PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Križevci

Z Wiki.Meteoritica.pl

0
Križevci
Krizevci (WGN 39 4).jpg
Meteoryt Križevci (źródło: Šegon et al. 2011)
Spadek
Lokalizacja Chorwacja
Położenie[1] 46°02'20"N, 16°35'23"E
Data 4 lutego 2011 r., 23:20:41.3 UT (piątek)
Uwagi bolid z którego spadł meteoryt był zarejestrowany przez sieci bolidowe
Charakterystyka
Typ chondryt zwyczajny H6
Masa 291 g
Liczba okazów jeden okaz
Meteoritical Bulletin Database

4 lutego 2011 roku (piątek) o 23:20:41.3 UT nad północną Chorwacją zarejestrowano przelot jasnego bolidu. Wstępnie otrzymał on oznaczenie CMN 20110204, ale autorzy doniesienia w WGN (Šegon et al. 2011) zaproponowali nazwę Križevci.

Zjawisko zarejestrowało dziewięć kamer trzech sieci bolidowych: CMN, SMN i EN[2], odpowiednio cztery, cztery i jedna stacja. Bolid wszedł w atmosferę z prędkością 18 km/s i zapłonął na wysokości 95 km. W najjaśniejszym odcinku na wysokości około 32 km miał jasność około –14m i według relacji świadków nastąpiła wtedy jego fragmentacja. Bolid zgasł na wysokości 21,8 km, kilka kilometrów od miejscowości Križevci na Chorwacji. Duża jasność wskazywała na możliwość spadku meteorytów z tego bolidu. Dane z kamer i relacje świadków pozwoliły wyznaczyć pierwotną orbitę meteoroidu – parametry orbity wskazują na członka grupy planetoid Apollo[3] (orbita: peryhelium q=0,74 j.a., mimośród e=0,5 i bardzo małe nachylenie orbity do ekliptyki i=0,5). Udało się również określić miejsce ewentualnego spadku meteorytów.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(K) Križevci

[H] miejsce znalezienia okazu (wg MetBull: 46°02'20"N, 16°35'23"E)

Trajektoria bolidu

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Liczna grupa poszukiwaczy po wyznaczeniu parametrów spadku wyruszyła w teren 19 lutego. Już następnego dnia w okolicy miejscowości Križevci (w Chorwacji) znaleziono jeden, jak dotąd, okaz o wadze 292 g[4], jest to chondryt zwyczajny typu H6[5]. Jest to drugi meteoryt znaleziony m.in. na podstawie danych SMN[2], pierwszym był meteoryt Jesenice z kwietnia 2009 roku.

Bibliografia

  • Borovička Jiří, Spurný Pavel, Brown Peter, (2015), Small Near-Earth Asteroids as a Source of Meteorites, arXiv.org, arXiv:1502.03307, 2015 (abstrakt).[6] Plik PDF; plik doi.
  • Borovička Jiří, Spurný Pavel, Šegon Damir, Andreić Željko, Kac Javor, Korlević Korado, Atanackov Jure, Kladnik Gregor, Mucke H., Vida D., Novoselnik F., (2015), The instrumentally recorded fall of the Križevci meteorite, Croatia, February 4, 2011, Meteoritics & Planetary Science, vol. 50(7), 2015, s. 1244–1259. Plik PDF; plik abstract.
  • Šegon Damir, Korlević Korado, Andreić Željko, Kac Javor, Atanackov Jure, Kladnik Gregor, (2011), Meteorite-dropping bolide over north Croatia on 4th February, 2011, WGN, The Journal of IMO, vol. 39, nr 4, 2011, s. 98-99. Plik PDF; plik adsabs.
  • Šegon Damir, (2011), On the Meteorite Fall in Croatia, International Meteor Conference, IMC 2011, Sep. 15-18, 2011, Sibiu, Romania. Prezentacja PDF.

Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ a b sieci bolidowe: CMN – Croatian Meteor Network (Hrvatska meteorska mreža – HMM); SMN – Slovenian Meteor Network; EN – European Network
  3. ^ Wikipedia – Grupa Apolla
  4. ^ wg Meteoritical Bulletin okaz waży 291 g
  5. ^ zdjęcia okazu można obejrzeć na portalu: zvjezdarnica.com
  6. ^ bolidy/meteoryty: Benešov, Jesenice, Košice, Križevci, Morávka

Linki zewnętrzne

Osobiste