O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Wersja z 10:37, 25 maj 2012

Košice →
Kilkugramowy okaz meteorytu Košice
Spadek
Lokalizacja	Vyšný Klátov, niedaleko Koszyc, Słowacja
Położenie[1]	48°45'49"N, 21°10'35"E
Data	28 luty 2010 r., 22:24:46 UT
Charakterystyka
Typ	chondryt zwyczajny, H5
Masa	4,3 kg
Liczba okazów	kilkadziesiąt okazów (77 szt.), największy 2,19 kg
Cechy	S3, W0
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
Kosice, Koszyce

Spadek na Słowacji 28 lutego 2010 roku (H5).

28 lutego 2010 roku około godziny 22:24:46 czasu UT niebo nad Europą Środkową rozświetlił bardzo jasny bolid. Ze względu na złą pogodę zjawiska tego nie zarejestrowały stacje sieci Fireball Network Central European (prowadzone przez Pavela Spurnýego z Czeskiej Akademii Nauk), również na Słowacji Video Network (obsługiwane przez Juraja Tótha z Uniwersytetu Comenius w Bratysławie) nie działały tej nocy. Więc w pierwszej chwili wydawało się, że nie ma zapisów tego wydarzenia. Okazało się jednak, że kilka czujników fotometrycznych na stacjach paliw zarejestrowało pojaśnienia. Również kilku obserwatorom na Węgrzech udało się zarejestrować na video przelot bolidu. Na podstawie tych danych udało się określić moment i czas trwania zjawiska, analizy wykonał Jiří Borovička. Bolid osiągnął jasność -18^m oraz zarejestrowano jeden silny rozbłysk. Udało się również wyznaczyć potencjalne miejsce spadku fragmentów bolidu. Dane ze stacji sejsmicznych potwierdzały spadek.

Fragmenty meteorytu spadły we wschodniej Słowacji na północny zachód od Koszyc w pobliżu miejscowości Vyšný Klátov. Jest to lekko górzysty teren porośnięty lasami z łąkami i polanami. W elipsie spadku znajduje się kompleks pól golfowych Alpinka.

Zorganizowano wyprawę poszukiwawczą, którą kierowali Pavel Spurný, Juraj Tóth i Jan Svoreň. Pierwszy meteoryt znalazł 20 marca Juraj Tóth. W ciągu kilku kolejnych wypraw znaleziono w sumie ponad 70 okazów. Najmniejszy miał 0,5 grama, największy 2,19 kg^[2]. W sumie zebrano 77 okazów o wadze 4,30 kg. Wiadomo również, że ekipy z innych krajów znalazły wiele okazów, nawet kilkuset gramowe.

Meteoryt Košice to chondryt zwyczajny typu H5, stopniu zwietrzenia W0 i zszokowania S3. 27 czerwca 2011 roku został oficjalnie zarejestrowany w Meteoritical Bulletin Database.

Lokalizacja

Obszar spadku to łąki, polany i las. Teren jest trudny, górzysty.

Miejsca znalezienia okazów (czerwony punkt - miejsce znalezienia masy głównej)

Jest bardzo prawdopodobne, że nie udało się zebrać wszystkich spadłych fragmentów. Nawet w rejonach przeszukanych przez zorganizowane grupy z Czech i Słowacji, udało się innym znaleźć nowe okazy.

Na mapie zaznaczono część znalezisk poszukiwaczy z Polski. Największy okaz ma 318,0 g, najmniejszy 1,2 g.

Galeria

Okazy meteorytu Košice in situ i wewnętrzna budowa

Kompletny okaz o wadze 7,39 g in situ, znaleziony 8 sierpnia 2010 roku (N48°45.736', E21°09.337')

Ośmiogramowy okaz w miejscu znalezienia

Płytka meteorytu - chondryt zwyczajny H5, stopień zszokowania S3 (fot. "starrymet")

Bibliografia

• +Kubovics I., Turcsányi M.A., Vizi P.G., (2010), Trajectory and Speciality of Fireball-Meteorite “2010.02.28 Cassovia” from Security Cameras and from Reports of Local Inhabitants. AMRC Symposium 2010. Plik PDF

• +Kubovics I., Vizi P.G., Bendő Zs., (2012), Trajectory and Analysis of Fireball-Meteorite “2010.02.28 Kosice” from Security Cameras and from Electron Microscopic Examination. 43rd Lunar and Planetary Science Conference, 2012. Plik PDF

• +Tóth J., Svoreň J., Borovička Jiří, Spurný Pavel, Igaz A., Porubčan V., Kornoš L., Husárik M., Krišandová Z., Vereš P., Kaniansky S., (2010), Meteorite Košice - The Fall in Slovakia. International Meteor Conference, IMC 2010, Sep. 16-19, 2010, Armagh, UK. Plik PDF

Przypisy

1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
2. ^ fotografie największego okazu: astro.sk • uniba.sk • astrokysuce.sk

Zobacz również

• spadek meteorytu Morávka

Linki zewnętrzne

• Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Košice
• Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Košice

• Astronomical and Geophysical Observatory in Modra - Meteorite “Kosice”, the fall in Slovakia
• TVNoviny.sk - Vo Vyšnom Klátove našli zvyšky meteoritu
• Korzár.sk - Astronómovia našli pri Vyšnom Klátove zvyšky meteoritu
• Krajská hvezdáreň a planetárium - Meteorit "Košice"
• Kysucká hvezdáreň - Mimoriadny úspech slovenských astronómov
• Hvězdárna a planetárium Plzeň - Nedaleko Košic nalezeny úlomky meteoritu • Jasný záblesk nad Slovenskem
• Astronómiu a astrofotografia - Expedícia meteorit Košice - 6-8. apríl 2010
• European Fireball Network (EN) - Sieci bolidowe
• Spadek meteorytu Košice na YouTube - meteorit hungary