PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Benešov (bolid)

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m (Benešov przeniesiono do Benešov (bolid))
Linia 2: Linia 2:
== A jednak opłaca się szukać! ==
== A jednak opłaca się szukać! ==
[[Image:Benesov_(EN_data).jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN070591 „Benešov” <br>(wg&nbsp;Spurný et al. 1992)<ref name="new data"></ref>]]
[[Image:Benesov_(EN_data).jpg|280px|thumb|Dane bolidu EN070591 „Benešov” <br>(wg&nbsp;Spurný et al. 1992)<ref name="new data"></ref>]]
-
;Po kilkunastu latach od bolidu, na przewidywanym obszarze spadku, znaleziono dwa meteoryty '''Benešov&nbsp;(a)''' i&nbsp;'''Benešov&nbsp;(b)'''!
+
;Po kilkunastu latach od bolidu, na przewidywanym obszarze spadku, znaleziono dwa meteoryty '''[[Benešov (a)|Benešov&nbsp;(a)]]''' i&nbsp;'''[[Benešov (b)|Benešov&nbsp;(b)]]'''!
-
Bolid z 7 maja 1991 roku - '''EN070591 „Benešov”'''.
+
Bolid z 7 maja 1991 roku '''EN070591 „Benešov”'''.
-
O godzinie 23:03:58 (UT) 7 maja 1991 roku na południe od Pragi w&nbsp;Czechach obserwowano bardzo jasny bolid (o&nbsp;jasności dochodzącej do -18,5<sup>m</sup>). Przelot bolidu został zarejestrowany przez stacje bolidowe European Fireball Network (EN). Pozwoliło to wyliczyć orbitę meteoroidu i&nbsp;dane dotyczące ewentualnego spadku.  
+
O godzinie 23:03:58 (UT) 7 maja 1991 roku na południe od Pragi w&nbsp;Czechach obserwowano bardzo jasny bolid (o&nbsp;jasności dochodzącej do -18,5<sup>m</sup>). Przelot bolidu został zarejestrowany przez stacje bolidowe ''European Fireball Network'' (EN). Pozwoliło to wyliczyć orbitę meteoroidu i&nbsp;dane dotyczące ewentualnego spadku.  
Meteoroid wszedł w atmosferę z&nbsp;prędkością 21,08&nbsp;km/s i&nbsp;zapłonął na wysokości 97,7&nbsp;km. Spadał niemal pionowo. Zgasł na bardzo małej wysokości 16,05&nbsp;km mając prędkość tylko 2&nbsp;km/s! Był to bolid [[Bolidy (typy)|typu&nbsp;I]] (ale możliwy typ&nbsp;II). Według obserwatorów z&nbsp;EN (Spurný et&nbsp;al. 1991, 1992) początkowa masa meteoroidu wynosiła około 15&nbsp;ton<ref>w publikacji z 1992 roku jest podana błędna wartość 1500&nbsp;kg</ref>. W&nbsp;momencie największej jasności (rozbłysku) na wysokości 25&nbsp;km miał jeszcze masę 2&nbsp;ton. Wyniki modelowania przelotu dopuszczają spadek fragmentu o&nbsp;wadze nawet 10&nbsp;kg w&nbsp;zalesionej okolicy około 2,5&nbsp;km na zachód od miasta Benešov.<ref name="new data">nowsze wyliczenia dotyczące trajektorii bolidu i&nbsp;ewentualnego spadku w&nbsp;publikacjach Borovicka et&nbsp;al. (1996, 1998)</ref>
Meteoroid wszedł w atmosferę z&nbsp;prędkością 21,08&nbsp;km/s i&nbsp;zapłonął na wysokości 97,7&nbsp;km. Spadał niemal pionowo. Zgasł na bardzo małej wysokości 16,05&nbsp;km mając prędkość tylko 2&nbsp;km/s! Był to bolid [[Bolidy (typy)|typu&nbsp;I]] (ale możliwy typ&nbsp;II). Według obserwatorów z&nbsp;EN (Spurný et&nbsp;al. 1991, 1992) początkowa masa meteoroidu wynosiła około 15&nbsp;ton<ref>w publikacji z 1992 roku jest podana błędna wartość 1500&nbsp;kg</ref>. W&nbsp;momencie największej jasności (rozbłysku) na wysokości 25&nbsp;km miał jeszcze masę 2&nbsp;ton. Wyniki modelowania przelotu dopuszczają spadek fragmentu o&nbsp;wadze nawet 10&nbsp;kg w&nbsp;zalesionej okolicy około 2,5&nbsp;km na zachód od miasta Benešov.<ref name="new data">nowsze wyliczenia dotyczące trajektorii bolidu i&nbsp;ewentualnego spadku w&nbsp;publikacjach Borovicka et&nbsp;al. (1996, 1998)</ref>
Linia 18: Linia 18:
{{GEMap
{{GEMap
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
| kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
-
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Bolidy.kml
+
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Czech-MM.kml
 +
| kml3 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Bolidy.kml
 +
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Benesov-fit.kml
| lat = 49.76
| lat = 49.76
| lon = 14.61
| lon = 14.61
Linia 27: Linia 29:
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Jest bardzo prawdopodobne, że na niewielkim obszarze 2,5&nbsp;km na zachód od miasta Benešov spadł 10&nbsp;kg meteoryt.
+
Jest bardzo prawdopodobne, że na niewielkim obszarze 2,5&nbsp;km na zachód od miasta Benešov spadł 10&nbsp;kg meteoryt. Przybliżony rejon spadku meteorytów z&nbsp;bolidu na podstawie wyliczeń z&nbsp;1991 roku (Spurný et&nbsp;al. 1991).
-
W 2011 roku znaleziono w tym obszarze dwa meteoryty prawdopodobnie z bolidu Benešov - '''Benešov&nbsp;(a)''' i&nbsp;'''Benešov&nbsp;(b)'''! <br>Więcej szczegółów w&nbsp;[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54854 Meteoritical Bulletin].
+
W 2011 roku znaleziono w tym obszarze dwa meteoryty prawdopodobnie z bolidu Benešov '''[[Benešov (a)|Benešov&nbsp;(a)]]''' i&nbsp;'''[[Benešov (b)|Benešov&nbsp;(b)]]'''! <br>Więcej szczegółów w&nbsp;[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54854 Meteoritical Bulletin].
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 42: Linia 44:
* Ceplecha Zdeněk, ReVelle Douglas O., (2005), '''Fragmentation model of meteoroid motion, mass loss, and radiation in the atmosphere''', ''Meteoritics & Planetary Science'', vol. 40, nr 1, 2005, s. 35–54. Plik [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1945-5100.2005.tb00363.x/pdf PDF].
* Ceplecha Zdeněk, ReVelle Douglas O., (2005), '''Fragmentation model of meteoroid motion, mass loss, and radiation in the atmosphere''', ''Meteoritics & Planetary Science'', vol. 40, nr 1, 2005, s. 35–54. Plik [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1945-5100.2005.tb00363.x/pdf PDF].
 +
 +
* +'''Nález meteoritů Benešov – překvapivé rozuzlení velké záhady po 20 letech''', ''Tisková zpráva Astronomického ústavu AV ČR z 19. května 2012''. Plik [http://press.avcr.cz/miranda2/export/sitesavcr/data.avcr.cz/press/sys/galerie-download/TZ_meteority_Benesov.pdf?0.7446082547207743 PDF].
* +Spurný Pavel, Borovička Jiří, Ceplecha Zdeněk, (1991), '''Very Bright Fireball. Czechoslovakia, May 7, 1991, 23<sup>h</sup>03<sup>m</sup>58<sup>s</sup> UT''', ''WGN'', ''JIMO'', vol. 19, nr 3, 1991, s. 99-100. Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1991JIMO...19...99S PDF].
* +Spurný Pavel, Borovička Jiří, Ceplecha Zdeněk, (1991), '''Very Bright Fireball. Czechoslovakia, May 7, 1991, 23<sup>h</sup>03<sup>m</sup>58<sup>s</sup> UT''', ''WGN'', ''JIMO'', vol. 19, nr 3, 1991, s. 99-100. Plik [http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1991JIMO...19...99S PDF].
Linia 51: Linia 55:
== Zobacz również ==
== Zobacz również ==
 +
* meteoryty [[Benešov (a)]] i [[Benešov (b)]]
* [[Bolidy (typy)]]
* [[Bolidy (typy)]]
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' - meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54854 Benešov (a)]
+
* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54854 Benešov (a)]
-
* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' - meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54855 Benešov (b)]
+
* '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=54855 Benešov (b)]
 +
 
 +
* Akademie věd České republiky, v.v.i. – [http://press.avcr.cz/miranda2/export/sitesavcr/data.avcr.cz/press/sys/galerie-download/TZ_meteority_Benesov.pdf?0.7446082547207743 Nález meteoritů Benešov – překvapivé rozuzlení velké záhady po 20 letech]
 +
* Astronomical Institute of the Academy of Sciences of the Czech Republic, v.v.i. – [http://www1.asu.cas.cz/english/ Astronomický ústav Akademie věd České republiky, v.v.i.]
-
* Akademie věd České republiky, v.v.i. - [http://press.avcr.cz/miranda2/export/sitesavcr/data.avcr.cz/press/sys/galerie-download/TZ_meteority_Benesov.pdf?0.7446082547207743 Nález meteoritů Benešov překvapivé rozuzlení velké záhady po 20 letech]
+
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]
-
* [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe (''fireball network'')]
+
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Bolidy]]
[[Category:Bolidy]]

Wersja z 11:21, 4 gru 2013

A jednak opłaca się szukać!

Plik:Benesov (EN data).jpg
Dane bolidu EN070591 „Benešov”
(wg Spurný et al. 1992)[1]
Po kilkunastu latach od bolidu, na przewidywanym obszarze spadku, znaleziono dwa meteoryty Benešov (a)Benešov (b)!


Bolid z 7 maja 1991 roku – EN070591 „Benešov”.

O godzinie 23:03:58 (UT) 7 maja 1991 roku na południe od Pragi w Czechach obserwowano bardzo jasny bolid (o jasności dochodzącej do -18,5m). Przelot bolidu został zarejestrowany przez stacje bolidowe European Fireball Network (EN). Pozwoliło to wyliczyć orbitę meteoroidu i dane dotyczące ewentualnego spadku.

Meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 21,08 km/s i zapłonął na wysokości 97,7 km. Spadał niemal pionowo. Zgasł na bardzo małej wysokości 16,05 km mając prędkość tylko 2 km/s! Był to bolid typu I (ale możliwy typ II). Według obserwatorów z EN (Spurný et al. 1991, 1992) początkowa masa meteoroidu wynosiła około 15 ton[2]. W momencie największej jasności (rozbłysku) na wysokości 25 km miał jeszcze masę 2 ton. Wyniki modelowania przelotu dopuszczają spadek fragmentu o wadze nawet 10 kg w zalesionej okolicy około 2,5 km na zachód od miasta Benešov.[1]

Fotografia okazów meteorytów Benešov znajduje się na portalu Akademie věd České republiky.

Lokalizacja

Trasa bolidu i rejon prawdopodobnego spadku

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Jest bardzo prawdopodobne, że na niewielkim obszarze 2,5 km na zachód od miasta Benešov spadł 10 kg meteoryt. Przybliżony rejon spadku meteorytów z bolidu na podstawie wyliczeń z 1991 roku (Spurný et al. 1991).

W 2011 roku znaleziono w tym obszarze dwa meteoryty prawdopodobnie z bolidu Benešov – Benešov (a)Benešov (b)!
Więcej szczegółów w Meteoritical Bulletin.


Bibliografia

  • +Borovička Jiří, Spurný Pavel, (1996), Radiation Study of Two Very Bright Terrestrial Bolides and an Application to the Comet S-L 9 Collision with Jupiter, Icarus, 121, 2, 1996, s. 484-510. Plik PDF.
  • +Borovicka Jiří, Popova Olga P., Nemtchinov Ivan V., Spurný Pavel, Ceplecha Zdeněk, (1998), Bolides produced by impacts of large meteoroids into the Earth's atmosphere: comparison of theory with observations. I. Benesov bolide dynamics and fragmentation, Astronomy and Astrophysics, vol. 334, 1998, s. 713-728. Plik adsabs.
  • +Borovicka Jiří, Popova Olga P., Golub' A.P., Kosarev I.B., Nemtchinov Ivan V., (1998), Bolides produced by impacts of large meteoroids into the Earth's atmosphere: comparison of theory with observations. II. Benesov bolide spectra, Astronomy and Astrophysics, vol. 337, 1998, s. 591-602. Plik adsabs.
  • Ceplecha Zdeněk, ReVelle Douglas O., (2005), Fragmentation model of meteoroid motion, mass loss, and radiation in the atmosphere, Meteoritics & Planetary Science, vol. 40, nr 1, 2005, s. 35–54. Plik PDF.
  • +Nález meteoritů Benešov – překvapivé rozuzlení velké záhady po 20 letech, Tisková zpráva Astronomického ústavu AV ČR z 19. května 2012. Plik PDF.
  • +Spurný Pavel, Borovička Jiří, Ceplecha Zdeněk, (1991), Very Bright Fireball. Czechoslovakia, May 7, 1991, 23h03m58s UT, WGN, JIMO, vol. 19, nr 3, 1991, s. 99-100. Plik PDF.
  • +Spurný Pavel, Borovička Jiří, Ceplecha Zdeněk, (1992), Wow, Radiant, vol. 14, nr 3, 1992, s. 64-65. Plik PDF.

Przypisy

  1. ^ a b nowsze wyliczenia dotyczące trajektorii bolidu i ewentualnego spadku w publikacjach Borovicka et al. (1996, 1998)
  2. ^ w publikacji z 1992 roku jest podana błędna wartość 1500 kg

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste