(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Sołtmany/Badania
Z Wiki.Meteoritica.pl
- Na bieżąco będą tu zamieszczane informacje dotyczące stopnia zawansowania badań nowego polskiego meteorytu Sołtmany i wyniki dostępnych analiz.
Zarząd Polskiego Towarzystwa Meteorytowego pragnie serdecznie podziękować wszystkim osobą i instytucją zaangażowanym w pozyskaniu materiału do badań i pomoc. Szczególne podziękowania składamy panu Romanowi Rzepce i jego żonie Annie.
Spis treści |
Zespół badawczy
Do zbadania pozyskanych próbek zawiązał się zespół naukowców z kilku polskich ośrodków badawczych (Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Śląski, Muzeum we Fromborku)[1]:
- prof. Tadeusz Przylibski
- prof. Łukasz Karwowski
- prof. Ryszard Kryza
- prof. Jerzy Wojciech Mietelski
- dr Tomasz Jakubowski
- dr Andrzej S. Pilski
- mgr Katarzyna Łuszczek
Do współpracy i przepowadzenia części analiz zostało włączonych również kilka osób z ośrodków zagranicznych.
Wstępne ustalenia
Według wstępnych oględzin meteoryt Sołtmany to chondryt zwyczajny typu H5
- (12 maj) Jest to chondryt raczej typu petrologicznego 5. Podobny do Pułtuska, ale gorsze chondry - gorzej zachowane. Głównie oliwinowe, niekompletne. Fazy metalicznej trochę jest tak, że może wskazywać na H lub bogatą w żelazo L. Raczej H5. Zszokowanie nie za duże. Faza metaliczna, troilit, chromit oraz miedź w fazie metalicznej[2].
Plan działań
Cały zakupiony materiał do badań został przeznaczony na następujące analizy:
- część materiału została pocięta w celu przygotowania ich do badań (cięcie wykonał Marcin Cimała, który dysponuje odpowiednim sprzętem i doświadczeniem) - początek maja. Część fragmentów została już przekazana prof. Karwowskiemu w celu wykonania płytek cienkich i przprowadzenia badań pod mikroskopem.
- na początku został również wykonany opis makroskopowy okazów (K.Łuszczek i T.Jakubowski) - początek maja
- płytki cienkie (TS, thin slice) zostaną wykonane na Wydziale Geologii UW; zostaną przeprowadzone analizy mikroskopowe i mikrosondowe w celu określenia składu poszczególnych minerałów. Analizy na mikrosondzie[3] w Warszawie przeprowadzi Ł.Karwowski. Część analiz wykona T.Przylibski we Wrocławiu, ewentualne dodatkowe analizy przeprowadzi R.Kryza - początek maja. Prof. Karwowski otrzymał już materiał do badań.
- część materiału zostanie przebadana w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie pod kierunkiem W.Mietelskiego[4]; przeprowadzone zostaną badania na kosmogeniczne izotopy krótkożyciowe; ich celem jest określenie czasu przebywania meteoroidu w przestrzeni kosmicznej tzw. CRE age (cosmic-ray exposure age)[5]; badania są nieniszczące i ten fragment posłuży później do innych badań; początek maja
- jeden z fragmentów został sproszkowany na Politechnice Wrocławskiej i wysłany do laboratorium w Kanadzie do analizy chemicznej bulk composition; badania zostaną przeprowadzone na spektrometrze mas (ICP MS)[6]; połowa maja
- w czwartek, z inicjatywy prof. Marka Lewandowskiego, 12 maja w Krakowie podczas seminarium w siedzibie ING PAN[7] zostaną dokonane badania własności magnetycznych meteorytu Sołtmany.
Wyniki analiz przeprowadzonych w Kanadzie będą gotowe po około miesiącu; wyniki analiz krótkożyciowych izotopów - po kilku tygodniach.
Trwają poszukiwania laboratorium, które przeprowadzi analizy izotopowe. Jest bardzo prawdopodobne, że analizy zoataną przeprowadzone w laboratorium w Tokio.
Galeria
Meteoryt Sołtmany
Przypisy
- ^ większość zaangażowanych w badania naukowców to członkowie Polskiego Towarzystwa Meteorytowego
- ^ o minarałach w meteorytach - meteorite minerals
- ^ Mikrosonda (microprobe)
- ^ część badań wykona Dr. Matthias Laubenstein z Laboratori Nazionali del Gran Sasso z Włoch, który już otrzymał próbki
- ^ CRE age - cosmic-ray exposure age
- ^ metoda ICP-MS (Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry) - Spektrometria mas
- ^ seminarium naukowe rozpocznie się w dniu 12 maja o godzinie 11:15 w siedzibie ING PAN O/B Kraków przy ulicy Senackiej 1; prelegenci Pierre Rochette i Jérôme Gattacceca; ING PAN seminaria
Linki zewnętrzne
- Relacja na żywo z przebiegu badań meteorytu Sołtmany na Facebook'u - Polskie Towarzystwo Meteorytowe