PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Kraków 1798

Z Wiki.Meteoritica.pl

0
Wzmianka o bolidzie w katalogu Baumhauera
(Pogg. Ann. d. Phys., 66, 1845)

Doniesienie o bolidzie obserwowanym w Krakowie (?) 13 grudnia 1798 roku (czwartek). Tego dnia zanotowano również spadek meteorytu w Indiach!

Być może nie było bolidu nad Krakowem? Możliwe, że w trakcie redagowania kolejnych katalogów późniejsi autorzy przypisali spadek w Indiach[1], do Krakowa? Może zbieżność nazw: Kraków=Krakhut[2] – spowodowała pomyłkę? Kesselmeyer (1861) zwraca również uwagę, że wydarzenie to – bolid nad Krakowem – nie było nigdzie wcześniej opisane poza katalogiem Baumhauera (1845)!


Prawdopodobnie zdarzenie miało miejsce w Indiach, a nie nad Krakowem (Greg 1861). Prawdopodobnie to Baumhauer (1845) zrobił błąd (literówkę), a późniejsi autorzy go powielili.

Źródła

Baumhauer (1845) (s. 476, tabela)

* 13 1798 Krakau +


Kesselmeyer (1861) (s. 449)

1798. 13. Dec. Krakau . . . . . . Polen P. 66. 1844. 476.[3] – In keinem anderen Meteorsteinverzeichniss zu finden, und wohl nur Feuerkugel, wie viele andere angebliche Steinfälle in jenem Verzeichniss.
tłum.: Nie znaleziono [tego doniesienia] w żadnym innym katalogu meteorytów, chyba to tylko bolid, tak jak wiele innych w tym [Baumhauera] katalogu.


W katalogu Kesselmeyera (1861, s. 378, 423) znajduje się również informacja o spadku, tego samego dnia, meteorytów w Indiach!

Meteoryt Benares (a)[1] (syn. Krakhut) w zestawieniu Kesselmeyera:

4. 1798 13.
(19.) 		Dec. Krak-Hut, an der Nordsite des Goomty (Gumti), ungefähr 14 engl. M.[4] von Benares und 12 engl. M. von Jounpoor (Juanpoor oder Dschaunpur) in Bengalen. Sp.-Gew.: 3,35-3,36[5] Hindostan 25°38'N. 83°0'O. G.13.1803.298.[6] W. 1860. S. 1860.
422. 4 1798. 13. Dec.
(19.) 		Krak-Hut, 14 engl. M. von Benares und 12 engl. M. von Juanpoor; Hindostan. Ost-Indien 25°38'N.
83°0'O. 		C. 266.[7] Aus einer Feuerkugel unter 3 Explosionen und starkem Getöse mehrere Steine, darunter von 4 Unzen bis zu 10 ℔.


Zapis u Grega (1861) nie pozostawia wątpliwości co do miejsca spadku meteorytów:

Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c.
1798.* Dec. 13 Benaes, India … … 8 P.M. Stone-fall.
1798. 19 Bengal … … … fireball; same as last?.


Bibliografia

  • Baumhauer Eduard Hendrik von, (1845), Ueber den muthmasslichen Ursprung der Meteorsteine, nebst einer Analyse des Meteorstein, welcher am 2. Juni 1843 in der Provinz Utrecht gefallen ist, Annalen der Physik, 66, Bd. 142, 1845, s. 465-503, (s. 476, tabela).[8] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Buchner Otto, (1861), Versuch eines Quellenverzeichnisses zur Literatur über Meteoriten, w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 455-482. Plik PDF; plik DjVu.
  • Chladni Ernst F.F., (1819), Ueber Feuer-Meteore, und über die mit denselben herabgefallenen Massen (O ognistych meteorach i o masach spadających z nimi) (Nebst zehn Steindrucktafeln und deren Erklärung von Carl von Schreibers), Wien 1819, ss. 434, (s. 266).[9][10] Plik PDF[11]; plik GoogleBooks; plik doi.
  • Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[12], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120.[13] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
  • Howard Edward Charles, (1803), Versuche und Bemerkungen über Stein- und Metallmassen, die zu verschiedenen Zeiten auf die Erde gefallen seyn solten, und über die gediegnen Eisenmassen. Annalen der Physik, Bd. 13, 1803, s. 291-327, (s. 298-299). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 378, 423, 449). Plik PDF; plik DjVu.

Przypisy

  1. ^ a b spadek meteorytu Benares (a) (syn. Krakhut) 19 grudnia 1798 roku w Indiach; chondryt zwyczajny LL4, TKW 3,7 kg
  2. ^ Krakhut – synonim nazwy meteorytu Benares (a)
  3. ^ Baumhauer (1845, s. 476 tabela)
  4. ^ mile angielskie
  5. ^ ciężar właściwy (niem. spezifische Gewicht)
  6. ^ powołanie na Howard (1803) (wg klucza: Gilbert, Bd. 13, rok 1803, s. 298)
  7. ^ Chladni (1819), s. 266
  8. ^ spadek meteorytu Utrecht (syn. Blaauw-Kapel) 2 czerwca 1843 roku w Utrechcie w Holandii; chondryt zwyczajny L6, TKW 9,7 kg
  9. ^ zawiera dodatek (katalog kolekcji w Wiedniu): Schreibers Karl Franz von, Anhang. Verzeichniss der Sammlung von Meteor-Massen, welche sich im k. k. Hof-Mineralien-Cabinette in Wien befindet. Vom Director von Schreibers, s. 425-434
  10. ^ cytowane w tytule 10 tablic (zehn Steindrucktafeln) to powołanie na: Schreibers Karl Franz von, (1820), Beyträge zur Geschichte und Kenntriss meteorischer…
  11. ^ na kopii egzemplarza z biblioteki Harvard University na końcu znajdują się odręczne notatki nieznanego autora!?
  12. ^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
  13. ^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • Buchner (1861)
Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Krak%C3%B3w_1798”
Osobiste