PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Pułtusk/Zambrzyccy

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m (Lokalizacja)
m
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
-
{{Sparse-b}}Strona powstała dzięki staraniom [[Bibliografia/Biała Jadwiga|Jadwigi Białej]] i Tomka Jakubowskiego.{{Sparse-e}}
+
{{Sparse-b}}Strona powstała dzięki staraniom [[Bibliografia/Biała Jadwiga|Jadwigi Białej]], Tomka Jakubowskiego i [[Bibliografia/Kosiński Janusz Witold|Janusza W. Kosińskiego]].{{Sparse-e}}
{{Strona w budowie}}
{{Strona w budowie}}
Od wielu lat [[Bibliografia/Biała Jadwiga|Jadwiga Biała]] i [[Bibliografia/Kosiński Janusz Witold|Janusz W. Kosiński]] zajmują się kulturowymi i społecznymi aspektami spadku meteorytu [[Pułtusk]]. To dzięki ich dociekaniom udało się m.in. ustalić wiele faktów dotyczących tajemniczego właściciela największej kolekcji meteorytów Pułtusk, [[Pułtusk/Wawrzecki Ignacy|Ignacego Wawrzeckiego]]. W swoich poszukiwaniach dotyczących okoliczności spadku tego meteorytu, wielokrotnie natrafiali również na nazwisko '''Zambrzycki(a)'''. Okazuje się, że losy wielu przedstawicieli tego starego rodu splatają się z meteorytem Pułtusk.
Od wielu lat [[Bibliografia/Biała Jadwiga|Jadwiga Biała]] i [[Bibliografia/Kosiński Janusz Witold|Janusz W. Kosiński]] zajmują się kulturowymi i społecznymi aspektami spadku meteorytu [[Pułtusk]]. To dzięki ich dociekaniom udało się m.in. ustalić wiele faktów dotyczących tajemniczego właściciela największej kolekcji meteorytów Pułtusk, [[Pułtusk/Wawrzecki Ignacy|Ignacego Wawrzeckiego]]. W swoich poszukiwaniach dotyczących okoliczności spadku tego meteorytu, wielokrotnie natrafiali również na nazwisko '''Zambrzycki(a)'''. Okazuje się, że losy wielu przedstawicieli tego starego rodu splatają się z meteorytem Pułtusk.
Linia 9: Linia 9:
W latach 90. ub.w. [[Bibliografia/Kosiński Janusz Witold|Janusz W. Kosiński]] dotarł do mieszkanki tamtych okolic Wandy Zambrzyckiej. Tak opisał swoje spostrzeżenia (Kosiński 1999):
W latach 90. ub.w. [[Bibliografia/Kosiński Janusz Witold|Janusz W. Kosiński]] dotarł do mieszkanki tamtych okolic Wandy Zambrzyckiej. Tak opisał swoje spostrzeżenia (Kosiński 1999):
{{BQuote-begin |max-width=800px}}
{{BQuote-begin |max-width=800px}}
-
{{Wielokropek}} Przy okazji poszukiwań spotkałem - mieszkającą niemal w&nbsp;środku penetrowanego obszaru - niezwykle miłą i&nbsp;posiadającą ciekawe materiały, p.&nbsp;Wandę Zambrzycką. Ta starsza już osoba, emerytowana nauczycielka, jest wnuczką byłych właścicieli Gostkowa, Zambsk i&nbsp;okolicznych terenów. Posiada w&nbsp;swych zbiorach mapy byłych rodzinnych dóbr, a&nbsp;jej głównym zajęciem w&nbsp;ostatnich latach jest spisywanie dziejów rodziny i&nbsp;miejsc z&nbsp;którymi była związana. W&nbsp;jej rękopisie jest też fragment poświęcony spadkowi meteorytu Pułtuskiego. Obok informacji ogólnych zaczerpniętych z&nbsp;literatury, są wspomnienia rodzinne o&nbsp;tym zjawisku. Najwięcej opowiadała babcia Wandy Zambrzyckiej. Jak mówiła, ''największy okaz znaleziony w&nbsp;majątku w&nbsp;Gostkowie miał wagę 3&nbsp;kg, zaś w&nbsp;okolicach Gostkowa i&nbsp;Zambsk, znajdowano znaczne ilości meteorytów o&nbsp;masach 1-2&nbsp;kg.'' W&nbsp;majątku jej rodziny meteoryty były pilnie zbierane, a&nbsp;następnie odsprzedano je ''rządowi rosyjskiemu'' (obszar spadku był wtedy w&nbsp;Cesarstwie Rosyjskim). W&nbsp;kronice Wanda Zambrzycka zapisała: ''Prababcia<ref name="FL">prawdopodobnie Franciszka Leppert, żona Aleksandra Zambrzyckiego</ref> nasza, matka Zygmunta<ref>Zygmunt Wincenty Zambrzycki</ref> i&nbsp;Adolfa<ref>Adolf Zambrzycki</ref> Zambrzyckich sprzedała wiele meteorytów za niebagatelną wówczas sumę 14&nbsp;tysięcy rubli.''<ref>czy kwota 14 tys. rubli to dużo? patrz → [[Pułtusk/Czasopisma]]: ''Gazeta Warszawska'', 3 czerwca 1868 roku</ref> Ponoć w&nbsp;ten sposób spłaciła wszystkie swoje długi.
+
{{Wielokropek}} Przy okazji poszukiwań spotkałem - mieszkającą niemal w&nbsp;środku penetrowanego obszaru - niezwykle miłą i&nbsp;posiadającą ciekawe materiały, p.&nbsp;Wandę Zambrzycką. Ta starsza już osoba, emerytowana nauczycielka, jest wnuczką byłych właścicieli Gostkowa, Zambsk i&nbsp;okolicznych terenów. Posiada w&nbsp;swych zbiorach mapy byłych rodzinnych dóbr, a&nbsp;jej głównym zajęciem w&nbsp;ostatnich latach jest spisywanie dziejów rodziny i&nbsp;miejsc z&nbsp;którymi była związana. W&nbsp;jej rękopisie jest też fragment poświęcony spadkowi meteorytu Pułtuskiego. Obok informacji ogólnych zaczerpniętych z&nbsp;literatury, są wspomnienia rodzinne o&nbsp;tym zjawisku. Najwięcej opowiadała babcia Wandy Zambrzyckiej. Jak mówiła, ''największy okaz znaleziony w&nbsp;majątku w&nbsp;Gostkowie miał wagę 3&nbsp;kg, zaś w&nbsp;okolicach Gostkowa i&nbsp;Zambsk, znajdowano znaczne ilości meteorytów o&nbsp;masach 1-2&nbsp;kg.'' W&nbsp;majątku jej rodziny meteoryty były pilnie zbierane, a&nbsp;następnie odsprzedano je ''rządowi rosyjskiemu'' (obszar spadku był wtedy w&nbsp;Cesarstwie Rosyjskim). W&nbsp;kronice Wanda Zambrzycka zapisała: ''Prababcia<ref name="FL">Franciszka Leppert, żona Aleksandra Zambrzyckiego</ref> nasza, matka Zygmunta'' [Zygmunt Wincenty Zambrzycki] ''i&nbsp;Adolfa'' [Adolf Zambrzycki] ''Zambrzyckich sprzedała wiele meteorytów za niebagatelną wówczas sumę 14&nbsp;tysięcy rubli.''<ref>czy kwota 14 tys. rubli to dużo? patrz → [[Pułtusk/Czasopisma]]: ''Gazeta Warszawska'', 3&nbsp;czerwca 1868 roku</ref> Ponoć w&nbsp;ten sposób spłaciła wszystkie swoje długi.
Wanda Zambrzycka, która sporo podróżuje w poszukiwaniu dokumentów i&nbsp;materiałów, twierdzi, że do dzisiaj meteoryty są znajdowane w&nbsp;czasie prac polowych, ale już po północnej stronie Narwi w&nbsp;okolicach wsi Nowy Sielc. Według wspomnień rodzinnych również w&nbsp;pobliżu tej wioski złożono znaczne ilości meteorytów (zawartość wozu konnego&nbsp;???) pochodzących z&nbsp;majątku Gostkowo{{Kropek}}&nbsp;{{Wielokropek}}
Wanda Zambrzycka, która sporo podróżuje w poszukiwaniu dokumentów i&nbsp;materiałów, twierdzi, że do dzisiaj meteoryty są znajdowane w&nbsp;czasie prac polowych, ale już po północnej stronie Narwi w&nbsp;okolicach wsi Nowy Sielc. Według wspomnień rodzinnych również w&nbsp;pobliżu tej wioski złożono znaczne ilości meteorytów (zawartość wozu konnego&nbsp;???) pochodzących z&nbsp;majątku Gostkowo{{Kropek}}&nbsp;{{Wielokropek}}
Linia 30: Linia 30:
! !! Kosiński (1999)
! !! Kosiński (1999)
|-
|-
-
| Rosja || wiele okazów sprzedanych rządowi rosyjskiemu<ref name="FL"></ref>
+
| Rosja || wg relacji Wandy Zambrzyckiej wiele okazów sprzedano rządowi rosyjskiemu<ref name="FL"></ref>
|}
|}
Linia 71: Linia 71:
{{GEMap
{{GEMap
| htmlFileMap = wiki-Zambrzyccy.htm
| htmlFileMap = wiki-Zambrzyccy.htm
-
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
 
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Pultusk-elipsa-Samsonowicz.kml
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Pultusk-elipsa-Samsonowicz.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Zambrzyccy.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Zambrzyccy.kml
Linia 95: Linia 94:
* Kosiński Janusz W., (1999), '''Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)|pułtuski]] – 130 lat później''', w: ''Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)|Pułtusk]]. Kamienny deszcz sprzed 130 lat. Materiały VIII Seminarium Meteorowo-Meteorytowego'', Wyszków-Kraków 1999, s. 12-16.
* Kosiński Janusz W., (1999), '''Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)|pułtuski]] – 130 lat później''', w: ''Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)|Pułtusk]]. Kamienny deszcz sprzed 130 lat. Materiały VIII Seminarium Meteorowo-Meteorytowego'', Wyszków-Kraków 1999, s. 12-16.
 +
 +
* Kosiński Janusz W., (2018), kwerenda: księgi parafialne parafii Zambski (Kościelne) oraz Archiwum Diecezjalne w Płocku (''inf. ustna'').
* Minakowski Marek Jerzy, (2018), '''Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl)''', publikacja elektroniczna, wydanie z 29.04.2018. Link [http://www.sejm-wielki.pl Genealogia potomków Sejmu Wielkiego].
* Minakowski Marek Jerzy, (2018), '''Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl)''', publikacja elektroniczna, wydanie z 29.04.2018. Link [http://www.sejm-wielki.pl Genealogia potomków Sejmu Wielkiego].
Linia 107: Linia 108:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* Portal [http://www.sejm-wielki.pl M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego]
+
* Portal [Minakowski] – [http://www.sejm-wielki.pl M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego]
-
* Portal [http://www.zambrzyccy.pl Genealogia Rodziny Zambrzyckich]
+
* Portal [GRZ] – [http://www.zambrzyccy.pl Genealogia Rodziny Zambrzyckich]
-
* Portal Dwory i Pałace Mazowsza – [http://mazowieckie.dipp.info.pl/baza-dipp/item/346-gmina-zatory/171-dwor-gladczyn Dwór Gładczyn]
+
* Portal Dwory i Pałace Mazowsza [DPM] – [http://mazowieckie.dipp.info.pl/baza-dipp/item/346-gmina-zatory/171-dwor-gladczyn Dwór Gładczyn]
* Portal Moi Krewni – [http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/zambrzycki.html Zambrzycki] {{SeparatorBull}} [http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/zambrzycka.html Zambrzycka]
* Portal Moi Krewni – [http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/zambrzycki.html Zambrzycki] {{SeparatorBull}} [http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/zambrzycka.html Zambrzycka]

Wersja z 18:36, 3 sty 2019

Strona powstała dzięki staraniom Jadwigi Białej, Tomka Jakubowskiego i Janusza W. Kosińskiego.

Od wielu lat Jadwiga BiałaJanusz W. Kosiński zajmują się kulturowymi i społecznymi aspektami spadku meteorytu Pułtusk. To dzięki ich dociekaniom udało się m.in. ustalić wiele faktów dotyczących tajemniczego właściciela największej kolekcji meteorytów Pułtusk, Ignacego Wawrzeckiego. W swoich poszukiwaniach dotyczących okoliczności spadku tego meteorytu, wielokrotnie natrafiali również na nazwisko Zambrzycki(a). Okazuje się, że losy wielu przedstawicieli tego starego rodu splatają się z meteorytem Pułtusk.

Zambrzyccy a meteoryt Pułtusk

Czasy współczesne

W latach 90. ub.w. Janusz W. Kosiński dotarł do mieszkanki tamtych okolic Wandy Zambrzyckiej. Tak opisał swoje spostrzeżenia (Kosiński 1999):

«

(…) Przy okazji poszukiwań spotkałem - mieszkającą niemal w środku penetrowanego obszaru - niezwykle miłą i posiadającą ciekawe materiały, p. Wandę Zambrzycką. Ta starsza już osoba, emerytowana nauczycielka, jest wnuczką byłych właścicieli Gostkowa, Zambsk i okolicznych terenów. Posiada w swych zbiorach mapy byłych rodzinnych dóbr, a jej głównym zajęciem w ostatnich latach jest spisywanie dziejów rodziny i miejsc z którymi była związana. W jej rękopisie jest też fragment poświęcony spadkowi meteorytu Pułtuskiego. Obok informacji ogólnych zaczerpniętych z literatury, są wspomnienia rodzinne o tym zjawisku. Najwięcej opowiadała babcia Wandy Zambrzyckiej. Jak mówiła, największy okaz znaleziony w majątku w Gostkowie miał wagę 3 kg, zaś w okolicach Gostkowa i Zambsk, znajdowano znaczne ilości meteorytów o masach 1-2 kg. W majątku jej rodziny meteoryty były pilnie zbierane, a następnie odsprzedano je rządowi rosyjskiemu (obszar spadku był wtedy w Cesarstwie Rosyjskim). W kronice Wanda Zambrzycka zapisała: Prababcia[1] nasza, matka Zygmunta [Zygmunt Wincenty Zambrzycki] i Adolfa [Adolf Zambrzycki] Zambrzyckich sprzedała wiele meteorytów za niebagatelną wówczas sumę 14 tysięcy rubli.[2] Ponoć w ten sposób spłaciła wszystkie swoje długi.

Wanda Zambrzycka, która sporo podróżuje w poszukiwaniu dokumentów i materiałów, twierdzi, że do dzisiaj meteoryty są znajdowane w czasie prac polowych, ale już po północnej stronie Narwi w okolicach wsi Nowy Sielc. Według wspomnień rodzinnych również w pobliżu tej wioski złożono znaczne ilości meteorytów (zawartość wozu konnego ???) pochodzących z majątku Gostkowo (…)

»


XIX wiek

Jadwiga Biała i Tomasz Jakubowski nawiązali kontakt z największymi światowymi kolekcjami meteorytów w celu ustalenia liczby i pochodzenia znajdujących się w ich zbiorach okazów meteorytu Pułtusk (Biała et al. 2018). Wstępne wyniki swoich ustaleń zaprezentowali podczas X Konferencji Meteorytowej w Pułtusku w 2018 roku. Okazało się m.in., że największe okazy meteorytu Pułtusk znajdujące się obecnie w Berlinie i Londynie, zostały nabyte od przedstawicieli rodziny Zambrzyckich. Również część zbiorów w Paryżu została kupiona od Zambrzyckich. A jak wynika z relacji Wandy Zambrzyckiej (Kosiński 1999), zapewne spora część okazów w Rosji również pochodzi od tej rodziny?

Fragment informacji zaprezentowanych w referacie Biała et al. (2018) oraz Kosiński (1999) (wyróżnienia w tekście Redakcja):

Zbiory Biała et al. (2018)
Berlin do zbiorów w Berlinie największy okaz 8102,8 g sprzedał w 1869 roku A. Zambrzycki. Prawdopodobnie Adolf Zambrzycki (1850-1928)[3], syn Aleksandra Zambrzyckiego (1811-1860), dziedzica Brzeźna i Gostkowa
Londyn do zbiorów w Londynie największy okaz 9095 g oraz inne małe okazy sprzedała w grudniu 1868 roku E. Zambrzycka[4]
Paryż do zbioru w Paryżu wiele okazów sprzedała E. Zambrzycka[4]
Kosiński (1999)
Rosja wg relacji Wandy Zambrzyckiej wiele okazów sprzedano rządowi rosyjskiemu[1]

Zambrzyccy herbu Kościesza

Wielu członków rodu Zambrzyckich h. Kościesza zamieszkiwało okolice spadku meteorytu Pułtusk. Genealogia i historia tego rodu jest dobrze opisana (portale: Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego; Genealogia Rodziny Zambrzyckich), więc można pokusić się o próbę zidentyfikowania osób, które mogły mieć związek ze spadkiem meteorytów pod Pułtuskiem w 1868 roku.

Kim byli A. Zambrzycki i E. Zambrzycka, którzy sprzedawali okazy meteorytu Pułtusk do zagranicznych muzeów? Fragment genealogii rodu Zambrzyckich:

# uwagi źródła[5]
-2 Karol Zambrzycki
(1770-1821)
sekretarz dworu królewskiego; żona Elżbieta Paschalis-Jakubowicz h. wł. (1780-) Minakowski
-1 Aleksander Zambrzycki
(1811-1860)
syn Karola (1770-1821); dziedzic Brzeźna i Gostkowa, gmina Obryte; ożeniony z  Franciszką Leppert (ślub w 1832 roku w kościele paraf. w Zambskach) Minakowski; GRZ; Epsztein (2013)
Franciszka Leppert
(1815-1887)
żona Aleksandra (1811-1860); matka Adolfa, AleksandraZygmunta Wincentego; zmarła w Gostkowie Minakowski
-1 Emilian Zambrzycki
(1807-1884)
syn Karola (1770-1821); zmarł w Gostkowie Minakowski
-1 Eufemia Zambrzycka
(1805-1850)
córka Karola (1770-1821); siostra Aleksandra i Emiliana; żona Macieja Rybińskiego h. Radwan (ślub 4 lutego 1823 roku w Zambskach); po upadku powstania listopadowego wyemigrowała z mężem do Paryża Minakowski; GRZ
-1 Ewa Elżbieta Zambrzycka
(1810-)
córka Karola (1770-1821); siostra Aleksandra i Emiliana; żona Gabriela Kajetana Zambrzyckiego (1790-1862) Minakowski
0 Adolf Zambrzycki
(1850-1928)
syn Aleksandra (1811-1860); właściciel majątku Kupientyn k. Sokołowa Podlaskiego Minakowski; Biała et al. 2018
0 Aleksander Zambrzycki
(1848-1874)
syn Aleksandra (1811-1860); zmarł w Gostkowie Minakowski
0 Zygmunt Wincenty Zambrzycki
(1851-)
syn Aleksandra (1811-1860); właściciel majątku Gostkowo Minakowski; Epsztein (2013)
0 Eufemia Zambrzycka
(1820-?)
córka ??; żona Henryka Modzelewskiego h. Trzywdar dziedzica dworu w Gładczynie (ślub 17 lutego 1852 roku w kościele paraf. w Zambskach; wesele w Gostkowie)[6] Minakowski, DPM

Zapewne wykaz ten nie jest kompletny?


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(C) Cygany, (G) Gładczyn, (G) Gostkowo, (Z) Stare Zambski

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Miejsca w rejonie spadku meteorytu pułtuskiego, związane z rodem Zambrzyckich.

Zygmunt Zambrzycki był właścicielem majątku w Gostkowie. Antoni Zambrzycki był właścicielem majątku w Cyganach.


Bibliografia

  • Biała Jadwiga, Jakubowski Tomasz, (2018), Meteoryt Pułtusk w zagranicznych kolekcjach, Streszczenia referatów, X Konferencja Meteorytowa, Pułtusk 2018. Plik PDF.
  • +Epsztein Tadeusz (red.), (2013), Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny część 10, wyd. DiG, Warszawa 2013. Plik PDF.
  • Kosiński Janusz W., (1999), Meteoryt pułtuski – 130 lat później, w: Meteoryt Pułtusk. Kamienny deszcz sprzed 130 lat. Materiały VIII Seminarium Meteorowo-Meteorytowego, Wyszków-Kraków 1999, s. 12-16.
  • Kosiński Janusz W., (2018), kwerenda: księgi parafialne parafii Zambski (Kościelne) oraz Archiwum Diecezjalne w Płocku (inf. ustna).

Przypisy

  1. ^ a b Franciszka Leppert, żona Aleksandra Zambrzyckiego
  2. ^ czy kwota 14 tys. rubli to dużo? patrz → Pułtusk/Czasopisma: Gazeta Warszawska, 3 czerwca 1868 roku
  3. ^ lub Aleksander Zambrzycki (1848-1874)?
  4. ^ a b prawdopodobnie Eufemia Zambrzycka (1820-?) córka ??; żona Henryka Modzelewskiego h. Trzywdar; lub Emilian Zambrzycki? (na pewno nie była to Eufemia Zambrzycka (1805-1850), gdyż zmarła w Paryżu przed 1868 rokiem)
  5. ^ portale: DPM – Dwory i Pałace Mazowsza; GRZ – Genealogia Rodziny Zambrzyckich; Minakowski – Genealogia potomków Sejmu Wielkiego
  6. ^ na portalu Dwory i Pałace Mazowsza podano, że żona Henryka Modzelewskiego Eufemia Zambrzycka była córką Aleksandra i Franciszki z Sepertów (Leppertów?), ale to nieprawda, gdyż Eufemia Zambrzycka była siostrą Aleksandra oraz żoną Macieja Rybińskiego (zmarła w 1850 roku); tam też informacja, że rodzice Eufemii brali ślub w tym samym kościele 20 lat wcześniej czyli ok. 1832 roku, ale w tym roku ślub brał właśnie brat (nie ojciec!) Eufemii – Aleksander;
    za Henryka Modzelewskiego wyszła inna Eufemia Zambrzycka

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Wikipedia – []
Osobiste