O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 18:10, 26 sty 2011

Meteoryt żelazny.

Powiązany z kraterami Morasko

Z listu dr. Coblinera z 12 listopada 1914 r.

Bei Schanzarbeiten fand ich heute im gewachsenen Boden (Kies) ungefär einen halben Meter unter der Erdoberfläche einen Metallklumpen von 77,5 Kg. Gewicht.

Jest to informacja o pierwszym znalezionym meteorycie Morasko. Okaz jest w zbiorach Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie.

W latach pięćdziesiątych XX w. Moraska szukał Jerzy Pokrzywnicki. Zaprosił nawet do współpracy saperów z wykrywaczami min, ale bez powodzenia. Znalazł natomiast meteoryty u gospodarzy, którzy wcześniej wyorali je na polach. Uczony wysunął przypuszczenie, że pochodzą z zagłębień terenu widocznych w okolicy – kraterów meteorytowych. We wrześniu 2006 r. Krzysztof Socha odnalazł Morasko ważące 178 kg (po oczyszczeniu 164)!

Znaleziony w 1914 roku przez dr Coblinera pierwszy okaz meteorytu Morasko

Meteorytów żelaznych spada tylko 4%, ale są względnie „łatwe” do znalezienia. Bardzo ciężki, rdzawy kamień zwraca na siebie uwagę. W trakcie prac polowych czy na budowach wielokrotnie znajdowano bryły żelaza. Nieraz okazywały się one meteorytami. Tak było w przypadku większości polskich meteorytów żelaznych. Morasko znaleziono podczas budowy umocnień wojskowych, na Przełazy natknął się rolnik kopiący rów melioracyjny, Świecie ujrzało światło dzienne podczas niwelacji terenu przy budowie kolei.

Bibliografia

• Czajka Wiesław, (), Obraz hipotetycznej trajektorii Tabarz-Przełazy-Morasko-Jankowo Dolne na geodezyjnej powierzchni odniesienia. [The picture of the hypothetic trajectory Tabarz-Przełazy-Morasko-Jankowo Dolne on the Earth's ellipsoid.], astroblemy.pl

• Czajka Wiesław, (), Analiza geomorfologiczna okolic rezerwatu "Meteoryt Morasko" w oparciu o model powierzchni terenu. astroblemy.pl

• Jastrzębska A., (2006), Zmiany szokowe w meteorytach żelaznych na przykładzie meteorytów Morasko i Jankowo Dolne. Materiały IV Konferencji Meteorytowej Warszawa-Wyszków 2006, s. 31-38.

• Jastrzębska A., (2009), Zmiany szokowe w meteorytach żelaznych na przykładzie meteorytów Morasko i Jankowo Dolne. Acta Soc. Metheor. Polon., 1, 2009, s. 38-43.

• Karwowski Łukasz, Jachymek Stanisław, Ludwig A., Gurdziel Agnieszka, (2003), Skorupa wietrzeniowa i obtopieniowa meteorytów w warunkach klimatu umiarkowanego na przykładzie Zakłodzia i Moraska–Przełazów. Materiały II Seminarium Meteorytowego Olsztyn 2003, 2003, s. 48-54.

• Korpikiewicz Honorata, (1978), Meteoritic shower Morasko. Meteoritics, v. 13, 1978, s. 311-326.

• Pilski Andrzej S., (1999), Morasko - the largest European iron meteorite shower. Meteorite!, vol. 5 (4), 1999, s. 27-28.

• Pilski Andrzej S., (2003), Gdzie i kiedy spadł meteoryt Morasko? Meteoryt, 4, 2003, s. 3.

• Pokrzywnicki Jerzy, I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, s. 49-70.

• Socha Krzysztof, (2004), Morasko - inne spojrzenie. Meteoryt, 1, 2004, s. 16-18.

Przypisy

Zobacz również

Kratery Morasko

Meteoryty: Przełazy i Jankowo Dolne

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Morasko
• Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Morasko
• Wikipedia - meteoryt Morasko
• Wikipedia - Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko
• Meteoryt Morasko strona autorstwa Krzysztofa Kamińskiego
• Strona Woreczko o meteorycie Morasko

Co jeszcze na stronie?

• odszukać dane o publikacjach Czajki