PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Sologne

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
m
Linia 36: Linia 36:
-
W 2000 roku francuski kolekcjoner Pierre-Marie Pelé, zwrócił uwagę na podobieństwem ziarnistości czarnej skorupy obtopieniowej meteorytu „Sologne” z niektórymi okazami meteorytu [[Pułtusk]]a. Ustalił, że „Sologne” jest prawdopodobnie okazem Pułtuska. Pierwsze trzy wiersze starej etykiety ({{Txt2Img|Sologne_(Dauphas_2000).jpg|ilustracja}}) są bardzo niewyraźne i prawdopodobnie brzmią: „''fragment d'aréolithe tombé en <u>Pologne en 1868</u>''”, zamiast tego, co interpretowano wcześniej jako „''fragment d'aréolithe tombé en <u>Sologne en 1860</u>''”. „Pologne” to po francusku „Polska”, a rok 1868 jest rokiem spadku meteorytu Pułtusk.
+
W 2000 roku francuski kolekcjoner Pierre-Marie Pelé<ref>właściciel portalu [http://meteor-center.com Meteor-Center]</ref>, zwrócił uwagę na podobieństwem ziarnistości czarnej skorupy obtopieniowej meteorytu „Sologne” z&nbsp;niektórymi okazami meteorytu [[Pułtusk]]a. Ustalił, że „Sologne” jest prawdopodobnie okazem Pułtuska. Pierwsze trzy wiersze starej etykiety ({{Txt2Img|Sologne_(Dauphas_2000).jpg|ilustracja}}) są bardzo niewyraźne i&nbsp;prawdopodobnie brzmią: „''fragment d'aréolithe tombé en <u>Pologne en 1868</u>''”, zamiast tego, co interpretowano wcześniej jako „''fragment d'aréolithe tombé en <u>Sologne en 1860</u>''”. „Pologne” to po francusku „Polska”, a&nbsp;rok 1868 jest rokiem spadku meteorytu Pułtusk.
-
Okaz sklasyfikowany jako Sologne i te ze spadku Pułtuska to chondryty H5, o prawie nieodróżnialnym składzie krzemianów: Fa<sub>19,4±0,1</sub> i Fs<sub>17,2±0,1</sub> dla oliwinu i piroksenu o niskiej zawartości Ca w Sologne (Dauphas et al. 2000) w porównaniu Fa<sub>19.3±0,5</sub> i Fs<sub>16,9±0,4</sub> w Pułtusku (Krzesinska et al. 2017). Oba spadki mają również podobny stopień zszokowania S3 (Dauphas et al. 2000; Stöffler et al. 1991).
+
Okaz sklasyfikowany jako Sologne i te ze spadku Pułtuska to chondryty zwyczajne typu H5, o&nbsp;prawie nieodróżnialnym składzie krzemianów w&nbsp;Sologne: Fa<sub>19,4±0,1</sub> i&nbsp;Fs<sub>17,2±0,1</sub> dla oliwinu i&nbsp;piroksenu o&nbsp;niskiej zawartości wapnia (Dauphas et&nbsp;al. 2000) w&nbsp;porównaniu do, odpowiednio, Fa<sub>19.3±0,5</sub> i&nbsp;Fs<sub>16,9±0,4</sub> w&nbsp;Pułtusku (Krzesinska et&nbsp;al. 2017). Oba spadki mają również podobny stopień zszokowania&nbsp;S3 (Dauphas et&nbsp;al. 2000; Stöffler et&nbsp;al. 1991).
-
Nazwa „Sologne” została zdyskredytowana w {{!MB}} nr&nbsp;109, jako spadek meteorytu [[Pułtusk]] i zostaje jego [[Meteoryty/Nazewnictwo|synonimem]]. Komunikat w&nbsp;{{!MBD}}:
+
Nazwa „Sologne” została więc zdyskredytowana w {{!MB}} nr&nbsp;109, jako spadek meteorytu [[Pułtusk]] i&nbsp;zostaje jego [[Meteoryty/Nazewnictwo|synonimem]].<br />
 +
Komunikat w&nbsp;{{!MBD}}:
{{BQuote-begin|max-width=640px}}
{{BQuote-begin|max-width=640px}}
Linia 46: Linia 47:
Pierre-Marie Pelé, struck by the similarity of the grainy black crust of the meteorite “Sologne” with some [[Pultusk]] individuals, determined that “Sologne” is very likely a&nbsp;Pultusk sample. The first three lines of its old label ({{Txt2Img|Sologne_(Dauphas_2000).jpg|Fig.&nbsp;1}}) probably actually read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Pologne en 1868,” instead of what had long been interpreted to read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Sologne en 1860”. “Pologne” is French for “Poland”, and 1868 was the year of the Pultusk fall in that country.<br/>
Pierre-Marie Pelé, struck by the similarity of the grainy black crust of the meteorite “Sologne” with some [[Pultusk]] individuals, determined that “Sologne” is very likely a&nbsp;Pultusk sample. The first three lines of its old label ({{Txt2Img|Sologne_(Dauphas_2000).jpg|Fig.&nbsp;1}}) probably actually read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Pologne en 1868,” instead of what had long been interpreted to read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Sologne en 1860”. “Pologne” is French for “Poland”, and 1868 was the year of the Pultusk fall in that country.<br/>
-
The stone known as Sologne and those from the Pultusk fall are all H5 chondrites, with nearly indistinguishable silicate composition: Fa<sub>19.4±0.1</sub> and Fs<sub>17.2±0.1</sub> for olivine and low-Ca pyroxene in Sologne (Dauphas et&nbsp;al. 2000) vs. Fa<sub>19.3±0.5</sub> and Fs<sub>16.9±0.4</sub>  in Pultusk (Krzersinska 2017). They are both shock stage S3 (Dauphas et&nbsp;al. 2000; Stöffler et&nbsp;al. 1991).
+
The stone known as Sologne and those from the Pultusk fall are all H5 chondrites, with nearly indistinguishable silicate composition: Fa<sub>19.4±0.1</sub> and Fs<sub>17.2±0.1</sub> for olivine and low-Ca pyroxene in Sologne (Dauphas et&nbsp;al. 2000) vs. Fa<sub>19.3±0.5</sub> and Fs<sub>16.9±0.4</sub>  in Pultusk (Krzesinska 2017). They are both shock stage S3 (Dauphas et&nbsp;al. 2000; Stöffler et&nbsp;al. 1991).
The name "Sologne" is now discredited as a&nbsp;distinct meteorite fall, and becomes a&nbsp;recognized synonym for [[Pultusk]].
The name "Sologne" is now discredited as a&nbsp;distinct meteorite fall, and becomes a&nbsp;recognized synonym for [[Pultusk]].
-
References:<br />
+
:References:
:Dauphas N., Zanda B., Dubouloz Y., Allemand J. Sangely L. (2000). A New H5/S3/W1 Brecciated Meteorite from France. Meteoritics and Planetary Science Supplement 35 A46.<br />
:Dauphas N., Zanda B., Dubouloz Y., Allemand J. Sangely L. (2000). A New H5/S3/W1 Brecciated Meteorite from France. Meteoritics and Planetary Science Supplement 35 A46.<br />
:Krzesinska A. (2017). Contribution of early impact events to metal-silicate separation, thermal annealing, and volatile redistribution: Evidence in the Pultusk H chondrite. Meteoritics and Planetary Science 52:2305-2321.<br />
:Krzesinska A. (2017). Contribution of early impact events to metal-silicate separation, thermal annealing, and volatile redistribution: Evidence in the Pultusk H chondrite. Meteoritics and Planetary Science 52:2305-2321.<br />
Linia 59: Linia 60:
 +
Spadek meteorytu [[Pułtusk]] był najbardziej obfitym spadkiem meteorytów kamiennych w Europie. Okazy z&nbsp;racji swej liczności i&nbsp;łatwości dostępu, trafiały nie tylko do kolekcji instytucjonalnych, ale też w&nbsp;ręce prywatnych kolekcjonerów. Prawdopodobnie więc też jeden z&nbsp;okazów Pułtuska zawędrował do miejscowości Annecy w&nbsp;Górnej Sabaudii we Francji do domu babci Yannicka Dubouloza. Ileż to jeszcze innych chondrytów zwyczajnych typu&nbsp;H znajduje się w&nbsp;różnych kolekcjach, a&nbsp;nie zostało poprawnie rozpoznanych?! Na przykład patrz → meteoryt [[Oczeretna]]!
 +
 +
'''A „stare szafy” warto przeszukiwać, gdyż można w nich znaleźć prawdziwe skarby, patrz → meteoryt [[Siewierz]].'''
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 76: Linia 80:
* meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)]]
* meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)]]
-
* meteoryt [[Siewierz]]
+
* meteoryty: [[Oczeretna]], [[Siewierz]]
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 86: Linia 90:
* Wikipedia – [https://pl.wikipedia.org/wiki/Annecy Annecy] {{SeparatorBull}} [https://pl.wikipedia.org/wiki/Sologne Sologne]
* Wikipedia – [https://pl.wikipedia.org/wiki/Annecy Annecy] {{SeparatorBull}} [https://pl.wikipedia.org/wiki/Sologne Sologne]
 +
 +
* Pierre-Marie Pelé – [http://meteor-center.com Meteor-Center]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Poza granicami Polski]]
[[Category:Poza granicami Polski]]
[[Category:Francja]]
[[Category:Francja]]

Wersja z 22:51, 5 lip 2020

0

Gdzie nie spojrzysz, wszędzie Pułtusk

Sologne
Sologne (Dauphas 2000).jpg
Okaz meteorytu Sologne i załączona do niego odręczna notatka (źródło: Dauphas et al. 2000)
Spadek (zdyskredytowany)
Lokalizacja Francja
Położenie[1] 47°22'N, 1°44'E
Data 1860
Uwagi meteoryt okazał się okazem meteorytu Pułtusk
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny, H5, stopień zszokowania S3, stopień zwietrzenia W1
Masa 54 g
Meteoritical Bulletin Database

Historia tego meteorytu zaczyna się, jak wiele innych podobnych znalezisk – „w starej szafie” (podobnie, jak np. okaz meteorytu Siewierz).

Okaz meteorytu o wadze 54 g został znaleziony w 1992 r. przez Yannicka Dubouloza w kartonowym pudełku na strychu jego zmarłej babci, która mieszkała w miejscowości Annecy w Górnej Sabaudii we Francji. W pudełku była również odręczna notatka mówiąca, że kamień jest meteorytem, który spadł w Sologne w 1860 r.

«

Fragment d'aérolithe tombé en Sologne en 1860. Fer, nickel, silice, magnésie, souffre, etc... Voir Humboldt t. 1 p. 137 et suiv.

»


Klasyfikacji i zgłoszenia okazu dokonali Dauphas et al. (2000). Jest to chondryt zwyczajny H5 o stopniu zszokowania S3 i małym stopniu zwietrzenia W1. Informacja do zgłoszenia w Meteoritical Bulletin nr 85:

«

Sologne

Centre, France
Fell 1860
Ordinary chondrite (H5)

A 54 g stone was found in 1992 by Yannick Dubouloz in a box in the attic of his late grandmother, who had lived in the town of Annecy, Haute-Savoie, France. In the box was a handwritten note saying that the stone was a meteorite that fell in Sologne in 1860. Mineralogy and classification (N. Dauphas and Y. Dubouloz, CRPG; B. Zanda, MNHNP): olivine, Fa19.4; pyroxene, Fs17.2; Co content of kamacite, 0.52±0.02wt%; shock stage S3; weathering grade, W1. See also Dauphas et al. (2000). Specimens: main mass, Y. Dubouloz; type specimen, 3 g, CRPG[2].

»


W 2000 roku francuski kolekcjoner Pierre-Marie Pelé[3], zwrócił uwagę na podobieństwem ziarnistości czarnej skorupy obtopieniowej meteorytu „Sologne” z niektórymi okazami meteorytu Pułtuska. Ustalił, że „Sologne” jest prawdopodobnie okazem Pułtuska. Pierwsze trzy wiersze starej etykiety (ilustracja) są bardzo niewyraźne i prawdopodobnie brzmią: „fragment d'aréolithe tombé en Pologne en 1868”, zamiast tego, co interpretowano wcześniej jako „fragment d'aréolithe tombé en Sologne en 1860”. „Pologne” to po francusku „Polska”, a rok 1868 jest rokiem spadku meteorytu Pułtusk.

Okaz sklasyfikowany jako Sologne i te ze spadku Pułtuska to chondryty zwyczajne typu H5, o prawie nieodróżnialnym składzie krzemianów w Sologne: Fa19,4±0,1 i Fs17,2±0,1 dla oliwinu i piroksenu o niskiej zawartości wapnia (Dauphas et al. 2000) w porównaniu do, odpowiednio, Fa19.3±0,5 i Fs16,9±0,4 w Pułtusku (Krzesinska et al. 2017). Oba spadki mają również podobny stopień zszokowania S3 (Dauphas et al. 2000; Stöffler et al. 1991).

Nazwa „Sologne” została więc zdyskredytowana w Meteoritical Bulletin nr 109, jako spadek meteorytu Pułtusk i zostaje jego synonimem.
Komunikat w Meteoritical Bulletin Database:

«

Sologne: discredited as an official meteorite name

Pierre-Marie Pelé, struck by the similarity of the grainy black crust of the meteorite “Sologne” with some Pultusk individuals, determined that “Sologne” is very likely a Pultusk sample. The first three lines of its old label (Fig. 1) probably actually read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Pologne en 1868,” instead of what had long been interpreted to read, “fragment d’aréolithe [sic] tombé en Sologne en 1860”. “Pologne” is French for “Poland”, and 1868 was the year of the Pultusk fall in that country.
The stone known as Sologne and those from the Pultusk fall are all H5 chondrites, with nearly indistinguishable silicate composition: Fa19.4±0.1 and Fs17.2±0.1 for olivine and low-Ca pyroxene in Sologne (Dauphas et al. 2000) vs. Fa19.3±0.5 and Fs16.9±0.4 in Pultusk (Krzesinska 2017). They are both shock stage S3 (Dauphas et al. 2000; Stöffler et al. 1991).

The name "Sologne" is now discredited as a distinct meteorite fall, and becomes a recognized synonym for Pultusk.

References:
Dauphas N., Zanda B., Dubouloz Y., Allemand J. Sangely L. (2000). A New H5/S3/W1 Brecciated Meteorite from France. Meteoritics and Planetary Science Supplement 35 A46.
Krzesinska A. (2017). Contribution of early impact events to metal-silicate separation, thermal annealing, and volatile redistribution: Evidence in the Pultusk H chondrite. Meteoritics and Planetary Science 52:2305-2321.
Stöffler D., Keil K., Scott E. R. D. (1991). Shock metamorphism of ordinary chondrites. Geochimica et Cosmochimica Acta 55:3845-3867.

[Submitted by Emmanuel Jacquet, MNHNP[4]]

»


Spadek meteorytu Pułtusk był najbardziej obfitym spadkiem meteorytów kamiennych w Europie. Okazy z racji swej liczności i łatwości dostępu, trafiały nie tylko do kolekcji instytucjonalnych, ale też w ręce prywatnych kolekcjonerów. Prawdopodobnie więc też jeden z okazów Pułtuska zawędrował do miejscowości Annecy w Górnej Sabaudii we Francji do domu babci Yannicka Dubouloza. Ileż to jeszcze innych chondrytów zwyczajnych typu H znajduje się w różnych kolekcjach, a nie zostało poprawnie rozpoznanych?! Na przykład patrz → meteoryt Oczeretna!

A „stare szafy” warto przeszukiwać, gdyż można w nich znaleźć prawdziwe skarby, patrz → meteoryt Siewierz.


Bibliografia

  • Dauphas Nicolas, Zanda Brigitte, Dubouloz Yannick, Allemand J. Sangely L., (2000), A new H5/S3/W1 brecciated meteorite from France, Meteoritics & Planetary Science, vol. 35(S1), s. A46. Plik doi; plik aDs.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Krzesińska Agata M., (2017), Contribution of early impact events to metal-silicate separation, thermal annealing, and volatile redistribution: Evidence in the Pułtusk H chondrite, Meteoritics & Planetary Science, vol. 52(11), 2017, s. 2305-2321. Plik doi.


Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ CRPG – Centre de Recherches Pétrographiques et Géochimiques, Vandoeuvre-lès-Nancy Cedex, France
  3. ^ właściciel portalu Meteor-Center
  4. ^ MNHNP – Museum National d'Histoire Naturelle, Paris, France

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Sologne
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Sologne
Osobiste