(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Padvarninkai
Z Wiki.Meteoritica.pl
Linia 49: | Linia 49: | ||
Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach: | Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach: | ||
:{| style="font-size:85%" | :{| style="font-size:85%" | ||
- | ! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi | + | ! Zbiór !! waga fragmentów<ref>łączna waga fragmentów wymienionych w katalogu Koblitz MetBase wynosi 3692,9 g</ref><br />(Koblitz MetBase) !! uwagi |
|- | |- | ||
| Vilnius, Min. Mus. Univ. || 2100 g || (main mass) | | Vilnius, Min. Mus. Univ. || 2100 g || (main mass) |
Wersja z 13:47, 11 gru 2013
Padvarninkai → | |
Spadek | |
Lokalizacja | Litwa |
Położenie[1] | 55°40'N, 25°0'E |
Data | 9 lutego 1929 r., 00:45[2] (sobota) |
Charakterystyka | |
Typ | achondryt, eukryt, EUC-mmict |
Masa | 3738 g (5343 g)[3], największy 2128 g |
Liczba okazów | 11 okazów (12)[3] |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Andrioniskis (Andrioniškis), Andronishkis, Andronishkyai, Litau, Padvarninkaj; po rosyjsku: Андронишкис |
Spadek meteorytów 9 lutego 1929 roku (sobota) na Litwie (achondryt, eukryt EUC-mmict). Według katalogu meteorytów znaleziono 11 okazów (wg Kulik (1941) znaleziono 12 okazów o łącznej wadze 5343 g) z których największy ważył nieco ponad 2 kg – klasyfikowany jako deszcz meteorytów[2]. Po rosyjsku meteoryt ten ma nazwę Андренишкис (Andronishkis).
- Opis meteorytu Padvarninkai wg Kulik (1941)[4]
(…)
2. Падварнинкай (№№ 787-788) [Синоним: Андропишкяй (3)[5]]
Выпал дождем в 0 ч. 45 м. по среднему европейскому времени 9.II.1929 г. в приходе Андроgbiкяй в Литве (55°40' с. ш., 25° в. д.). На площади в 10 км²: через несколько месяцев после падения было собрано 12 экземпляров, покрытых характерной смоляно-черной блестящей мелко морщинистой корой, весом от 27.81 г, а всего 5343 г. Из них проф. Кавецкис, в порядке обмена, передал АН СССР 63 г., в том числе один образец (№ 9) весом в 48 г (табл. 1, фиг. 9). Длительность полета болида исчисляется для этого случая в 4-5 секунд. Длину пути в воздухе II. Н. Чирвинский определяет в 269 км, высоту кажущегося радианта - в 86 км, высоту точки остановки - в 20 км и узел - в 805.1. (При счете от 0 ч. 1.1.1801 г. по 8.II.1929 г)
По петрографическому составу Падварнинкай определен как пироксен-маскелинитовый, богатый кальцием (10-12%) ахондрит-шерготит (группа эвкритов), - всего лишь второе из известных до сих пор случаев падение этого типа (первое имело место 25. VIII. 1805 г. у Шерготи). Никелистого железа этот метеорит содержит мало (0.32-1.50%). П. Н. Чирвинский (3) отметил в нем наличие моно- и полисоматических хондр. (Если это так, то в таком случае этот метеорит не укладывается в принятую классификацию метеоритов, так как получается nonsens: «хондритовый ахондрит» (шариковый бесшариковый каменный метеорит))
Метеорит исследовали и описали: на литовском языке проф. К. Слежевичиус, проф. М. Кавецкис (4) и доц. В. Кодатис; на немецком - Р. Браунс (5 и 6) и на русском - П. Н. Чирвинский (3).
(…)
ЛИТЕРАТУРА (fragment)
3. П. H. Чирвинский. Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве. Зап. Р. мин. о-ва 1935, LXIV, 328-346.[6]
4. Prof. K. Slezovicius, prof. M. Kaveckis, doc. B. Kodatis. Meteoritas, krites Lietuvoje 1929 metu vasario men. 9 diena. Atspausdinta is Matemat. Gamtos Fakulteto DarbuV tomo. Kaunas. 1930. V. D. m.[7]
5. R. Brauns. Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niederfallenden Meteoriten. Centralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. 1930, № 10, SS. 401-407.[8]
6. R. Brauns. Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eukrite. Zentralblatt fur Mineralogie, Geologie und Palaeontologie. Abt. A, 1931. SS. 18-23.[9]
(…)
W ciągu kilku miesięcy znaleziono na obszarze 10 km² 12 sztuk (fragmentów) meteorytów o łącznej wadze 5,343 kg (najmniejszy miał 27,81 g) pokrytych charakterystyczną czarną, błyszczącą, drobno pomarszczoną skorupą (Kulik 1941). Według klasyfikacji Rose-Tschermak-Brezina[10] był on początkowo zaliczany do shergottytów (Holba et al.).
Okoliczności spadku i późniejsze doniesienia zostały obszernie opisane w Ilustrowanym Kuryerze Codziennym oraz w innych ukazujących się wówczas w Polsce gazetach; → patrz więcej relacji prasowych w doniesieniu Wobolniki.
Meteoryt Padvarninkai w największych kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów[11]
(Koblitz MetBase)uwagi Vilnius, Min. Mus. Univ. 2100 g (main mass) Vilnius, Mus. Geol. Inst. 1168 g Moscow, Acad. Sci. 126 g Prague, Nat. Mus. 87 g London, Nat. Hist. Mus. 50 g Gifhorn, Bartoschewitz Colln. 29,8 g (…)
W polskich kolekcjach prywatnych znajdują się tylko małe fragmenty tego meteorytu.
Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka (Kosiński 2012).
Lokalizacja
(A) Androniszki, (P) Padvarninkai
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Wsie Androniszki (lit. Andrioniškis), Padvarninkai (ros. Падварнинкай).
Bibliografia
- +Brauns R., (1930), Einige Bemerkungen zu dem in Litauen niedergefallenen Meteoriten, Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1930, s. 401-407.
- +Brauns R., (1931), Die chemische Zusammensetzung und der Mineralbestand der Eucrite, Zentralblatt für Mineralogie, Geologie und Paläontologie, Abt. A, 1931, s. 18-23.
- +Holba Ágnes, Lukács Bela[12], Padvarninkai, the ex-shergottite (a study on bulk compositions), Sphaerula, 2, 25 (1998-2001). Plik TXT.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor runął do jeziora na Wileńszczyźnie, nr 44 (14 lutego 1929), s. 12. Plik DjVu.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), A więc meteor spadł na Litwie pod Ucianami, nr 46 (16 lutego 1929), s. 10. Plik DjVu.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), W poszukiwaniu meteoru, nr 48 (18 lutego 1929), s. 8. Plik DjVu.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Meteor kowieński "kulą ognistą", nr 49 (19 lutego 1929), s. 5. Plik DjVu.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Odnalezienie miejsca upadku meteoru, nr 50 (20 lutego 1929), s. 5. Plik DjVu.
- Ilustrowany Kuryer Codzienny, (1929), Niedbalstwo uniwersytetu kowieńskiego, nr 255 (18 września 1929), s. 7. Plik DjVu.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Кулик Леонид А. (Kulik Leonid A.), (1941), Прирост коллекции метеоритов Академии Наук СССР в Москве с 1934 по 1939 г. (Meteorite collection of the Academy of Sciences of USSR. Augmentation between the years 1934 and 1939 in Moscow), Метеоритика (Meteoritika), vol. I, 1941, s. 73-123.[13] Plik TXT.
- Morozewicz Józef, (1931), Części składowe meteorytów i Wykaz meteorytów spadłych na historycznych ziemiach polskich, w: Tschermak G., Becke F., Podręcznik mineralogji, wydanie polskie, Warszawa 1931, s. 806-816. Tam lista polskich meteorytów z uwzględnieniem granic przedrozbiorowych. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- +Slezevicius Kazys (Sleževičius Kazys), Kodatis B., Kaveckis M., (1930), Meteoritas, kritęs Lietuvoje 1929 metų vasario mėn. 9 dieną, Darbai Lietuvos universiteto matematikos-gamtos fakulteto, Kaunas, vol. 5, 1930, s. 131-176.[14]
- +Чирвинский Петр Николаевич (Chirvinskij Petr Nikolaevich), (1935), Эвкрит 8/9 февраля 1929 г. из Падварнинкай в Литве, Записки Российского минералогического общества, vol. 64(2), 1935, s. 328-346.
Przypisy
Zobacz również
- doniesienie Wobolniki
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Padvarninkai
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Padvarninkai
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry – Андронишкис
- meteorite.narodu.ru – Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР
- Meteoryt Padvarninkai w kolekcjach polskich – Wadi & Jan Woreczko Collection
- Wikipedia – Androniszki
- Wikipedia (LT) – Padvarninkai (Andrioniškis)
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- publikacja Slezevicius (1930) - z mapami?