(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Neumayr (1912)
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→{{Sparse-b}}Ciekawostki{{Sparse-e}}) |
|||
Linia 14: | Linia 14: | ||
== {{Sparse-b}}Ciekawostki{{Sparse-e}} == | == {{Sparse-b}}Ciekawostki{{Sparse-e}} == | ||
- | W książce znajduje się wiele ciekawych i trafnych spostrzeżeń na temat meteorytów. Między innymi hipoteza pochodzenia dźwięków (huków) towarzyszących spadkom. Opis procesów powstawania okazów orientowanych. Interesujące hipotezy powstawania regmagliptów (w oryginale '''piezogliptów''', niem. ''Näpfchen'', czarka). | + | W książce znajduje się wiele ciekawych i trafnych spostrzeżeń na temat meteorytów. Między innymi hipoteza pochodzenia dźwięków (huków) towarzyszących spadkom. Opis procesów powstawania okazów orientowanych. Interesujące hipotezy powstawania regmagliptów (w oryginale '''piezogliptów''', niem. ''Näpfchen''<ref>termin ten występuje np. w Brezina (1894)</ref>, czarka). |
O meteorycie [[Pułtusk]], że: ''w muzeum w Paryżu znajduje się 950 całkowitych okazów meteorytu [[Pułtusk]]''! | O meteorycie [[Pułtusk]], że: ''w muzeum w Paryżu znajduje się 950 całkowitych okazów meteorytu [[Pułtusk]]''! | ||
- | O | + | O zaginionym (!) okazie meteorytu [[Hraschina]]: |
{{AQuote-begin |max-width=800px}} | {{AQuote-begin |max-width=800px}} | ||
{{Wielokropek}} We wspomnianym dniu o 6 ej wieczorem zauważono błyszczący meteor, który ciągnął ze wschodu; meteor rozpękł się ze strasznym hukiem, poczem jeszcze rozległy się grzmoty i turkot; na ziemię spadły dwa kamienie; droga, którą przebiegł meteor, zaznaczała się jeszcze czas jakiś na niebie smugą dymu. Większy ze spadłych kamieni zarył się „na trzy łokcie głęboko“ w świeżo zaoranem polu. Oba kamienie zostały wysłane do Wiednia; mniejszy gdzieś się zapodział, większy zaś do dziś dnia przechowuje się w znakomitej kolekcyi meteorytów w gabinecie mineralogicznym w Wiedniu. {{Wielokropek}} | {{Wielokropek}} We wspomnianym dniu o 6 ej wieczorem zauważono błyszczący meteor, który ciągnął ze wschodu; meteor rozpękł się ze strasznym hukiem, poczem jeszcze rozległy się grzmoty i turkot; na ziemię spadły dwa kamienie; droga, którą przebiegł meteor, zaznaczała się jeszcze czas jakiś na niebie smugą dymu. Większy ze spadłych kamieni zarył się „na trzy łokcie głęboko“ w świeżo zaoranem polu. Oba kamienie zostały wysłane do Wiednia; mniejszy gdzieś się zapodział, większy zaś do dziś dnia przechowuje się w znakomitej kolekcyi meteorytów w gabinecie mineralogicznym w Wiedniu. {{Wielokropek}} | ||
Linia 26: | Linia 26: | ||
O ''[[:Category:Hammer|hammerach]]''. | O ''[[:Category:Hammer|hammerach]]''. | ||
{{AQuote-begin |max-width=800px}} | {{AQuote-begin |max-width=800px}} | ||
- | {{Wielokropek}} Deszcz kamienny pod {{Sparse-b}}Schleusingen{{Sparse-e}} w Turyngii, 19 maja 1552, wytłukł dużo okien i zabił konia księciu Schwarzburg-Rudolfstadzkiemu. 4 września 1511 r. padł rażony meteorytem ksiądz w {{Sparse-b}}Cremie{{Sparse-e}} nad Addą. {{Wielokropek}} | + | {{Wielokropek}} Deszcz kamienny pod {{Sparse-b}}Schleusingen{{Sparse-e}} w Turyngii, 19 maja 1552, wytłukł dużo okien i zabił konia księciu Schwarzburg-Rudolfstadzkiemu. 4 września 1511 r. padł rażony meteorytem ksiądz w {{Sparse-b}}Cremie{{Sparse-e}} nad Addą. {{Wielokropek}} |
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
:W Meteoritical Bulletin Database nie odnotowano pod tymi datami żadnych spadków. | :W Meteoritical Bulletin Database nie odnotowano pod tymi datami żadnych spadków. | ||
+ | O ignorancji uczonych: | ||
{{AQuote-begin |max-width=800px}} | {{AQuote-begin |max-width=800px}} | ||
- | {{Wielokropek}} W r. 1790 spadł meteoryt pod {{Sparse-b}}Juillac{{Sparse-e}} w Gaskonii<ref name=" Barbotan">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=4942 Barbotan]''' 24 lipca 1790 roku we Francji; chondryt zwyczajny H5, TKW 6,4 kg</ref>; władza gminna złożyła chlubny dowód rozsądku przez spisanie szczegółowego protokółu, opatrzonego 300 podpisami świadków naocznych. Akademia Paryska uznała jednak spisanie dokumentu oficyalnego w sprawie takiej niedorzeczności za rzecz wielce zabawną. | + | {{Wielokropek}} W r. 1790 spadł meteoryt pod {{Sparse-b}}Juillac{{Sparse-e}} w Gaskonii<ref name=" Barbotan">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=4942 Barbotan]''' 24 lipca 1790 roku we Francji; chondryt zwyczajny H5, TKW 6,4 kg</ref>; władza gminna złożyła chlubny dowód rozsądku przez spisanie szczegółowego protokółu, opatrzonego 300 podpisami świadków naocznych. Akademia Paryska uznała jednak spisanie dokumentu oficyalnego w sprawie takiej niedorzeczności za rzecz wielce zabawną. |
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
+ | O rozpadzie meteorytów i pasujących do siebie okazach (patrz → [[Łowicz]]): | ||
{{AQuote-begin |max-width=800px}} | {{AQuote-begin |max-width=800px}} | ||
- | {{Wielokropek}} Znaleziono np. koło {{Sparse-b}}Quenggouk{{Sparse-e}}<ref name="Quenggouk">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=22358 Quenggouk]''' 27 grudnia 1857 roku w Birmie; chondryt zwyczajny H4, TKW 6,05 kg</ref> w Indyach w odległości jednej mili angielskiej dwa kamienie meteoryczne zupełnie pasujące do siebie, chociaż powierzchnie przełamu powleczone były cienką skorupą. Tak samo po spadku meteorytów pod {{Sparse-b}}Batsura{{Sparse-e}}<ref name="Butsura"></ref> w Indyach Wschodnich, 12 maja 1861 r., znaleziono w odległości 2-ch mil angielskich trzy odłamki dokładnie przystające do siebie ([[:Image:Butsura_(Neumayr_1912-rys99).jpg|rys. 99]]). {{Wielokropek}} | + | {{Wielokropek}} Znaleziono np. koło {{Sparse-b}}Quenggouk{{Sparse-e}}<ref name="Quenggouk">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/metbull.php?code=22358 Quenggouk]''' 27 grudnia 1857 roku w Birmie; chondryt zwyczajny H4, TKW 6,05 kg</ref> w Indyach w odległości jednej mili angielskiej dwa kamienie meteoryczne zupełnie pasujące do siebie, chociaż powierzchnie przełamu powleczone były cienką skorupą. Tak samo po spadku meteorytów pod {{Sparse-b}}Batsura{{Sparse-e}}<ref name="Butsura"></ref> w Indyach Wschodnich, 12 maja 1861 r., znaleziono w odległości 2-ch mil angielskich trzy odłamki dokładnie przystające do siebie ([[:Image:Butsura_(Neumayr_1912-rys99).jpg|rys. 99]]). {{Wielokropek}} |
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
Wersja z 14:58, 1 paź 2015
Obrazy meteorytów na ilustracjach z książki Neumayr (1912).
Meteoryt Hraschina (Rys. 94. Meteoryt Hraszyński, ważący 39,2 kg) |
Meteoryt Pułtusk (Rys. 95. Rozmieszczenie i względna wielkość meteorytów, spadłych pod Pułtuskiem 30 stycznia 1868 r.) |
Meteoryt Stannern (rysunek z zachowaniem wielkości okazu[1]) (Rys. 97. Meteoryt z deszczu kamiennego pod Stonarowem (Stannern). Kamień „całkowity“ z wyraźnymi soplami: a—czoło albo przód kamienia; b—widok z boku) (Rys. 98. Meteoryt z deszczu kamiennego pod Stonarowem (Stannern). Ten sam kamień, co na str. 103: a—widok kamienia z tyłu; b—widok z drugiego boku) |
Meteoryt Butsura[2] (Rys. 99. Meteoryt z pod Butsura) |
Cape York (Neumayr 1912-rys104).jpg
Meteoryt Cape York[3] (Rys. 104. Bryły żelazne w Ovifak. (Według Nathorsta) |
Ciekawostki
W książce znajduje się wiele ciekawych i trafnych spostrzeżeń na temat meteorytów. Między innymi hipoteza pochodzenia dźwięków (huków) towarzyszących spadkom. Opis procesów powstawania okazów orientowanych. Interesujące hipotezy powstawania regmagliptów (w oryginale piezogliptów, niem. Näpfchen[4], czarka).
O meteorycie Pułtusk, że: w muzeum w Paryżu znajduje się 950 całkowitych okazów meteorytu Pułtusk!
O zaginionym (!) okazie meteorytu Hraschina:
(…) We wspomnianym dniu o 6 ej wieczorem zauważono błyszczący meteor, który ciągnął ze wschodu; meteor rozpękł się ze strasznym hukiem, poczem jeszcze rozległy się grzmoty i turkot; na ziemię spadły dwa kamienie; droga, którą przebiegł meteor, zaznaczała się jeszcze czas jakiś na niebie smugą dymu. Większy ze spadłych kamieni zarył się „na trzy łokcie głęboko“ w świeżo zaoranem polu. Oba kamienie zostały wysłane do Wiednia; mniejszy gdzieś się zapodział, większy zaś do dziś dnia przechowuje się w znakomitej kolekcyi meteorytów w gabinecie mineralogicznym w Wiedniu. (…)
O hammerach.
(…) Deszcz kamienny pod Schleusingen w Turyngii, 19 maja 1552, wytłukł dużo okien i zabił konia księciu Schwarzburg-Rudolfstadzkiemu. 4 września 1511 r. padł rażony meteorytem ksiądz w Cremie nad Addą. (…)
- W Meteoritical Bulletin Database nie odnotowano pod tymi datami żadnych spadków.
O ignorancji uczonych:
(…) W r. 1790 spadł meteoryt pod Juillac w Gaskonii[5]; władza gminna złożyła chlubny dowód rozsądku przez spisanie szczegółowego protokółu, opatrzonego 300 podpisami świadków naocznych. Akademia Paryska uznała jednak spisanie dokumentu oficyalnego w sprawie takiej niedorzeczności za rzecz wielce zabawną.
O rozpadzie meteorytów i pasujących do siebie okazach (patrz → Łowicz):
(…) Znaleziono np. koło Quenggouk[6] w Indyach w odległości jednej mili angielskiej dwa kamienie meteoryczne zupełnie pasujące do siebie, chociaż powierzchnie przełamu powleczone były cienką skorupą. Tak samo po spadku meteorytów pod Batsura[2] w Indyach Wschodnich, 12 maja 1861 r., znaleziono w odległości 2-ch mil angielskich trzy odłamki dokładnie przystające do siebie (rys. 99). (…)
Bibliografia
- Neumayr Melchior, (1912), Dzieje Ziemi (tytuł oryg. Erdgeschichte), t. 1, Geologia ogólna, Warszawa 1912, s. 96-118 (ilustracje).[7] Plik DjVu.[8]