(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Kuleschovka
Z Wiki.Meteoritica.pl
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
{{VerifyLevel |level=0i}} | {{VerifyLevel |level=0i}} | ||
| + | == Tajemnica drugiego okazu == | ||
{{InfoboxMeteorite | {{InfoboxMeteorite | ||
| nazwa = Kuleschovka | | nazwa = Kuleschovka | ||
| Linia 14: | Linia 15: | ||
| masa = 5,29 kg | | masa = 5,29 kg | ||
| liczba = jeden okaz | | liczba = jeden okaz | ||
| - | | synonimy = w NHM Cat: '''Kuleschewka''', '''Kuleshovka''', '''Poltava''' (Полтава, wg G. von Blöde); po ukraińsku: Кулішівка; po rosyjsku: Кулешовка | + | | synonimy = w NHM Cat: '''Kuleschewka''', '''Kuleshovka''', '''[[Poltava]]''' (Полтава, wg G. von Blöde); po ukraińsku: Кулішівка; po rosyjsku: Кулешовка |
}} | }} | ||
Spadek pojedynczego, dużego okazu meteorytu 12 marca 1811 roku<ref name="data"></ref> na [[Ukraina|Ukrainie]]. | Spadek pojedynczego, dużego okazu meteorytu 12 marca 1811 roku<ref name="data"></ref> na [[Ukraina|Ukrainie]]. | ||
| Linia 20: | Linia 21: | ||
Za portalem '''meteorite.narod.ru''': | Za portalem '''meteorite.narod.ru''': | ||
| - | {{BQuote-begin |max-width= | + | {{BQuote-begin |max-width=800px}} |
'''Кулешовкий''' | '''Кулешовкий''' | ||
| Linia 26: | Linia 27: | ||
{{BQuote-end}} | {{BQuote-end}} | ||
| - | + | ||
| - | + | Na początku 2017 roku znany kolekcjoner Tomasz Jakubowski, kupił część starej kolekcji meteorytów. W jej skład wchodzi wiele historycznych i rzadkich meteorytów, którym towarzyszą cenione przez kolekcjonerów ręcznie wypisywane etykietki do okazów. Na zbiór składają się: meteoryty żelazne Gibeon<ref name="Gibeon">meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=10912 Gibeon]''', znalezisko z 1836 roku w Namibii; typ IVA, TKW 26 ton</ref> (IVA, płytka), [[Bohumilitz]] (IAB, fragmenty we fiolce), [[Magura]] (IAB, fragmenty we fiolce), meteoryt żelazno-kamienny Vaca Muerta (MES, fragmenty we fiolce), eukryt [[Stannern]] (EUC, fragmenty we fiolce) oraz chondryty zwyczajne [[Tieschitz]] (H/L3.6, fragmenty we fiolce), [[Pultusk]] (H5, okaz całkowity 10 g z etykietką ze zbioru F.Krantza<ref>{{!Krantz Bonn}}</ref>) i [[Kuleschovka]] (L6, [[:Image:Kuleschovka_(22g_Tomasz_Jakubowski).jpg|okaz całkowity o wadze 22 gramów]]). | |
| - | + | [[Image:Kuleschovka_(old_collection_Tomasz_Jakubowski).jpg|thumb|left|240px|„''Some months ago I purchase small set of old historic meteorites with hand written labels.{{Wielokropek}}''” (Tomasz Jakubowski; Facebook)]] | |
| - | {{ | + | 19 maja Tomasz Jakubowski zamieścił na Facebooku [[:Image:Kuleschovka_(old_collection_Tomasz_Jakubowski).jpg|zdjęcie fragmentów nabytego zbioru]]. Post wzbudził pewne kontrowersje. Amerykański kolekcjoner Jason Utas zwrócił uwagę, że meteoryt Kuleschovka to spadek pojedynczego okazu, więc w kolekcjach nie może znajdować się mały okaz całkowity ([[:Image:Kuleschovka_(main_mass)_1.jpg|masa główna]] znajduje się w muzeum w Moskwie, a w pozostałych kolekcjach są tylko jej fragmenty)! Tomasz zwrócił się do [[Redakcja|nas]] z prośbą o poszukanie w historycznych źródłach informacji o okolicznościach spadku meteorytu Kuleschovka. Niestety nie udało nam się znaleźć potwierdzenia, że kiedykolwiek znaleziono jeszcze jakieś dodatkowe okazy. |
| + | |||
| + | Etykietka towarzysząca okazowi meteorytu Kuleschovka zawiera poprawne dane o tym spadku – „''Meteorstein (Oligosiderit) 22g Kuleschowka 12/3 1811''”. Czym jest zatem ten okaz? | ||
| Linia 38: | Linia 41: | ||
! zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! | ! zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! | ||
|- | |- | ||
| - | | Moscow, Acad. Sci. || 4161 g || '''[[:Image:Kuleschovka_(main_mass)_1.jpg|main mass]]''' | + | | Moscow, Acad. Sci. || 4161 g || '''[[:Image:Kuleschovka_(main_mass)_1.jpg|main mass]]''' |
|- | |- | ||
| - | | Vienna, Naturhist. Mus. || 196 g || fragment ze skorupą (fot. w Koblitz MetBase) | + | | Vienna, Naturhist. Mus. || 196 g || fragment ze skorupą (fot. w Koblitz MetBase) |
|- | |- | ||
| Tempe, Arizona State Univ. || 131 g || | | Tempe, Arizona State Univ. || 131 g || | ||
| Linia 48: | Linia 51: | ||
| Tallinn, Geol. Inst. Acad. Sci. || 103 g || [[:Image:Kuleschovka_(University_of_Tartu).jpg|103,3 g fragment ze skorupą]] (Tiirmaa 1996) (Geoscience collections of Estonia: [http://geokogud.info/specimen/256043 record]; fotografie) | | Tallinn, Geol. Inst. Acad. Sci. || 103 g || [[:Image:Kuleschovka_(University_of_Tartu).jpg|103,3 g fragment ze skorupą]] (Tiirmaa 1996) (Geoscience collections of Estonia: [http://geokogud.info/specimen/256043 record]; fotografie) | ||
|- | |- | ||
| - | | Dresden, Min. Geol. Mus. || 98,2 g || | + | | Dresden, Min. Geol. Mus. || 98,2 g || |
|- | |- | ||
| {{Wielokropek}} | | {{Wielokropek}} | ||
|} | |} | ||
Brak w zbiorach polskich. | Brak w zbiorach polskich. | ||
| + | |||
| + | == Źródła == | ||
| + | |||
| + | Za Scherer (1813): | ||
| + | {{AQuote-begin |max-width=800px}} | ||
| + | 7. S. E. Mgr. le Ministre transmit à la Conférence un aërolithe pesant au - de - là de 15 livres, tombé de l'atmosphère le 28 Février passé, à 11 heures du matin , dans le jardin d'un païsan du village Koulechovka, dans le district de Romen du Gouvernement de Poltawa. D'après un rapport du Gouverneur civil au Ministre de Police , la chute a été précédée de trois coups de tonnerre, et accompagnée d'un bruit étrange, d'étincelles et d'une espèce de siflement. La pierre s'est enfoncée dans la terre gelée, à travers la neige et la glace, à la profondeur d'un arcliine et elle avoit encore conservé un degré très sensible de chaleur au moment du déterrement. | ||
| + | {{AQuote-end}} | ||
== Lokalizacja == | == Lokalizacja == | ||
| Linia 67: | Linia 77: | ||
}} | }} | ||
{{GEIcon-PointRed}} | {{GEIcon-PointRed}} | ||
| - | (K) | + | (K) Kuleschovka, (P) Poltava |
| - | + | ||
[L] współrzędne (0335,508) wg Заварицний (1952) | [L] współrzędne (0335,508) wg Заварицний (1952) | ||
{{GEFrame-end}} | {{GEFrame-end}} | ||
| - | + | Wieś '''Kuleschovka''' (ukr. ''Кулішівка'', ros. ''Кулешовка''). | |
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
| Linia 84: | Linia 93: | ||
File:Kuleschovka_(structure).jpg|(źródło: Заварицний 1952) | File:Kuleschovka_(structure).jpg|(źródło: Заварицний 1952) | ||
File:Kuleschovka_(University_of_Tartu).jpg|Fragment 103,3 g ze skorupą ze zbiorów Uniwersytetu w Tartu (źródło: Geoscience collections of Estonia) | File:Kuleschovka_(University_of_Tartu).jpg|Fragment 103,3 g ze skorupą ze zbiorów Uniwersytetu w Tartu (źródło: Geoscience collections of Estonia) | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | <gallery caption="" widths="200px" heights="150px" perrow="3"> | ||
| + | File:Kuleschovka_(old_collection_Tomasz_Jakubowski).jpg|Tomasz Jakubowski (Facebook): „''Some months ago I purchase small set of old historic meteorites with hand written labels. On photo: Farm Goamus IVA (Gibeon), Vaca Muerta MES (in vial), [[Bohumilitz]] IAB (in vial), [[Tieschitz]] H/L3.6 (in vial), [[Magura]] IAB (in vial), [[Stannern]] EUC (in vial), [[Pultusk]] H5 10g Dr.F.Krantz and [[Kuleschovka]] L6 22g. Meteorites in vials was newer opened. Sounds Kuleschovka is rarest one, no idea do anyone have pieces in private hand.''” | ||
| + | File:Kuleschovka_(22g_Tomasz_Jakubowski).jpg|„Wątpliwy” okaz meteorytu Kuleschovka ze starej kolekcji (fot. Tomasz Jakubowski; źródło: Facebook: „''Forgotten fall Kuleschovka L6, feld exactly 206 years ago (1811) in Ukraine. Individual specimen 22g. TKW 6kg, main mass in Moscow. Not much material in private hands.''”) | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| Linia 108: | Linia 123: | ||
* +Ssewergin (Севергин В.М.), (1822), opis zawartości zbioru akademii nauk, s. 7 i 24.<ref>za Goebel (1867)</ref> | * +Ssewergin (Севергин В.М.), (1822), opis zawartości zbioru akademii nauk, s. 7 i 24.<ref>za Goebel (1867)</ref> | ||
| - | * Севергин Василий Михайлович (łac. Sewergin Basilio, ang. Severgin V.), (1811), '''Извѣстіе о воздушныхъ камняхъ или Аэролитахъ, хранящихся въ музеѣ Императорской Академїи Наукъ (''Известие о воздушных камнях или аэролитах хранящихся в музее Импер. Акад. Наук''; ''Information on aerolites which are in the museum of the Imperial Academy of Sciences'')''', ''Технологический журнал'', 8(2), 1811, s. 129-132.<ref>oraz: Борноволоков Тертий Степанович, (1811), '''О камняхъ, падающихъ изъ атмосферы (''О камнях, падающих из атмосферы'')''', ''Технологический журнал'', 8(4), 1811, s. 101-145. Plik [http://books.google.pl/books?id=3LViAAAAcAAJ PDF]</ref> Plik [http://books.google.pl/books?id=1LViAAAAcAAJ PDF]. | + | * Севергин Василий Михайлович (łac. Sewergin Basilio, ang. Severgin V.), (1811), '''Извѣстіе о воздушныхъ камняхъ или Аэролитахъ, хранящихся въ музеѣ Императорской Академїи Наукъ (''Известие о воздушных камнях или аэролитах хранящихся в музее Импер. Акад. Наук''; ''Information on aerolites which are in the museum of the Imperial Academy of Sciences'')''', ''Технологический журнал'', 8(2), 1811, s. 129-132.<ref>oraz: Борноволоков Тертий Степанович, (1811), '''О камняхъ, падающихъ изъ атмосферы (''О камнях, падающих из атмосферы'')''', ''Технологический журнал'', 8(4), 1811, s. 101-145. Plik [http://books.google.pl/books?id=3LViAAAAcAAJ PDF]</ref> Plik [http://books.google.pl/books?id=1LViAAAAcAAJ PDF]. |
* {{Tiirmaa (1983)}} | * {{Tiirmaa (1983)}} | ||
Wersja z 19:48, 21 maj 2017
Tajemnica drugiego okazu
| Kuleschovka → | |
_1.jpg)
Masa główna meteorytu Kuleschovka (reprodukcja z Заварицний (1952))
| |
| Spadek | |
| Lokalizacja | Ukraina |
| Położenie[1] | 50°45'N, 33°30'E |
| Data | 12 marca 1811 r.[2], 11:00 |
| Charakterystyka | |
| Typ | chondryt zwyczajny L6 |
| Masa | 5,29 kg |
| Liczba okazów | jeden okaz |
| Meteoritical Bulletin Database | |
| Synonimy → | |
| w NHM Cat: Kuleschewka, Kuleshovka, Poltava (Полтава, wg G. von Blöde); po ukraińsku: Кулішівка; po rosyjsku: Кулешовка | |
Spadek pojedynczego, dużego okazu meteorytu 12 marca 1811 roku[2] na Ukrainie.
Za portalem meteorite.narod.ru:
Кулешовкий
О падении метеорита Кулешовкий, происшедшем 12 марта 1811 г., около 11 часов утра в б. Полтавской губернии, имеются лишь указания на то, что он упал в саду крестьянина деревни Кулешовки. Падению метеорита предшествовали три удара, сопровождавшиеся затем "необыкновенно разнообразным шумом, искрами и светом". Метеорит сквозь снег и лед углубился в мерзлую почву "на аршин" и имел "в момент вырывания его еще чувствительную степень теплоты". Первоначальный вес метеорита определялся в 5,29 кг (в настоящею время он весит 4,196 кг). Он хранится в метеоритной коллекции Академии Наук СССР.
Na początku 2017 roku znany kolekcjoner Tomasz Jakubowski, kupił część starej kolekcji meteorytów. W jej skład wchodzi wiele historycznych i rzadkich meteorytów, którym towarzyszą cenione przez kolekcjonerów ręcznie wypisywane etykietki do okazów. Na zbiór składają się: meteoryty żelazne Gibeon[3] (IVA, płytka), Bohumilitz (IAB, fragmenty we fiolce), Magura (IAB, fragmenty we fiolce), meteoryt żelazno-kamienny Vaca Muerta (MES, fragmenty we fiolce), eukryt Stannern (EUC, fragmenty we fiolce) oraz chondryty zwyczajne Tieschitz (H/L3.6, fragmenty we fiolce), Pultusk (H5, okaz całkowity 10 g z etykietką ze zbioru F.Krantza[4]) i Kuleschovka (L6, okaz całkowity o wadze 22 gramów).
.jpg)
19 maja Tomasz Jakubowski zamieścił na Facebooku zdjęcie fragmentów nabytego zbioru. Post wzbudził pewne kontrowersje. Amerykański kolekcjoner Jason Utas zwrócił uwagę, że meteoryt Kuleschovka to spadek pojedynczego okazu, więc w kolekcjach nie może znajdować się mały okaz całkowity (masa główna znajduje się w muzeum w Moskwie, a w pozostałych kolekcjach są tylko jej fragmenty)! Tomasz zwrócił się do nas z prośbą o poszukanie w historycznych źródłach informacji o okolicznościach spadku meteorytu Kuleschovka. Niestety nie udało nam się znaleźć potwierdzenia, że kiedykolwiek znaleziono jeszcze jakieś dodatkowe okazy.
Etykietka towarzysząca okazowi meteorytu Kuleschovka zawiera poprawne dane o tym spadku – „Meteorstein (Oligosiderit) 22g Kuleschowka 12/3 1811”. Czym jest zatem ten okaz?
Kolekcje
Fragmenty meteorytu Kuleschovka w największych kolekcjach:
zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)Moscow, Acad. Sci. 4161 g main mass Vienna, Naturhist. Mus. 196 g fragment ze skorupą (fot. w Koblitz MetBase) Tempe, Arizona State Univ. 131 g London, Nat. Hist. Mus. 121 g Tallinn, Geol. Inst. Acad. Sci. 103 g 103,3 g fragment ze skorupą (Tiirmaa 1996) (Geoscience collections of Estonia: record; fotografie) Dresden, Min. Geol. Mus. 98,2 g (…)
Brak w zbiorach polskich.
Źródła
Za Scherer (1813):
7. S. E. Mgr. le Ministre transmit à la Conférence un aërolithe pesant au - de - là de 15 livres, tombé de l'atmosphère le 28 Février passé, à 11 heures du matin , dans le jardin d'un païsan du village Koulechovka, dans le district de Romen du Gouvernement de Poltawa. D'après un rapport du Gouverneur civil au Ministre de Police , la chute a été précédée de trois coups de tonnerre, et accompagnée d'un bruit étrange, d'étincelles et d'une espèce de siflement. La pierre s'est enfoncée dans la terre gelée, à travers la neige et la glace, à la profondeur d'un arcliine et elle avoit encore conservé un degré très sensible de chaleur au moment du déterrement.
Lokalizacja
(K) Kuleschovka, (P) Poltava
[L] współrzędne (0335,508) wg Заварицний (1952)
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Wieś Kuleschovka (ukr. Кулішівка, ros. Кулешовка).
Galerie
Meteoryt Kuleschovka
_2.jpg) (źródło: Заварицний 1952) |
.jpg) (źródło: Заварицний 1952) |
.jpg) Fragment 103,3 g ze skorupą ze zbiorów Uniwersytetu w Tartu (źródło: Geoscience collections of Estonia) |
Tomasz Jakubowski (Facebook): „Some months ago I purchase small set of old historic meteorites with hand written labels. On photo: Farm Goamus IVA (Gibeon), Vaca Muerta MES (in vial), Bohumilitz IAB (in vial), Tieschitz H/L3.6 (in vial), Magura IAB (in vial), Stannern EUC (in vial), Pultusk H5 10g Dr.F.Krantz and Kuleschovka L6 22g. Meteorites in vials was newer opened. Sounds Kuleschovka is rarest one, no idea do anyone have pieces in private hand.” |
.jpg) „Wątpliwy” okaz meteorytu Kuleschovka ze starej kolekcji (fot. Tomasz Jakubowski; źródło: Facebook: „Forgotten fall Kuleschovka L6, feld exactly 206 years ago (1811) in Ukraine. Individual specimen 22g. TKW 6kg, main mass in Moscow. Not much material in private hands.”) |
Bibliografia
- Bloede G. von (Blöde G. von), (1848), Tabelle über die in dem öffentlichen Museum zu St. Petersburg befindlichen Aerolithen und kurze Charakteristik derselben, so wie Angabe der hierüber vorhandenen Nachrichten, Bulletin de la Classe physico-mathématique de l'Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg, VI(1), 1848, s. 1-16, (s. 3-4).[5] Plik PDF.
- Gilbert Ludwig Wilhelm, (1811), Ein neuer in Russland am 13. März 1811 herabgefallener Meteorstein, Annalen der Physik, 8, Bd. 38, 1811, s. 120. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Goebel Adolph F. (Göbel Adolph Friedemann), (1867), 1. Kritische Übersicht der im Besitze der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften befindlichen Aërolithen. 2. Übersicht der in den Museen und Sammlungen von St. Petersburg vorhandenen Aërolithen. 3. Über Aërolithenfälle in Russland aus früheren Jahrhunderten, Bulletin de l'Académie impériale des sciences de St.-Pétersbourg, vol. 11, 1867, s. 222-282, 282-292, 527-555, (s. 225-226, 242-245).[6][7] Plik DjVu.
- Гебель Адольф Фридеманович (Goebel Adolph Friedemann), (1868), Объ аэролитахъ въ Россіи. Четыре статьи (On aerolites in Russia), Записки Императорской Академии Наук, tom 12, nr 6, Санктпетербургъ 1868, s. 1-136.[8] Plik PDF; plik iDjVu.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Мухин Иван Иванович, (1819), О чудесныхъ дождяхъ (или необыкновенныхъ) и о низпадающихъ изъ воздуха камняхъ (аэролитахъ) (О чудесных дождях (или необыкновенных) и о ниспадаемых из воздуха камнях (аэролитах)), S.Petersburg (СПб, С. ПЕТЕРБУРЂ) 1819, ss. 218.[9] Plik PDF.
- +Scherer A.N., (1813), Darbringung eines Aerolithen von über 15 Pfund, Mémoires de l'académie impériale des sciences, avec l'historie de la académie, St. Pétersbourg, 4, 1813, s. 26. Plik DjVu.
- +Scherer A.N., (1815), L'analyse chimique de la pierre météorique de Poltava, Mémoires de l'académie impériale des sciences, avec l'historie de la académie, St. Pétersbourg, 5, 1815, s. 22-23. Plik DjVu.
- +Ssewergin (Севергин В.М.), (1822), opis zawartości zbioru akademii nauk, s. 7 i 24.[10]
- Севергин Василий Михайлович (łac. Sewergin Basilio, ang. Severgin V.), (1811), Извѣстіе о воздушныхъ камняхъ или Аэролитахъ, хранящихся въ музеѣ Императорской Академїи Наукъ (Известие о воздушных камнях или аэролитах хранящихся в музее Импер. Акад. Наук; Information on aerolites which are in the museum of the Imperial Academy of Sciences), Технологический журнал, 8(2), 1811, s. 129-132.[11] Plik PDF.
- Tiirmaa Reet (Тийрмаа Р.Т.), (1983), Каталог метеоритов коллекции Института геологии АН ЭССР на октября 1981 г. (The catalog of meteorites from the collection of the Geological Institute of the Estonian Academy of Sciences on October 1, 1981), Метеоритика (Meteoritika), vol. 42, 1983, s. 170-182.[12]
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Kuleschovka
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Kuleschovka
- Vernadsky Institute of Geochemistry and Analytical Chemistry of Russian Academу of Sciences (The Laboratory of Meteoritics; Moscow, Vernadsky Inst. Geochem.) – Институт геохимии и аналитической химии им. В.И. Вернадского Российской академии наук (Лаборатория метеоритики), ГЕОХИ РАН ● Кулешовка ● [katalog → Явнель (1986)]
- meteorite.narodu.ru – Каталог метеоритов России и стран бывшего СССР ● Кулешовка
- Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu (Natural History Museum Vienna; Vienna, Naturhist. Mus.) – Naturhistorisches Museum Wien ● Die Meteoritensammlung ● Mineralogy & Petrography ● [katalogi → Partsch (1843); Brezina (1885); Brezina (1895); Brezina (1896); Berwerth (1903)]
- Uniwersytet w Tartu, Estonia (University of Tartu, Estonia; Tallinn, Geol. Inst. Acad. Sci.) – Tartu Ülikool, Eesti ● Tartu Ülikooli loodusmuuseum ja botaanikaaed – Natural History Museum and Botanical Garden ● Geoscience collections of Estonia (search meteorite) ● [katalogi → Levinson-Lessing (1897); Tiirmaa (1983); Tiirmaa (1994)]
- Wikipedia (RU) – Кулешовка (метеорит)
- Wikipedia (UK) – Кулішівка (Недригайлівський район) ● Полтава
 |
Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?) (poszukać, uzupełnić …) |
- Ssewergin
.jpg){kind=link}