(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Renchen
Z Wiki.Meteoritica.pl
Renchen → | |
![]() 30 września 2018 r. Ralph Sporn i Martin Neuhofer znaleźli 4,8 g okaz meteorytu, który ugrzązł 2,5 metra nad ziemią w siatce osłaniającej plantację malin (fot. Ralph Sporn i Martin Neuhofer; źródło: Heinlein 2018)
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Niemcy, Baden-Wurttemberg |
Położenie[1] | 48°35'18"N, 8°00'00"E |
Data | 10 lipca 2018 r. (wtorek) |
Uwagi | spadek z obserwowanego bolidu EN100718 |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L5-6 |
Masa | ~999 g |
Liczba okazów | pięć fragmentów, największy okaz 955 g |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
EN100718 |
Spadkowy bolid z 10 lipca 2018 roku (wtorek) o 23:29:48 CEST (21:29:48 UTC). Przelot bolidu zarejestrowały kamery sieci European Fireball Network (EN). Otrzymał on oznaczenie EN100718 „Renchen”. Dwa tygodnie później znaleziono pierwszy okaz meteorytu!
Bolid EN100718
Bolid w maksimum jasności był jaśniejszy od Księżyca w pełni, jego jasność absolutna wynosiła –13,4m. Meteoroid wszedł w atmosferę pod stromym kątem około 80 stopni, jego przelot był krótki (63 km) i trwał mniej niż 4 sekundy. Prędkość wejścia była mniejsza od 20 km/s. Zapłonął ok. 80 km nad ziemią, a zgasł na wysokości tylko 18 km (dark phase)! Na podstawie zarejestrowanych obrazów naukowcy z Interplanetary Matter Department of the Astronomical Institute CAS w Ondřejovie wyliczyli prawdopodobny rejon spadku meteorytów.
Znaleziska – meteoryt Renchen
Meteoryty spadły na terenie Niemiec w pobliżu miejscowości Renchen w Badenii-Wirtembergii, kilka kilometrów od granicy z Francją. Znaleziono pierwsze okazy (fragmenty) o łącznej wadze ok. 1 kg. Pierwszy okaz (M1) o wadze 11,9 g znaleźli już 24 lipca Ralph Sporn i Martin Neuhofer. Ci sami poszukiwacze znaleźli 1 sierpnia największy okaz (M2) ważący 955 g! Ma on na powierzchni odsłonięte fragmenty pozbawione skorupy obtopieniowej. Trzecie znalezisko z 1 września – kilkanaście fragmentów o łącznej wadze 20,6 g – to efekt poszukiwań teamu polsko-niemieckiego: Magda Skirzewska, Łukasz Smuła (Art&Met) i Thomas Kurtz. Znalezione przez nich fragmenty pochodzą z okazu M2 i odpadły od niego już w ciemnej fazie lotu. 30 września Ralph Sporn i Martin Neuhofer znaleźli czwarty fragment (M4) o wadze 4,8 g. Jest to niezwykłe znalezisko, gdyż okaz ten nie dotarł do powierzchni gruntu, lecz ugrzązł w siatce osłaniającej sad jabłkowy (plantację malin?), 2,5 metra nad ziemią (hammer?)! W połowie października znaleziono kolejny kompletny okaz (M5) o wadze powyżej 6 g.
Pierwsze badania znalezionych okazów przeprowadzili Addi Bischoff i Markus Patzek z Institute for Planetology na uniwersytecie w Münster i sklasyfikowali je jako chondryt zwyczajny typu L5-6 (brekcja).
24 grudnia 2018 roku meteoryt Renchen został zarejestrowany w oficjalnej bazie Meteoritical Bulletin Database.
Więcej szczegółów w relacji Pavela Spurný na portalu Astronomický ústav AV ČR oraz na portalu Karmaka Meteorites.
Ciekawostka: Znalazcy masy głównej meteorytu Renchen Ralph Sporn i Martin Neuhofer, mają już na swoim koncie inne znaleziska pochodzące ze spadków obserwowanych przez stacje bolidowe. W maju 2003 roku znaleźli 1635 gramowy okaz meteorytu Neuschwanstein[2], a w 2016 roku znaleźli masę główną meteorytu Stubenberg. Bardzo skuteczny team!
Ciekawostka: Rejon spadku meteorytu Renchen pokrywa się w części z obszarem spadku innego niemieckiego meteorytu – Ortenau, który spadł w 1671 roku. Został on sklasyfikowany jako meteoryt kamienny niesklasyfikowany (Stone-uncl)[3] o TKW 4,5 kg.
Lokalizacja
(R) Renchen
miejsca znalezienia okazów M#
Trajektoria bolidu EN100718 „Renchen”
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Miejsca znalezienia okazów leżą w rejonie wyznaczonym z obliczeń – kolejny sukces obserwatorów sieci European Fireball Network!
Znalezione okazy (źródło: Karmaka Meteorites; Bischoff et al. 2019)
#[4] | waga [g] | znalazca(y): uwagi (data znalezienia) |
---|---|---|
M1 | 11,94 | Ralph Sporn, Martin Neuhofer: pierwsze znalezisko okaz całkowity (24 lipca 2018 r.) |
M2 | 955 | Ralph Sporn, Martin Neuhofer: masa główna (31 lipca 2018 r.) (kopia) |
M3 | 20,59 | Art&Met: kilkanaście fragmentów (17,89 g) od okazu M2 (19 fragmentów o wagach od 0,18 do 8,62 g[5] i kilka mniejszych poniżej 0,1 g) (1 września 2018 r.) oraz Thomas Kurtz: 2,70 g |
M4 | 4,82 | Ralph Sporn, Martin Neuhofer: kompletny okaz zawisł na siatce 2,5 m nad ziemią (30 września 2018 r.) |
M5 | 6,29 | Martin Kappler: okaz całkowity (13 października 2018 r.) |
M6 | 228,2 | Thomas Kurtz, Oliver Sachs: główny fragment okazu M3 (23 lutego 2019 r.) |
Σ | 1227 |
Teren spadku (elipsa spadku) jest rozległy i nieprzeszukany całkowicie, więc jest szansa na dalsze znaleziska.
Galerie
Obliczone pole spadku w pobliżu Renchen z lokalizacją sześciu znalezionych okazów (M1-M6)[4] (źródło: Bischoff et al. 2019) |
Zdjęcia in situ sześciu okazów/fragmentów znalezionych między 24 lipca 2018 r. a 23 lutego 2019 r. (a) Kompletny okaz M1[4] o wadze 11,94 g, znaleziony na terenie plantacji wiśni. (b) Masa główna M2 o wadze 955 g, znaleziona na uschniętym polu w płytkim wgłębieniu uderzeniowym. (c) Fragment M3 (R3A) o wadze 8,62 g jest to największa część z 19 fragmentów o łącznej wadze 20,59 g, znalezionych rozrzuconych na żwirowej leśnej ścieżce. (d) Mały, cały fragment meteorytu M4 o wadze 4,82 g nie dotarł do ziemi, ponieważ został złapany przez siatkę przeciwgradową osłaniającą plantację malin/jeżyn. (e) Na tej samej siatce wykryto również pojedynczy meteoryt M5 o wadze 6,29 g. (f) Drugi co do wielkości fragment M6 o wadze 228,2 g, znaleziony w pobliżu miejsca, w którym znajdowały się fragmenty M3, w rowie leśnej drogi, zakopany pod wieloma połamanymi gałęziami (źródło: Bischoff et al. 2019) |
Kopia okazu M2 w ofercie Dietera Heinlein (w kolekcji jeszcze kopie: okazów meteorytu Morávka, okazu M5 meteorytu Stubenberg oraz okazu nr 2 meteorytu Jesenice) (fot. Dieter Heinlein) |
Bibliografia
- Bischoff Addi, Barrat Jean-Alix, Berndt Jasper, Borovicka Jiri, Burkhardt Christoph, Busemann Henner, Hakenmüller Janina, Heinlein Dieter, Hertzog Jasmine, Kaiser Jozef, Maden Colin, Meier Matthias M.M., Morino Précillia, Pack Andreas, Patzek Markus, Reitze Maximilian P., Rüfenacht Miriam, Schmitt-Kopplin Philippe, Schönbächler Maria, Spurný Pavel, Weber Iris, Wimmer Karl, Zikmund Tomas, (2019), The Renchen L5-6 chondrite breccia – The first confirmed meteorite fall from Baden-Württemberg (Germany), Geochemistry, 79(4), 125525, 2019, ss. 19. Plik doi.
- Heinlein Dieter, (2018), Der erste Meteoritenfall in Baden-Württemberg aufgrund von Berechnungen des Europäischen Feuerkugelnetzes, press release, 2018. Plik PDF.
- Heinlein Dieter, (2018), Der erste Meteoritenfall in Baden-Württemberg aufgrund von Berechnungen des Europäischen Feuerkugelnetzes, METEOROS, 10, 2018, s. 216-223. Plik PDF.
- Kurtz Thomas (Kurc Tomasz), (2019), Spadek niemieckiego meteorytu Renchen 10.07.2018 i sukces znalezienia pięciu fragmentów po precyzyjnych obliczeniach trajektorii i żmudnych poszukiwaniach, książka abstraktów, X Seminarium Meteorytowe, 12-13 kwietnia, Olsztyn 2019, s. [13].
- Markus Paul, (2018), EN100718 RENCHEN, relacja. Plik PDF.
Przypisy
Zobacz również
- bolid i meteoryt EN091214/Žďár nad Sázavou
- bolid i meteoryt EN060316/Stubenberg
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Renchen
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Renchen
- Astronomický ústav AV ČR – Pavel Spurný: Another meteorite with a pedigree found on the basis of data taken by the European Fireball Network (Další meteorit s rodokmenem nalezený na základě dat pořízených Evropskou bolidovou sítí)
- Česká astronomická společnost – Další meteorit s rodokmenem nalezený na základě dat pořízených Evropskou bolidovou sítí
- Karmaka Meteorites – Renchen (prov.) Meteorite fall (~ 999.49 g, L5-6, S4, W0) on 10 July 2018 at 23:29:48-52 CEST (21:29:48-52 UTC) near Renchen, Ortenau district, Baden-Württemberg, Germany
- woreczko.pl – Elipsa rozrzutu (Strewn field, strewnfield, distribution ellipse) ● Sieci bolidowe (Fireball network)
- Art&Met – Renchen 01 (A) - 8,66g