(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Bolków
Z Wiki.Meteoritica.pl
„Meteoryt” w szałasie czy „złoto głupców”?
Na początku czerwca 2014 roku na portalach internetowych pojawiła się informacja, że na stanowisku archeologicznym w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim, wewnątrz pozostałości szałasu sprzed ponad 9 tysięcy lat, archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk (IAE PAN) w Szczecinie odkryli artefakt, który może być meteorytem. Informację podała Polska Agencja Prasowa (PAP), pozostałe portale w zasadzie powieliły tę wiadomość.
Obiekt podejrzewany o meteorytowe pochodzenie, został znaleziony w pozostałościach po szałasie żerdziowym odkopanym w warstwie torfu, podczas prac prowadzonych w 2013 roku. Znaleziono tam również wiele narzędzi wykonanych z kamienia, drewna, kości i poroża oraz zbiór przedmiotów związanych z kulturą duchową. Według dostępnych w internecie opisów (i jednej fotografii), znaleziony artefakt (fragment meteorytu?) jest walcowaty, ma 8 cm wysokości, 5,3 cm szerokości przy podstawie, 3,5 cm przy wierzchołku. Powierzchnia jego jest porowata i pofałdowana oraz „jest nadspodziewanie ciężki”. Ogłoszenie o odkryciu „meteorytu” poprzedziły specjalistyczne analizy, wg których „jest to naturalny fragment meteorytu pirytowego”[1] (źródła: PAP; PolskieRadio; ONET.pl).
Prace archeologiczne na stanowisku w Bolkowie są prowadzone od wielu lat, ich kierownikiem jest dr hab. Tadeusz Galiński z oddziału IAE PAN w Szczecinie.
Znaleziony artefakt nie wygląda na fragment meteorytu. Jeśli przyjąć za prawdziwe wyniki analiz, to jest to bryłka pirytu, zwanego również, nomen omen, „złotem głupców”!
Stosowanie brył pirytu jest jedną z najstarszych metod na uzyskanie ognia, ludzie wykorzystywali tę technikę już kilkadziesiąt tys. lat temu. Nazwa piryt pochodzi od gr. pyr = ogień oraz pyrites = iskrzący, gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa (krzemienia lub twardego metalu). Poza określeniem „złoto głupców” nazywa się go również „iskrzykiem”. Wydaje się trochę dziwne i niezrozumiałe, że profesjonalny archeolog nie rozpoznał prawdziwej natury znalezionego przedmiotu?
Doniesienie znikło z mediów tak samo szybko, jak się w nich pojawiło. Próżno szukać dalszego ciągu doniesienia – brak późniejszych informacji i wyników analiz. Humbuk?![2]
Na portalu Rezerwat Świdwie nadal (dostęp: 04-08-2015) figuruje informacja, że „(…) przeprowadzono specjalistyczne badania kamienia, który ostatecznie okazał się być meteorytem”.
Lokalizacja
(B) wieś Bolków
Jezioro Świdwie
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Bibliografia
- PAP, Nauka w Polsce – Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat ● fotografia artefaktu (dostęp: 10-06-2014)
- PolskieRadio.pl – Bolków: w szałasie sprzed 9 tys. lat archeolodzy znaleźli fragment meteorytu (dostęp: 10-06-2014)
- Wyborcza.pl – Archeolodzy znaleźli fragment meteorytu w szałasie sprzed 9 tys. lat (dostęp: 03-07-2014)[3]
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Instytut Archeologii i Etnologii PAN – Oddział w Szczecinie: Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich
- Portal Rezerwat Świdwie – Meteoryt w szałasie
- Wikipedia – Świdwie (jezioro) ● Rezerwat przyrody Świdwie
- Wikipedia – Pirotyn ● Piryt ● Troilit
- woreczko.pl – Minerały w meteorytach (Meteorite minerals)
- Blog „Mr. Wilson bushcraft” – Piryt i krzemień ● Piryt - o krzesaniu iskier rzecz ważna
