PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Bolid 1661

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
[[Grafika:Bolid_1661_(Merkuriusz_Polski_1661).jpg|200px|thumb|''Merkuriusz Polski'', 1661, s. 180 (źródło: BUW)]]
[[Grafika:Bolid_1661_(Merkuriusz_Polski_1661).jpg|200px|thumb|''Merkuriusz Polski'', 1661, s. 180 (źródło: BUW)]]
-
Doniesienie w ''Merkuriuszu Polskim'' "o znakach świetlistych na niebie" (bolidzie?, spadku?) obserwowanych 5&nbsp;kwietnia 1661 roku<ref name="data">pod tą datą zamieszczono informację w&nbsp;''Merkuriuszu Polskim''</ref> (wtorek) pod Czernihowem na [[Ukraina|Ukrainie]].
+
Doniesienie w ''Merkuryuszu Polskim'' "o znakach świetlistych na niebie" (bolidzie?, spadku?) obserwowanych 5&nbsp;kwietnia 1661 roku<ref name="data">pod tą datą zamieszczono informację w&nbsp;''Merkuryuszu Polskim''</ref> (wtorek) pod Czernihowem na [[Ukraina|Ukrainie]].
'''Według Pokrzywnickiego (1965)'''
'''Według Pokrzywnickiego (1965)'''
Linia 20: Linia 20:
-
Zdarzenie prawdopodobnie miało miejsce pod Czernihowem na Ukrainie.  
+
Zdarzenie prawdopodobnie miało miejsce pod Czernihowem na Ukrainie (wg&nbsp;''Słownika Geograficznego{{Kropek}}'' – Czerniechów, Czernichów, Czernihów), gdzie stacjonowały wojska Stefana Czarnieckiego w&nbsp;czasie Wielkiej Kampanii 1660 roku podczas wojny polsko-rosyjskiej w&nbsp;latach 1654-1667 (Wikipedia).
 +
 
 +
 
 +
{{Sparse-b}}Ciekawostka{{Sparse-e}}: Już w tamtych czasach, w 1661 roku wydawcy ''Merkuryusza Polskiego'' zadbali o&nbsp;ochronę praw autorskich i&nbsp;każdy jego numer został opatrzony stosowną notatką:
 +
{{AQuote-begin| max-width = 370px}}
 +
<p style="text-align:center">{{Sparse-b}}PRZESTROGA{{Sparse-e}}. <br />Wárowáno iest przywileiem K.I.M. áby záden nie wazył sie <br />tych Merkuryuszow przedrukowáć, pod winą w <br />przywileiu opisana.</p>
 +
{{AQuote-end}}
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 46: Linia 52:
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
-
* {{SGKP (1880-1902) |page=826-829, tom I}}
+
* {{SGKP (1880-1902) |page=823, 826-829, tom I}}
* +'''''Merkuryusz Polski Ordynaryiny''''', nr XXIV, Kraków 1661, s. 180. Plik [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/numer24/index.htm GIF].
* +'''''Merkuryusz Polski Ordynaryiny''''', nr XXIV, Kraków 1661, s. 180. Plik [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/numer24/index.htm GIF].
Linia 58: Linia 64:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (BUW) – e-Kolekcja Czasopism Polskich: [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/start/start.htm Merkuriusz Polski]
 
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Czernihów Czernihów]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Czernihów Czernihów]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Merkuriusz_Polski_Ordynaryjny Merkuriusz Polski Ordynaryjny]
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Merkuriusz_Polski_Ordynaryjny Merkuriusz Polski Ordynaryjny]
 +
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_polsko-rosyjska_1654-1667 Wojna polsko-rosyjska 1654-1667]
 +
 +
* Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (BUW) – e-Kolekcja Czasopism Polskich: [http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/start/start.htm Merkuriusz Polski]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Doniesienia]]
[[Category:Bolidy historyczne]]
[[Category:Bolidy historyczne]]

Wersja z 15:59, 23 sty 2014

Merkuriusz Polski, 1661, s. 180 (źródło: BUW)

Doniesienie w Merkuryuszu Polskim "o znakach świetlistych na niebie" (bolidzie?, spadku?) obserwowanych 5 kwietnia 1661 roku[1] (wtorek) pod Czernihowem na Ukrainie.

Według Pokrzywnickiego (1965)

«
Pokrzywnicki (1965)

Rok 1661. Merkurjusz Polski, 5 aprilis 1661: "…Nieba straszne dawały z siebie znaki… Gdy nasi stali na straży, po północy w niebie taki grzmot się stał, jakby 10 wielkich zamków naraz się obaliło. Potym jasność uderzyła, że zrozumieli iż troje Słońca świat rozświetliło". Stało się to pod Czernichowem, gdy stanęły wojska Czarnieckiego. Wróżono z tych znaków klęskę Kozaków [8][2]

(…)

8. Przekrój, nr 821 (1961).[3]

»


Oryginalne brzmienie fragmentu z Merkuriusza Polskiego (również na załączonej kopii strony) (pisownia oryginalna):

«

Z Wárszáwy 5. Aprilis 1661.
(…)
Dopiero dochodżą nás wiádomośći z Ukrainy / ze y
tam ná ten ćzas kiedy J. M. P. Woiewodá Ruski zludem
swoim stał pod Czerniechowem / niebá strászne dáwáły z
siebie znáki: Wolno rozumieć nie bez podobienstwá / ze
Czerniechowskich Kozákow / mordicus[4] w rebelliey stoiących /
funditus delere & eradicare minabantur:[5] Albowiem gdy
náśi ná straży stali / po pułnocy na niebie taki grzmot sie
stał / iakby dżieśięć wielkich Zámkow sie oraz obaliło:
Potym táka iásność uderzyłá / że rozumieli / iż tro-
ie słońcá świat roświećiło. Názáiutrz o tymże
ćzásie widżiáńy był tákże od plácowey stra-
zy / Mąż zbroiny ná niebie stricto ferro[6].

»


Zdarzenie prawdopodobnie miało miejsce pod Czernihowem na Ukrainie (wg Słownika Geograficznego… – Czerniechów, Czernichów, Czernihów), gdzie stacjonowały wojska Stefana Czarnieckiego w czasie Wielkiej Kampanii 1660 roku podczas wojny polsko-rosyjskiej w latach 1654-1667 (Wikipedia).


Ciekawostka: Już w tamtych czasach, w 1661 roku wydawcy Merkuryusza Polskiego zadbali o ochronę praw autorskich i każdy jego numer został opatrzony stosowną notatką:

«

PRZESTROGA.
Wárowáno iest przywileiem K.I.M. áby záden nie wazył sie
tych Merkuryuszow przedrukowáć, pod winą w
przywileiu opisana.

»



Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(C) Czernihów

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Czernihów (ukr. Чернігів, ros. Чернигов).


Bibliografia

  • Chlebowski Bronisław, Sulimierski Filip, Walewski Władysław, et al., (1880-1902), Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tomy I-XV, Warszawa 1880-1902, (s. 823, 826-829, tom I). Pliki PDF.
  • +Merkuryusz Polski Ordynaryiny, nr XXIV, Kraków 1661, s. 180. Plik GIF.
  • Pokrzywnicki Jerzy, (1965), O bolidach obserwowanych nad Polską – II, Acta Geophys. Polon., vol. XIII, nr 3, 1965, s. 207-215, (s. 207).[7] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Przekrój, (1961), 3 stycznia 1661 roku zaczęła wychodzić w Krakowie pierwsza polska gazeta: MERKURIUSZ POLSKI, nr 821 (1 stycznia 1961), s. 8. Plik DjVu

Przypisy

  1. ^ pod tą datą zamieszczono informację w Merkuryuszu Polskim
  2. ^ Przekrój (1961)
  3. ^ Pokrzywnicki cytuje za Przekrojem (1961)
  4. ^ łac. mordicus – tu w znaczeniu "zajadle"
  5. ^ łac. funditus delere & eradicare minabantur – "grozi całkowicie zniszczyć i wykorzenić"
  6. ^ łac. stricto ferro – "z dobytym mieczem"
  7. ^ wszystkie części: cz. 1 – Pokrzywnicki (1960, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 2 – Pokrzywnicki (1965, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 3 – Pokrzywnicki (1965, Bull. soc. amis sci. et lettres Poznan, B)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , cz. 4 – Pokrzywnicki (1969, Acta Geophys. Polon.)
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

Linki zewnętrzne

  • Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (BUW) – e-Kolekcja Czasopism Polskich: Merkuriusz Polski
Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Bolid_1661”
Osobiste