PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Nerft

Z Wiki.Meteoritica.pl

Nerft
Spadek
Lokalizacja Łotwa
Położenie[2] 56°30'N, 21°30'E[1]
Data 12 kwietnia 1864 r., 04:45 (wtorek)
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny, L6
Masa 10,92 kg
Liczba okazów 2 okazy
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy
w NHM Cat: Poghel, Pohgel, Swajahn; po rosyjsku: Нерфт, po łotewsku: ?

Spadek meteorytów 12 kwietnia 1864 roku (wtorek) na Łotwie (chondryt zwyczajny, L6, TKW 10,92 kg).


Pierwsze doniesienie o spadku zamieścił Grewingk (1864)[3] w swoim opracowaniu poświęconym meteorytom Buschhof i Pillistfer. Pełną relację ze spadku i wyniki badań opublikował Kuhlberg w 1868 roku w publikacji poświęconej wynikom badań meteorytów Nerft, Lixna i Honolulu[4].

Tuż przed wschodem słońca, przy bezchmurnym niebie, pracujący chłopi usłyszeli dziwne detonacje podobne do wystrzałów armatnich. W pobliżu Nerft na farmie Pohgel, gospodarz Jahn Kasak i jego trzej pomocnicy Jehkab Wilister, Dahn Leepin i Peter Grünwald, którzy budowali stodołę, zauważyli w odległości 375 kroków (Schritt), jak dziwny obiekt, który spadł na ziemię rozrzucając w powietrze trawę. Jehkab natychmiast podniósł kamień, który utworzył dziurę w ziemi 8-9 cali i na tyle też głęboką. Według jego relacji, kamień wydzielał zapach prochu i był jeszcze bardzo ciepły, co poczuł przez wełniane rękawice. Znaleziony meteoryt (Nr. I) ważył 13,77 funta.

W odległości 700-1000 kroków na północ od punktu pierwszego spadku, na farmie Swajahn, kilka sekund później, trzech świadków: Peter Ehrgle i jego dwóch parobków Jahn Gasparowitsch i Mickkel Sahmar, widziało drugi spadający na ziemię kamień. On również wyrzucił w powietrze ziemię i piasek. Zimna, warząca 11,47 funta bryła (Nr. II) wbiła się w glebę na głębokość stopy.


Masa główna meteorytu znajduje się na Uniwersytecie w Tartu, Estonia.


Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka.[5]

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(N) Nereta, (S) Svajāni

punkt spadku okazów podane przez Kuhlberga (1868)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Nereta (dawn. Past Nerft), Svajāni (dawn. Swajahn)

Współrzędne dla meteorytu Nerft podane w Meteoritical Bulletin wskazują na punkt leżący około 240 km na zachód od rzeczywistego miejsca spadku meteorytów.

Według Kuhlberga (1868) meteoryty spadły w punktach (współrzędne w starym układzie odniesienia)[6]: Pohgel (Nr. I) 56°13'24"Br. 42°56'31"O.L.v.F., Swajahn (Nr. II) 56°14'Br. 42°57'31"O.L.v.F.


Bibliografia

Opis spadku meteorytu (źródło: Grewingk et al. (1864))
  • Grewingk Constantin C.A. von, Schmidt Carl E.H., (1864), Ueber die Meteoriten-Fälle von Pillistfer, Buschhof und Igast in Liv- und Kurland (Mit zwei Tafeln und einer Karte.[7]), Archiv für die Naturkunde Liv-, Ehst- und Kurlands, Erste Serie, Dritter Band, Dorpat 1864, s. 421-556.[8][9] Plik PDF; plik DjVu.


Przypisy

  1. ^ współrzędne dla meteorytu Nerft podane w Meteoritical Bulletin wskazują na punkt leżący około 240 km na zachód od rzeczywistego miejsca spadku meteorytów
  2. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  3. ^ opierając się na doniesieniu zamieszczonym w Riga'schen Zeitung nr 6 z kwietnia 1864 roku
  4. ^ estońska ekspedycja na wyspy archipelagu Hawajów była świadkiem spadku meteorytu Honolulu - chondryt zwyczajny L5, TKW 2,42 kg, spadek 27 września 1825 roku
  5. ^ publikacja te nigdy się nie ukazała, część jej rękopisu znajduje się w archiwum PAN (Kosiński 2012)
  6. ^ aby otrzymać współrzędne we współczesnym układzie należy od wartości długości geograficznej odjąć wartość 17°40', szerokość geograficzna pozostaje bez zmian
  7. ^ (dwie plansze i jedna mapa) mapy lokalizacji znalezisk okazów meteorytów PillistferBuschhof; na planszach rysunki okazów meteorytów Pillistfer, BuschhofIgast
  8. ^ artykuł ukazał się również w 1864 roku w formie osobnej publikacji: Grewingk Constantin von, Schmidt Carl, (1864), Ueber die Meteoritenfälle von Pillistfer, Buschhof und Igast in Liv- und Kurland (Mit zwei Tafeln und einer Karte.), Dorpat 1864, ss. 140. Plik hPDF; zbiory własne W&W
  9. ^ publikacja zawiera również krótką notatkę opisującą spadek meteorytu Nerft; Meteorsteinfall von Nerft in Kurland. 1864 April 12. (März 31.) bei Sonnenauigang (4 U. 45 M.), s. 554

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Nerft
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Nerft
Osobiste