(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Blansko
Z Wiki.Meteoritica.pl
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
{{Strona w budowie}} | {{Strona w budowie}} | ||
| - | == Znaleziono "tylko" | + | == Znaleziono "tylko" kilka okazów! == |
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Blansko | | nazwa = Blansko | ||
| - | | grafika = | + | | grafika = Blansko_(Tucek_1981).jpg |
| - | | opis = | + | | opis = Fragment meteorytu (132 g) w zbiorach muzeum w Brnie (Tuček 1981) |
| klasa = Spadek | | klasa = Spadek | ||
| metbull = 5072 | | metbull = 5072 | ||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
| położenie = 49°22'N, 16°38'E | | położenie = 49°22'N, 16°38'E | ||
| data = 25 listopada 1833, 18:30 | | data = 25 listopada 1833, 18:30 | ||
| - | | uwagi = deszcz meteorytów | + | | uwagi = deszcz meteorytów |
| typ = chondryt zwyczajny, H6 | | typ = chondryt zwyczajny, H6 | ||
| masa = 470 g | | masa = 470 g | ||
| - | | liczba = | + | | liczba = kilka okazów |
| synonimy = | | synonimy = | ||
}} | }} | ||
| - | Spadek 25 listopada 1833 roku około 18:30 po południu w miejscowości Blansko. Według opisów bolidu i okoliczności spadku, | + | Spadek 25 listopada 1833 roku około 18:30 po południu w miejscowości Blansko. Według opisów bolidu i okoliczności spadku, prawdopodobnie spadło wiele kamieni ('''deszczu meteorytów'''), ale znaleziono tylko kilka małych okazów. Jest to chondryt zwyczajny typu H6. |
| - | (''pisownia oryginalna'') | + | Opis bolidu i okoliczności spadku znajdują się w ''Kuryerze Warszawskim'' z 15 stycznia 1834 roku (''pisownia oryginalna''): |
{{AQuote-begin|max-width=640px}} | {{AQuote-begin|max-width=640px}} | ||
| - | {{Wielokropek}} — Z ''Brynu''<ref>czeskie Brno (niem. ''Brünn'', łac. ''Bruna'', dawna nazwa polska Berno)</ref> opisują nam następuiące nader zadziwiające zjawisko: D. 25 Listopada r. z. miasto nasze nagle przerażone zostało nadzwyczajnym i tak żywym blaskiem, iż wzięto go zrazu za łunę pożaru. Lecz przeciągły i podobny do grzmotu trzask na powietrzu przekonał wkrótce wszystkich iż blask ten pochodził od meteoru, ludzie zaś znajduiący się podówczas na ulicach, widzieli całe Niebo oświeconem za strony północnej. Toż samo uważano w Butowitz, Austerlitz, i innych okolicznych wioskach na przestrzeni przeszło 80 mil kwadratowych. W powietrzu ukazało się ogniste iakieś ciało, które w spadaniu swoiem coraz nie przestawało się zwiększać, tak iż wreszcie zdawało się całym domem. Spadało iedno po drugiem mnóstwo takichże meteorów. Blask ich tak był rażącym, iż zupełnie ćmiły oczy, a towarzyszące odgłosy piorunów, słyszano na kilkanaście mil do koła. Konie stawały nieruchome, i sami nawet ludzie padali ze strachu o ziemię, lub modlili się w klęczkach. Długo iednakże na miejscu tego zjawiska, nie znajdowano żadnych aerolitów, i dopiero w 11 dni później, udało się Doktorowi ''Rejchenbach''<ref>chodzi o badacza meteorytów Freiherr von | + | {{Wielokropek}} — Z ''Brynu''<ref>czeskie Brno (niem. ''Brünn'', łac. ''Bruna'', dawna nazwa polska Berno)</ref> opisują nam następuiące nader zadziwiające zjawisko: D. 25 Listopada r. z. miasto nasze nagle przerażone zostało nadzwyczajnym i tak żywym blaskiem, iż wzięto go zrazu za łunę pożaru. Lecz przeciągły i podobny do grzmotu trzask na powietrzu przekonał wkrótce wszystkich iż blask ten pochodził od meteoru, ludzie zaś znajduiący się podówczas na ulicach, widzieli całe Niebo oświeconem za strony północnej. Toż samo uważano w Butowitz, Austerlitz, i innych okolicznych wioskach na przestrzeni przeszło 80 mil kwadratowych. W powietrzu ukazało się ogniste iakieś ciało, które w spadaniu swoiem coraz nie przestawało się zwiększać, tak iż wreszcie zdawało się całym domem. Spadało iedno po drugiem mnóstwo takichże meteorów. Blask ich tak był rażącym, iż zupełnie ćmiły oczy, a towarzyszące odgłosy piorunów, słyszano na kilkanaście mil do koła. Konie stawały nieruchome, i sami nawet ludzie padali ze strachu o ziemię, lub modlili się w klęczkach. Długo iednakże na miejscu tego zjawiska, nie znajdowano żadnych aerolitów, i dopiero w 11 dni później, udało się Doktorowi ''Rejchenbach''<ref>chodzi o badacza meteorytów Carla Friedrich Freiherr von Reichenbach</ref> znaleść ieden z tych kamieni, których później znajdzie się bezwątpienia i więcej. |
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Bezpośrednio po spadku znaleziono 8 kamieni o łącznej wadze około 350 g. W 1866 roku znaleziono jeszcze jeden okaz o wadze 120 g (Koblitz). Całkowita masa wszystkich okazów (TKW, ''total known weight'') wynosi tylko 470 g! Pierwsze analizy meteorytu wykonywał Berzelius (1834). | ||
| + | |||
| + | Największe fragmenty meteorytu znajdują się w zbiorach: Brno - 125 g, Tübingen - 76,4 g, Wiedeń - 69 g i Berlin - 26,4 g. | ||
| Linia 47: | Linia 52: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
| + | |||
| + | * Berzelius Jöns Jacob, (1834), '''Ueber Meteorsteine.''' ''Annalen der Physik'', 33, Bd. 109, 1834, s. 1-32, 113-148. Plik {{Djvu|Berzelius_1834_(AnP_33_109).djvu|DjVu}}. | ||
| + | |||
| + | * ''Kurjer Warszawski'', (1834), nr '''14''' (15 stycznia 1834), s. 75. Plik [http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=27854 DjVu]. | ||
| + | |||
| + | * {{Koblitz MetBase}} | ||
| + | |||
| + | * von Reichenbach Freiherr, (1865), '''Geschichte des Meteoriten von [[Blansko]], nebst Anleitung zu methodischer Aufsuchung frisch niedergefallener Meteoriten.''' ''Annalen der Physik'', 124, Bd. 200, 1865, s. 213-234. Plik {{Djvu|Reichenbach_1865_(AnP_124_200).djvu|DjVu}}. | ||
| + | <!-- F.von Reichenbach, Neues Jahrb. Min., 1834, p.125 | ||
| + | Rose Gustav, (1865), '''Systematische Eintheilung der Meteoriten.''' ''Annalen der Physik'', 124, Bd. 200, 1865, s. 193-212. Plik {{Djvu|Rose_1865_(AnP_124_200).djvu|DjVu}}. | ||
| + | --> | ||
| + | |||
| + | * {{Tuček (1981) |page=182-186, 227}} | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 59: | Linia 77: | ||
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] | ||
[[Category:Czechy]] | [[Category:Czechy]] | ||
| + | [[Category:Warto szukać]] | ||
Wersja z 15:46, 26 lip 2013
 |
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Znaleziono "tylko" kilka okazów!
| Blansko → | |
.jpg)
Fragment meteorytu (132 g) w zbiorach muzeum w Brnie (Tuček 1981)
| |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Czechy, Jihomoravsky |
| Położenie[1] | 49°22'N, 16°38'E |
| Data | 25 listopada 1833, 18:30 |
| Uwagi | deszcz meteorytów |
| Charakterystyka | |
| Typ | chondryt zwyczajny, H6 |
| Masa | 470 g |
| Liczba okazów | kilka okazów |
| Meteoritical Bulletin Database | |
Spadek 25 listopada 1833 roku około 18:30 po południu w miejscowości Blansko. Według opisów bolidu i okoliczności spadku, prawdopodobnie spadło wiele kamieni (deszczu meteorytów), ale znaleziono tylko kilka małych okazów. Jest to chondryt zwyczajny typu H6.
Opis bolidu i okoliczności spadku znajdują się w Kuryerze Warszawskim z 15 stycznia 1834 roku (pisownia oryginalna):
(…) — Z Brynu[2] opisują nam następuiące nader zadziwiające zjawisko: D. 25 Listopada r. z. miasto nasze nagle przerażone zostało nadzwyczajnym i tak żywym blaskiem, iż wzięto go zrazu za łunę pożaru. Lecz przeciągły i podobny do grzmotu trzask na powietrzu przekonał wkrótce wszystkich iż blask ten pochodził od meteoru, ludzie zaś znajduiący się podówczas na ulicach, widzieli całe Niebo oświeconem za strony północnej. Toż samo uważano w Butowitz, Austerlitz, i innych okolicznych wioskach na przestrzeni przeszło 80 mil kwadratowych. W powietrzu ukazało się ogniste iakieś ciało, które w spadaniu swoiem coraz nie przestawało się zwiększać, tak iż wreszcie zdawało się całym domem. Spadało iedno po drugiem mnóstwo takichże meteorów. Blask ich tak był rażącym, iż zupełnie ćmiły oczy, a towarzyszące odgłosy piorunów, słyszano na kilkanaście mil do koła. Konie stawały nieruchome, i sami nawet ludzie padali ze strachu o ziemię, lub modlili się w klęczkach. Długo iednakże na miejscu tego zjawiska, nie znajdowano żadnych aerolitów, i dopiero w 11 dni później, udało się Doktorowi Rejchenbach[3] znaleść ieden z tych kamieni, których później znajdzie się bezwątpienia i więcej.
Bezpośrednio po spadku znaleziono 8 kamieni o łącznej wadze około 350 g. W 1866 roku znaleziono jeszcze jeden okaz o wadze 120 g (Koblitz). Całkowita masa wszystkich okazów (TKW, total known weight) wynosi tylko 470 g! Pierwsze analizy meteorytu wykonywał Berzelius (1834).
Największe fragmenty meteorytu znajdują się w zbiorach: Brno - 125 g, Tübingen - 76,4 g, Wiedeń - 69 g i Berlin - 26,4 g.
Lokalizacja
(A) Austerlitz, (B) Blansko
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Blansko (niem. Blanz), Slavkov u Brna (niem. Austerlitz, pol. Sławków)
Bibliografia
- Berzelius Jöns Jacob, (1834), Ueber Meteorsteine. Annalen der Physik, 33, Bd. 109, 1834, s. 1-32, 113-148. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Kurjer Warszawski, (1834), nr 14 (15 stycznia 1834), s. 75. Plik DjVu.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- von Reichenbach Freiherr, (1865), Geschichte des Meteoriten von Blansko, nebst Anleitung zu methodischer Aufsuchung frisch niedergefallener Meteoriten. Annalen der Physik, 124, Bd. 200, 1865, s. 213-234. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 182-186, 227). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl(tabliceŹródło: Wiki.Meteoritica.pl).
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) - meteoryt Blansko
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) - meteoryt Blansko
- Wikipedia (CS) - Blansko ● Slavkov u Brna (Austerlitz)
