O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Aktualna wersja na dzień 10:54, 23 gru 2024

Polski „paleometeoryt”?

Podgrodzie →
Fragment o wadze 3 g ze zbioru Pawła Osowskiego (źródło: Meteoryt, 1/2005)
Znalezisko
Lokalizacja	wieś Podgrodzie, koło Ostrowca Świętokrzyskiego, woj. świętokrzyskie, Polska
Położenie[1]	50°54'12"N, 21°32'59"E
Data	marzec 2000
Charakterystyka
Typ	chondryt zwyczajny, H4/5
Masa	8,9 g
Liczba okazów	jeden okaz
Cechy	niski stopień zwietrzenia W2, stopień szokowy S1
Meteoritical Bulletin Database

W marcu 2000 roku w żwirowni nieopodal miejscowości Podgrodzie (pow. ostrowiecki, woj. świętokrzyskie) w ściance odsłaniającej czwartorzędowe osady polodowcowe znaleziono mały fragment zwietrzałego meteorytu. Znalazcą był Paweł Osowski z Kielc. Przy pomocy wykrywacza metali na głębokości 4 metrów od poziomu gruntu znalazł on kamyk o wadze około 8,9 g wyglądający jak bryłka limonitu. Meteoryt został rozbity na kilka fragmentów, z których największy waży ok. 3 g. Po trzech latach od znalezienia, jeden z kawałków otrzymał członek Polskiego Towarzystwa Meteorytowego Rainer Bartoschewitz^[2] z Gifhorn w Niemczech. On też dokonał badań i klasyfikacji meteorytu oraz zgłosił go do oficjalnego katalogu meteorytów Meteoritical Bulletin Database (MB 89) przy Nomenclature Committee of the Meteoritical Society.

Meteoryt Podgrodzie został sklasyfikowany jako chondryt zwyczajny, typu H4/5. W meteorycie widoczna jest wyraźna struktura chondrytowa. W obrazie z płytki cienkiej dominują porfirowe chondry oliwinowe (PO) o średniej średnicy około 1 mm, widać również belkowe chondry oliwinowe (BO) i promieniste chondry piroksenowe (RP)^[3]. Ciasto skalne jest silnie zrekrystalizowane. Okaz nie jest mocno zwietrzały (choć na taki wygląda) i ma niski stopień zszokowania S1. Nie ma też śladów skorupy obtopieniowej.

„Paleometeoryt”? Ponieważ meteoryt został znaleziony w głębokich warstwach czwartorzędowych osadów polodowcowych, więc jego spadek nastąpił bardzo dawno. Więcej o paleometeorytach (meteorytach kopalnych i reliktowych) w opisie meteorytu Niedźwiada.

Kolekcje

Fragmenty meteorytu Podgrodzie znajdują się w następujących kolekcjach:

Kolekcja	waga fragmentów [g]
Muzeum Geologiczne ING PAN, Kraków	1,76
Bartoschewitz Meteorite Lab., Gifhorn	4,2 i ts[2]
Paweł Osowski, Kielce	~3
Artur Janus	0,06
Kazimierz Mazurek, Gliwice	0,13
Woreczko Meteorites Collection, Warszawa	0,12 i 0,06

Lokalizacja

Żwirownia na południowy wschód od wsi Podgrodzie.

Żwirownia w pobliskim Ćmielowie (mniej niż 1 km na południe) – Panoramio: Żwirownia.

Lessowe zbocza przy leśnym dukcie – Panoramio: Ściany z lessu.

Galerie

Materiał z kwartalnika Meteoryt (dzięki uprzejmości Jacka Drążkowskiego)

Rejon, gdzie znaleziono meteoryt Podgrodzie (autor Paweł Osowski)	Obraz z płytki cienkiej meteorytu Podgrodzie (światło spolaryzowane, nikole skrzyżowane). Oraz obraz w świetle niespolaryzowanym	Małe fragmenty meteorytu (fot. Paweł Osowski)
Fragmenty meteorytu w zbiorach Muzeum Geologicznego PAN w Krakowie

Bibliografia

• Bartoschewitz Rainer, Osowski Paweł, (2005), Podgrodzie – nowy polski meteoryt, Meteoryt, 1, 2005, s. 3. Plik PDF.

Przypisy

Zobacz również

• meteoryty: Lechówka, Niedźwiada

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Podgrodzie
• Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Podgrodzie

• Bartoschewitz Meteorite Lab. (BML), Gifhorn, Germany (Gifhorn, Bartoschewitz Colln.) – Bartoschewitz Meteorite Lab.  ●  [katalogi → 11-2005; 08-2013; 11-2018; 04-2022; online]

• Meteoryt Podgrodzie w kolekcjach polskich – katalog PTMet  ●  Wadi & Jan Woreczko Collection
• Polski Serwis Meteorytów – meteoryt Podgrodzie

• woreczko.pl – Chondry (Chondrules)

• Kolekcja meteorytów Bartoschewitz Meteorite Lab. (BML)