PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Bojanowo 1803

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(→Mapy)
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
== Spadła galareta? ==
== Spadła galareta? ==
-
[[Grafika:Bojanowo_(AdPhysik_1854_90-uzup).jpg|200px|thumb|Doniesienie o spadku u Baguslawskiego<ref name="Boguslawski">Boguslawski (1854); Boguslawski (1854a), s. 416</ref><br>(''Pogg. Ann. d. Phys. u. Chem.'', IV, 90 uzup., 1854)]]
+
 
Doniesienie o spadku 21 stycznia 1803 roku w Bojanowie na Śląsku.
Doniesienie o spadku 21 stycznia 1803 roku w Bojanowie na Śląsku.
Spadło coś co w katalogu Greg'a zostało określone jako ''jelly-like mass'' co można przetłumaczyć jako '''galaretowata masa'''! Natomiast u Klein'a określono to enigmatycznie ''Substanz'', co po niemiecku znaczy '''substancja'''. Być może w Bojanowie spadło coś, co jest dosyć często opisywane w literaturze, ale traktowane trochę po macoszemu. O&nbsp;dziwnych substancjach spadających z nieba traktuje artykuł Jerzego Strzeji<ref>Strzeja (2009); kilka lat temu miało miejsce w Polsce podobne zjawisko spadku galaretowatej substancji, okoliczności tego zdarzenia badał [[Zakłodzie|Stanisław Jachymek]] z Guciowa (informacja prywatna)</ref>.
Spadło coś co w katalogu Greg'a zostało określone jako ''jelly-like mass'' co można przetłumaczyć jako '''galaretowata masa'''! Natomiast u Klein'a określono to enigmatycznie ''Substanz'', co po niemiecku znaczy '''substancja'''. Być może w Bojanowie spadło coś, co jest dosyć często opisywane w literaturze, ale traktowane trochę po macoszemu. O&nbsp;dziwnych substancjach spadających z nieba traktuje artykuł Jerzego Strzeji<ref>Strzeja (2009); kilka lat temu miało miejsce w Polsce podobne zjawisko spadku galaretowatej substancji, okoliczności tego zdarzenia badał [[Zakłodzie|Stanisław Jachymek]] z Guciowa (informacja prywatna)</ref>.
-
W doniesieniach prasowych po spadku meteorytu [[Pułtusk]] w [[Pułtusk/Czasopisma#Gazeta_Warszawska|''Gazecie Warszawskiej'']] (nr 40 z 19 lutego 1868 r.) znalazło się doniesienie o spadku "słonego śniegu". Jak szczegółowo relacjonuje dziennik, tego samego dnia i o tej samej godzinie co spadek meteorytu [[Pułtusk]], obserwowano na Węgrzech dwa meteory, i w Sünnyöda w nocy spadł śnieg, który był słony i pozyskiwano z niego sól!! Kompletna relacja → [[:Image:Pułtusk_(Gazeta_Warszawska_19_luty_1868).jpg|''Gazeta Warszawska'' 19 lutego 1868 r.]]
+
W doniesieniach prasowych po spadku meteorytu [[Pułtusk]] w&nbsp;[[Pułtusk/Czasopisma#Gazeta_Warszawska|''Gazecie Warszawskiej'']] (nr&nbsp;40 z&nbsp;19 lutego 1868&nbsp;r.) znalazło się doniesienie o&nbsp;spadku "słonego śniegu". Jak szczegółowo relacjonuje dziennik, tego samego dnia i&nbsp;o&nbsp;tej samej godzinie co spadek meteorytu [[Pułtusk]], obserwowano na Węgrzech dwa meteory, i&nbsp;w&nbsp;Sünnyöda w nocy spadł śnieg, który był słony i&nbsp;pozyskiwano z&nbsp;niego sól!! Kompletna relacja → [[:Image:Pułtusk_(Gazeta_Warszawska_19_luty_1868).jpg|''Gazeta Warszawska'' 19&nbsp;lutego 1868&nbsp;r.]]
Linia 12: Linia 12:
:{| class="wikitable-MET-cite" style="max-width:1000px"  
:{| class="wikitable-MET-cite" style="max-width:1000px"  
|-
|-
-
| » 1803 Januar 21 zwischen 11 und 12 Uhr Abends beobachtete Pastor {{sparse-b}}Schmidt{{sparse-e}} zu Festenberg zwischen Barsdorf bei ''Bojanowo'' und dem Schlosse zu ''Tribusch'' auf einer Reise in Begleitung seines Zöglings und eines Bedienten, gegen den südlichen Horizont im Sternbilde der Schlange des Ophiuchus, eine Sternschnuppe gewöhnlicher Art: diese wendete sich gegen NO; dehnte sich während ihres Falles zur Grösse einer gewöhnlichen Kegelkugel von bläulich rothem Feuer aus und fuhr vor den Reisenden über die Köpfe der Pferde mit einem Gezisch, wie Wasser auf glühendes Eisen, schnell dahin, so dass die Pferde erschraken und aus einander sprangen. Die Sternschnuppe zerplatzte über dem Strassengraben auf dem mit Schnee bedeckten Felde ohne Knall. Am anderen Morgen sand sich auf dieser selbigen Stelle ein nicht ganz geregelter, aber doch mehr runder, als eckiger Fleck von gallertartiger Materie, ohne gefroren zu seyn, von blaugrünlicher Farbe und von schwefelsaurem Geruche (?). Der Umfang dieses Fleckes betrug in seiner grössten Ausdehnung 11¾" und in der kleinsten 9½". Die Mäntel der Reisenden und die Haare der Pferde waren noch bis zum folgenden Morgen mit gelblichen feuchten, handbreiten Streisen bedeckt, die nach Schwefel rochen. (Nach einer Mitth. des Grafen {{sparse-b}}Reichenbach{{sparse-e}} in den Ber. der Schles. Gesellsch. für d. J. 1834). Dieser Fall ist einer der wenigen Beispiele, dass mit einer Sternschnuppe wirklich eine Substanz herabgefallen sey und dürste daher vielleicht der Beachtung nicht ganz unwerth seyn.  
+
| » 1803 Januar 21 zwischen 11 und 12 Uhr Abends beobachtete Pastor {{sparse-b}}Schmidt{{sparse-e}} zu Festenberg zwischen Barsdorf bei ''Bojanowo'' und dem Schlosse zu ''Tribusch'' auf einer Reise in Begleitung seines Zöglings und eines Bedienten, gegen den südlichen Horizont im Sternbilde der Schlange des Ophiuchus, eine Sternschnuppe gewöhnlicher Art: diese wendete sich gegen NO; dehnte sich während ihres Falles zur Grösse einer gewöhnlichen Kegelkugel von bläulich rothem Feuer aus und fuhr vor den Reisenden über die Köpfe der Pferde mit einem Gezisch, wie Wasser auf glühendes Eisen, schnell dahin, so dass die Pferde erschraken und aus einander sprangen. Die Sternschnuppe zerplatzte über dem Strassengraben auf dem mit Schnee bedeckten Felde ohne Knall. Am anderen Morgen sand sich auf dieser selbigen Stelle ein nicht ganz geregelter, aber doch mehr runder, als eckiger Fleck von gallertartiger Materie, ohne gefroren zu seyn, von blaugrünlicher Farbe und von schwefelsaurem Geruche&nbsp;(?). Der Umfang dieses Fleckes betrug in seiner grössten Ausdehnung&nbsp;11¾" und in der kleinsten&nbsp;9½". Die Mäntel der Reisenden und die Haare der Pferde waren noch bis zum folgenden Morgen mit gelblichen feuchten, handbreiten Streisen bedeckt, die nach Schwefel rochen. (Nach einer Mitth. des Grafen {{sparse-b}}Reichenbach{{sparse-e}} in den Ber. der Schles. Gesellsch. für d.&nbsp;J. 1834). Dieser Fall ist einer der wenigen Beispiele, dass mit einer Sternschnuppe wirklich eine Substanz herabgefallen sey und dürste daher vielleicht der Beachtung nicht ganz unwerth seyn.  
|}
|}
Linia 27: Linia 27:
! Remarks, &c.
! Remarks, &c.
|-
|-
-
| 1803. || Jan. 21 || Silesia || ... || ... || ... || a shooting-star; got larger and larger till it fell to earth. 1803. January 21. Between Barsdorf and Freiburg. Seemed to pass close to the ground; a whizzing noise heard, then it seemed to lie burning on the ground; next day a jelly-like mass found on the snow. Curious, if true.
+
| 1803. || Jan. 21 || Silesia || ... || ... || ... || a shooting-star; got larger and larger till it fell to earth. 1803. January 21. Between Barsdorf and Freiburg. Seemed to pass close to the ground; a&nbsp;whizzing noise heard, then it seemed to lie burning on the ground; next day a&nbsp;jelly-like mass found on the snow. Curious, if true.
|}
|}
-
:(tłum.: ''spadająca gwiazda; stawała się większa i większa, aż spadła na ziemię. 21 stycznia 1803 roku, między Barsdorf i Freiburgu. Zdawała się lecieć blisko ziemi, słyszano hałas-świst, to wydawało się spaliło ziemię, następnego dnia znaleziono na śniegu galaretowatą masę. Ciekawe, jeśli prawdziwe.'')
+
:(tłum.: ''spadająca gwiazda; stawała się większa i&nbsp;większa, aż spadła na ziemię. 21 stycznia 1803 roku, między Barsdorf i&nbsp;Freiburg. Zdawała się lecieć blisko ziemi, słyszano hałas-świst, to wydawało się spaliło ziemię, następnego dnia znaleziono na śniegu galaretowatą masę. Ciekawe, jeśli prawdziwe.'')
Linia 50: Linia 50:
| lat = 51.707469
| lat = 51.707469
| lon = 16.748295
| lon = 16.748295
-
| zoom = 12
+
| zoom = 11
| type = map
| type = map
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
-
(B) Bojanowo, (G) Gołaszyn
+
(B) Bojanowo, (G) Gołaszyn, (T) Trzebosz
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Miejscowość [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gołaszyn_(powiat_rawicki) Gołaszyn] (niem. ''Barsdorf'', ''Bärsdorf'') w woj. wielkopolskim przylega bezpośrednio do Bojanowa.
+
Wieś '''Gołaszyn''' (niem. ''Barsdorf'', ''Bärsdorf'') w woj. wielkopolskim przylega bezpośrednio do '''Bojanowa''' (niem. ''Bojanowo''). Wieś '''Trzebosz''' (niem. ''Triebusch'').
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 67: Linia 67:
File:Bojanowo_(Gilly-A2).jpg|Fragment arkusza A2 mapy Gilly'ego z&nbsp;1802-1803 roku z&nbsp;miejscowościami '''Bärsdorf''', '''Boianowo''' i&nbsp;'''Triebusch''' (źródło: BCUL)
File:Bojanowo_(Gilly-A2).jpg|Fragment arkusza A2 mapy Gilly'ego z&nbsp;1802-1803 roku z&nbsp;miejscowościami '''Bärsdorf''', '''Boianowo''' i&nbsp;'''Triebusch''' (źródło: BCUL)
File:Bojanowo_(Reymanns_Special-Karte_113_Lissa).jpg|Fragment arkusza 113 ''Lissa'' mapy Reymanna (źródło: Archiwum Map WIG)
File:Bojanowo_(Reymanns_Special-Karte_113_Lissa).jpg|Fragment arkusza 113 ''Lissa'' mapy Reymanna (źródło: Archiwum Map WIG)
-
File:Bojanowo_(4266_Bojanowo_1933).jpg|Fragment arkusza 4266 ''Bojanowo'' mapy ''Messtischblatt'' (źródło: MAPSTER)
+
File:Bojanowo_(4266_Bojanowo_1933).jpg|Fragment arkusza 4266 ''Bojanowo'' mapy ''Messtischblatt'' z&nbsp;1933 roku (źródło: MAPSTER)
</gallery>
</gallery>
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
 +
[[Grafika:Bojanowo_(AdPhysik_1854_90-uzup).jpg|200px|thumb|Doniesienie o spadku u&nbsp;Baguslawskiego<ref name="Boguslawski">Boguslawski (1854); Boguslawski (1854a), s.&nbsp;416</ref><br>(''Pogg. Ann. d.&nbsp;Phys. u.&nbsp;Chem.'', IV, 90&nbsp;uzup., 1854)]]
* {{Boguslawski (1854)}}
* {{Boguslawski (1854)}}
Linia 78: Linia 79:
* {{Greg (1861)}}
* {{Greg (1861)}}
-
* +'''''Dziennik Bałtycki''''', (1963), '''Tajemniczy gość z Kosmosu. Po raz pierwszy uczeni badają lodowy meteoryt.'''<ref>kolejne doniesienie o spadku lodu, które nie miało dalszego ciągu...</ref> nr 213, 1963, s. 5. Plik [http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/docmetadata?id=24255&from=publication DjVu]
+
* +'''''Dziennik Bałtycki''''', (1963), '''Tajemniczy gość z Kosmosu. Po raz pierwszy uczeni badają lodowy meteoryt.'''<ref>kolejne doniesienie o spadku lodu, które nie miało dalszego ciągu...</ref> nr&nbsp;213, 1963, s.&nbsp;5. Plik [http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/docmetadata?id=24255&from=publication DjVu]
* {{Klein (1904)}}
* {{Klein (1904)}}
-
* Strzeja Jerzy, (2009), '''Lodowe meteoryty, kosmiczne galarety i kamienie jak pył?''' ''Acta Soc. Metheor. Polon.'', 1, 2009, s. 129-136. Plik [http://www.ptmet.org.pl/wydawnictwa/2009%2022%20Strzeja.pdf PDF ]
+
* Strzeja Jerzy, (2009), '''Lodowe meteoryty, kosmiczne galarety i kamienie jak pył?''' ''Acta Soc. Metheor. Polon.'', 1, 2009, s.&nbsp;129-136. Plik [http://www.ptmet.org.pl/wydawnictwa/2009%2022%20Strzeja.pdf PDF ]
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}
Linia 88: Linia 89:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* Wikipedia - miejscowość [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gołaszyn_(powiat_rawicki) Gołaszyn]
+
* Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/Bojanowo Bojanowo] &bull; [http://pl.wikipedia.org/wiki/Gołaszyn_(powiat_rawicki) Gołaszyn] &bull; [http://pl.wikipedia.org/wiki/Trzebosz Trzebosz]
* MSMK - Mapa Spadków Materii Kosmicznej na obszar Polski - [http://www.astroblemy.pl/msmk.htm MSMK astroblemy.pl]
* MSMK - Mapa Spadków Materii Kosmicznej na obszar Polski - [http://www.astroblemy.pl/msmk.htm MSMK astroblemy.pl]

Wersja z 01:05, 29 gru 2012

Spadła galareta?

Doniesienie o spadku 21 stycznia 1803 roku w Bojanowie na Śląsku.

Spadło coś co w katalogu Greg'a zostało określone jako jelly-like mass co można przetłumaczyć jako galaretowata masa! Natomiast u Klein'a określono to enigmatycznie Substanz, co po niemiecku znaczy substancja. Być może w Bojanowie spadło coś, co jest dosyć często opisywane w literaturze, ale traktowane trochę po macoszemu. O dziwnych substancjach spadających z nieba traktuje artykuł Jerzego Strzeji[1].

W doniesieniach prasowych po spadku meteorytu Pułtusk w Gazecie Warszawskiej (nr 40 z 19 lutego 1868 r.) znalazło się doniesienie o spadku "słonego śniegu". Jak szczegółowo relacjonuje dziennik, tego samego dnia i o tej samej godzinie co spadek meteorytu Pułtusk, obserwowano na Węgrzech dwa meteory, i w Sünnyöda w nocy spadł śnieg, który był słony i pozyskiwano z niego sól!! Kompletna relacja → Gazeta Warszawska 19 lutego 1868 r.


U Boguslawskiego[2]
 » 1803 Januar 21 zwischen 11 und 12 Uhr Abends beobachtete Pastor Schmidt zu Festenberg zwischen Barsdorf bei Bojanowo und dem Schlosse zu Tribusch auf einer Reise in Begleitung seines Zöglings und eines Bedienten, gegen den südlichen Horizont im Sternbilde der Schlange des Ophiuchus, eine Sternschnuppe gewöhnlicher Art: diese wendete sich gegen NO; dehnte sich während ihres Falles zur Grösse einer gewöhnlichen Kegelkugel von bläulich rothem Feuer aus und fuhr vor den Reisenden über die Köpfe der Pferde mit einem Gezisch, wie Wasser auf glühendes Eisen, schnell dahin, so dass die Pferde erschraken und aus einander sprangen. Die Sternschnuppe zerplatzte über dem Strassengraben auf dem mit Schnee bedeckten Felde ohne Knall. Am anderen Morgen sand sich auf dieser selbigen Stelle ein nicht ganz geregelter, aber doch mehr runder, als eckiger Fleck von gallertartiger Materie, ohne gefroren zu seyn, von blaugrünlicher Farbe und von schwefelsaurem Geruche (?). Der Umfang dieses Fleckes betrug in seiner grössten Ausdehnung 11¾" und in der kleinsten 9½". Die Mäntel der Reisenden und die Haare der Pferde waren noch bis zum folgenden Morgen mit gelblichen feuchten, handbreiten Streisen bedeckt, die nach Schwefel rochen. (Nach einer Mitth. des Grafen Reichenbach in den Ber. der Schles. Gesellsch. für d. J. 1834). Dieser Fall ist einer der wenigen Beispiele, dass mit einer Sternschnuppe wirklich eine Substanz herabgefallen sey und dürste daher vielleicht der Beachtung nicht ganz unwerth seyn.


U Greg'a (1861)
Year. Day of month. Locality. Size or weight. Direction. Duration; rate; hour; Remarks, &c.
1803. Jan. 21 Silesia ... ... ... a shooting-star; got larger and larger till it fell to earth. 1803. January 21. Between Barsdorf and Freiburg. Seemed to pass close to the ground; a whizzing noise heard, then it seemed to lie burning on the ground; next day a jelly-like mass found on the snow. Curious, if true.
(tłum.: spadająca gwiazda; stawała się większa i większa, aż spadła na ziemię. 21 stycznia 1803 roku, między Barsdorf i Freiburg. Zdawała się lecieć blisko ziemi, słyszano hałas-świst, to wydawało się spaliło ziemię, następnego dnia znaleziono na śniegu galaretowatą masę. Ciekawe, jeśli prawdziwe.)


W katalogu Klein'a (1904) jest informacja o spadku
1803 Januar 21 11-12h nachts nachm. Bojanowo, Schlesien2)
2) Substanz.


Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(B) Bojanowo, (G) Gołaszyn, (T) Trzebosz

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Wieś Gołaszyn (niem. Barsdorf, Bärsdorf) w woj. wielkopolskim przylega bezpośrednio do Bojanowa (niem. Bojanowo). Wieś Trzebosz (niem. Triebusch).


Mapy

Mapy okolic Bojanowa

Fragment arkusza A2 mapy Gilly'ego z 1802-1803 roku z miejscowościami Bärsdorf, Boianowo i Triebusch (źródło: BCUL)

Fragment arkusza 113 Lissa mapy Reymanna (źródło: Archiwum Map WIG)

Fragment arkusza 4266 Bojanowo mapy Messtischblatt z 1933 roku (źródło: MAPSTER)

Bibliografia

Doniesienie o spadku u Baguslawskiego[2]
(Pogg. Ann. d. Phys. u. Chem., IV, 90 uzup., 1854)
  • Boguslawski Georg von, (1854), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 1-155. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Boguslawski Georg von, (1854a), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819) (Schluss von S. 155.), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 353-456. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Greg R. Philips, Esq., F.G.S., (1861), A Catalogue of Meteorites and Fireballs, from A.D. 2 to A.D. 1860[3], Report of the British Association for the Advancement of Science (B.A.A.S.), 30th Meeting (1860), London 1861, s. 48-120.[4] Źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; plik PDF; wersja full-HTML (h) (str. tytułowa).
  • +Dziennik Bałtycki, (1963), Tajemniczy gość z Kosmosu. Po raz pierwszy uczeni badają lodowy meteoryt.[5] nr 213, 1963, s. 5. Plik DjVu
  • Klein Hermann Joseph, (1904), Jahrbuch der Astronomie und Geophysik. Enthaltend die wichtigsten Fortschritte auf den Gebieten der Astrophysik, Meteorologie und physikalischen Erdkunde, XIV. Jahrgang 1903, Eduard Heinrich Mayer, Leipzig 1904. Plik DjVu (str. tytułowa).
  • Strzeja Jerzy, (2009), Lodowe meteoryty, kosmiczne galarety i kamienie jak pył? Acta Soc. Metheor. Polon., 1, 2009, s. 129-136. Plik PDF

Przypisy

  1. ^ Strzeja (2009); kilka lat temu miało miejsce w Polsce podobne zjawisko spadku galaretowatej substancji, okoliczności tego zdarzenia badał Stanisław Jachymek z Guciowa (informacja prywatna)
  2. ^ a b Boguslawski (1854); Boguslawski (1854a), s. 416
  3. ^ patrz → kategoria Bolidy historyczne
  4. ^ oraz suplementy: Supplement No. II., (B.A.A.S.), 37th Meeting (1867), s. 414-430, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu; Supplement No. III., (B.A.A.S.), 39th Meeting (1869), s. 282-284, źródło: MeteoriteHistory.info; plik DjVu
  5. ^ kolejne doniesienie o spadku lodu, które nie miało dalszego ciągu...

Linki zewnętrzne


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  •  ? Freiburg ?
  • wpisać Boguslawskiego i przetłumaczyć
Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Bojanowo_1803”
Osobiste