odstępie 50 sekund. Pierwszy spowodował odspojenie fragmentu pionowej ściany wysokiego ostańca skały wapiennej<ref>zwanego Babią Skałą ([http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,35825,1035628.html jak dojechać do Babiej Skały?]), ''źródło:'' Gazeta.pl</ref> i rozrzut jej dużych (do kilkunastu kg) fragmentów na odległość ok. 150 m. Zniszczeniu uległy dachy okolicznych domów. W gruncie stwierdzono po wybuchu liczne bruzdy i wgłębienia. W trzydziestu domach zniszczone zostały bezpieczniki elektryczne, a w kilku stopione przewody, uszkodzone telewizory. Miejsce i efekty drugiej eksplozji nie są znane. Po pierwszym wybuchu spadł grad. Efekty świetlne i akustyczne były widoczne i słyszane m.in. w Krakowie. Byłem tych efektów świadkiem. Obserwatorium Geofizyczne PAN w Skale zanotowało dwa wstrząsy. | ||
| - | + | Opisane zjawisko w Jerzmanowicach wzbudziło zainteresowanie meteorologów, geofizyków, astronomów, geologów i nas mineralogów. W terenie aktywnie działa krakowska grupa Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Byłem w Jerzmanowicach z astronomami z Obserwatorium Astronomicznego UJ i oglądałem liczne skutki wybuchu (efekty fali akustycznej, elektromagnetyczne i in.). Powołano grupę specjalistów różnych dyscyplin, którzy pod moim kierunkiem mają opisać to ciekawe zjawisko i ew. opracować krótki raport. {{Wielokropek}} | |
| + | {{BQuote-end}} | ||
=== Wyniki i hipotezy === | === Wyniki i hipotezy === | ||
| - | Na podstawie zgromadzonych materiałów, nie udało się potwierdzić, ani jednocześnie wykluczyć dwóch hipotez: | + | Na podstawie zgromadzonych materiałów, nie udało się potwierdzić, ani jednocześnie wykluczyć dwóch hipotez (Manecki 1993): |
| - | * że był to piorun kulisty (bardziej prawdopodobna hipoteza), niektórzy świadkowie widzieli jak | + | * że był to piorun kulisty (bardziej prawdopodobna hipoteza), niektórzy świadkowie widzieli jak „skręcał” oraz krótko potem zaczęła się burza, |
* lub miał miejsce spadek chondrytu węglistego. | * lub miał miejsce spadek chondrytu węglistego. | ||
| Linia 34: | Linia 38: | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| - | === | + | === Mapy === |
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | ||
| Linia 48: | Linia 52: | ||
* +Kułak A., (1995), '''Próba interpretacji zjawisk elektromagnetycznych towarzyszących niezwykłemu zjawisku atmosferycznemu w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] (''An attempt to interpretation of the acoustic and electromagnetic phenomena accompanying the Jerzmanowice event'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 337-342. | * +Kułak A., (1995), '''Próba interpretacji zjawisk elektromagnetycznych towarzyszących niezwykłemu zjawisku atmosferycznemu w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] (''An attempt to interpretation of the acoustic and electromagnetic phenomena accompanying the Jerzmanowice event'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 337-342. | ||
| - | * Manecki Andrzej, (1993), '''Interesujące zjawisko w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] z dnia 14.01.1993''', ''Meteoryt'', 1, 1993, s. 2. Plik [http://meteoryt.info/meteoryt193.pdf PDF ] | + | * Manecki Andrzej, (1993), '''Interesujące zjawisko w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] z dnia 14.01.1993''', ''Meteoryt'', 1, 1993, s. 2. Plik [http://meteoryt.info/meteoryt193.pdf PDF]. |
* Manecki Maciej, Manecki Andrzej, (1995), '''Mineralogiczno-geochemiczne wyniki badań skał i pyłów zebranych w miejscu wybuchu związanego ze zjawiskiem atmosferycznym w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] 14.I.1993 (''Results of mineralogical and geochemical investigations of the minerals and rocks collected on the spot of the explosion related to the atospheric phenomenon in Jerzmanowice on 14 January 1993'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 391-400. | * Manecki Maciej, Manecki Andrzej, (1995), '''Mineralogiczno-geochemiczne wyniki badań skał i pyłów zebranych w miejscu wybuchu związanego ze zjawiskiem atmosferycznym w [[Jerzmanowice 1993|Jerzmanowicach]] 14.I.1993 (''Results of mineralogical and geochemical investigations of the minerals and rocks collected on the spot of the explosion related to the atospheric phenomenon in Jerzmanowice on 14 January 1993'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 391-400. | ||
| Linia 58: | Linia 62: | ||
* +Ściężor Tomasz, Płeszka Janusz, (1995), '''Analiza ruchu [[Jerzmanowice 1993|obiektu jerzmanowickiego]] w atmosferze przy założeniu jego natury meteorytowej (''The analysis of the Jerzmanowice object atmospheric motion assuming its meteoritic nature'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 367-374. [http://biblioteka2.pgi.gov.pl/cgi-bin/expertus.exe?KAT=e%3A%5Cbiblioteka%5Cexpertus%5Cb%5Cpar%5C&FST=data.fst&FDT=data.fdt&ekran=WIN&lnkmask=2&cond=AND&mask=2&F_00=02&V_00=P%B3eszka link] | * +Ściężor Tomasz, Płeszka Janusz, (1995), '''Analiza ruchu [[Jerzmanowice 1993|obiektu jerzmanowickiego]] w atmosferze przy założeniu jego natury meteorytowej (''The analysis of the Jerzmanowice object atmospheric motion assuming its meteoritic nature'')''', ''Przegląd Geof.'', 40(4), 1995, s. 367-374. [http://biblioteka2.pgi.gov.pl/cgi-bin/expertus.exe?KAT=e%3A%5Cbiblioteka%5Cexpertus%5Cb%5Cpar%5C&FST=data.fst&FDT=data.fdt&ekran=WIN&lnkmask=2&cond=AND&mask=2&F_00=02&V_00=P%B3eszka link] | ||
| - | + | {{Przypisy}} | |
| - | + | ||
| - | + | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| - | * Wikipedia | + | * Wikipedia – Jerzmanowice i opis [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzmanowice_(wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie)#Incydent_Jerzmanowicki incydentu Jerzmanowskiego] |
| - | * Gazeta.pl Kraków (12.12.2008r) | + | * Gazeta.pl Kraków (12.12.2008r) – [http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,95299,6056336,Kula_uderza_w_skale.html Kula uderza w skałę] (fotografia: Babia Skała – miejsce tajemniczego uderzenia w ziemię sprzed 15 lat) |
| - | * Fundacja Nautilus | + | * Fundacja Nautilus – [http://www.nautilus.org.pl/?p=artykul&id=1212 My też mieliśmy własną „Katastrofę Tunguską”, chociaż w mikroskali...] |
| + | |||
| - | + | {{Co jeszcze na stronę}} | |
* gdzie znajduje się ta skałka? | * gdzie znajduje się ta skałka? | ||
[[Category:Doniesienia]] | [[Category:Doniesienia]] | ||
Wersja z 20:26, 16 paź 2016
0
Duże szkody – winnego brak
Niewyjaśnione zjawisko z 1993 roku, które prawdopodobnie nie miało charakteru meteorytowego.
- Za artykułem Maneckiego (1993, Meteoryt)
(…) Zabierałem się do napisania obiecanego, krótkiego artykułu dla „Meteorytu” o chondrach, a tu 14 stycznia br. miał miejsce w Jerzmanowicach k. Krakowa efekt geofizyczny (?) meteorologiczny (?) astronomiczny (?). O godz. 18.50 mieszkańcy Jerzmanowic zaobserwowali lot kuli barwy rtęciowoniebieskiej, a następnie usłyszeli dwa wybuchy w odstępie 50 sekund. Pierwszy spowodował odspojenie fragmentu pionowej ściany wysokiego ostańca skały wapiennej[1] i rozrzut jej dużych (do kilkunastu kg) fragmentów na odległość ok. 150 m. Zniszczeniu uległy dachy okolicznych domów. W gruncie stwierdzono po wybuchu liczne bruzdy i wgłębienia. W trzydziestu domach zniszczone zostały bezpieczniki elektryczne, a w kilku stopione przewody, uszkodzone telewizory. Miejsce i efekty drugiej eksplozji nie są znane. Po pierwszym wybuchu spadł grad. Efekty świetlne i akustyczne były widoczne i słyszane m.in. w Krakowie. Byłem tych efektów świadkiem. Obserwatorium Geofizyczne PAN w Skale zanotowało dwa wstrząsy.
Opisane zjawisko w Jerzmanowicach wzbudziło zainteresowanie meteorologów, geofizyków, astronomów, geologów i nas mineralogów. W terenie aktywnie działa krakowska grupa Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Byłem w Jerzmanowicach z astronomami z Obserwatorium Astronomicznego UJ i oglądałem liczne skutki wybuchu (efekty fali akustycznej, elektromagnetyczne i in.). Powołano grupę specjalistów różnych dyscyplin, którzy pod moim kierunkiem mają opisać to ciekawe zjawisko i ew. opracować krótki raport. (…)
Wyniki i hipotezy
Na podstawie zgromadzonych materiałów, nie udało się potwierdzić, ani jednocześnie wykluczyć dwóch hipotez (Manecki 1993):
- że był to piorun kulisty (bardziej prawdopodobna hipoteza), niektórzy świadkowie widzieli jak „skręcał” oraz krótko potem zaczęła się burza,
- lub miał miejsce spadek chondrytu węglistego.
Lokalizacja
Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi
(J) Jerzmanowice
Babia Skała
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Mapy
.jpg) Mapa Jerzmanowic, Skała Babia (źródło: geoportal.gov.pl) |
Bibliografia
- +Bąk K., Cabaj W., Haczewski G., (1995), Geomorfologiczno-geologiczna charakterystyka skutków zjawiska w Jerzmanowicach, Przegląd Geof., 40(4), 1995, s. 377-390.
- +Kułak A., (1995), Próba interpretacji zjawisk elektromagnetycznych towarzyszących niezwykłemu zjawisku atmosferycznemu w Jerzmanowicach (An attempt to interpretation of the acoustic and electromagnetic phenomena accompanying the Jerzmanowice event), Przegląd Geof., 40(4), 1995, s. 337-342.
- Manecki Andrzej, (1993), Interesujące zjawisko w Jerzmanowicach z dnia 14.01.1993, Meteoryt, 1, 1993, s. 2. Plik PDF.
- Manecki Maciej, Manecki Andrzej, (1995), Mineralogiczno-geochemiczne wyniki badań skał i pyłów zebranych w miejscu wybuchu związanego ze zjawiskiem atmosferycznym w Jerzmanowicach 14.I.1993 (Results of mineralogical and geochemical investigations of the minerals and rocks collected on the spot of the explosion related to the atospheric phenomenon in Jerzmanowice on 14 January 1993), Przegląd Geof., 40(4), 1995, s. 391-400.
- +Morawska-Horawska M., Obrębska-Starklowa B., Olecki Z., Trepińska J., Ustrnul Z., (1995), Meteorologiczna interpretacja zjawiska atmosferycznego w Jerzmanowicach (Meteorplogical interpretation of mthe phenomenon at Jerzmanowice on 14 January, 1993), Przegląd Geof., 40(4), 1995, s. 343-354.
- Ściężor Tomasz, Płeszka Janusz, (1993), Co się zdarzyło w Jerzmanowicach 14 stycznia 1993?, Urania, 6, 1993, s. 173-176. Plik DjVu.
- +Ściężor Tomasz, Płeszka Janusz, (1995), Analiza ruchu obiektu jerzmanowickiego w atmosferze przy założeniu jego natury meteorytowej (The analysis of the Jerzmanowice object atmospheric motion assuming its meteoritic nature), Przegląd Geof., 40(4), 1995, s. 367-374. link
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Jerzmanowice i opis incydentu Jerzmanowskiego
- Gazeta.pl Kraków (12.12.2008r) – Kula uderza w skałę (fotografia: Babia Skała – miejsce tajemniczego uderzenia w ziemię sprzed 15 lat)
- Fundacja Nautilus – My też mieliśmy własną „Katastrofę Tunguską”, chociaż w mikroskali...
 |
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- gdzie znajduje się ta skałka?
