Nagy-Vázsony

__NOTOC__
{{VerifyLevel |level=0i}}
{{InfoboxMeteorite
 | nazwa = Nagy-Vázsony
 | grafika = Kaposfüred_(Kubovics_2016).jpg
 | opis = Detale wytrawionego przekroju meteorytu '''[[Kaposfüred]]''', prawdziwej masy głównej meteorytu '''Nagy-Vázsony''' (źródło: Kubovics et&nbsp;al. 2016)
 | klasa = Znalezisko<ref>wg Kubovics et al. (2016) był to spadek?!</ref>
 | mbclass = find
 | metbull = 16894
 | lokalizacja = Nagyvázsony, Veszprém megye, Węgry
 | położenie = 46°59'N, 17°42'E
 | data = po 17 stycznia 1890 r.
 | typ = meteoryt żelazny IAB-sLL, oktaedryt gruboziarnisty (Og, ''coarse octahedrite'')
 | masa = 1980 g
 | liczba = 1 okaz
 | uwagi = masa główna (1347 g) znajdująca się w&nbsp;MHN w&nbsp;Wiedniu jest fragmentem meteorytu Toluca<ref name="Toluca">meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=24018 Toluca]''', znalezisko z&nbsp;1776 roku w&nbsp;Meksyku; typ IAB-sLL, TKW 3&nbsp;tony</ref>
 | cechy = 
 | synonimy = '''Nagy-Vazsony''', '''Nagyvázsony'''
}}

W dniu 17 stycznia 1890 roku poszukujący pracy górnik ''János Koralovszky'' obserwował spadek meteorytu w&nbsp;okolicy wsi ''Nagyvázsony''. Przeszukał domniemany obszar spadku i&nbsp;znalazł w&nbsp;wąwozie okaz meteorytu żelaznego. Sprzedał go przedsiębiorcy ''Albertowi Mayer von Günthof'', a&nbsp;ten podarował okaz do zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w&nbsp;Wiedniu. Okazało się, że meteoryt jest silnie zwietrzały, co wykluczało, że pochodzi z&nbsp;obserwowanego spadku.

Prowadzone od 2014 roku śledztwo wykazało (Kubovics et&nbsp;al. 2016), że losy tego meteorytu są inne, niż do tej pory sądzono. Masa główna tego meteorytu znajdująca się w&nbsp;zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w&nbsp;Wiedniu, jest fragmentem meteorytu Toluca<ref name="Toluca"></ref>. Zaraz po spadku (?!) znalazca dokonał podmiany okazów. Okazało się kilka lat temu, że prawdziwy okaz meteorytu Nagy-Vázsony znajdował się przez wiele lat w&nbsp;miejscowości Kaposfüred w&nbsp;tamtejszym kościele. Więcej szczegółów w&nbsp;opisie meteorytu '''[[Kaposfüred]]'''.

== Lokalizacja ==

{{GEFrame-begin}}
{{GEMap
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Hungary-MM.kml
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Nagy-Vazsony-fit.kml
| lat = 46.95
| lon = 17.71
| zoom = 14
| type = map
}}
{{GEIcon-PointRed}}
(N) Nagyvázsony
{{GEIcon-Coord}}
współrzędne wg Brezina (1896)

[IVA] meteoryt '''[[Kaposfüred]]'''
{{GEFrame-end}}

<br clear="all"/>

== [[Bibliografia]] ==

* {{Brezina (1896) |page=284, 356}}

* {{Koblitz MetBase}}

* Kubovics Imre, Kereszty Zsolt, Bérczi Szaniszló, Gönczi Gy.A., (2016), '''The revealed real story of the [[Nagy-Vázsony]] irom meteorite''', 47th Lunar and Planetary Science Conference, March 21-25, 2016, Woodlands, Texas. Plik [http://www.hou.usra.edu/meetings/lpsc2016/pdf/1555.pdf PDF].

{{Koblitz References |1=A mass of about 2kg was found, A.Brezina, Ann. Naturhist. Hofmus. Wien, 1896, 10, p.284, 356, M.H.Hey, Cat. Met., 1966, p.330. Classification and analysis, 7.98% Ni, 68.9 ppm Ga, 237 ppm Ge, 2.1 ppm Ir, J.T.Wasson, Meteorites, Springer-Verlag, 1974, p.298. Brief description, V.F.Buchwald, Handbook of Iron Meteorites, Univ. of California, 1975, p.874. New analysis, B.G.Choi et al., GCA, 1995, 59, p.593. New classification: assigned to subgroup sLL of the IAB complex, J.T.Wasson and G.W.Kallemeyn, GCA, 2002, 66, p.2445. Tungsten isotopic composition, T.Kleine et al., GCA, 2005, 69, p.5805.}}
{{Przypisy}}

== Zobacz również ==

* meteoryt '''[[Kaposfüred]]'''

== Linki zewnętrzne ==

* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' – meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=16894 Nagy-Vázsony]
* '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=16894 Nagy-Vázsony]

* {{ViennaNHM}}
* {{BudapestNHM}}

[[Category:Meteoryty imperium węgierskiego]]
[[Category:Poza granicami Polski]]
[[Category:Węgry]]