O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 16:39, 27 wrz 2018

Pseudometeoryt z Kielc?

Keilce →
Źródło informacji o pseudometeorycie Keilce (Ясинская 1968)
Pseudometeoryt (pseudometeorite)
Lokalizacja	pseudometeoryt w zbiorach Muzeum Lwowa, Ukraina; prawdopodobnie z Kielc[1]
Uwagi	fragment rudy darniowej początkowo zidentyfikowany jako meteoryt
Charakterystyka
Typ	pseudometeoryt
Masa	14,55 g
Meteoritical Bulletin Database

Obiekt sklasyfikowany w Meteoritical Bulletin Database jako pseudometeoryt (Pseudometeorite).

Pseudometeoryt Keilce^[1]

W zbiorach Muzeum we Lwowie na Ukrainie znajduje się 14 gramowy fragment „rudy darniowej” (limonit, żelaziak brunatny, ang. limonite concretion) opisany jako meteoryt z Keilc. Nie jest to meteoryt.

„Meteoryt” Kielce

Fragment publikacji Pokrzywnickiego (1971) zawierający opis meteorytu Kielce^[1]:

„Meteoryt” Kielce. W zeszycie XXVIII z roku 1968 wydawnictwa AN ZSRR „Meteoritika” w artykule pracownicy naukowej Muzeum Mineralogicznego we Lwowie, A. Jasińskiej (s. 171)[2] w opisie kolekcji meteorytów tego Muzeum znalazłem ustęp, który podaję w moim tłumaczeniu: „Kielce”. Całkowity egzemplarz elipsoidalnego kształtu o bardzo błyszczącej brunatno-czarnej powierzchni; waga 14,55 g. Na odpolerowanym odcinku – podobny do kamiennego achondrytu i jest brązowo-brunatnego koloru. Do etykiety dołączono opis naocznego świadka, który donosi, że w roku 1934 w sierpniu lub wrześniu, około godziny 18-stej, meteoryt lecąc z zachodu na wschód spadł do ogrodu biskupa w Kielcach (Polska). Doniesienie datowane 2 sierpnia 1939 roku.

Oryginalne brzmienie tekstu na który powołuje się Pokrzywnicki (Ясинская 1968):

«Кельцы». Целый экземпляр эллипсоидной формы с очень блестящей буровато-черной поверхностью; вес – 14,55 г. В приполированном срезе похож на камнный, ахондрнт, имеет хоричнево-бурый цвет. К этикетке приложено описание очевидца, в котором сообщается, что в 1934 г., а августе или сентябре, около 18 час., метеорит, летя с запада на восток, упав в огород спископа в Кельцах (Польша). Сообщение датировано 2 августа 1939 г.

Dalej Jerzy Pokrzywnicki opisuje swoje śledztwo dotyczące tej informacji. Otrzymał on tekst opisu dołączonego do okazu:

Te meteorki to ja widziałam, jak leciały od strony zachodniej do wschodu, zdaje się, że to było w roku 1934 w sierpniu około godziny 6-tej wieczorem i spadły do ogrodu biskupiego w Kielcach. Zeznanie siostry Ksawery Błażejewskiej ze Zgromadzenia Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (S. S. Sercanki) (ul. Bp-a Bandurskiego 7)[3] Kielce, dnia 2 sierpnia 1939 roku.

Na prośbę Pokrzywnickiego autorka katalogu pani Jasińska w liście do niego stwierdziła:

Sprawdzając uzupełniające badania doszłam do przekonania, że jest to raczej (skoreje) pseudometeoryt jak się zdaje (powidiomomu) konkrecja limonitu, ale bardzo swoista (swojeobraznaja).

W konkluzji artykułu Pokrzywnicki gani autorkę katalogu za niekompetencję i niefrasobliwość w opracowaniu katalogu. Sprawa meteorytu Kielce się wyjaśniła. Jest to pseudometeoryt.

Nadal pozostaje kilka pytań:

• Czy siostra Ksawera Błażejewska była świadkiem spadku meteorytu?
• Czy meteoryt(y) rzeczywiście spadły w podanym przez nią miejscu?
• W jakich okolicznościach jej znalezisko trafiło do zbiorów we Lwowie?
• Znaleziono tylko „dziwny kamień”, ale czy szukano dalej?
• Gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy Kielce?

Zapewne pozostaną one już bez odpowiedzi.

W katalogu Grady (2000) pseudometeoryt Keilce opisany jest następująco:

Keilce Poland Pseudometeorite. Approx. recovered weight: 14.55 g A fragment of 14.55g of supposed meteorite from Keilce, in the Museum of Lvov, Ukrainian SSR, is a limonite concretion, J. Pokrzywnicki (1971); A.A. Yasinskaya (1968)[2].

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

© Jan Woreczko & Wadi

(P) Plac Panny Marii, (R) tzw. „Rogatka Krakowska”

Pałac Biskupów Krakowskich

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Dawna ulica Bandurskiego w Kielcach, to odcinek ulicy Jana Pawła II od Placu Panny Marii do tzw. „Rogatki Krakowskiej”.^[3]

Obecnie w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach mieści się Muzeum Narodowe.

Galeria

Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach, obecnie Muzeum Narodowe (fot. Wadi)

Bibliografia

• Grady Monica M., (2000), Catalogue of Meteorites. 5th Ed., Natural History Museum, Cambridge University Press, London, UK, 2000. ISBN 978-0521663038. Plik NHM Data Portal; plik PDF.

• Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.

• Pokrzywnicki Jerzy, (1971), Nowe polskie meteoryty (New Polish meteorites), Acta Geophys. Polon., vol. XIX, nr 2, 1971, s. 235-238, (s. 237). Plik DjVu
  Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
  .

• Ясинская А.А. (Yasinskaya A.A.), (1968), Коллекции метеоритов в музеях Львова (The collection of meteorites in the Lvov museums), Метеоритика (Meteoritica), vol. XXVIII, 1968, s. 165-172.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce
• Encyclopedia of Meteorites (EoM) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce

• State Museum of Natural History, National Academy of Science of Ukraine, Lviv – Державний природознавчий музей, Національна академія наук України, Львів
• Muzeum Narodowe w Kielcach
• The Meteorite Catalogue Database at the Natural History Museum (NHM) – The Catalogue of Meteorites

• Wikipedia – Limonit

Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …)

• gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy?