(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Zelwa 1873
Z Wiki.Meteoritica.pl
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | {{VerifyLevel |level=1}} | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| - | Doniesienie o spadku meteorytu 14 listopada<ref name="data"></ref> 1873 roku w okolicach miasteczka Zelwa w powiecie grodzieńskim na Białorusi. | + | == Spadł, opisali i zgubili{{Kropek}} == |
| + | Doniesienie o spadku meteorytu 14 listopada<ref name="data"></ref> 1873 roku w okolicach miasteczka Zelwa w powiecie grodzieńskim na [[Białoruś|Białorusi]]. | ||
| - | Doniesienie zamieszczono w tygodniku ''Opiekun Domowy'' z grudnia 1873 roku | + | Doniesienie zamieszczono w tygodniku ''Opiekun Domowy'' z grudnia 1873 roku (''pisownia oryginalna''): |
{{AQuote-begin | max-width = 640px}} | {{AQuote-begin | max-width = 640px}} | ||
| - | – ''Nad miasteczkiem'' Zelmą, w powiecie Wołkowskim, gubernii Grodzieńskiej, dnia 14 z m.<ref name="data">nie wiadomo czy data jest podana w ''nowym'' czy w ''starym stylu''?</ref> o godzinie 8-ej z rana, rozległ się huk grzmotów podobny do odgłosu wystrzałów armatnich, i wkrótce potym na polu pomiędzy miasteczkiem a wsią Zelmą, znaleziony został przez pastucha aerolit, który następnie przywieziony do Grodna, przechowany został w muzeum płodów naturalnych tej guberni. Aerolit z jednej strony jest nadtłuczony, ale wnosząc z ogólnego konturu miał on formę zaokrągloną pryzmatyczną; waży przeszło 2 funty pokryty jest zewnątrz korą burą czarną, nieco pomarszczoną, grubą zaledwie na pół milimetra. Skład tej kory jest bardzo twardy, w odłamie jest ziarnisty, a drobne kawałki chciwie przyciągane są przez magnes. Wewnątrz rdzenny skład aerolitu ma kolor jasny-popielaty, a układ cząstek gruby i ziarnisty; pod szkłem powiększającym cała masa wydaje się nakropiona bardzo drobnemi błyszczącemi punktami, na podobieństwo świecących zwierciadełek, lub powierzchni siarczanego pirrytu. Strzałka magnesowa przy zbliżeniu aerolitu słabe okazuje zboczenia. Nie dokonano jeszcze ścisłej chemicznej analizy tego gościa pozaziemskiego, zdaje się wszakże, iż takowy składa się z żelaza, krzemionki, niklu, niedokwasu magnezu i siarki, podobny jest bowiem bardzo do spadłego w r. 1768 we Francyi w okolicach zamku Chevalerie<ref> | + | – ''Nad miasteczkiem'' Zelmą, w powiecie Wołkowskim, gubernii Grodzieńskiej, dnia 14 z m.<ref name="data">nie wiadomo czy data jest podana w ''nowym'' czy w ''starym stylu''?</ref> o godzinie 8-ej z rana, rozległ się huk grzmotów podobny do odgłosu wystrzałów armatnich, i wkrótce potym na polu pomiędzy miasteczkiem a wsią Zelmą, znaleziony został przez pastucha aerolit, który następnie przywieziony do Grodna, przechowany został w muzeum płodów naturalnych tej guberni. Aerolit z jednej strony jest nadtłuczony, ale wnosząc z ogólnego konturu miał on formę zaokrągloną pryzmatyczną; waży przeszło 2 funty pokryty jest zewnątrz korą burą czarną, nieco pomarszczoną, grubą zaledwie na pół milimetra. Skład tej kory jest bardzo twardy, w odłamie jest ziarnisty, a drobne kawałki chciwie przyciągane są przez magnes. Wewnątrz rdzenny skład aerolitu ma kolor jasny-popielaty, a układ cząstek gruby i ziarnisty; pod szkłem powiększającym cała masa wydaje się nakropiona bardzo drobnemi błyszczącemi punktami, na podobieństwo świecących zwierciadełek, lub powierzchni siarczanego pirrytu. Strzałka magnesowa przy zbliżeniu aerolitu słabe okazuje zboczenia. Nie dokonano jeszcze ścisłej chemicznej analizy tego gościa pozaziemskiego, zdaje się wszakże, iż takowy składa się z żelaza, krzemionki, niklu, niedokwasu magnezu i siarki, podobny jest bowiem bardzo do spadłego w r. 1768 we Francyi w okolicach zamku Chevalerie<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=14724 Lucé]''' 12 września 1768 roku w Pays de la Loire we Francji; chondryt zwyczajny L6, TKW 3,5 kg</ref>, a zbadanego naówczas przez akademiją paryską. |
{{AQuote-end | source = ''Opiekun Domowy'' (1873)}} | {{AQuote-end | source = ''Opiekun Domowy'' (1873)}} | ||
| - | Precyzja opisu znalezionego okazu, jego trafność i wnikliwość jest godna uznania. Rzadko wówczas opisywano tak profesjonalnie okazy meteorytów. | + | Precyzja opisu znalezionego okazu, jego trafność i wnikliwość jest godna uznania. Rzadko wówczas opisywano tak profesjonalnie okazy meteorytów. Z opisu okoliczności spadku i charakteru kamienia informacja bardzo wiarygodna! Okaz prawdopodobnie zaginął. |
| - | W bazie meteorytów Meteoritical Bulletin nie ma informacji o spadku meteorytu w tym rejonie! | + | W bazie meteorytów Meteoritical Bulletin nie ma informacji o spadku meteorytu w tym rejonie w tym okresie! |
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
| Linia 29: | Linia 31: | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
| - | '''Zelwa''' (ang. | + | '''Zelwa''' (ang. ''Zeľva'', biał. ''Зэльва'', ros. ''Зельва''). |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| Linia 35: | Linia 37: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| - | * | + | * ''Opiekun Domowy: pismo tygodniowe{{Kropek}}'', '''''Rozmaitości''''', nr 52 i 53 (30 grudnia 1873<ref>data wg kalendarza gregoriańskiego (''nowego stylu'')</ref>), s. 420. Plik [http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=7121 DjVu]. |
* Wadi, Woreczko Jan, (2013), '''Doniesienia z Wiki. [[Zelwa 1873|Spadł, opisali i zgubili]]{{Kropek}}''', ''Meteoryt'', 2, 2013, s. 9. Plik {{Djvu|Zelwa_1873_(Meteoryt_2_13).djvu|DjVu}}. | * Wadi, Woreczko Jan, (2013), '''Doniesienia z Wiki. [[Zelwa 1873|Spadł, opisali i zgubili]]{{Kropek}}''', ''Meteoryt'', 2, 2013, s. 9. Plik {{Djvu|Zelwa_1873_(Meteoryt_2_13).djvu|DjVu}}. | ||
Wersja z 09:15, 23 lip 2014
Spadł, opisali i zgubili…
Doniesienie o spadku meteorytu 14 listopada[1] 1873 roku w okolicach miasteczka Zelwa w powiecie grodzieńskim na Białorusi.
Doniesienie zamieszczono w tygodniku Opiekun Domowy z grudnia 1873 roku (pisownia oryginalna):
– Nad miasteczkiem Zelmą, w powiecie Wołkowskim, gubernii Grodzieńskiej, dnia 14 z m.[1] o godzinie 8-ej z rana, rozległ się huk grzmotów podobny do odgłosu wystrzałów armatnich, i wkrótce potym na polu pomiędzy miasteczkiem a wsią Zelmą, znaleziony został przez pastucha aerolit, który następnie przywieziony do Grodna, przechowany został w muzeum płodów naturalnych tej guberni. Aerolit z jednej strony jest nadtłuczony, ale wnosząc z ogólnego konturu miał on formę zaokrągloną pryzmatyczną; waży przeszło 2 funty pokryty jest zewnątrz korą burą czarną, nieco pomarszczoną, grubą zaledwie na pół milimetra. Skład tej kory jest bardzo twardy, w odłamie jest ziarnisty, a drobne kawałki chciwie przyciągane są przez magnes. Wewnątrz rdzenny skład aerolitu ma kolor jasny-popielaty, a układ cząstek gruby i ziarnisty; pod szkłem powiększającym cała masa wydaje się nakropiona bardzo drobnemi błyszczącemi punktami, na podobieństwo świecących zwierciadełek, lub powierzchni siarczanego pirrytu. Strzałka magnesowa przy zbliżeniu aerolitu słabe okazuje zboczenia. Nie dokonano jeszcze ścisłej chemicznej analizy tego gościa pozaziemskiego, zdaje się wszakże, iż takowy składa się z żelaza, krzemionki, niklu, niedokwasu magnezu i siarki, podobny jest bowiem bardzo do spadłego w r. 1768 we Francyi w okolicach zamku Chevalerie[2], a zbadanego naówczas przez akademiją paryską.
źródło: Opiekun Domowy (1873)
Precyzja opisu znalezionego okazu, jego trafność i wnikliwość jest godna uznania. Rzadko wówczas opisywano tak profesjonalnie okazy meteorytów. Z opisu okoliczności spadku i charakteru kamienia informacja bardzo wiarygodna! Okaz prawdopodobnie zaginął.
W bazie meteorytów Meteoritical Bulletin nie ma informacji o spadku meteorytu w tym rejonie w tym okresie!
Lokalizacja
(Z) Zelwa
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Zelwa (ang. Zeľva, biał. Зэльва, ros. Зельва).
Bibliografia
- Wadi, Woreczko Jan, (2013), Doniesienia z Wiki. Spadł, opisali i zgubili…, Meteoryt, 2, 2013, s. 9. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Zelwa
- woreczko.pl – Obserwowane spadki meteorytów • Meteorite falls (*) – sort by years
