Haag

Z Wiki.Meteoritica.pl

0i

Kolejny Ribbeck?

Pierwsze znalezisko; Leon Thann

Jasny bolid 24 października 2024 roku nad Austrią. Spadły z niego meteoryty! Przelot został zarejestrowany przez kamery European Fireball Network oraz kilka stacji sieci Skytinel.

Za portalem Astronomický ústav AV ČR:

Dokładnie o 21:24:38 czasu środkowoeuropejskiego letniego (UT+2, dlatego otrzymał oznaczenie EN241024_192438) wszedł w atmosferę ziemską mały meteoroid (ważył około 55 kilogramów i miał około 30 cm średnicy). Zaczął świecić na wysokości 95,9 km nad ziemią nad Alpami Wschodnimi.^[1] W tym czasie meteoroid poruszał się z prędkością 17,4 km/s (tj. stosunkowo wolno z punktu widzenia prędkości zderzenia większości ciał docierających do atmosfery Ziemi) i po torze nachylonym pod kątem 51,3 stopnia do powierzchni Ziemi. Kontynuował lot w kierunku północno-zachodnim (azymut 48,8 stopnia na zachód od północy) i stopniowo się rozjaśniał. Bolid osiągnął maksymalną jasność -13,5 magnitudo na stosunkowo dużej wysokości 39,4 km, nad rzeką Ybbs w pobliżu wioski Gleiss. Meteoroid kontynuował lot, aż do zgaśnięcia na wysokości 23,2 km w pobliżu miasta Haag^[2] w Dolnej Austrii. W drugiej połowie jasnej drogi meteoroid w atmosferze znacznie zwolnił i rozpadł się na fragmenty. Przeleciał całą jasną ścieżkę o długości 93,7 km w 6,4 sekundy. O ile większość pierwotnej masy meteoroidu została rozproszona (w procesie ablacji) podczas przejścia przez atmosferę, o tyle stosunkowo duża liczba małych fragmentów przetrwała przejście i spadła na ziemię. Obszar spadku tych meteorytów, wraz z zakładanymi masami, pokazano schematycznie na rysunku (źródło). Największy meteoryt może mieć rozmiar około 5 cm i wagę około ćwierć kilograma.

Czy szykuje się kolejny Ribbeck? Wysyp znalezisk i małych okazów? Z Polakami w tle?

Znaleziska

Są już pierwsze znaleziska (i ci sami poszukiwacze co spod Ribbeck):

Waga [g]	data (2024 r.)	znalazca(y)	lokalizacja	uwagi
8,77	02.11. 12:05	Leon Thann	okaz znaleziony w rejonie wyznaczonym przez Gábora Kővágó	pierwsze znalezisko; znalazca okazu meteorytu Ribbeck
3,4	03.11. 13:20 UT	Jarosław Morys	okaz leżał na granicy pomiędzy obszarem wskazanym przez Pavela Spurnego i Gábora Kővágó	znalazca jest właścicielem stacji SN02 sieci Skytinel, która też zarejestrował przelot bolidu SN20241024; znalazca okazu meteorytu Ribbeck
46	05.11.	Filip Nikodem	okaz znaleziony w rejonie wyznaczonym przez zespół czeski	znalazca okazów meteorytu Ribbeck

Relacja Jarosława Morysa:

MADEINSPACE.pl

czwartek, 7 listopada 2024 o 21:07

Mam meteoryt!🖤☄️🥰
Podsumowanie poszukiwań austriackiego meteorytu z obserwowanego spadku z dnia 24.10.2024 r.
W elipsę spadku dotarłem w niedzielne popołudnie, 3 listopada. Do zmroku zostało 3 godziny. Po 40 minutach wypatrzyłem czarny świeży kamień który przytulił się do magnesu 🙂 Jeden rzut oka i wiedziałem, że mam meteoryt😊 (fot 1-4)
I na tym mogłaby zakończyć się ta historia, ponieważ kolejne 4 dni poszukiwań, 9 godzin każdego dnia, nie przyniosły rezultatu. Ale, okazało się, że nie był to pierwszy meteoryt znaleziony z tego spadku, ponieważ dobę wcześniej, niemiecki poszukiwacz Leon Thann odnalazł okaz o wadze ok 9 g 👏🏼 (fot 5-6)
Kolejny, trzeci, i jak na razie ostatni ze znalezionych okazów, to znalezisko Filip Nikodem z dnia 5 listopada - meteoryt o wadze ok 46 g!💪🏼 (fot 7-8)
Całkowita znana masa (TKW), na dzisiaj wynosi więc 58 g ☺️

Fot:

1-4 Jarosław Morys

5-6 Leon Thann

7-8 Filip Nikodem

Okaz znaleziony przez Leona Thann trafił już do Institut für Planetologie, Universität Münster do klasyfikacji. Wszystko wskazuje na to, że jest to chondryt zwyczajny. Informacja na fb:

Leon Thann

wtorek, 12 listopada 2024 o 18:37

A few more impressions of the Haag meteorite situation:

When I made the find on Saturday, I decided to make it available for examination as soon as possible. A further search was therefore out of the question for me. So I searched on Sunday until the afternoon and then went to Dieter Heinlein, who was delighted to organize the subsequent scientific analyses. That same evening I went on to Karl Wimmer from the Ries Museum Nördlingen.^[3] Magnetic susceptibility measurements were carried out there.

On November 5, I arrived with the piece in Münster, at Markus Patzek and Addi Bischoff. There we made preliminary measurements on the scanning electron microscope and then started preparing the samples. A third of the stone was removed for classification. The 3g sample was cut a second time, one part was used for thin section preparation and one for chemical analysis. For this, the crust had to be completely removed.

After an overnight stay with Alex Folta, I drove to Dresden the next morning. There is an institute located deep inside a tunnel. The VKTA's Felsenkeller laboratory^[4] is used to detect the decay of radionuclides. It is particularly important to examine freshly fallen meteorites as quickly as possible. Some isotopes decay just a few days after impact and are therefore no longer measurable.

In general, these days were one of the most exciting ever for me. I am very grateful to Pavel Spurny and the team of the Astronomical Institute of the Czech Republic. Also Kóvágó Gábor and Gucsik Bence from Hungary, for another strewn field.

I hope there are still finds to be made, I think there is still something to get.

Ciekawostka: Ewentualne fragmenty z tego bolidu spadły w pobliżu miejscowości Haag.^[2] Tak się składa, że jeden z największych kolekcjonerów meteorytów nosi nazwisko Rober A. Haag. Jeśli zostaną znalezione meteoryty, jest bardzo prawdopodobne, że zostanie on zarejestrowany w Meteoritical Bulletin Database pod nazwą Haag.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl

(H) Haag

miejsca znalezienia okazów

Obszary spadku fragmentów

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Oszacowano dwa obszary spadku fragmentów z tego bolidu. Jeden został wyznaczony przez zespół Instytutu Astronomii Czeskiej Akademii Nauk – Pavel Spurný, Jiří Borovička i Lukáš Shrbený (czerwony kontur) oraz drugi, alternatywny rejon obliczony przez Gábora Kővágó z Węgier (zielony kontur) (źródło: Skytinel).

Galerie

Pierwszy znaleziony meteoryty (8,77 g) z bolidu SN20241024

Znlazaca pierwszego okazu Leon Thann w towarzystwie m.in. Gucsik Bence

Okaz in situ

Znalezisko Jarosława Morysa (3,5 g)

Znalezisko Jarosława Morysa

Okaz in situ

Znalezisko Filipa Nikodem (46 g)

Znalezisko Filipa Nikodem

Okaz in situ

Bolid

Obserwacja bolidu EN241024/SN20241024

Informacja o spadkowym bolidzie EN241024 zamieszczona na facebookowym profilu European Fireball Network

Ślad bolidu na jednej ze stacji European Fireball Network

Ślady zjawiska na poszczególnych stacjach Skytinel – od lewej: SN05 (Dariusz Wiosna, Jasień k. Łodzi), SN10 (Tomasz Jakubowski, Wrocław), SN26 (Robert Sobczak, Tarnowskie Góry), SN23 (Politechnika Rzeszowska, Polanka Wielka k. Andrychowa), SN31 (Emil Jarosz, Wilcza Wola k. Rzeszowa), SN02 (Jarosław Morys, Zielonki k. Krakowa)

Bibliografia

Żmija Mateusz, (2024), Skytinel – prototyp nowej kamery bolidowej all-sky (Skytinel – prototype of a new all-sky fireball camera), Acta Soc. Metheor. Polon., 15, 2024, s. 195-201.^[5] Plik ASMP.

Przypisy

^ na zachód od ważnego austriackiego miejsca pielgrzymkowego Mariazell
^ ^a ^b miasto w Austrii, w kraju związkowym Dolna Austria (Niederösterreich), w powiecie Amstetten
^ kratery meteorytowe Ries i Steinheim w Niemczech
^ VKTA – Strahlenschutz, Analytik & Entsorgung Rossendorf e. V. (Radiation Protection, Analytics & Disposal)
^ dynamicznie rozwijająca się sieć stacji bolidowych Skytinel; projekt zainicjowany i prowadzony przez Mateusza Żmiję; rozmieszczone na terenie Polski 30 stacji z kamerami all-sky i kierunkowymi (listopad 2024 r.), rejestruje jasne meteory i bolidy; sieć ma już swoje sukcesy: meteoryt Haag i bolid SN20241025