(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Košice
Z Wiki.Meteoritica.pl
| Linia 10: | Linia 10: | ||
| data = 28 lutego 2010 r., 22:24:46 UT | | data = 28 lutego 2010 r., 22:24:46 UT | ||
| uwagi = | | uwagi = | ||
| - | | typ = chondryt zwyczajny | + | | typ = chondryt zwyczajny H5 |
| masa = 4,3 kg | | masa = 4,3 kg | ||
| cechy = S3, W0 | | cechy = S3, W0 | ||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
| synonimy = Kosice, Koszyce | | synonimy = Kosice, Koszyce | ||
}} | }} | ||
| - | Spadek na Słowacji 28 lutego 2010 roku (H5). | + | Spadek na Słowacji 28 lutego 2010 roku (chondryt zwyczajny H5). |
| - | 28 lutego 2010 roku około godziny 22:24:46 czasu UT niebo nad Europą Środkową rozświetlił bardzo jasny bolid. Ze względu na złą pogodę zjawiska tego nie zarejestrowały stacje sieci ''Fireball Network Central European'' (prowadzone przez Pavela Spurnýego z Czeskiej Akademii Nauk), również na Słowacji ''Video Network'' (obsługiwane przez Juraja Tótha z Uniwersytetu Comenius w Bratysławie) nie działały tej nocy. Więc w pierwszej chwili wydawało się, że nie ma zapisów tego wydarzenia. Okazało się jednak, że kilka czujników fotometrycznych na stacjach paliw zarejestrowało pojaśnienia. Również kilku obserwatorom na Węgrzech udało się zarejestrować na video przelot bolidu. Na podstawie tych danych udało się określić moment i czas trwania zjawiska, analizy wykonał Jiří Borovička. Bolid osiągnął jasność | + | 28 lutego 2010 roku około godziny 22:24:46 czasu UT niebo nad Europą Środkową rozświetlił bardzo jasny bolid. Ze względu na złą pogodę zjawiska tego nie zarejestrowały stacje sieci ''Fireball Network Central European'' (prowadzone przez Pavela Spurnýego z Czeskiej Akademii Nauk), również na Słowacji ''Video Network'' (obsługiwane przez Juraja Tótha z Uniwersytetu Comenius w Bratysławie) nie działały tej nocy. Więc w pierwszej chwili wydawało się, że nie ma zapisów tego wydarzenia. Okazało się jednak, że kilka czujników fotometrycznych na stacjach paliw zarejestrowało pojaśnienia. Również kilku obserwatorom na Węgrzech udało się zarejestrować na video przelot bolidu. Na podstawie tych danych udało się określić moment i czas trwania zjawiska, analizy wykonał Jiří Borovička. Bolid osiągnął jasność –18<sup>m</sup> oraz zarejestrowano jeden silny rozbłysk. Udało się również wyznaczyć potencjalne miejsce spadku fragmentów bolidu. Dane ze stacji sejsmicznych potwierdzały spadek. |
Fragmenty meteorytu spadły we wschodniej Słowacji na północny zachód od Koszyc w pobliżu miejscowości Vyšný Klátov. Jest to lekko górzysty teren porośnięty lasami z łąkami i polanami. W elipsie spadku znajduje się kompleks pól golfowych Alpinka. | Fragmenty meteorytu spadły we wschodniej Słowacji na północny zachód od Koszyc w pobliżu miejscowości Vyšný Klátov. Jest to lekko górzysty teren porośnięty lasami z łąkami i polanami. W elipsie spadku znajduje się kompleks pól golfowych Alpinka. | ||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
| - | | | + | | kml--1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml |
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Slovakia-MM.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Slovakia-MM.kml | ||
| + | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Kosice-fit.kml | ||
| lat = 48.763617 | | lat = 48.763617 | ||
| lon = 21.176389 | | lon = 21.176389 | ||
| Linia 47: | Linia 48: | ||
{{GEFrame-begin}} | {{GEFrame-begin}} | ||
{{GEMap | {{GEMap | ||
| - | |||
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Kosice-finds.kml | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Kosice-finds.kml | ||
| lat = 48.76 | | lat = 48.76 | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
}} | }} | ||
{{GEIcon-PlaceOfFall}} | {{GEIcon-PlaceOfFall}} | ||
| - | Miejsca znalezienia okazów (czerwony punkt | + | Miejsca znalezienia okazów (czerwony punkt – miejsce znalezienia masy głównej) |
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
| Linia 72: | Linia 72: | ||
File:Kosice_(8_g_in_situ).jpg|Ośmiogramowy okaz w miejscu znalezienia | File:Kosice_(8_g_in_situ).jpg|Ośmiogramowy okaz w miejscu znalezienia | ||
File:Koszyce_(Art&Met)_2.jpg|Zdarzały się też takie cymesy (fot. Art&Met; więcej na [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=53810 EoM]) | File:Koszyce_(Art&Met)_2.jpg|Zdarzały się też takie cymesy (fot. Art&Met; więcej na [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=53810 EoM]) | ||
| - | File:Kosice_(slice_9g_Lukasz_Smula).jpg|Płytka meteorytu | + | File:Kosice_(slice_9g_Lukasz_Smula).jpg|Płytka meteorytu – chondryt zwyczajny H5, stopień zszokowania S3 (fot. "starrymet") |
</gallery> | </gallery> | ||
| Linia 79: | Linia 79: | ||
|- | |- | ||
|<youtube>gijln8XzbVU</youtube> | |<youtube>gijln8XzbVU</youtube> | ||
| - | YouTube | + | YouTube – [http://youtu.be/gijln8XzbVU Meteor over Hungary – The Best Video] |
|<youtube>mvJkhiUUAT8</youtube> | |<youtube>mvJkhiUUAT8</youtube> | ||
| - | YouTube | + | YouTube – [http://youtu.be/mvJkhiUUAT8 Meteor Örkényről (Fazzi Daniella – www.idokep.hu)] |
|- | |- | ||
| - | |YouTube | + | |YouTube – [http://youtu.be/tPPDjLYMh1M Meteor Strike over Hungary 02/28/ 2010] |
| - | YouTube | + | YouTube – [http://youtu.be/uVGnLpkd_wY Égi jelenség Magyarországon (Meteorit above Hungary)] |
| | | | ||
|- | |- | ||
| Linia 105: | Linia 105: | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| - | * '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' | + | * '''Meteoritical Bulletin Database ([http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php MBD])''' – meteoryt [http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=53810 Košice] |
| - | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' | + | * '''Encyclopedia of Meteorites ([http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/ EoM])''' – meteoryt [http://www.encyclopedia-of-meteorites.com/meteorite.aspx?id=53810 Košice] |
| - | * Astronomical and Geophysical Observatory in Modra | + | * European Fireball Network (EN) – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-FireballNetwork.htm Sieci bolidowe] |
| - | * TVNoviny.sk | + | * Astronomical and Geophysical Observatory in Modra – [http://www.daa.fmph.uniba.sk/meteoritEN.html Meteorite “Kosice”, the fall in Slovakia] |
| - | * Korzár.sk | + | * TVNoviny.sk – [http://tvnoviny.sk/spravy/regiony/astronomovia-nasli-vo-vysnom-klatove-zvysky-meteoritu.html Vo Vyšnom Klátove našli zvyšky meteoritu] |
| - | * Krajská hvezdáreň a planetárium | + | * Korzár.sk – [http://korzar.sme.sk/c/5310123/astronomovia-nasli-pri-vysnom-klatove-zvysky-meteoritu.html Astronómovia našli pri Vyšnom Klátove zvyšky meteoritu] |
| - | * Kysucká hvezdáreň | + | * Krajská hvezdáreň a planetárium – [http://www.planetarium.sk/index.php?option=com_content&task=view&id=135&itemid=53&Itemid=64 Meteorit "Košice"] |
| - | * Hvězdárna a planetárium Plzeň | + | * Kysucká hvezdáreň – [http://www.astrokysuce.sk/index.php?option=com_content&task=view&id=103&Itemid=141 Mimoriadny úspech slovenských astronómov] |
| - | * Astronómiu a astrofotografia | + | * Hvězdárna a planetárium Plzeň – [http://hvezdarna.plzen.eu/pozorovani/meteory/zajimavosti6.html Nedaleko Košic nalezeny úlomky meteoritu] {{SeparatorBull}} [http://hvezdarna.plzen.eu/pozorovani/meteory/zajimavosti5.html Jasný záblesk nad Slovenskem] |
| - | + | * Astronómiu a astrofotografia – [http://www.astronomy.sk/?page=292001 Expedícia meteorit Košice – 6-8. apríl 2010] | |
| - | * Spadek meteorytu Košice na YouTube | + | * Spadek meteorytu Košice na YouTube – [http://www.youtube.com/watch?v=Y2e3qgjtmnU meteorit hungary] |
[[Category:Poza granicami Polski]] | [[Category:Poza granicami Polski]] | ||
[[Category:Słowacja]] | [[Category:Słowacja]] | ||
[[Category:Bolidy]] | [[Category:Bolidy]] | ||
Wersja z 11:17, 18 gru 2013
| Košice → | |
.jpg)
Kilkugramowy okaz meteorytu Košice
| |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Vyšný Klátov, niedaleko Koszyc, Słowacja |
| Położenie[1] | 48°45'49"N, 21°10'35"E |
| Data | 28 lutego 2010 r., 22:24:46 UT |
| Charakterystyka | |
| Typ | chondryt zwyczajny H5 |
| Masa | 4,3 kg |
| Liczba okazów | kilkadziesiąt okazów (77 szt.), największy 2,19 kg |
| Cechy | S3, W0 |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| Kosice, Koszyce | |
Spadek na Słowacji 28 lutego 2010 roku (chondryt zwyczajny H5).
28 lutego 2010 roku około godziny 22:24:46 czasu UT niebo nad Europą Środkową rozświetlił bardzo jasny bolid. Ze względu na złą pogodę zjawiska tego nie zarejestrowały stacje sieci Fireball Network Central European (prowadzone przez Pavela Spurnýego z Czeskiej Akademii Nauk), również na Słowacji Video Network (obsługiwane przez Juraja Tótha z Uniwersytetu Comenius w Bratysławie) nie działały tej nocy. Więc w pierwszej chwili wydawało się, że nie ma zapisów tego wydarzenia. Okazało się jednak, że kilka czujników fotometrycznych na stacjach paliw zarejestrowało pojaśnienia. Również kilku obserwatorom na Węgrzech udało się zarejestrować na video przelot bolidu. Na podstawie tych danych udało się określić moment i czas trwania zjawiska, analizy wykonał Jiří Borovička. Bolid osiągnął jasność –18m oraz zarejestrowano jeden silny rozbłysk. Udało się również wyznaczyć potencjalne miejsce spadku fragmentów bolidu. Dane ze stacji sejsmicznych potwierdzały spadek.
Fragmenty meteorytu spadły we wschodniej Słowacji na północny zachód od Koszyc w pobliżu miejscowości Vyšný Klátov. Jest to lekko górzysty teren porośnięty lasami z łąkami i polanami. W elipsie spadku znajduje się kompleks pól golfowych Alpinka.
Zorganizowano wyprawę poszukiwawczą, którą kierowali Pavel Spurný, Juraj Tóth i Jan Svoreň. Pierwszy meteoryt znalazł 20 marca Juraj Tóth. W ciągu kilku kolejnych wypraw znaleziono w sumie ponad 70 okazów. Najmniejszy miał 0,5 grama, największy 2,19 kg[2]. W sumie zebrano 77 okazów o wadze 4,30 kg. Wiadomo również, że ekipy z innych krajów znalazły wiele okazów, nawet kilkuset gramowe.
Meteoryt Košice to chondryt zwyczajny typu H5, stopniu zwietrzenia W0 i zszokowania S3. 27 czerwca 2011 roku został oficjalnie zarejestrowany w Meteoritical Bulletin Database.
Lokalizacja
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Obszar spadku to łąki, polany i las. Teren jest trudny, górzysty.
Miejsca znalezienia okazów (czerwony punkt – miejsce znalezienia masy głównej)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Jest bardzo prawdopodobne, że nie udało się zebrać wszystkich spadłych fragmentów. Nawet w rejonach przeszukanych przez zorganizowane grupy z Czech i Słowacji, udało się innym znaleźć nowe okazy.
Na mapie zaznaczono część znalezisk poszukiwaczy z Polski. Największy okaz ma 318,0 g, najmniejszy 1,2 g.
Galerie
Okazy meteorytu Košice in situ i ich budowa wewnętrzna
.jpg) Kompletny okaz o wadze 7,39 g in situ, znaleziony 8 sierpnia 2010 roku |
.jpg) Ośmiogramowy okaz w miejscu znalezienia |
_2.jpg) Zdarzały się też takie cymesy (fot. Art&Met; więcej na EoM) |
.jpg) Płytka meteorytu – chondryt zwyczajny H5, stopień zszokowania S3 (fot. "starrymet") |
|
YouTube – Meteor over Hungary – The Best Video | |
| YouTube – Meteor Strike over Hungary 02/28/ 2010
YouTube – Égi jelenség Magyarországon (Meteorit above Hungary) |
Bibliografia
- +Kubovics I., Turcsányi M.A., Vizi P.G., (2010), Trajectory and Speciality of Fireball-Meteorite “2010.02.28 Cassovia” from Security Cameras and from Reports of Local Inhabitants. AMRC Symposium 2010. Plik PDF.
- +Kubovics I., Vizi P.G., Bendő Zs., (2012), Trajectory and Analysis of Fireball-Meteorite “2010.02.28 Kosice” from Security Cameras and from Electron Microscopic Examination. 43rd Lunar and Planetary Science Conference, 2012. Plik PDF.
- +Tóth J., Svoreň J., Borovička Jiří, Spurný Pavel, Igaz A., Porubčan V., Kornoš L., Husárik M., Krišandová Z., Vereš P., Kaniansky S., (2010), Meteorite Košice - The Fall in Slovakia. International Meteor Conference, IMC 2010, Sep. 16-19, 2010, Armagh, UK. Plik PDF.
Przypisy
Zobacz również
- spadek meteorytu Morávka
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Košice
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Košice
- European Fireball Network (EN) – Sieci bolidowe
- Astronomical and Geophysical Observatory in Modra – Meteorite “Kosice”, the fall in Slovakia
- TVNoviny.sk – Vo Vyšnom Klátove našli zvyšky meteoritu
- Korzár.sk – Astronómovia našli pri Vyšnom Klátove zvyšky meteoritu
- Krajská hvezdáreň a planetárium – Meteorit "Košice"
- Kysucká hvezdáreň – Mimoriadny úspech slovenských astronómov
- Hvězdárna a planetárium Plzeň – Nedaleko Košic nalezeny úlomky meteoritu ● Jasný záblesk nad Slovenskem
- Astronómiu a astrofotografia – Expedícia meteorit Košice – 6-8. apríl 2010
- Spadek meteorytu Košice na YouTube – meteorit hungary
