(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Tektyty
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Ciekawostki) |
(→Ciekawostki) |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
- | * '''Skarb średzki'''. Za Wikipedią: | + | * '''Skarb średzki'''. Za Wikipedią: „Jednym z elementów skarbu jest złota korona kobieca prawdopodobnie należąca do żony cesarza Karola IV Luksemburskiego, Blanki de Valois (królowa Czech i Niemiec). Wykonana ze złota, zdobiona szlifowanymi kamieniami szlachetnymi (głównie czerwone granaty, niebieskie spinele i szafiry oraz szmaragdy, pojedyncze akwamaryny i <u>tektyty</u>).”<br />Prawdopodobnie są to elementy wykonane z mołdawitów? (informacja: Tomasz Jakubowski)<br />Kamienie szlachetne i ozdobne w koronie identyfikował wysokiej klasy specjalista geolog-gemmolog prof. Michał Sachanbiński. |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> |
Wersja z 15:02, 10 wrz 2015
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Potwierdzono występowanie tektytów w Polsce (Brachaniec et al. 2013). Główne obszary występowania mołdawitów znajdują się w sąsiednich Czechach. Tektyty również leżą w sferze zainteresowania miłośników meteorytów.
Polska gałąź mołdawitów
W listopadzie 2012 roku na Dolnym Śląsku w formacji osadowej pannon (wczesne piętro późnego miocenu) natrafiono na polską gałąź mołdawitów. Wiek formacji wskazuje na zgodność z wiekiem mołdawitów znajdowanych na Zachodnich Morawach i na obszarze Łużyc. Wstępna eksploracja terenowego odsłonięcia zaowocowała wyseparowaniem 7 fragmentów tektytów o łącznej wadze około 0,3 g (największy fragment ważył 0,16 g). Wstępne analizy prowadził prof. Łukasz Karwowski z Uniwersytetu Śląskiego – skład mineralogiczny badanych fragmentów potwierdził ich impaktowa genezę (Brachaniec et al. 2013).
Odkrycie mołdawitów na terenie Polski zmienia dotychczasowy model rozrzutu mołdawitów wiązanych z kraterem Ries (Nördlinger Ries) (Brachaniec 2013, Brachaniec et al. 2013, Trnka et al. 2002).
Ciekawostki
- Skarb średzki. Za Wikipedią: „Jednym z elementów skarbu jest złota korona kobieca prawdopodobnie należąca do żony cesarza Karola IV Luksemburskiego, Blanki de Valois (królowa Czech i Niemiec). Wykonana ze złota, zdobiona szlifowanymi kamieniami szlachetnymi (głównie czerwone granaty, niebieskie spinele i szafiry oraz szmaragdy, pojedyncze akwamaryny i tektyty).”
Prawdopodobnie są to elementy wykonane z mołdawitów? (informacja: Tomasz Jakubowski)
Kamienie szlachetne i ozdobne w koronie identyfikował wysokiej klasy specjalista geolog-gemmolog prof. Michał Sachanbiński.
Bibliografia
- Bouška Vladimír, Rost Rudolf, (1968), Celková váha vltavínů (Total weight of moldavites), Sborník Národního muzea v Praze, vol. XXIV B, nr 4, s. 153-184.[1] Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, (2013), Impakty Ries-Steinheim. Wzorzec rozrzutu mołdawitów (Ries-Steinheim impacts. Model of moldavites strewnfield), Acta Soc. Metheor. Polon., 4, 2013, s. 9-21. Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, Karwowski Łukasz, Szopa Krzysztof, (2013), Pierwsze znalezisko polskich mołdawitów (The first discovery of Polish moldavites), Acta Soc. Metheor. Polon., 4, 2013, s. 37-38 (abstrakt). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl; plik ASMP.
- Brachaniec Tomasz, Szczyrba Mirosław, (2014), Pęcherzyki w szkliwie mołdawitów (Bubbles in moldavite glass), Acta Soc. Metheor. Polon., 5, 2014, s. 17-20. Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, Szopa Krzysztof, Krzykawski Tomasz, Broszkiewicz Adam, Szczyrba Mirosław, (2014), Topliwość tektytów (Tektites melting), Acta Soc. Metheor. Polon., 5, 2014, s. 21-24. Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, Szopa Krzysztof, Szczyrba Mirosław, (2014), Osady molasowe źródłem mołdawitów (Molasse deposits as a source of moldavites), , Acta Soc. Metheor. Polon., 5, 2014, s. 25-29. Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, Szopa Krzysztof, Krzykawski Tomasz, Broszkiewicz Adam, (2014), Migracja żelaza w indochinicie podczas jego wygrzewania w 1100°C: badania EMPA i XRD (Iron migration in indochinite during heating in 1100°C: EMPA and XRD investigation), Acta Soc. Metheor. Polon., 5, 2014, s. 47-51. Plik PDF.
- Brachaniec Tomasz, Szopa Krzysztof, Karwowski Łukasz, (2014), Discovery of the most distal Ries tektites found in Lower Silesia, southwestern Poland, Meteoritics & Planetary Science, vol. 49(8), 2014, s. 1315-1322. Plik PDF.
- Koeberl Christian, Brandstätter Franz, Niedermayr Gerhard, Kurat Gero, (1988), Moldavites from Austria, Meteoritics, 23(4), 1988, s. 325-332. Plik PDF; plik PDF.
- Lewiński Jan, (1899), Mołdawity, Wszechświat, nr 19, t. XVIII, 1899, s. 297-299. Plik PDF.
- +O'Keefe John Aloysius, (1963), Tektites, The University of Chicago Press, 1963, ss. 228; ISBN 978-0226624983.
- +O'Keefe John Aloysius, (1976), Tektites and their origin, Elsevier Scientific Pub. C., Amsterdam-New York, 1976, ss. 254; ISBN 0444413502. Plik eBook.
- Pilski Andrzej S., (1994), Szklane meteoryty, Meteoryt, 1, 1994, s. 2-5. Plik PDF.
- Suess Franz E., (1900), Die Herkunft der Moldavite und verwandter Gläser (Mit acht Lichtdrucktafeln (Nr. XI [I]-XVIII [VIII]) und 60 Zinkotypien im Text), Jahrbuch der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt, 50, 1900, s. 193-382.[2] Plik DjVu.
- +Trnka Milan, Houzar Stanislav, (2002), Moldavites: a review, Bulletin of the Czech Geological Survey, vol. 77, nr 4, 2002, s. 283-302. Plik PDF.
- +Urey Harold C., (1957), Origin of Tektites, Nature, 179, 1957, s. 556-557. Plik PDF.
Przypisy
Zobacz również
- pseudometeoryt Igast
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Miocen ● Tektyty
- Wikipedia – Skarb średzki
- Wikipedia (DE) – Nördlinger Ries