(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Jezierzyce Małe
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Niedoszły 19. polski meteoryt) |
m (→Linki zewnętrzne) |
||
(Nie pokazano 27 wersji pomiędzy niniejszymi.) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
+ | {{VerifyLevel |level=0}} | ||
== Niedoszły 19. polski meteoryt == | == Niedoszły 19. polski meteoryt == | ||
- | [[Grafika: | + | [[Grafika:Jezierzyce_Małe_(Kotowiecki_2003).jpg|280px|thumb|Jezierzyce Małe – artefakt, siekierka z żelaza meteorytowego (źródło: Kotowiecki 2003)]] |
- | Poszukując | + | Poszukując „zaginionych” artefaktów meteorytowych [[Częstochowa Raków I i II]] oraz [[Wietrzno-Bóbrka]] członek Polskiego Towarzystwa Meteorytowego Andrzej Kotowiecki odkrył jeszcze jeden artefakt wykonany z żelaza meteorytowego. Żelazna siekierka z okresu halsztackiego miała zostać w tamtym czasie (rok 2003) 19. oficjalnym polskim meteorytem. |
- | + | '''Według Kotowieckiego (2003)''': | |
+ | {{BQuote-begin |max-width=800px}} | ||
+ | {{Wielokropek}} Nowo odkrytym meteorytem jest siekierka pochodząca z Jezierzyc Małych k/Strzelina. Ustaliłem na podstawie dokumentacji Muzeum Wrocławskiego, że siekierka została znaleziona w II płw. XIX w. w miejscowości Klein Jeseritz, Kres Strehlen – Jezierzyce Małe koło Strzelina. Jest to znalezisko luźne, datowane na okres halsztacki D.<ref>okres halsztacki D; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Okres_halsztacki Okres halsztacki]</ref> Znalezisko zostało zbadane i opisane przez Prof. Jerzego Piaskowskiego.<ref>Piaskowski (1980)</ref> Według J. Piaskowskiego, jak wykazały badania gammagraficzne<ref>'''gammagrafia''', właściwie '''scyntygrafia''' – metoda obrazowania oparta na rejestracji promieniowania γ (gamma) pochodzącego z izotopów zawartych w badanym obiekcie; Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Scyntygrafia Scyntygrafia]</ref>, siekierka została wykonana w całości z jednego kawałka metalu. | ||
- | + | Wycięta jednak próbka z ostrza wykazała strukturę warstwową. Jak wykazały późniejsze badania składu siekierki zawiera ona m.in.: Ni od 1,6 do 3,0%, Co od 0,2 do 0,5%, Si 0,177% i P 0,56%. Po składzie i strukturze można śmiało powiedzieć, że '''siekierka ta została wykonana z jednego kawałka meteorytu typu oktaedryt''' i jest następnym polskim meteorytem, który winien być wpisany na światową listę meteorytów prowadzoną przez Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. (Co oczywiście dopełnił autor niniejszego opracowania kompletując odpowiednią dokumentację i wypełniając stosowny formularz). {{Wielokropek}} | |
+ | {{BQuote-end}} | ||
- | + | '''Ostatecznie artefakt Jezierzyce Małe nie został zarejestrowany w Meteoritical Bulletin.''' Według informacji otrzymanych od Andrzeja Kotowieckiego, artefakt znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu (w magazynie). Natomiast zgłoszenie do Meteoritical Bulletin nie zostało w końcu wysłane, ze względu na brak kompletu badań. | |
+ | {{!Iron Iron}} | ||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
- | + | == Lokalizacja == | |
- | + | {{GEFrame-begin}} | |
- | + | {{GEMap | |
- | + | | htmlFileMap = wiki-JezierzyceMale.htm | |
- | http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml | + | | kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml |
- | http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Artefakty.kml | + | | kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Artefakty.kml |
- | + | | kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-JezierzyceMale-fit.kml | |
- | + | | lat = 50.8266 | |
- | + | | lon = 16.925 | |
+ | | zoom = 13 | ||
+ | | type = roadmap | ||
+ | }} | ||
+ | {{GEIcon-PointRed}} | ||
(J) wieś Jezierzyce Małe | (J) wieś Jezierzyce Małe | ||
- | + | {{GEFrame-end}} | |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
Linia 30: | Linia 39: | ||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | * Kotowiecki Andrzej, (2003), '''[[Jezierzyce Małe|Dziewiętnasty polski meteoryt]] | + | * Kotowiecki Andrzej, (2003), '''[[Jezierzyce Małe|Dziewiętnasty polski meteoryt]]''', ''Meteoryt'', 2, 2003, s. 25. Plik {{Link-Meteoryt |r=03 |n=2}}. |
- | * Kotowiecki | + | * {{Kotowiecki (2003)}} |
- | * Kotowiecki | + | * {{Kotowiecki (2004)}} |
- | * | + | * {{Kotowiecki (2016)}} |
- | + | * {{Piaskowski (1959)}} | |
- | + | * {{Piaskowski (1980)}} | |
+ | |||
+ | {{Przypisy}} | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
- | * | + | * Art&Met – [https://web.archive.org/web/20130308080657/http://www.artmet-meteoryty.pl/pl/art&met/szczegoly.php?page=73 Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego] |
- | + | ||
- | + | ||
- | + | ||
- | + | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_halsztacka Kultura halsztacka] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Okres_halsztacki Okres halsztacki] {{SeparatorBull}} wieś [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezierzyce_Małe Jezierzyce Małe] | |
+ | * Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Artefakt Artefakt] {{SeparatorBull}} [http://pl.wikipedia.org/wiki/Scyntygrafia Scyntygrafia] | ||
- | * | + | * {{Czajka MSMK}} |
- | + | ||
[[Category:Artefakty]] | [[Category:Artefakty]] | ||
[[Category:Znaleziska]] | [[Category:Znaleziska]] | ||
+ | [[Category:Nie zgłoszone]] | ||
+ | [[Category:Meteoryty żelazne]] |
Aktualna wersja na dzień 13:19, 3 lut 2025
Niedoszły 19. polski meteoryt
Poszukując „zaginionych” artefaktów meteorytowych Częstochowa Raków I i II oraz Wietrzno-Bóbrka członek Polskiego Towarzystwa Meteorytowego Andrzej Kotowiecki odkrył jeszcze jeden artefakt wykonany z żelaza meteorytowego. Żelazna siekierka z okresu halsztackiego miała zostać w tamtym czasie (rok 2003) 19. oficjalnym polskim meteorytem.
Według Kotowieckiego (2003):

(…) Nowo odkrytym meteorytem jest siekierka pochodząca z Jezierzyc Małych k/Strzelina. Ustaliłem na podstawie dokumentacji Muzeum Wrocławskiego, że siekierka została znaleziona w II płw. XIX w. w miejscowości Klein Jeseritz, Kres Strehlen – Jezierzyce Małe koło Strzelina. Jest to znalezisko luźne, datowane na okres halsztacki D.[1] Znalezisko zostało zbadane i opisane przez Prof. Jerzego Piaskowskiego.[2] Według J. Piaskowskiego, jak wykazały badania gammagraficzne[3], siekierka została wykonana w całości z jednego kawałka metalu.
Wycięta jednak próbka z ostrza wykazała strukturę warstwową. Jak wykazały późniejsze badania składu siekierki zawiera ona m.in.: Ni od 1,6 do 3,0%, Co od 0,2 do 0,5%, Si 0,177% i P 0,56%. Po składzie i strukturze można śmiało powiedzieć, że siekierka ta została wykonana z jednego kawałka meteorytu typu oktaedryt i jest następnym polskim meteorytem, który winien być wpisany na światową listę meteorytów prowadzoną przez Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. (Co oczywiście dopełnił autor niniejszego opracowania kompletując odpowiednią dokumentację i wypełniając stosowny formularz). (…)

Ostatecznie artefakt Jezierzyce Małe nie został zarejestrowany w Meteoritical Bulletin. Według informacji otrzymanych od Andrzeja Kotowieckiego, artefakt znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu (w magazynie). Natomiast zgłoszenie do Meteoritical Bulletin nie zostało w końcu wysłane, ze względu na brak kompletu badań.
Meteoryty żelazne typu Iron
O meteorytach żelaznych typu Iron (Woźniak 2021):

Grupa Iron
W Meteoritical Bulletin Database wydzielono jeszcze grupę Iron. Znajdują się w niej tak egzotyczne meteoryt, jak te znalezione na Marsie (Aeolis Mons #, Aeolis Palus #, Gusev Crater #, Meridiani Planum #).[4] Do tej grupy zaliczono również polskie artefakty z żelaza meteorytowego Wietrzno-Bobrka i Czestochowa Rakow I i II oraz zaginiony meteoryt Krzadka.

Lokalizacja
(J) wieś Jezierzyce Małe
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Bibliografia
- Kotowiecki Andrzej, (2003), Dziewiętnasty polski meteoryt, Meteoryt, 2, 2003, s. 25. Plik PDF.
- Kotowiecki Andrzej, (2003), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, materiały, II Seminarium Meteorytowe, 24-26 kwietnia, Olsztyn 2003, s. 55-64. Plik PDF.
- Kotowiecki Andrzej, (2004), Artifacts in Polish collections made of meteoritic iron, Meteoritics & Planetary Science, vol. 39(S8), 2004, s. A151-A156. Plik doi; plik aDs.
- Kotowiecki Andrzej, (2016), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, Meteoryt, 1, 2016, s. 18-22. Plik PDF.
- Piaskowski Jerzy, (1959), Metaloznawcze badania wyrobów żelaznych z okresu Halsztackiego i wczesnolateńskiego znalezionych na Śląsku, Przegląd Archeologiczny, tom XII, rocznik 34, 1959, Wrocław 1960, s. 124-135.
- Piaskowski Jerzy, (1980), Czy człowiek wykorzystywał żelazo meteorytowe?, Wszechświat, nr 2, 1980, s. 32-34. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Wikipedia – Kultura halsztacka ● Okres halsztacki ● wieś Jezierzyce Małe
- Wikipedia – Artefakt ● Scyntygrafia
- MSMK – Czajka Wiesław, Mapa Spadków Materii Kosmicznej na obszar Polski (
astroblemy.pl/MSMK; Internet Archive, Wayback Machine – http://astroblemy.pl/)