(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Stubenberg
Z Wiki.Meteoritica.pl
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
{{Strona w budowie}} | {{Strona w budowie}} | ||
| + | == Leciał nad Austrią, zarejestrowali go w Czechach, spadł w Niemczech == | ||
Bolid i spadek meteorytu 6 marca 2016 roku – '''EN060316''' '''„Stubenberg”'''. | Bolid i spadek meteorytu 6 marca 2016 roku – '''EN060316''' '''„Stubenberg”'''. | ||
| - | 6 marca 2016 roku o godzinie 21:36:51 czasu lokalnego | + | 6 marca 2016 roku o godzinie 21:36:51 czasu lokalnego obserwowano z terenów Austrii i Czech bardzo jasny bolid (o jasności dochodzącej do –15,5<sup>m</sup>)<ref>jasność Księżyca w pełni to –12,7<sup>m</sup>; patrz → [[Bolidy_(typy)#Jasności_bolidów|Bolidy (typy)#Jasności bolidów]]</ref>. Przelot bolidu został zarejestrowany przez 6 stacji bolidowych ''European Fireball Network'' (EN; ''Evropské bolidové sítě''). Pozwoliło to wyliczyć orbitę meteoroidu i dane dotyczące spadku fragmentów. |
Według portalu [http://www.asu.cas.cz Astronomický ústav AV ČR] (Pavel Spurný, ''koordinátor Evropské bolidové sítě'') meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 14,0 km/s i zapłonął na wysokości 84,5 km. Zgasł na małej wysokości 17,6 km! W 5,5 sekundy bolid przebył 72 kilometry poruszając się po stromej ścieżce pod kątem ok. 70 stopni w stosunku do powierzchni Ziemi. Według obserwatorów z EN początkowa masa meteoroidu wynosiła około 600 kg (miał ok. 70 cm średnicy). | Według portalu [http://www.asu.cas.cz Astronomický ústav AV ČR] (Pavel Spurný, ''koordinátor Evropské bolidové sítě'') meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 14,0 km/s i zapłonął na wysokości 84,5 km. Zgasł na małej wysokości 17,6 km! W 5,5 sekundy bolid przebył 72 kilometry poruszając się po stromej ścieżce pod kątem ok. 70 stopni w stosunku do powierzchni Ziemi. Według obserwatorów z EN początkowa masa meteoroidu wynosiła około 600 kg (miał ok. 70 cm średnicy). | ||
| - | |||
| - | Znalazcy zaproponowali nieoficjalną nazwę dla meteorytu – '''Stubenberg'''. | + | Po kilku dniach (12 marca) w wyliczonym rejonie spadku leżącym na terenie [[Niemcy|Niemiec]] przy granicy z [[Austria|Austrią]], ekipa poszukiwawcza pod kierunkiem Dietera Heinlein z EN, znalazła kilka fragmentów świeżego meteorytu o łącznej masie ok. 45 g (największy fragment 23,9 g znaleziono na południowy wschód od Stubenberg). Mały fragment znaleziska (1,6 g) badał dr Jakub Haloda z ''České geologické služby v Praze''. Według wstępnych wyników jest to chondryt zwyczajny typu LL6, brekcja. |
| + | |||
| + | Znalazcy zaproponowali nieoficjalną nazwę dla meteorytu – '''Stubenberg'''. Więcej szczegółów na filmie na YouTube (Pavel Spurný). | ||
| + | |||
| + | === Przełom? === | ||
| + | |||
| + | Czy spadek meteorytów z bolidu EN060316 to kolejny pozytywny przykład zmiany strategii informacyjnej obserwatorów z ''European Fireball Network''? Większość szczegółowych informacji o obserwacjach bolidów, z których mogły spaść meteoryty, jak do tej pory nie trafiała do publicznej wiadomości. Dane o nich nie są udostępniane szerokiej rzeszy poszukiwaczy (np. [[Węgliniec|EN300410 „Węgliniec”]]). Są one czasami publikowane w trudno dostępnych periodykach (np. ''[[WGN, The Journal of IMO/Artykuły|WGN, The Journal of IMO]]'') lub znajdują się w specjalistycznych materiałach pokonferencyjnych. | ||
| + | |||
| + | W [[Kalendarium|2014 roku]] po obserwacji bolidu [[EN091214]] stosunkowo szybko upubliczniono informacje na temat potencjalnego rejony spadku fragmentów meteorytu '''[[Žďár nad Sázavou]]'''. Wydaje się, że obserwatorzy z EN przyjęli strategię, która może zaowocować zwiększoną liczbą znajdowanych okazów po zarejestrowanych bolidach. Typowy scenariusz stosowany dotychczas – po obserwacji bolidu i wyznaczeniu rejonu ewentualnego spadku w teren wyruszały ekipy poszukiwawcze związane z siecią EN. Obecnie – to już kolejny taki przypadek<ref>stosunkowo szybko były dostępne informacje o spadkach: [[Košice]] i [[Morávka]]</ref> – w razie sukcesu i znalezienia pierwszych okazów, informacja o lokalizacji i schemat rejonu spadku zostają upublicznione w Internecie. Naukowcy zajmujący się obserwacjami bolidów i badacze meteoryty mają już materiał do badań, natomiast ujawnienie lokalizacji zwiększa wielokrotnie szanse na znalezienie kolejnych okazów. Wiele osób amatorsko szuka meteorytów – więcej par oczu w terenie, to większa szansa na pozyskanie dodatkowego materiału do badań i dla kolekcjonerów. Oby tak było. | ||
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
| Linia 27: | Linia 35: | ||
{{GEIcon-PlaceOfFinding}} | {{GEIcon-PlaceOfFinding}} | ||
| - | miejsce znalezienia pierwszego fragmentu (źródło: Vesmír.cz) | + | miejsce znalezienia pierwszego fragmentu (źródło: Vesmír.cz) |
Obliczony rejon spadku fragmentu(ów) | Obliczony rejon spadku fragmentu(ów) | ||
| Linia 33: | Linia 41: | ||
Trasa bolidu | Trasa bolidu | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
| + | Pierwsze fragmenty meteorytu znaleziono w rejonie, w którym wg obliczeń powinny znajdować się okazy o wadze kilkudziesięciu gram (Pavel Spurný). Większe okazy mogły spaść na ESE od miejscowości '''Stubenberg''' w zalesionym terenie. | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
[[Image:EN060316_(strewnfield_GE).jpg|thumb|left|400px|Oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (na podstawie portalu www.asu.cas.cz)]] | [[Image:EN060316_(strewnfield_GE).jpg|thumb|left|400px|Oszacowany rejon spadku fragmentów meteorytu (na podstawie portalu www.asu.cas.cz)]] | ||
| + | Szybkie opublikowanie wyników obserwacji i danych dotyczących potencjalnego rejonu spadku fragmentów meteorytu, pozwala na zwiększenie szans [[:Category:Warto szukać|znalezienia kolejnych okazów]], niekoniecznie przez zorganizowane grupy poszukiwawcze związane z obserwatorami z sieci bolidowych! | ||
| + | |||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| + | |||
| + | == Zobacz również == | ||
| + | |||
| + | * bolid/meteoryt [[Žďár nad Sázavou|EN091214/Žďár nad Sázavou]] | ||
| + | * doniesienie [[Węgliniec|EN300410 „Węgliniec”]] | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| Linia 54: | Linia 70: | ||
|- | |- | ||
|<youtube width="400" height="300">qdi_QX0unrI</youtube> | |<youtube width="400" height="300">qdi_QX0unrI</youtube> | ||
| - | YouTube – [http://youtu.be/qdi_QX0unrI Astronomové zveřejnili místo dopadu stovek meteoritů] | + | |- |
| + | |YouTube – [http://youtu.be/qdi_QX0unrI Astronomové zveřejnili místo dopadu stovek meteoritů]<br />(Pavel Spurný) | ||
|} | |} | ||
Wersja z 00:40, 20 mar 2016
 |
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Leciał nad Austrią, zarejestrowali go w Czechach, spadł w Niemczech
Bolid i spadek meteorytu 6 marca 2016 roku – EN060316 „Stubenberg”.
6 marca 2016 roku o godzinie 21:36:51 czasu lokalnego obserwowano z terenów Austrii i Czech bardzo jasny bolid (o jasności dochodzącej do –15,5m)[1]. Przelot bolidu został zarejestrowany przez 6 stacji bolidowych European Fireball Network (EN; Evropské bolidové sítě). Pozwoliło to wyliczyć orbitę meteoroidu i dane dotyczące spadku fragmentów.
Według portalu Astronomický ústav AV ČR (Pavel Spurný, koordinátor Evropské bolidové sítě) meteoroid wszedł w atmosferę z prędkością 14,0 km/s i zapłonął na wysokości 84,5 km. Zgasł na małej wysokości 17,6 km! W 5,5 sekundy bolid przebył 72 kilometry poruszając się po stromej ścieżce pod kątem ok. 70 stopni w stosunku do powierzchni Ziemi. Według obserwatorów z EN początkowa masa meteoroidu wynosiła około 600 kg (miał ok. 70 cm średnicy).
Po kilku dniach (12 marca) w wyliczonym rejonie spadku leżącym na terenie Niemiec przy granicy z Austrią, ekipa poszukiwawcza pod kierunkiem Dietera Heinlein z EN, znalazła kilka fragmentów świeżego meteorytu o łącznej masie ok. 45 g (największy fragment 23,9 g znaleziono na południowy wschód od Stubenberg). Mały fragment znaleziska (1,6 g) badał dr Jakub Haloda z České geologické služby v Praze. Według wstępnych wyników jest to chondryt zwyczajny typu LL6, brekcja.
Znalazcy zaproponowali nieoficjalną nazwę dla meteorytu – Stubenberg. Więcej szczegółów na filmie na YouTube (Pavel Spurný).
Przełom?
Czy spadek meteorytów z bolidu EN060316 to kolejny pozytywny przykład zmiany strategii informacyjnej obserwatorów z European Fireball Network? Większość szczegółowych informacji o obserwacjach bolidów, z których mogły spaść meteoryty, jak do tej pory nie trafiała do publicznej wiadomości. Dane o nich nie są udostępniane szerokiej rzeszy poszukiwaczy (np. EN300410 „Węgliniec”). Są one czasami publikowane w trudno dostępnych periodykach (np. WGN, The Journal of IMO) lub znajdują się w specjalistycznych materiałach pokonferencyjnych.
W 2014 roku po obserwacji bolidu EN091214 stosunkowo szybko upubliczniono informacje na temat potencjalnego rejony spadku fragmentów meteorytu Žďár nad Sázavou. Wydaje się, że obserwatorzy z EN przyjęli strategię, która może zaowocować zwiększoną liczbą znajdowanych okazów po zarejestrowanych bolidach. Typowy scenariusz stosowany dotychczas – po obserwacji bolidu i wyznaczeniu rejonu ewentualnego spadku w teren wyruszały ekipy poszukiwawcze związane z siecią EN. Obecnie – to już kolejny taki przypadek[2] – w razie sukcesu i znalezienia pierwszych okazów, informacja o lokalizacji i schemat rejonu spadku zostają upublicznione w Internecie. Naukowcy zajmujący się obserwacjami bolidów i badacze meteoryty mają już materiał do badań, natomiast ujawnienie lokalizacji zwiększa wielokrotnie szanse na znalezienie kolejnych okazów. Wiele osób amatorsko szuka meteorytów – więcej par oczu w terenie, to większa szansa na pozyskanie dodatkowego materiału do badań i dla kolekcjonerów. Oby tak było.
Lokalizacja
(S) Stubenberg
miejsce znalezienia pierwszego fragmentu (źródło: Vesmír.cz)
Obliczony rejon spadku fragmentu(ów)
Trasa bolidu
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Pierwsze fragmenty meteorytu znaleziono w rejonie, w którym wg obliczeń powinny znajdować się okazy o wadze kilkudziesięciu gram (Pavel Spurný). Większe okazy mogły spaść na ESE od miejscowości Stubenberg w zalesionym terenie.
.jpg)
Szybkie opublikowanie wyników obserwacji i danych dotyczących potencjalnego rejonu spadku fragmentów meteorytu, pozwala na zwiększenie szans znalezienia kolejnych okazów, niekoniecznie przez zorganizowane grupy poszukiwawcze związane z obserwatorami z sieci bolidowych!
Przypisy
Zobacz również
- bolid/meteoryt EN091214/Žďár nad Sázavou
- doniesienie EN300410 „Węgliniec”
Linki zewnętrzne
- portal www.asu.cas.cz – Další pád meteoritu s rodokmenem podrobně zachycený Českou bolidovou sítí (17.03.2016)
- portal Vesmír.cz – Neděle 6. března 2016, krátce po půl jedenácté v noci (22:36:51 SEČ) prozářil středeoevropskou oblohu velmi jasný bolid…
- Universität Münster – Seltener Meteoritenfall in Deutschland (17.03.2016)
- woreczko.pl – Sieci bolidowe (fireball network)
Media
| YouTube – Astronomové zveřejnili místo dopadu stovek meteoritů (Pavel Spurný) |
