PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

PAN Muzeum Ziemi w Warszawie

Z Wiki.Meteoritica.pl

0
Under construction icon-orange.svg
 Strona w budowie (Site under construction)
Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while)
Polska Akademia Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie
Adres: Aleja Na Skarpie 20/26, 27
00-488 Warszawa
http://www.mz.pan.pl/
Pracownicy: dyrektor dr Ryszard Szczęsny
Dział Zbiorów Mineralogicznych i Petrograficznych: dr Roksana Maćkowska
mgr Krzysztof Maliszewski
Kontakt: sekretariat@mz.pan.pl
tel. (22) 621 76 24, (22) 629 80 63
Wystawy/zbiory: wystawa stała: „Meteoryty – kamienie z nieba”, na niej m.in. fragment meteorytu Sołtmany; największy liczebnie zbiór okazów meteorytu Łowicz


W 1935 roku do tworzących się zbiorów Towarzystwa Muzeum Ziemi przekazał swoją kolekcję 18 meteorytów Pułtusk prof. Jan Samsonowicz[1]. Były to okazy (największy ze wsi Dąbrówka miał 2343 g, całość wagi około 10 kg) pozyskane przez niego w latach 1922 i 1929, a znalezionych przez miejscowych mieszkańców głównie w latach 1912-29 na terenach na północ od Narwi (Wiadomości Muzeum Ziemi, 2-3/1938; Samsonowicz 1952; Urania, 5/1967).[2]


Historia zbiorów

Historia tworzenia kolekcji meteorytów (Maćkowska 2016).

1932/33 powołanie Towarzystwa Muzeum Ziemi (TMZ); początek gromadzenia kolekcji
1935 pozyskanie okazów meteorytu Łowicz zebranych przez Stefana Różyckiego i Mieczysława Kobyłeckiego w miejscu spadku
1938 przekazanie do zbiorów Towarzystwa przez Jana Samsonowicza 18 okazów meteorytu Pułtusk o łącznej wadze ok. 10 kg
1939 wymiana okazów z Instytutem Mineralno-Petrograficznycm i Muzeum Uniwersytetu w Berlinie – pozyskanie fragmentów meteorytu Białystok (ok. 4 g) i Schwetz (Świecie) (354 g)
1946 razem z poniemieckim zbiorem minerałów ze Strzegomia – pozyskanie meteorytu Krasnojarsk[3] (40 g) i Canyon Diablo (42 g)
1948 po wznowieniu działalności po wojnie, powołanie instytucji o nazwie Muzeum Ziemi (MZ)
1951 podarowanie przez Komisję Klimatyczną ze Szklarskiej Poręby meteorytu żelaznego Carlton (210 g)
1956 zakup okazu meteorytu Pułtusk o wadze 8100 g
1989 wymiana z J. Schmultzlerem z Hamburga – pozyskanie meteorytów Imiliac[4] (52 g), Toluca (760 g), Canyon Diablo (458 g)
1990 wymiana z Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) – pozyskanie meteorytów Jilin (199 g), Henbury (23 g), Marlow (9 g)
1991 wymiana z Robertem Haagiem z Tuscon (USA) – pozyskanie fragmentu pallasytu Esquel (3730 g)
1992 wymiana okazu meteorytu Pułtusk na fragment meteorytu Morasko (229 g) oraz zakup meteorytu Sikhote-Alin (2145 g)
1993 podarowanie przez Stefana Ostaficzuka fragmentu meteorytu Gujba[5] (784 g)
1995 pozyskanie na drodze wymiany z Andrzejem S. Pilskim płytek meteorytów Seeläsgen (Przełazy) (12,8 g), Allende (15,1 g), Gibeon (403,8 g); zakup fragmentu meteorytu Allende (61,2 g)
1996 pozyskanie o Państwowego Instytutu Geologicznego fragmentu meteorytu Baszkówka w zamian za odłamek meteorytu Pułtusk; otrzymanie w darze fragmentu meteorytu Henbury (10,8 g)
1997 wymiana z Andrzejem S. Pilskim – pozyskanie fragmentu meteorytu Miles (72,5 g)
1998 podarowanie przez Darryla Pitta (USA) fiolki z meteorytem Zagami (0,1 karata)
2006 podarowanie przez Rafała Siudę fragmentów meteorytów Sikhote-Alin (136 g) i Zag (30 g); wymiana ze Scotem Bray'em – pozyskanie fragmentu meteorytu Brahin (628 g)
2010 otrzymanie w darze od Marka Żbika fragmentu meteorytu Pułtusk (17 g)
2011 wymiana ze Stanisławem Jachymkiem – pozyskanie płytki meteorytu Zakłodzie (308,85 g); otrzymanie od Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu dwóch fragmentów meteorytu Zakłodzie w zamian za próbki meteorytu Pułtusk; podarowanie przez Jana Woreczko fragmentu meteorytu Sołtmany (4,03 g)
2013 wymiana – pozyskanie płytki meteorytu Shişr 162[6] (7,89 g)

Galerie

Meteoryty ze zbiorów muzeum (ekspozycja stała „Meteoryty – kamienie z nieba”, fot. Jan Woreczko; za zgodą dyrektora Ryszarda Szczęsnego; dzięki uprzejmości kustosza zbioru meteorytów Krzysztofa Maliszewskiego)

Meteoryty polskie

Fragment meteorytu Baszkówka

Płytka meteorytu Schwetz (Świecie)

Płytka meteorytu Seeläsgen (Przełazy)

Płytka meteorytu Sołtmany

Kompletna płyta meteorytu Zakłodzie

Meteoryt Gujba[5]

Pallasyty: Brahin, Krasnojarsk[3], Imilac[4]

Meteoryt księżycowy Shişr 162[6]


Meteoryt Pultusk (Pułtusk)

Największe okazy meteorytu Pułtusk ze zbiorów muzeum; m.in.: 304,5 g (nr inw. I/10/62), 226,31 g (I/10/64)

Część mniejszych okazów na ekspozycji

Największe okazy: 8100 g (I/10/55), 3130 g (I/10/56), 986,35 g (I/10/59), 938 g (I/10/60)

Okaz 938 g (I/10/60)

Okazy: 2343 g (I/10/58), 1400 g (I/10/57)

Okaz 2343 g (I/10/58)


Meteoryt Łowicz

Największe okazy meteorytu Łowicz ze zbiorów muzeum

Mniejsze okazy na ekspozycji

Okazy: 1520 g (nr inw. I/10/4), 1386,25 g (I/10/5), 1023 g (I/10/6), 724,94 g (I/10/8), 442,23 g (I/10/12), 442,17 g (I/10/13), 441,1 g (I/10/14), 406 g (I/10/15), 335 g (I/10/10), 53 g (I/10/34)[7]

Okazy: 2859 g (I/10/1), 2810 g (I/10/2), 2159 g (I/10/3), 1520 g (I/10/4), 1023 g (I/10/6), 335 g (I/10/10)

Okazy: 1520 g (I/10/4), 1386,25 g (I/10/5), 1023 g (I/10/6), 724,94 g (I/10/8), 442,17 g (I/10/13)[7], 441,1 g (I/10/14), 406 g (I/10/15), 335 g (I/10/10), 53 g (I/10/34)

Największ okaz w zbiorach muzeum 2859 g (I/10/1)

Okaz 2810 g (I/10/2)

Okaz 2159 g (I/10/3)


Część kolekcji meteorytów ze zbiorów Muzeum Ziemi[8] (fot. Jan Woreczko, dzięki uprzejmości ówczesnego kustosza zbioru meteorytów Rafała Siudy; stan marzec 2004 roku).

Fragment meteorytu Baszkówka

Fiolka z fragmentami meteorytu Bialystok (Białystok)

Płytka meteorytu Seeläsgen (Przełazy)

„Słynna” płytka meteorytu Schwetz (Świecie)


Meteoryt Pultusk (Pułtusk)

Część zbioru okazów meteorytu Pultusk (Pułtusk)

Okazy meteorytu Pultusk (Pułtusk)

Największy okaz meteorytu Pultusk (Pułtusk)

Oryginalna notatka dołączona do jednego z okazów Pultusk (Pułtusk)


Meteoryt Łowicz

Część zbioru okazów meteorytu Łowicz. Na pierwszym planie największy okaz meteorytu Pultusk (Pułtusk)

Okazy meteorytu Łowicz

Okazy meteorytu Łowicz

Okazy meteorytu Łowicz. Widać różny stopień zwietrzenia okazów

Piętka okazu meteorytu Łowicz. Widać charakterystyczne zielone kryształy


Bibliografia

  • Hanczke Teresa, (1995), Meteoryty i tektyty w zbiorach Muzeum Ziemi. Katalog, Muzeum Ziemi, Warszawa 1995, ss. 72. ISBN 83-900326-3-5.
  • Maćkowska Roksana, (2016), Kolekcja meteorytów ze zbiorów PAN Muzeum Ziemi w Warszawie, książka abstraktów, IX Konferencja Meteorytowa, 3-5 czerwca, Łódź 2016, s. 22-23.
  • Mizerska Magdalena, (1998), Otwarcie wystawy – Kamienie z nieba – meteoryty ze zbiorów Muzeum Ziemi, Przegląd Geol., 46(2), 1998, s. 115-116. Plik DOC; plik PDF.
  • Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[9]
  • +Popiołek Joanna, (2005), Z dziejów badań nad meteorytami, Z Dziejów Geologii, Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2005.[10] ISBN 839191089x.
  • Samsonowicz Jan[1], (1952), O wieku, pochodzeniu i przypuszczalnej ilości oraz masie meteorytu pułtuskiego (z mapką) (La météorite de Pułtusk), Wiadomości Muzeum Ziemi, tom VI(1), Warszawa 1952, s. 57-68. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .[11]

Przypisy

  1. ^ a b Jan Samsonowicz (1888-1959) – polski geolog i paleontolog, profesor uniwersytetów we Lwowie i Warszawie, wieloletni kierownik Katedry Geologii Historycznej Uniwersytetu Warszawskiego; badacz spadku meteorytu Pułtusk; rodzina Samsonowicza miała swoje majątki ziemskie w okolicy spadku meteoryt Pułtusk. Wikipedia – Jan Samsonowicz
  2. ^ PAN Archiwum: Materiały Jana Samsonowicza III-94
  3. ^ a b meteoryt żelazno-kamienny Krasnojarsk (syn. Żelazo Pallasa), znalezisko z 1749 roku w Rosji; pallasyt PMG-an, TKW 700 kg
  4. ^ a b meteoryt żelazno-kamienny Imilac, znalezisko z 1822 roku z Chile; pallasyt PMG, TKW 920 kg
  5. ^ a b spadek meteorytu Gujba 3 kwietnia 1984 roku w Nigerii; benkubinit CBa, TKW 100 kg
  6. ^ a b meteoryt księżycowy Shişr 162, znalezisko z 17 lutego 2006 roku w Omanie; Lunar (feldsp. breccia), TKW 5,53 kg
  7. ^ a b okazy (fragmenty) I/10/13 i I/10/34 stanowią jedną całość, pasują do siebie, ale znaleziono je w odległości 270 m od siebie (Pokrzywnicki 1964)
  8. ^ złe warunki oświetleniowe w Muzeum nie pozwoliły zrobić ładniejszych zdjęć
  9. ^ bardziej aktualna internetowa wersja katalogu znajduje się na stronach Polskiego Towarzystwa Meteorytowego – katalog PTMet; tam objaśnienie stosowanych skrótów (cs – complete specimen, hs – half specimen, ep – end piece, fc – fragment with crust, f – fragment, sc – slice with crust, s – slice, …); więcej → woreczko.pl – Oznaczenia okazów – skróty
  10. ^ publikacja towarzyszy stałej wystawie „Meteoryty – kamienie z nieba” otwartej w 2009 roku w Muzeum ziemi PAN
  11. ^ kopia artykułu ze zbiorów biblioteki PAN Muzeum Ziemi w Warszawie, dzięki uprzejmości Dariusza Wolińskiego
Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/PAN_Muzeum_Ziemi_w_Warszawie”
Osobiste