(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Ploschkovitz
Z Wiki.Meteoritica.pl
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
„Zagubiony” deszcz meteorytów
Ploschkovitz → | |
Spadek | |
Lokalizacja | Czechy |
Położenie[1] | 50°32'N, 14°07'E |
Data | 22 czerwca 1723, 13:30 local (wtorek) |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L5 |
Masa | zachowało się 39 g |
Liczba okazów | deszcz meteorytów; wg Tuček (1981) zebrano 33 kamienie o łącznej masie ok. 37 kg |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Bunzlau, Liboschitz, Plescowitz, Ploskovice, Reichstadt; po czesku: Ploskovice, spadek nazywany czasami Liběšice (Tuček 1981) |
Deszcz meteorytów 22 czerwca 1723 roku (wtorek) na terenie dzisiejszych Czech.
Około godz. 13:30 pomiędzy wsiami Ploskovice i Liběšice w pobliżu Litomierzyc (Litoměřice) spadł deszcz meteorytów. Spadkowi towarzyszył dźwięki i fala uderzeniowa, którą odnotowano jedynie w Pradze (Tuček 1981). Wkrótce po spadku zebrano 33 okazy meteorytów, osiem w pobliżu Ploskovic, a 25 sztuk w okolicy Liběšic. Łączna masa zebranych okazów wynosiła ok. 37 kg. Jeden z okazów o masie ponad 3 kg spadł na łąkę i zabrano go na plebanię. Około 26 kg zostało przesłanych do muzeum w Wielkiej Brytanii (prawdopodobnie do Londynu), a reszta trafiła do Wiednia. Zachowało się niewiele fragmentów, w sumie tylko kilkadziesiąt gramów!
Według Tučeka (1981) za pośrednictwem lokalnych jezuitów okaz o masie ok. 155 g trafił do Clementinum, kolegium jezuickiego na Starym Mieście w Pradze.
Pierwsza informacja o spadku (i znalezionych okazach) ukazała się w Prager Postzeitung (Pražské poštovské noviny) już 29 czerwca 1723 roku. Tak Tuček (1981) przetłumaczył na współczesny język czeski[2] tekst zawarty w Prager Postzeitung:[3]
- Ploskovice (1723)
- První déšť meteoritických kamenů u Ploskovic na Litoměřicku
(…) „Před týdnem po jedné hodině odpoledne slyšeli různí lidé v Praze za jasné oblohy silnou ránu, jako by někdo vystřelil z děla. V některých domech dokonce zadrnčely okenní tabule. V Holešovicích, osadě na Vltavě blíže Prahy, vybíhali dokonce lidé z domů, neboť se domnívali, že opět (!) vyletěl do vzduchu mlýn na prach na tzv. Větším ostrově (dnes Štvanice — pozn. autora). Zatím jsme obdrželi zprávu z Litoměřického kraje, že tato rána také tam byla ve stejné době slyšet, avšak mnohem silněji. Zdálo se prý, že se i okolní vrchy otřásly. V Třebušíně (4,5 km severně od Ploskovic — pozn. autora) se místnímu duchovnímu zdálo, jako by z obláčku uhodil hrom. Když přišli sekáči na louku ke své každodenní práci, dříve nežli se postavili do řady, spadl před ně ze zmíněného oblaku kámen vážící 6 liber a 4 loty (tj. 3422 g — pozn. autora). Silné páchl po síře a byl donesen na faru. Mnoho se mluvilo o tom, odkud pochází. Někteří se domnívali, že tu šlo asi o silný úder vzniklý při zemětřesení.”
Historia podobna do spadku meteorytu Tabor, a pod kątem masy zachowanych fragmentów podobna do meteorytu Schellin (Skalin).
Kolekcje
Fragmenty meteorytu Ploschkovitz w kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)uwagi London, Nat. Hist. Mus. 32,7 g [main mass] New York, Amer. Mus. Nat. Hist. 6,3 g Chicago, Field Mus. Nat. Hist. 4,3 g Ottawa, Mus. Geol. Surv. Canada 3 g Vienna, Naturhist. Mus. 3 g Tokyo, NIPR 2 g Prague, Nat. Mus. 1,4 g fragment ~15 mm (Tuček 1981)
I to wszystko… co się zachowało z kilkudziesięciu kilogramów zebranych okazów!
Źródła
Pražské poštovské noviny (Prager Postzeitung) (1723)[2]
Rost (1725) (s. 44-47, fragment)
Lokalizacja
(L) Liběšice, (P) Ploskovice, {T} Třebušín
współrzędne wg różnych autorów
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Meteoryty znaleziono w okolicach wsi Ploskovice i Liběšice w powiecie Litomierzyce (Litoměřice). Duchowny z Třebušín znalazł ponad 3 kg okaz.
Z opisu spadku i masy zebranych okazów wynika, że był to deszcze meteorytów. Czy zebrano wówczas wszystko?
Bibliografia
- Buchner Otto, (1861), Versuch eines Quellenverzeichnisses zur Literatur über Meteoriten, w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 455-482. Plik PDF; plik DjVu.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Pražské poštovské noviny (Prager Postzeitung), nr 52(2) (29 czerwca 1723), s. [3-4]. Plik DjVu.
- Rost Carl Joh.,[4] (1725), Von Steinen, so aus der Lufft gefallen, und…, Sammlung von Natur- und Medicin- wie auch hierzu gehörigen Kunst- und Literatur-Geschichten so sich von 1717-26 in Schlesien und anderen Orten begeben… und als Versuch ans Licht gestellet, 31, 1725, s. 44-47. Plik DjVu.
- Tuček Karel, (1968), Catalogue of the Collection of meteorites of the National Museum in Prague (Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze), National Museum, Prague, 1968, ss. 103, (s. 60).
- Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 163-165). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl(tabliceŹródło: Wiki.Meteoritica.pl).
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Tabor
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Ploschkovitz
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Ploschkovitz
- Muzeum Historii Naturalnej w Londynie (Natural History Museum London; London, Nat. Hist. Mus.) – Natural History Museum London ● [katalogi → Fletcher (1896); Prior (1953); Grady (2000)]
- Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu (Natural History Museum Vienna; Vienna, Naturhist. Mus.) – Naturhistorisches Museum Wien ● Die Meteoritensammlung ● Mineralogy & Petrography ● [katalogi → Partsch (1843); Brezina (1885); Brezina (1895); Brezina (1896); Berwerth (1903)]
- Muzeum Historii Naturalnej w Pradze (Prague Natural History Museum; Prague, Nat. Mus.) – Národí Muzeum Praha ● Sbírka meteoritů a Sbírka přírodních skel - tektitů ● Muzeum 3000: Rok od pádu čeljabinského meteoritu. Spadlo něco u nás? ● CES on-line: Sbírka meteoritů ● [katalog → Tuček (1981)]
- Wikipedia Liběšice (powiat Litomierzyce) ● Ploskovice
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
-
Tuček (1981) - Buchner (1861)
-
Prager Postzeitung 29 czerwca 1723, nr 52