PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Schwetz (Świecie)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Mają pomnik, ale nie mają meteorytu

Schwetz (Świecie)
280px
Fragment masy głównej meteorytu Świecie z kolekcji Museum für Naturkunde w Berlinie (fot. Dr. Ansgar Greshake)
Znalezisko
Lokalizacja wieś Kozłów, Świecie nad Wisłą, Polska
Położenie[1] 53°24'N 18°26'E
Data wiosna 1850
Charakterystyka
Typ żelazny, oktaedryt średnioziarnisty Om, IIIAB
Masa 21,5 kg
Liczba okazów jeden okaz
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy
wg NHM Cat: Kwidzyn, Swiecie, Weichsel; polskie nazwy: Świecie, Kwidzyń
Wg PSM

ŚWIECIE - został znaleziony w 1850r. podczas niwelacji piaszczystego pagórka na lewym brzegu Wdy, koło Świecia nad Wisłą. Prace były wykonywane w związku z budową kolei żelaznej na tym terenie. Kamień wykopano z głębokości około 4 stóp i ważył on około 21,5 kg. Następnie przewieziono go do Berlina, gdzie dziś znajduje się blisko połowa tego okazu. Reszta podzielona na części trafiła do różnych kolekcji na świecie. Fragment tego meteorytu, uzyskany w zamian za okaz meteorytu Łowicz znajduje się w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, drugi okaz można zobaczyć w Planetarium w Olsztynie. Świecie to meteoryt żelazny, oktaedryt średnioziarnisty. - "Kamienie z polskiego nieba" A.S.Pilski.


Opis wg Pokrzywnickiego (1964)

(...)
16. METEORYT ŚWIECIE
Synonimy: Schwetz, Weichsel, Kwidzyń
W.m.z.: φ = 53°24' - λ = 18°26' 1
Meteoryt ten został znaleziony na wiosnę 1850 r. podczas budowy kolei żelaznej, na głębokości około 4 stóp w ziemi. Po wykopaniu ważył około 21,5 kg (21,637 kg według Wülfinga o. c.)2. Zaliczony został do syderytów, gatunek oktaedryt, odmiana - średni (Om)3. Znajduje się lub znajdował się w następujących kolekcjach:
Schwetz (kolekcje).jpg


Analiza naszego meteorytu (w procentach wagowych) według Rammelsberga7 (1) i E. Manteuffla (2) przedstawia się następująco8:
Schwetz (sklad).jpg


P r z y p i s y
1 Według Berwertha (1903) oraz Breziny (1895). Według Kat. Met. Brit. Mus. (Prior & Hey 1953): 53°24' N, 18°27' E.
2 "Eisen Massen von Schwartz gefunden im J. 1850. Im Frühjahre 1850 wurde bei dem Abtragen einse sandigen Hügels fur Ostbahn auf dem linken Ufer des Schwarzwassers bei Schwetz an d. Weichsel eine Eisenmasse etwa 4 Fuss unter der Oberfläche der Erde an der Gränze des oberen Sandes mit dem darunter liegenden Lehm gefunden. Sie war kluftig und ohne Mühe zu trennen. Sie befindet sich jetzt durch die Bemühungen H. Prof. G. Rose's im Besitz des königl. mineralog. Kabinets im Berlin.
Die ursprüngliche Gestalt der Eisenmasse ist ungefähr die eines geraden rechtwinklichen an der Kanten ganz abgerundete Prizma. Sie ist 9" hoch, 24" lang und 17½" breit. Die ganze masse weight 43 Pfd. 8¼ Lth." (patrz Pogg. Ann. Ergänz., t. IV, 1854, s. 390 i 454).[2]
3 Według Breziny (o. c.), Sheparda i innych.
4 Patrz Kat. Met. Brit. Mus. (Prior & Hey 1953), Wülfing (1897).
5 Według informacji w liście dr E. Jéremine z 25 IV 1956 r.
6 Uzyskany w drodze wymiany za met. Łowicz.
7 Ann. d. Phys. 1859, t. 107, s. 358.
8 Dalsza literatura źródłowa: Pogg. Ann. Ergänz., t. 83, 1851, s. 594-596; t. 84, 1851, s. 153-154 (analiza). Następnie: E. Cohen - Meteoriten Studien II. Ann. d. Naturh. Hofmus., 1892, s. 148-149; Mon. Ber. Berlin. Akad., 1851, Febr., s. 104-106 i 369; J. Pokrzywnicki (1955a, 1956); E.A. Wülfing (1897).
(...)


Inne źródła

W katalogu Klein'a[3] jest informacja o znalezisku
1850 gefunden - Schwetz a. Weichsel, Marienwerder


W katalogu Berwerth'a[4]
Schwetz [Om (gefunden 1850) 53°24’N,
18°26’O] a. d. Weichsel, nördl. Culm, Provinz Preußen, Deutschland.

Lokalizacja

położenie pamiątkowego obelisku

Z okazji 160 rocznicy znalezienia meteorytu Świecie 21 sierpnia 2010 roku w miejscowości Kozłowo (patrz mapa) odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowego obelisku. Relacja fotograficzna. Ilustrowaną relację z imprezy w języku angielskim przygotował Sekretarz International Meteorite Collectors Association (IMCA) Andrzej S. Pilski i zamieścił na portalu IMCA Insights – "Commemorating the Schwetz Iron".

Jest to kolejny w Polsce monument poświęcony meteorytowi. Drugi po tablicy upamiętniającej spadek meteorytu Grüneberg (Wilkanówko). Najbardziej znany monument 'meteorytowy' w Europie jest w Alzacji w miejscowości Ensisheim (inne to np. Wold Cottage w Wielkiej Brytanii i Knyahinya na Ukrainie).


Galeria

Bibliografia

  • Klein Hermann J., (1904), Jahrbuch der Astronomie und Geophysik. Enthaltend die wichtigsten Fortschritte auf den Gebieten der Astrophysik, Meteorologie und physikalischen Erdkunde. XIV. Jahrgang 1903. Eduard Heinrich Mayer, Leipzig 1904.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, s. 114-115.
  • Rose G., (1851), Bericht über eine neuerdings bei Schwetz aufgefundene Meteoreisenmasse. Mon. Ber. Berlin. Akad., 1851, s. 104-106.

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ tłum. z niemieckiego "..."
  3. ^ Klein 1904
  4. ^ Berwerth 1903

Linki zewnętrzne

Co jeszcze na stronie?

Osobiste