PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


EN050120

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
m
m
Linia 5: Linia 5:
== Wyjątkowo „wyraźny” bolid ==
== Wyjątkowo „wyraźny” bolid ==
-
Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''.
+
Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z&nbsp;terenu Niemiec i&nbsp;Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów<ref>wg schematu ENddmmyy</ref>, otrzymał on oznaczenie '''EN050120'''.
 +
 
 +
Obliczenia dotyczące ewentualnego spadku meteorytów z&nbsp;tego bolidu przeprowadzili niezależnie Jim Goodall z&nbsp;USA (Strewnify.com) i&nbsp;obserwatorzy z&nbsp;''European Network'' z&nbsp;Czech (Astronomický ústav AV&nbsp;ČR).
=== Spadek wg Strewnify.com ===
=== Spadek wg Strewnify.com ===
Linia 44: Linia 46:
'''Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.'''
'''Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.'''
-
W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z&nbsp;Czech i&nbsp;Polski.
+
W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z&nbsp;Czech i&nbsp;Polski. Jak na razie brak doniesień o&nbsp;znaleziskach.
== Lokalizacja ==
== Lokalizacja ==
Linia 57: Linia 59:
| lon = 16.215
| lon = 16.215
| zoom = 9
| zoom = 9
-
| type = hybrid
+
| type = roadmap
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
Linia 64: Linia 66:
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV&nbsp;ČR; Strewnify.com)
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV&nbsp;ČR; Strewnify.com)
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com i&nbsp;AV&nbsp;ČR.
+
;Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com (ver.3.1) i&nbsp;AV&nbsp;ČR.
Przewidywane obszary spadku fragmentów o&nbsp;różnych wagach wg&nbsp;różnych źródeł: AV&nbsp;ČR i&nbsp;Strewnify.com.
Przewidywane obszary spadku fragmentów o&nbsp;różnych wagach wg&nbsp;różnych źródeł: AV&nbsp;ČR i&nbsp;Strewnify.com.
Linia 82: Linia 84:
| lon = 16.215
| lon = 16.215
| zoom = 9
| zoom = 9
-
| type = terrain
+
| type = roadmap
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
Linia 89: Linia 91:
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV&nbsp;ČR; Strewnify.com)
Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV&nbsp;ČR; Strewnify.com)
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Według AV&nbsp;ČR największy fragment(y) mogły spaść w&nbsp;lasach między wsiami Masełkowice i&nbsp;Stare Szczepankowo.
+
Według AV&nbsp;ČR największy fragment(y) mogły spaść w&nbsp;lasach między wsiami Masełkowice i&nbsp;Stare Szczepankowo. W&nbsp;wyznaczonym rejonie spadku najmniejszych fragmentów (okolice wsi Wysokie, Brodów, Stara Rudna i&nbsp;Toszowice) [[:Category:Warto szukać|mogło spaść wiele małych okazów]]!
Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w&nbsp;rejonie wsi Przedmoście i&nbsp;Wierzchownia.
Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w&nbsp;rejonie wsi Przedmoście i&nbsp;Wierzchownia.
Linia 113: Linia 115:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* '''Portal asu.cas.cz (Astronomický ústav AV ČR) – [http://www.asu.cas.cz/articles/1604/19/mimoradne-jasny-bolid-z-5-ledna-2020-nad-nemeckem-a-polskem-podrobne-zachyceny-ceskou-casti-evropske-bolidove-site Mimořádně jasný bolid z 5. ledna 2020 nad Německem a Polskem podrobně zachycený Českou částí Evropské bolidové sítě]'''
+
* '''Astronomický ústav AV ČR (portal asu.cas.cz) – [http://www.asu.cas.cz/articles/1604/19/mimoradne-jasny-bolid-z-5-ledna-2020-nad-nemeckem-a-polskem-podrobne-zachyceny-ceskou-casti-evropske-bolidove-site Mimořádně jasný bolid z&nbsp;5. ledna 2020 nad Německem a&nbsp;Polskem podrobně zachycený Českou částí Evropské bolidové sítě]'''
* '''Strewnify.com – [https://www.strewnify.com/glogow/ Glogow, Poland] {{SeparatorBull}} Wyniki obliczeń: [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz]'''
* '''Strewnify.com – [https://www.strewnify.com/glogow/ Glogow, Poland] {{SeparatorBull}} Wyniki obliczeń: [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf Glogow_StrewnLAB_Bulletin_V2.pdf] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V2.kmz] {{SeparatorBull}} [https://www.strewnify.com/wp-content/uploads/2020/01/Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz Glogow_StrewnLAB_StrewnField_V3p1.kmz]'''
-
* AMSMeteors.org – [https://fireball.amsmeteors.org/members/imo_view/event/2020/111 Events in 2020: 111-2020]
 
 +
* AMSMeteors.org – [https://fireball.amsmeteors.org/members/imo_view/event/2020/111 Events in 2020: 111-2020]
* IMO – [https://www.imo.net/members/imo_photo/view?photo_id=1394 2020-01-05 03:02 UTC Bright Fireball Eastern Germany / Poland]
* IMO – [https://www.imo.net/members/imo_photo/view?photo_id=1394 2020-01-05 03:02 UTC Bright Fireball Eastern Germany / Poland]
-
* SkarbyKosmosu.pl – [https://skarbykosmosu.pl/bolid-nad-zachodnia-polska-gdzie-mogly-spasc-meteoryty/ Bolid nad zachodnią Polską. Gdzie mogły spaść meteoryty?]
+
* SkarbyKosmosu.pl – [https://skarbykosmosu.pl/bolid-nad-zachodnia-polska-gdzie-mogly-spasc-meteoryty/ Bolid nad zachodnią Polską. Gdzie mogły spaść meteoryty?] {{SeparatorBull}} [https://www.facebook.com/skarbykosmosu/posts/623018498502706 12 stycznia]
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/events/Events2019.htm#Jan05 Wydarzenia]
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/events/Events2019.htm#Jan05 Wydarzenia]

Wersja z 23:04, 15 sty 2020

1

Wyjątkowo „wyraźny” bolid

Bolid z 5 stycznia 2020 roku 04:02 czasu lokalnego (03:04 UT). Widoczny był on nad znacznym obszarem zachodniej Polski oraz z terenu Niemiec i Czech. Według przyjętego nazewnictwa dla jasnych bolidów[1], otrzymał on oznaczenie EN050120.

Obliczenia dotyczące ewentualnego spadku meteorytów z tego bolidu przeprowadzili niezależnie Jim Goodall z USA (Strewnify.com) i obserwatorzy z European Network z Czech (Astronomický ústav AV ČR).

Spadek wg Strewnify.com

Pierwsze obliczenia dotyczące trajektorii bolidu i rejonu ewentualnego spadku meteorytów przeprowadził Jim Goodall z USA, autor portalu Strewnify.com. Przy wydatnym wsparciu m.in. Mateusza Żmiji przeanalizowano dostępne w internecie nagrania z kamer video. Wyniki są niestety obarczone dużą niepewnością z uwagi na brak dostępu autora z USA do nagrań z profesjonalnych sieci Polish Fireball Network (PFN) i European Network (EN).

Według obliczeń Jima Goodall (Strewnify.com (ver.3.1)):

  • meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 17,5±1 km/s,
  • jego masę początkową oszacowano na 150 kg,
  • poruszał się on z zachodu na wschód (azymut 93°±3°E) pod kątem 72,85°±5° do pionu,
  • największa fragmentacja/rozbłysk nastąpił na wysokości 25,4±2 km i wówczas jego jasność była największa (według wielu obserwatorów przekroczyła ona wartość –10m) (AMSMeteors.org).

Najbardziej prawdopodobny rejon, gdzie mogły spaść fragmenty meteorytu znajduje się w okolicy wsi Przedmoście i Wierzchownia na południowy wschód od Głogowa (patrz → mapy).

Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu IMO.

Spadek wg European Network

15 stycznia 2020 roku wyniki swoich obliczeń opublikowali obserwatorzy sieci European Network (EN; Astronomický ústav AV ČR):

  • przelot bolidu zarejestrowało 8 stacji w Czechach i po jednej w Austrii i Słowacji,
  • dokładny czas pojawienia się bolidu: 04:01:59 czasu lokalnego,
  • wszedł w atmosferę pod stosunkowo małym kątem 27° do powierzchni Ziemi,
  • z prędkością poniżej 17 km/s,
  • zapłonął na wysokości 97 km, a zgasł na mniej niż 26 km nad powierzchnią Ziemi,
  • zjawisko trwało ok. 9 sekund w tym czasie meteoroid przeleciał 155 km,
  • w końcowej fazie lotu miał miejsce jasny wybuch/fragmentacja,
  • w najjaśniejszej fazie lotu osiągnął jasność absolutną –17m![2]
  • wyznaczona orbitę heliocentryczną meteoroidu: pochodził on ze środka pasa planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem; obiegał Słońce z okresem ok. 3 lat po orbicie mało nachylonej do ekliptyki.

Wyznaczono prawdopodobny rejon spadku fragmentów meteorytu. Okazy rzędu 10 gram i mniejsze mogły spaść w dużych ilościach. Według modelu największy fragment może mieć pół kilograma. Pomiędzy przewidywanym rejonem spadku największego okazu, a najmniejszymi mogły spaść fragmenty o wagach od 10 do 100 g (patrz → mapy).

Obserwatorzy z European Network twierdzą, że obliczenia obarczone są małym błędem[3] i w wyznaczonym rejonie mogło spaść wiele małych okazów!

Zdjęcie bolidu znajduje się na portalu AV ČR.



Wyniki obliczeń z modeli Jima Goodalla (Strewnify.com) i z European Network (AV ČR) różnią się znacznie. Spowodowane jest to między innymi różnymi źródłami danych oraz zastosowanymi algorytmami obliczeń (modelowania). Spadek ten dobrze ilustruje trudności i niepewności w przewidywaniu rejonów spadków meteorytów w oparciu o dane z obserwacji video.

Sprawę spadku śledzi Mateusz Żmija z portalu SkarbyKosmosu.pl. Tam znajdują się najbardziej aktualne dane.

W rejony ewentualnego spadku udały się już ekipy poszukiwawcze z Czech i Polski. Jak na razie brak doniesień o znaleziskach.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głogów

Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Dane zaczerpnięte ze stron Strewnify.com (ver.3.1) i AV ČR.

Przewidywane obszary spadku fragmentów o różnych wagach wg różnych źródeł: AV ČR i Strewnify.com.


Elipsa spadku wyznaczona przez AV ČR na niezwykły „przecinkowaty” kształt. Na jej położenie i kształt duży wpływ miał bardzo silny przepływ powietrza w wysokiej atmosferze, głównie z północy (praktycznie prostopadły do ​​kierunku lotu bolidu). Obszar upadku jest zatem znacznie przesunięty na południe, a przesunięcie to znacznie wzrasta wraz z malejącą masą fragmentów. Ponadto jest on dość duży ze względu na niepewność w określeniu profilu wysokości przepływu powietrza dla danego miejsca i czasu, nieznane kształty fragmentów i różne prędkości boczne, które spowodowały rozproszenie małych meteorytów podczas wybuchu meteoroidu (źródło: AV ČR).


Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(G) Głogów

Trasa bolidu i oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (źródła: AV ČR; Strewnify.com)

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Według AV ČR największy fragment(y) mogły spaść w lasach między wsiami Masełkowice i Stare Szczepankowo. W wyznaczonym rejonie spadku najmniejszych fragmentów (okolice wsi Wysokie, Brodów, Stara Rudna i Toszowice) mogło spaść wiele małych okazów!

Według Strewnify.com najbardziej prawdopodobne miejsce spadku fragmentów meteorytów znajduje się w rejonie wsi Przedmoście i Wierzchownia.


Galerie

YouTube – Bright fireball over Poznań, Poland 06.01.2020

Na portalu YouTube znajduje się jeszcze wiele innych nagrań bolidu.

Przypisy

  1. ^ wg schematu ENddmmyy
  2. ^ jaśniejszy prawie 100 razy od Księżyca w pełni!
  3. ^ oznaczony obszar odpowiada w przybliżeniu jednemu odchyleniu standardowemu

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Osobiste