(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
EN050120
Z Wiki.Meteoritica.pl
m |
m |
||
Linia 5: | Linia 5: | ||
== Wyjątkowo „wyraźny” bolid == | == Wyjątkowo „wyraźny” bolid == | ||
- | Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''. | + | Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów<ref>wg schematu ENddmmyy</ref>, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''. |
+ | |||
+ | Obliczenia dotyczące ewentualnego spadku meteorytów z tego bolidu przeprowadzili niezależnie Jim Goodall z USA (Strewnify.com) i obserwatorzy z ''European Network'' z Czech (Astronomický ústav AV ČR). | ||
=== Spadek wg Strewnify.com === | === Spadek wg Strewnify.com === | ||
Linia 44: | Linia 46: | ||
'''Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.''' | '''Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.''' | ||
- | W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z Czech i Polski. | + | W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z Czech i Polski. Jak na razie brak doniesień o znaleziskach. |
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
Linia 57: | Linia 59: | ||
| lon = 16.215 | | lon = 16.215 | ||
| zoom = 9 | | zoom = 9 | ||
- | | type = | + | | type = roadmap |
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
Linia 64: | Linia 66: | ||
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com) | Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com) | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
- | ;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com i AV ČR. | + | ;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com (ver.3.1) i AV ČR. |
Przewidywane obszary spadku fragmentów o różnych wagach wg różnych źródeł: AV ČR i Strewnify.com. | Przewidywane obszary spadku fragmentów o różnych wagach wg różnych źródeł: AV ČR i Strewnify.com. | ||
Linia 82: | Linia 84: | ||
| lon = 16.215 | | lon = 16.215 | ||
| zoom = 9 | | zoom = 9 | ||
- | | type = | + | | type = roadmap |
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
Linia 89: | Linia 91: | ||
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com) | Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com) | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
- | Według AV ČR największy fragment(y) mogły spaść w lasach między wsiami Masełkowice i Stare Szczepankowo. | + | Według AV ČR największy fragment(y) mogły spaść w lasach między wsiami Masełkowice i Stare Szczepankowo. W wyznaczonym rejonie spadku najmniejszych fragmentów (okolice wsi Wysokie, Brodów, Stara Rudna i Toszowice) [[:Category:Warto szukać|mogło spaść wiele małych okazów]]! |
Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w rejonie wsi Przedmoście i Wierzchownia. | Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w rejonie wsi Przedmoście i Wierzchownia. | ||
Linia 113: | Linia 115: | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
- | * ''' | + | * '''Astronomický ústav AV ČR (portal asu.cas.cz) – [http://www.asu.cas.cz/articles/1604/19/mimoradne-jasny-bolid-z-5-ledna-2020-nad-nemeckem-a-polskem-podrobne-zachyceny-ceskou-casti-evropske-bolidove-site Mimořádně jasný bolid z 5. ledna 2020 nad Německem a Polskem podrobně zachycený Českou částí Evropské bolidové sítě]''' |
* '''Strewnify.com – [https://www.strewnify.com/glogow/ Glogow, Poland] {{SeparatorBull}} Wyniki obliczeń: [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz]''' | * '''Strewnify.com – [https://www.strewnify.com/glogow/ Glogow, Poland] {{SeparatorBull}} Wyniki obliczeń: [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz]''' | ||
- | |||
+ | * AMSMeteors.org – [https://fireball.amsmeteors.org/members/imo_view/event/2020/111 Events in 2020: 111-2020] | ||
* IMO – [https://www.imo.net/members/imo_photo/view?photo_id=1394 2020-01-05 03:02 UTC Bright Fireball Eastern Germany / Poland] | * IMO – [https://www.imo.net/members/imo_photo/view?photo_id=1394 2020-01-05 03:02 UTC Bright Fireball Eastern Germany / Poland] | ||
- | * SkarbyKosmosu.pl – [https://skarbykosmosu.pl/bolid-nad-zachodnia-polska-gdzie-mogly-spasc-meteoryty/ Bolid nad zachodnią Polską. Gdzie mogły spaść meteoryty?] | + | * SkarbyKosmosu.pl – [https://skarbykosmosu.pl/bolid-nad-zachodnia-polska-gdzie-mogly-spasc-meteoryty/ Bolid nad zachodnią Polską. Gdzie mogły spaść meteoryty?] {{SeparatorBull}} [https://www.facebook.com/skarbykosmosu/posts/623018498502706 12 stycznia] |
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/events/Events2019.htm#Jan05 Wydarzenia] | * woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/events/Events2019.htm#Jan05 Wydarzenia] |
Wersja z 23:04, 15 sty 2020
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Wyjątkowo „wyraźny” bolid
Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów[1], otrzymał on oznaczenie EN050120.
Obliczenia dotyczące ewentualnego spadku meteorytów z tego bolidu przeprowadzili niezależnie Jim Goodall z USA (Strewnify.com) i obserwatorzy z European Network z Czech (Astronomický ústav AV ČR).
Spadek wg Strewnify.com
Pierwsze obliczenia dotyczące trajektorii bolidu i rejonu ewentualnego spadku meteorytów przeprowadził Jim Goodall z USA, autor portalu Strewnify.com. Przy wydatnym wsparciu m.in. Mateusza Żmiji przeanalizowano dostępne w internecie nagrania z kamer video. Wyniki są niestety obarczone dużą niepewnością z uwagi na brak dostępu autora z USA do nagrań z profesjonalnych sieci Polish Fireball Network (PFN) i European Network (EN).
Według obliczeń Jima Goodall (Strewnify.com (ver.3.1)):
- meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 17,5±1 km/s,
- jego masę początkową oszacowano na 150 kg,
- poruszał się on z zachodu na wschód (azymut 93°±3°E) pod kątem 72,85°±5° do pionu,
- największa fragmentacja/rozbłysk nastąpił na wysokości 25,4±2 km i wówczas jego jasność była największa (według wielu obserwatorów przekroczyła ona wartość –10m) (AMSMeteors.org).
Najbardziej prawdopodobny rejon, gdzie mogły spaść fragmenty meteorytu znajduje się w okolicy wsi Przedmoście i Wierzchownia na południowy wschód od Głogowa (patrz → mapy).
Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu IMO.
Spadek wg European Network
15 stycznia 2020 roku wyniki swoich obliczeń opublikowali obserwatorzy sieci European Network (EN; Astronomický ústav AV ČR):
- przelot bolidu zarejestrowało 8 stacji w Czechach i po jednej w Austrii i Słowacji,
- dokładny czas pojawienia się bolidu: 04:01:59 czasu lokalnego,
- wszedł w atmosferę pod stosunkowo małym kątem 27° do powierzchni Ziemi,
- z prędkością poniżej 17 km/s,
- zapłonął na wysokości 97 km, a zgasł na mniej niż 26 km nad powierzchnią Ziemi,
- zjawisko trwało ok. 9 sekund w tym czasie meteoroid przeleciał 155 km,
- w końcowej fazie lotu miał miejsce jasny wybuch/fragmentacja,
- w najjaśniejszej fazie lotu osiągnął jasność absolutną –17m![2]
- wyznaczona orbitę heliocentryczną meteoroidu: pochodził on ze środka pasa planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem; obiegał Słońce z okresem ok. 3 lat po orbicie mało nachylonej do ekliptyki.
Wyznaczono prawdopodobny rejon spadku fragmentów meteorytu. Okazy rzędu 10 gram i mniejsze mogły spaść w dużych ilościach. Według modelu największy fragment może mieć pół kilograma. Pomiędzy przewidywanym rejonem spadku największego okazu, a najmniejszymi mogły spaść fragmenty o wagach od 10 do 100 g (patrz → mapy).
Obserwatorzy z European Network twierdzą, że obliczenia obarczone są małym błędem[3] i w wyznaczonym rejonie mogło spaść wiele małych okazów!
Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu AV ČR.
Wyniki obliczeń z modeli Jima Goodalla (Strewnify.com) i z European Network (AV ČR) różnią się znacznie. Spowodowane jest to między innymi różnymi źródłami danych oraz zastosowanymi algorytmami obliczeń (modelowania). Spadek ten dobrze ilustruje trudności i niepewności w przewidywaniu rejonów spadków meteorytów w oparciu o dane z obserwacji video.
Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.
W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z Czech i Polski. Jak na razie brak doniesień o znaleziskach.
Lokalizacja
(G) Głogów
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
- Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com (ver.3.1) i AV ČR.
Przewidywane obszary spadku fragmentów o różnych wagach wg różnych źródeł: AV ČR i Strewnify.com.
Elipsa spadku wyznaczona przez AV ČR na niezwykły „przecinkowaty” kształt. Na jej położenie i kształt duży wpływ miał bardzo silny przepływ powietrza w wysokiej atmosferze, głównie z północy (praktycznie prostopadły do kierunku lotu bolidu). Obszar upadku jest zatem znacznie przesunięty na południe, a przesunięcie to znacznie wzrasta wraz z malejącą masą fragmentów. Ponadto jest on dość duży ze względu na niepewność w określeniu profilu wysokości przepływu powietrza dla danego miejsca i czasu, nieznane kształty fragmentów i różne prędkości boczne, które spowodowały rozproszenie małych meteorytów podczas wybuchu meteoroidu (źródło: AV ČR).
(G) Głogów
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Według AV ČR największy fragment(y) mogły spaść w lasach między wsiami Masełkowice i Stare Szczepankowo. W wyznaczonym rejonie spadku najmniejszych fragmentów (okolice wsi Wysokie, Brodów, Stara Rudna i Toszowice) mogło spaść wiele małych okazów!
Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w rejonie wsi Przedmoście i Wierzchownia.
Galerie
Na portalu YouTube znajduje się jeszcze wiele innych nagrań bolidu.
Przypisy
Zobacz również
- Bolidy (typy)
- bolid Bukienka
Linki zewnętrzne
- Astronomický ústav AV ČR (portal asu.cas.cz) – Mimořádně jasný bolid z 5. ledna 2020 nad Německem a Polskem podrobně zachycený Českou částí Evropské bolidové sítě
- Strewnify.com – Glogow, Poland ● Wyniki obliczeń: Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf ● Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz ● Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz
- AMSMeteors.org – Events in 2020: 111-2020
- IMO – 2020-01-05 03:02 UTC Bright Fireball Eastern Germany / Poland
- SkarbyKosmosu.pl – Bolid nad zachodnią Polską. Gdzie mogły spaść meteoryty? ● 12 stycznia
- woreczko.pl – Wydarzenia