PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Keilce

Z Wiki.Meteoritica.pl

Pseudometeoryt z Kielc?

1i
Keilce
Keilce (Meteoritica 1968).jpg
Źródło informacji o pseudometeorycie Keilce (Ясинская 1968)
Pseudometeoryt (pseudometeorite)
Lokalizacja pseudometeoryt w zbiorach Muzeum Mineralogicznego we Lwowie[1], Ukraina; prawdopodobnie z Kielc[2]
Uwagi fragment rudy darniowej początkowo zidentyfikowany jako meteoryt
Charakterystyka
Typ pseudometeoryt
Masa 14,55 g
Meteoritical Bulletin Database

Obiekt sklasyfikowany w Meteoritical Bulletin Database jako pseudometeoryt (Pseudometeorite).

Pseudometeoryt Keilce[2]

W zbiorach Muzeum Mineralogicznym Uniwersytetu Lwowskiego we Lwowie[1]Ukrainie znajduje się 14 gramowy fragment „rudy darniowej” (limonit, żelaziak brunatny, ang. limonite concretion) opisany jako meteoryt z Keilc. Nie jest to meteoryt.

„Meteoryt” Kielce

Fragment publikacji Pokrzywnickiego (1971) zawierający opis meteorytu Kielce[2]:

«
{{{source}}}

„Meteoryt” Kielce. W zeszycie XXVIII z roku 1968 wydawnictwa AN ZSRR „Meteoritika” w artykule pracownicy naukowej Muzeum Mineralogicznego we Lwowie, A. Jasińskiej (s. 171)[3] w opisie kolekcji meteorytów tego Muzeum[1] znalazłem ustęp, który podaję w moim tłumaczeniu:

„Kielce”. Całkowity egzemplarz elipsoidalnego kształtu o bardzo błyszczącej brunatno-czarnej powierzchni; waga 14,55 g. Na odpolerowanym odcinku – podobny do kamiennego achondrytu i jest brązowo-brunatnego koloru. Do etykiety dołączono opis naocznego świadka, który donosi, że w roku 1934 w sierpniu lub wrześniu, około godziny 18-stej, meteoryt lecąc z zachodu na wschód spadł do ogrodu biskupa w Kielcach (Polska). Doniesienie datowane 2 sierpnia 1939 roku.

»


Oryginalne brzmienie tekstu na który powołuje się Pokrzywnicki (Ясинская 1968):

«

«Кельцы». Целый экземпляр эллипсоидной формы с очень блестящей буровато-черной поверхностью; вес – 14,55 г. В приполированном срезе похож на камнный, ахондрнт, имеет хоричнево-бурый цвет. К этикетке приложено описание очевидца, в котором сообщается, что в 1934 г., а августе или сентябре, около 18 час., метеорит, летя с запада на восток, упав в огород спископа в Кельцах (Польша). Сообщение датировано 2 августа 1939 г.

»


Dalej Jerzy Pokrzywnicki opisuje swoje śledztwo dotyczące tej informacji. Otrzymał on tekst opisu dołączonego do okazu:

«
{{{source}}}

Te meteorki to ja widziałam, jak leciały od strony zachodniej do wschodu, zdaje się, że to było w roku 1934 w sierpniu około godziny 6-tej wieczorem i spadły do ogrodu biskupiego w Kielcach.

Zeznanie siostry Ksawery Błażejewskiej ze Zgromadzenia Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (S. S. Sercanki) (ul. Bp-a Bandurskiego 7)[4] Kielce, dnia 2 sierpnia 1939 roku.

»


Na prośbę Pokrzywnickiego autorka katalogu pani Jasińska w liście do niego stwierdziła:

«
{{{source}}}

Sprawdzając uzupełniające badania doszłam do przekonania, że jest to raczej (skoreje) pseudometeoryt jak się zdaje (powidiomomu) konkrecja limonitu, ale bardzo swoista (swojeobraznaja).

»


W konkluzji artykułu Pokrzywnicki gani autorkę katalogu za niekompetencję i niefrasobliwość w opracowaniu katalogu. Sprawa meteorytu Kielce się wyjaśniła. Jest to pseudometeoryt.

Nadal pozostaje kilka pytań:

  • Czy siostra Ksawera Błażejewska była świadkiem rzeczywistego spadku meteorytu?
  • Zdarzenie miało miejsce w sierpniu, być może siostra Ksawera Błażejewska obserwowała bardzo jasny meteor z roju Perseid?
  • Czy meteoryt(y) rzeczywiście spadły w podanym przez nią miejscu?
  • W jakich okolicznościach jej znalezisko trafiło do zbiorów we Lwowie?
  • Znaleziono tylko „dziwny kamień”, ale czy szukano dalej?
  • Gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy Kielce?

Zapewne pozostaną one już bez odpowiedzi?



W katalogu Явнель (1986) nie ma wzmianki o tym pseudometeorycie!


Grady (2000)

Keilce
Poland
Pseudometeorite.
Approx. recovered weight: 14.55 g
A fragment of 14.55g of supposed meteorite from Keilce, in the Museum of Lvov, Ukrainian SSR, is a limonite concretion, J. Pokrzywnicki (1971); A.A. Yasinskaya (1968)[3].

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(P) Plac Panny Marii, (R) tzw. „Rogatka Krakowska”

Pałac Biskupów Krakowskich

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Dawna ulica Bandurskiego w Kielcach, to odcinek ulicy Jana Pawła II od Placu Panny Marii do tzw. „Rogatki Krakowskiej”.[4]

Obecnie w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach mieści się Muzeum Narodowe.


Galerie


Bibliografia

  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1971), Nowe polskie meteoryty (New Polish meteorites), Acta Geophys. Polon., vol. XIX, nr 2, 1971, s. 235-238, (s. 237). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Явнель Александр Александрович, Иванов Андрей Валерьевич, Заславская Н.И. (Yavnel' A.A., Ivanov A.V., Zaslavskaya N.I.) (1986), Каталог метеоритов коллекций Советского Союза (Catalogue of meteorites of collections of the USSR), Ротапринт ГЕОХИ АН СССР, 1986, ss. 221.[5][6] Zbiory własne W&W.[7]
  • Ясинская А.А. (Yasinskaya A.A.), (1968), Коллекции метеоритов в музеях Львова (The collection of meteorites in the Lvov museums), Метеоритика (Meteoritica), vol. XXVIII, 1968, s. 165-172, (s. 171).


Przypisy

  1. ^ a b c w katalogach Koblitz MetBase oraz Grady (2000) nie jest podana lokalizacja okazu; we Lwowie znajdują się co najmniej dwa muzea posiadające w swych zbiorach meteoryty: muzeum geologiczne na politechnice (Lvov, Mus. Polytechn. Inst.) i muzeum mineralogiczne na uniwersytecie (Lvov, Min. Mus. Univ.); ale z katalogu Ясинская (1968) wynika, że okaz znajduje (znajdował?) się w muzeum uniwersyteckim
  2. ^ a b c na jakim etapie pojawiła się nazwa Keilce, nie wiadomo, ale u Jerzego Pokrzywnickiego jest to zawsze nazwa Kielce!
  3. ^ a b Ясинская (1968)
  4. ^ a b obecnie odcinek ul. Jana Pawła II od Placu Panny Marii do tzw. „Rogatki Krakowskiej” to dawna ulica Biskupa Bandurskiego (informacja: Anna Lewicka z Muzeum Narodowego w Kielcach; źródło: Dzikowski Władysław, Kopertowska Danuta, (1976), Toponimia Kielc. Nazwy części miasta i obiektów fizjograficznych oraz nazwy ulic i placów, PWN Kraków-Warszawa 1976)
  5. ^ katalog zawiera informację o 630 meteorytach (166 własnych i 464 zagranicznych) znajdujących się w 73 kolekcjach wszystkich republik ówczesnego ZSRR; stan na 1 stycznia 1985 roku, nakład 300 egz.; ostatni opublikowany przed rozpadem Związku Radzieckiego katalog meteorytów „radzieckich”, obecnie te dane są bardzo trudno dostępne! (również → Метеоритика (1955, catalogs))
  6. ^ meteoryty polskie w zbiorach byłego ZSRR: Bialystok (Białystok), Grüneberg (Wilkanówko), Morasko, Pultusk (Pułtusk), Schwetz (Świecie), Seeläsgen (Przełazy) (brak w radzieckich zbiorach okazów meteorytu Łowicz!) (patrz → meteoryty polskie w zbiorach byłego ZSRR)
  7. ^ udało się Redakcji zdobyć to wyjątkowo trudno dostępne wydawnictwo (nakład 300 egz.!); kupiliśmy skan katalogu w oddziale Electronic Document Delivery Service Biblioteki Narodowej w Petersburgu

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – pseudometeoryt (Pseudometeorite) Keilce


  • gdzie i kiedy nastąpiło przekręcenie nazwy?
Osobiste