PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Vicenice

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 1: Linia 1:
{{Strona w budowie}}
{{Strona w budowie}}
__NOTOC__
__NOTOC__
 +
== „Bliźniak” meteorytu [[:Image:Elbogen_(Šreinová_2012)_cast.jpg|Elbogen]] ==
{{VerifyLevel |level=0i}}
{{VerifyLevel |level=0i}}
{{InfoboxMeteorite
{{InfoboxMeteorite
Linia 10: Linia 11:
  | metbull = 24170
  | metbull = 24170
  | lokalizacja = Czechy
  | lokalizacja = Czechy
-
  | położenie = 49°13'N, 15°48'E<ref>współrzędne podane w ''Meteoritical Bulletin'' wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu</ref>
+
  | położenie = 49°13'N, 15°48'E<ref>współrzędne podane w ''Meteoritical Bulletin'' wskazują na miejsce odległe o&nbsp;kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu</ref>
  | data = październik 1911
  | data = październik 1911
  | uwagi =
  | uwagi =
Linia 18: Linia 19:
  | synonimy = po czesku: Vícenice
  | synonimy = po czesku: Vícenice
}}
}}
-
W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi ''Vícenice'' (ok. 2&nbsp;km na południowy-zachód od ''Náměště nad Oslavou'') na parceli o&nbsp;numerze 344 (w&nbsp;miejscu zwanym ''Velké Štěpky'') właściciel Jan Svoboda znalazł na głębokości ok. ¾&nbsp;metra 4,65&nbsp;kg<ref name="mm"></ref> bryłę meteorytu żelaznego (Skála et&nbsp;al. 2000). Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w&nbsp;1961 roku przez prof. Josefa Sekanina!
+
W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi ''Vícenice'' (ok. 2&nbsp;km na południowy-zachód od ''Náměště nad Oslavou'') na parceli o&nbsp;numerze 344 (w&nbsp;miejscu zwanym ''Velké Štěpky'') gospodarz Jan Svoboda znalazł na głębokości ok. ¾&nbsp;metra 4,65&nbsp;kg<ref name="mm"></ref> bryłę meteorytu żelaznego (Skála et&nbsp;al. 2000). Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w&nbsp;1961 roku przez prof. Josefa Sekanina!
-
Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID. W&nbsp;bazie ''Meteoritical Bulletin'' (sierpień 2016) jest zarejestrowanych tylko 21 meteorytów tego typu, m.in. dwa europejskie spadki [[Elbogen]] i&nbsp;[[Hraschina]].
+
=== Rzadki typ IID ===
-
Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do „nieodległych” meteorytów typu IID [[Elbogen]] i&nbsp;[[Hraschina]]. Również okaz meteorytu Vicenice bardzo przypomina kształtem i&nbsp;stopniem zwietrzenia okaz meteorytu [[Elbogen]]. Za&nbsp;Koblitz&nbsp;MetBase:
+
Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych '''IID'''. W&nbsp;bazie ''Meteoritical Bulletin'' (stan: ''sierpień 2016'') jest zarejestrowanych tylko [http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?sea=Iron%2C+IID 21 meteorytów tego typu].
 +
 
 +
Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – '''[[Elbogen]]''' ([[Czechy]]) i&nbsp;'''[[Hraschina]]''' ([[Chorwacja]]) oraz znaleziska – '''Vicenice''' i&nbsp;'''[[Alt Bela]]'''<ref>cz. ''Stará Bělá''</ref> (również Czechy!) oraz '''Cheder''' ([[Rosja]]). '''Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na małe Czechy!''' Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko&nbsp;7, a&nbsp;spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko&nbsp;1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).
 +
 
 +
Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do „nieodległych” meteorytów typu IID: [[Alt Bela]], [[Elbogen]] i&nbsp;[[Hraschina]]. Za&nbsp;Koblitz&nbsp;MetBase:
:{| class="wikitable" style="font-size:85%"
:{| class="wikitable" style="font-size:85%"
! Meteoryt !! Ni<br />[mg/g] !! Ga<br />[μg/g] !! Ge<br />[μg/g] !! Ir<br />[μg/g] !! Co<br />[mg/g] !! Au<br />[ng/g] !! P<br />[mg/g] !! bandwidth<br />[mm]
! Meteoryt !! Ni<br />[mg/g] !! Ga<br />[μg/g] !! Ge<br />[μg/g] !! Ir<br />[μg/g] !! Co<br />[mg/g] !! Au<br />[ng/g] !! P<br />[mg/g] !! bandwidth<br />[mm]
|-
|-
-
| '''Vicenice''' || 97,7 || 74,8 || 87,4 || 12,7 || 6,8 || 773 || 2,7 || 0,63-0,80
+
| '''Vicenice''' (Czechy, znalezisko 1911 rok) || 97,7 || 74,8 || 87,4 || 12,7 || 6,8 || 773 || 2,7 || 0,63-0,80
 +
|-
 +
| '''[[Elbogen]]''' (Czechy, spadek ~1400 rok) || 102 || 75 || 87 || 14 || 6,4 || – || 2,2 || 0,75
|-
|-
-
| '''[[Elbogen]]''' (spadek ~1400 rok) || 102 || 75 || 87 || 14 || 6,4 || – || 2,2 || 0,75
+
| '''[[Alt Bela]]''' (Czechy, znalezisko 1898 rok) || 100,4 || 75 || 84 || 16 || || – || || 0,70
|-
|-
-
| '''[[Hraschina]]''' (spadek 1751 rok) || 106 || 75 || 89 || 13 || – || – || – || 0,70
+
| '''[[Hraschina]]''' (Chorwacja, spadek 1751 rok) || 106 || 75 || 89 || 13 || – || – || – || 0,70
|}
|}
-
Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale mimo wszystko, rozrzut wartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest dużo większy!
+
Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale mimo wszystko, rozrzut wartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest dużo większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z&nbsp;Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i&nbsp;stopniem zwietrzenia okaz meteorytu [[:Image:Elbogen_(Šreinová_2012)_cast.jpg|Elbogen]].
== Kolekcje ==
== Kolekcje ==
Linia 80: Linia 87:
* {{Koblitz MetBase}}
* {{Koblitz MetBase}}
-
* +Sekanina Josef, (1964), '''Objaven nový železny meteorit''', ''Rudé právo'', 44, 109 (19.04.1964), Praha.<ref>za Tuček (1981)</ref>
+
* +Sekanina Josef, (1964), '''Objaven nový železny meteorit''', ''Rudé právo'', 109 (19.04.1964), s. [8].<ref>w artykule dwie fotografie meteorytu</ref> Plik [http://archiv.ucl.cas.cz/index.php?path=RudePravo/1964/4/19/4_.png PDF].
* +Sekanina Josef, (1971), '''Železný meteorit (oktaedrit) [[Vícenice]] u Náměště n. Oslavou''', unpublished report (81 pp.) and photo-atlas (158 figs), Brno, 1971 (po czesku).
* +Sekanina Josef, (1971), '''Železný meteorit (oktaedrit) [[Vícenice]] u Náměště n. Oslavou''', unpublished report (81 pp.) and photo-atlas (158 figs), Brno, 1971 (po czesku).
Linia 104: Linia 111:
* {{PragueNM}}
* {{PragueNM}}
* {{ViennaNHM}}
* {{ViennaNHM}}
 +
 +
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Widmanstatten.htm Figury, struktury Widmanstättena (''Widmanstätten pattern'')]
* Wikipedia (CS) – [http://cs.wikipedia.org/wiki/Náměšť_nad_Oslavou Náměšť nad Oslavou] {{SeparatorBull}} [http://cs.wikipedia.org/wiki/Vícenice_u_Náměště_nad_Oslavou Vícenice u Náměště nad Oslavou]
* Wikipedia (CS) – [http://cs.wikipedia.org/wiki/Náměšť_nad_Oslavou Náměšť nad Oslavou] {{SeparatorBull}} [http://cs.wikipedia.org/wiki/Vícenice_u_Náměště_nad_Oslavou Vícenice u Náměště nad Oslavou]

Wersja z 15:29, 31 sie 2016

„Bliźniak” meteorytu Elbogen

0i
Vicenice
Vicenice (Tuček 1981).jpg
Meteoryt Vicenice (źródło: Tuček 1981)
Znalezisko
Lokalizacja Czechy
Położenie[2] 49°13'N, 15°48'E[1]
Data październik 1911
Charakterystyka
Typ żelazny IID (Om)[3]
Masa 4,65 kg[4]
Liczba okazów jeden okaz
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy
po czesku: Vícenice

W październiku 1911 roku około 400 metrów na wschód od wsi Vícenice (ok. 2 km na południowy-zachód od Náměště nad Oslavou) na parceli o numerze 344 (w miejscu zwanym Velké Štěpky) gospodarz Jan Svoboda znalazł na głębokości ok. ¾ metra 4,65 kg[4] bryłę meteorytu żelaznego (Skála et al. 2000). Okaz został zidentyfikowany jako meteoryt dopiero po 50 latach w 1961 roku przez prof. Josefa Sekanina!

Rzadki typ IID

Meteoryt Vicenice należy do rzadkiego typu meteorytów żelaznych IID. W bazie Meteoritical Bulletin (stan: sierpień 2016) jest zarejestrowanych tylko 21 meteorytów tego typu.

Na Europę przypada ich aż 5: dwa spadki – Elbogen (Czechy) i Hraschina (Chorwacja) oraz znaleziska – ViceniceAlt Bela[5] (również Czechy!) oraz Cheder (Rosja). Więc aż 3 meteoryty typu IID przypadają na małe Czechy! Na terenie dużo większych Stanów Zjednoczonych znaleziono ich tylko 7, a spośród dziesiątków tysięcy meteorytów znalezionych na Antarktydzie tylko 1 jest tego typu (meteoryt Miller Butte 03002).

Meteoryt Vicenice ma (podejrzanie?!) bardzo podobny skład do „nieodległych” meteorytów typu IID: Alt Bela, ElbogenHraschina. Za Koblitz MetBase:

Meteoryt Ni
[mg/g]
Ga
[μg/g]
Ge
[μg/g]
Ir
[μg/g]
Co
[mg/g]
Au
[ng/g]
P
[mg/g]
bandwidth
[mm]
Vicenice (Czechy, znalezisko 1911 rok) 97,7 74,8 87,4 12,7 6,8 773 2,7 0,63-0,80
Elbogen (Czechy, spadek ~1400 rok) 102 75 87 14 6,4 2,2 0,75
Alt Bela (Czechy, znalezisko 1898 rok) 100,4 75 84 16 0,70
Hraschina (Chorwacja, spadek 1751 rok) 106 75 89 13 0,70

Jest to stosunkowo rzadka grupa meteorytów, ale mimo wszystko, rozrzut wartości pierwiastków śladowych wewnątrz niej jest dużo większy, niż dla tych trzech meteorytów żelaznych z Czech! Okaz Vicenice również bardzo przypomina swym kształtem i stopniem zwietrzenia okaz meteorytu Elbogen.

Kolekcje

Masa główna meteorytu Vicenice znajduje się w Muzeum Mineralogicznym w Brnie (Koblitz MetBase).

Fragmenty meteorytu Vicenice w kolekcjach:

Zbiór waga okazów
(Koblitz MetBase)
uwagi
Brno, Min. Mus. Moravia 3920 g [main mass]; oraz trzy płytki o masach 190, 87,5 i 35 g (Skála et al. 2000)
Prague, Nat. Mus. 313 g
Vienna, Naturhist. Mus. 2.6 g

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(N) Náměšť nad Oslavou, (V) Vícenice u Náměště nad Oslavou

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Współrzędne podane w Meteoritical Bulletin wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu.


Miejsce znalezienia okazu (Skála et al. 2000)

Przybliżone współrzędne znalezienia okazu: 49°12'N, 16°08'E.


Bibliografia

  • Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.[6] Pliki PDF.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • +Sekanina Josef, (1964), Objaven nový železny meteorit, Rudé právo, 109 (19.04.1964), s. [8].[7] Plik PDF.
  • +Sekanina Josef, (1971), Železný meteorit (oktaedrit) Vícenice u Náměště n. Oslavou, unpublished report (81 pp.) and photo-atlas (158 figs), Brno, 1971 (po czesku).
  • +Sekanina Josef, (1971), Kosmická mineralogie, Folia fac. sc. nat. univ. Purkynianae Brunensis, 12, Geologia, 21, 6, 1971, s. 63-76.[8]
  • +Skála Roman, Frýda Jiří, Sekanina Josef, (2000), Mineralogy of the Vicenice octahedrite, Journal of the Czech Geological Society, vol. 45(1-2), 2000, s. 175-192. Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 205-207). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    (tablice
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ).[9]


Przypisy

  1. ^ współrzędne podane w Meteoritical Bulletin wskazują na miejsce odległe o kilkadziesiąt kilometrów na zachód od rzeczywistego miejsca znalezienia okazu
  2. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  3. ^ Om – oktaedryt średnioziarnisty (medium octahedrite)
  4. ^ a b wg Tuček (1981) okaz ważył 4,34 kg
  5. ^ cz. Stará Bělá
  6. ^ trzytomowe opracowanie (ponad 1400 stron), „biblia” meteorytów żelaznych (patrz → Woźniak (2021, ASMP)), znajduje się w zbiorach W&W
  7. ^ w artykule dwie fotografie meteorytu
  8. ^ za Tuček (1981)
  9. ^ w katalogu Tuček (1968) nie ma tego meteorytu!

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Vicenice
  • Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Vicenice


Osobiste