(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Zemaitkiemis
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Bibliografia) |
|||
Linia 199: | Linia 199: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | * Kaveckis Mykolas, (1935), '''Žemaitkiemio meteoritas, kritęs 1933 m. vasario mén. 2 d. (''Der Meteorit von Žemaitkiemis'')''', ''Vytauto Didžiojo | + | * Kaveckis Mykolas, (1935), '''Žemaitkiemio meteoritas, kritęs 1933 m. vasario mén. 2 d. (''Der Meteorit von Žemaitkiemis'')''', ''Vytauto Didžiojo universiteto Matematikos-gamtos fakulteto darbai'', t. IX (3 sąsiuvinys), Kaunas 1935, s. 308-339 (plansze).<ref>zawiera 9 plansz z fotografiami okazów, miejsc spadku i mapą rejonu spadku; artykuł ten ukazał się również w formie osobnej publikacji: Kaveckis Mykolas, (1935), '''Žemaitkiemio meteoritas, kritęs 1933 m. vasario mén. 2 d. (''Der Meteorit von Žemaitkiemis'')''', 1935, ss. 33. Plik [http://www.meteoritukolekcija.lt/sites/meteoritukolekcija.lt/files/zemaitkiemio_meteoritas.pdf PDF]</ref> Plik [http://www.epaveldas.lt/vbspi/biRecord.do?biRecordId=39635 DjVu]. |
* +Kaveckis Mykolas, (1936), '''Meteoritų sąstatas, klasifikacija ir jų reikšmė Kosmo struktūrai pažinti''', ''Kosmos'', XVII, Kaunas 1936, s. 309-319. | * +Kaveckis Mykolas, (1936), '''Meteoritų sąstatas, klasifikacija ir jų reikšmė Kosmo struktūrai pažinti''', ''Kosmos'', XVII, Kaunas 1936, s. 309-319. |
Wersja z 23:32, 17 gru 2014
Historyczny spadek do kupienia
Zemaitkiemis → | |
Okaz nr 3 (o wadze 5,383 kg) ze zbiorów Andreja Jerochova (fot. Andrej Jerochov, za zgodą)
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Litwa |
Położenie[1] | 55°18'N, 25°0'E |
Data | 2 lutego 1933 r.,[2] 20:33 (czwartek) |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L6 |
Masa | 44,1 kg |
Liczba okazów | 22 okazy (Koblitz MetBase)[3] |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Dzemajtkemis, Zhemaitkiems; po litewsku: Žemaitkiemis, po rosyjsku: Жемайткиемис; po polsku: Żmujdki. Nazwa meteorytu po litewsku Žemaitkiemio meteoritas, po rosyjsku Жемайткиемис метеорит. |
Spadek deszczu meteorytów 2 lutego 1933 roku[2] (czwartek) wieczorem o godz. 20:33 w pobliżu wsi Žemaitkiemis (pol. Żmujdki) i Kliepšiai na Litwie (chondryt zwyczajny L6).
Według Koblitz MetBase znaleziono 22 okazy[3] o całkowitej wadze 44,1 kg (największy z nich ważył 7258 g), a znaleziono je na obszarze 2,5×2,5 km (Koblitz MetBase). Natomiast według Kaveckis (1935) zaraz po spadku znaleziono 20 okazów o łącznej wadze 42,194 kg (nie udało się wiarygodnie ustalić kiedy znaleziono dodatkowe dwa okazy). Pierwsza prasowa relacja o spadku ukazała się już 7 lutego w litewskim dzienniku Lietuvos aidas (pol. Echo Litwy).
Pewne światło na okoliczności i liczbę znalezionych okazów rzuca informacja zawarta na portalu Graži tu mano, gdzie znajdujemy, że:
- według oficjalnych danych znaleziono po spadku 20 okazów meteorytu o wadze ponad 42 kg; spadły one na terenie gminy Rundžių (Rundžių kaimus): we wsi Kliepšiai, na pola majątku Žemaitkiemio i okolice rzeki Siesartis (Siesartis upė); na obszarze o rozmiarach 7,5×3 km;
- część z nich spadła na podwórka zabudowań gospodarskich;
- prawdopodobnie największy okaz znalazł rolnik K. Šliko ze wsi Klepšių;
- pięć lat później na polach okolicznego majątku (dworu) znaleziono jeszcze 10 kg w licznych fragmentach;
- znaczną liczbę okazów ich znalazcy ukryli, a później sprzedawali po 3-5 litów(!)[4];
- w 1964 roku litewska komisja meteorytowa (Lietuvos meteoritų komisija) zidentyfikowała jeszcze cztery okazy o łącznej wadze ponad 4 kg.
Fragment relacji świadka spadku (za Wikipedią, Kaveckis 1935):
(…) [świadek] Степонас Моркунас из дер. Клепшю [lit. Kliepšiai]: «2 февраля сего года в 20 часов 30 минут, когда жители ещё не спали, стало очень светло и послышался сильный шум, словно гром. Жители были перепуганы необычайным явлением, мгновенно послышался грохот падения и всё успокоилось; через пару минут снова послышался необыкновенный шум в темноте»
Pełen opis spadku, znalezionych okazów i wyniki analiz znajdują się w publikacji Kaveckis (1935) (po litewsku, z obszernym streszczeniem po niemiecku). Współczesne ustalenia w Rudnickaitė (2006).
Fragmenty meteorytu Zemaitkiemis w największych kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)uwagi Vilnius, Min. Mus. Univ. 10,1 kg w tym okaz nr 14, sprzedawany później na portalu eBay Andrej Jerochov – 5383 g (okaz nr 3, Kaveckis 1935) Prague, Nat. Mus. 2185 g Vilnius, Mus. Geol. Inst. 1840 g Moscow, Acad. Sci. 1158 g London, Nat. Hist. Mus. 636 g (…)
Brak w zbiorach polskich.
Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka (Kosiński 2012).
Historyczny okaz do kupienia na eBay'u
W październiku 2014 roku na portalu aukcyjnym eBay.com oferowano do sprzedaży kompletny okaz meteorytu Zemaitkiemis ze zbiorów Uniwersytetu w Wilnie o wadze 883 g (okaz nr 14 wg wykazu Kaveckis (1935)). Sprzedawca o nicku michail1010 (Vilnius, Lithuania) tak opisywał oferowany okaz (pisownia oryginalna):
- Lithuanian meteorite Zhemaytkemis (Žemajtkemis)
- Sample beautiful form-oriented individual with black fusion crust (weight 883 grams)
- This museum specimens from the collection of the University of Vilnius.
- It was found in the first expedition in 1933 Professor Kavyatskas.
- in private hands is only three samples. As I wrote before the meteorite was found immediately after the fall, so the sample in an ideal cope with. decline occurred in 1933 February 2, type L6. sample passes the catalog number 14. in my last letter I sent a copy of the brochure in 1933 of professor M. Kaveckis. It is present description in German. Set-up, description and photos of the finds as well as map the fall. meteorite has a beautiful shape, oriented. as I wrote earlier, the sample consists of a museum exhibit and will be worthy of any collection. given that the sample is historical and scientific value, I am willing to sell it for 85,000 dollars. if you are prompted to, I am ready to discuss
- If you are interested in my offer, let me know.
Sugerowana cena Buy It Now wynosiła 88300 dolarów, ale sprzedawca było gotów go sprzedać za 85000$!
Lokalizacja
(K) Kliepšiai, (Z) Żmujdki
Schematyczny rejon spadku (zaznaczony romb ma rozmiary ok. 2,67×2,4 km)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Żmujdki (lit. Žemaitkiemis), Kliepšiai (dawn. Kliepšių).
Meteoryty spadły w okolicach wsi Žemaitkiemis i Kliepšiai na obszar o rozmiarach 2,5×2,25 km (powierzchni 5,6 km²) (Kaveckis 1935).
Kierunek spadku meteorytów – z południa na północ (SSE-NNW, strzałka na rysunku, od okazu nr 2 do okazu nr 1). Meteoryty spadły zimą na śnieg.
Wagi znalezionych okazów (Kaveckis 1935):
Okaz
Nrwaga
(gramy)1 7258 2 7080 3 5260 4 3123 5 2555 6 2193 7 2072 8 2050 9 2049 10 1637 11 1535 12 1197 13 924 14 882 15 683 16 621 17 377 18 376 19 137 20 65 suma 42194 g[5]
Galeria
Okaz nr 3 (o wadze 5,383 kg) ze zbiorów Andreja Jerochova (fot. Andrej Jerochov, za zgodą)
Okaz nr 14 (o wadze 883 g) oferowany na portalu eBay (fot. michail1010)
Okazy meteorytu (źródło: Kaveckis 1935)
Okazy nr 3 i 5-7 |
||
Okazy nr 8-10, 13 i 14 |
Miejsca znalezienie okazów (źródło: Kaveckis 1935)
Miejsce znalezienia okazu nr 3 |
Miejsce znalezienia okazu nr 7 |
Doniesienie prasowe
Bibliografia
- Kaveckis Mykolas, (1935), Žemaitkiemio meteoritas, kritęs 1933 m. vasario mén. 2 d. (Der Meteorit von Žemaitkiemis), Vytauto Didžiojo universiteto Matematikos-gamtos fakulteto darbai, t. IX (3 sąsiuvinys), Kaunas 1935, s. 308-339 (plansze).[6] Plik DjVu.
- +Kaveckis Mykolas, (1936), Meteoritų sąstatas, klasifikacija ir jų reikšmė Kosmo struktūrai pažinti, Kosmos, XVII, Kaunas 1936, s. 309-319.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Lietuvos aidas, (1933), Ukmergės apskrity nukrito meteoras, nr 31, 7 lutego (vasario 7 dienos) 1933, s. 4. Plik PDF.
- Rudnickaitė Eugenija (Рудницкайте Евгения), (2006), Vilniaus universiteto geologijos ir mineralogijos muziejaus meteoritų kolekcija, Geologijos akiračiai, 3, 2006, s. 51-60, (s. 56-58) (po litewsku).[8] Plik PDF; plik PDF.
- +Sleževičius Kazys, (1933), Lietuvoje vėl nukrito meteoritų, Kosmos, Kaunas 1933, s. 23-25.
- +Vaitkevičius Vykintas, Baltrūnas Valentinas, (2008), Lietuva. 101 įdomiausia vieta, Alma littera, Vilnius 2008, (Žemaitkiemio meteoritas: reto gamtos reiškinio vieta, s. 102-103). Plik JPG.
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Padvarninkai
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Zemaitkiemis
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Zemaitkiemis
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry of Russian Academу of Sciences (The Laboratory of Meteoritics; Moscow, Vernadsky Inst. Geochem.) – Институт геохимии и аналитической химии им. В.И. Вернадского Российской академии наук (Лаборатория метеоритики), ГЕОХИ РАН ● Жемайткиемис ● [katalog → Явнель (1986)]
- Vilnius University Geology Museum – Vilniaus universiteto Geologijos muziejus
- Institute of Geology & Geography, Vilnius – Geologijos ir geografijos instituto, Vilnius
- Andrej Jerochov – Meteoritų Kolekcija
- Portal Graži tu mano (Piękna jesteś moja) – Įsimintinos vietos Žemaitkiemyje
- Wikipedia – Żmujdki
- Wikipedia (LT) – Žemaitkiemio meteoritas
- Wikipedia (LT) – Kliepšiai ● Žemaitkiemis
- eBay.com – aukcja #261634015047: Unique, museum, historic Lithuanian meteorite Zhemaytkemis (Žemajtkemis 1933) 883 gr
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- kiedy znaleziono dodatkowe dwa okazy?
- Vaitkevičius et al. (2008)