O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Z Wiki.Meteoritica.pl

Nietypowy Pułtusk spod Pułtuska

Istniało podejrzenie, że okaz meteorytu, opisany w kwartalniku Meteoryt (Kuś 2015), znaleziony na obszarze elipsy spadku meteorytu Pułtusk, jest innego typu. Wstępne oględziny sugerowały, że jest on typu L, natomiast meteoryt Pułtusk jest typu H5 (lub nawet brekcją H4/5).

Na znaleziony 23 listopada 2015 roku okaz składały się dwie pasujące do siebie części o wagach 290 i 380 g (łącznie 670 g). Paweł Kuś wykopał je w odległości niecałego metra od siebie, z głębokości 16-20 cm. Obie połówki były względnie mało zwietrzałe z zachowanymi fragmentami skorupy obtopieniowej (Kuś 2015).

Inf. prywatna (październik 2017 roku): Przeprowadzona klasyfikacja dała wynik H. Planowane są dalsze badania (…)

Jednak Pułtusk

Przeprowadzone wyniki analiz wskazują, że okaz znaleziony przez Piotra Kusia, jest jednak okazem z deszczu pułtuskiego (Przylibski et al. 2016). W 2018 roku autorzy Tadeusz Przylibski i Katarzyna Łuszczek zaprezentowali wyniki swoich badań na X Konferencji Meteorytowej w Pułtusku. Fragment streszczenia ich referatu (wyróżnienia w tekście Redakcja):

(…) Znalezione przez Piotra Kusia w 2015 roku okazy meteorytu są niewątpliwie częścią spadku pułtuskiego z 30.01.1868 r. Badany okaz można sklasyfikować jako chondryt zwyczajny H5, W2, S2. Podobnie, jak przedstawiła to obszernie w swojej pracy doktorskiej Agata Krzesińska (2013)^[1] autorzy stwierdzili, że badaną skałę charakteryzuje zróżnicowany stopień szokowy – od S1 do S2/3, jak również obecność klastu (chondry?) chromitowo-plagioklazowego skały niezrównoważonej, scharakteryzowanej przez Krzesińską (2013) jako materiał należący do typu petrograficznego H3.8. Ze względu na obecność klastu skały typu H3.8, mimo braku widocznych makroskopowo cech brekcji, badany okaz można uznać za zbrekcjowany.

W składzie badanego fragmentu chondrytu Pułtusk autorzy zidentyfikowali krzemiany: oliwin, diopsyd, enstatyt i klinoenstatyt oraz oligoklaz, tlenki: chromit (i spinel), siarczki: troilit, fazy mineralne stopu FeNi: kamacyt i taenit, a także fosforany: merryllit i apatyt. Skład chemiczny kryształów oliwinu, a także piroksenów nisko i wysoko wapniowych oraz plagioklazów (o składzie oligoklazu) potwierdza, że badany okaz pochodzi ze spadku pułtuskiego i stanowi skałę, którą należy zaliczyć do typu petrograficznego H5.

Galeria

Bibliografia

• Krzesińska Agata, (2014), Deformacja i metamorfizm meteorytu pułtuskiego, praca doktorska, Instytut Nauk Geologicznych PAN, 2014.

• Kuś Piotr, (2015), Wyjątkowe okazy Pułtuska, Meteoryt, 4, 2015, s. 10-11. Plik PDF.

• Przylibski Tadeusz A., Łuszczek Katarzyna, (2016), Wyjątkowe okazy meteorytu Pułtusk, a stan meteorytyki i planetologii w Polsce, Meteoryt, 4, 2016, s. 15-21. Plik PDF.

Przypisy

Zobacz również

• meteoryt Pultusk (Pułtusk)