(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Łowicz) |
m (→Pułtusk) |
||
Linia 97: | Linia 97: | ||
File:Pułtusk_(CEP_UJ_2843g).jpg|Okaz '''2843 g''' | File:Pułtusk_(CEP_UJ_2843g).jpg|Okaz '''2843 g''' | ||
File:Pułtusk_(CEP_UJ_1354g).jpg|Okaz '''1354 g''' ([[Pułtusk/Największe okazy|ósmy co do wielości okaz w Polsce!]]) (nr inw. 11M1) | File:Pułtusk_(CEP_UJ_1354g).jpg|Okaz '''1354 g''' ([[Pułtusk/Największe okazy|ósmy co do wielości okaz w Polsce!]]) (nr inw. 11M1) | ||
+ | File:Pułtusk_(CEP_UJ)-11M1-e.jpg|Okaz '''1354 g''' (nr inw. 11M1) | ||
File:Pułtusk_(CEP_UJ)-11M1.jpg|Okaz '''1354 g''' (nr inw. 11M1) | File:Pułtusk_(CEP_UJ)-11M1.jpg|Okaz '''1354 g''' (nr inw. 11M1) | ||
File:Pułtusk_(CEP_UJ)-11M1-o.jpg|Orientowany okaz '''1354 g''' | File:Pułtusk_(CEP_UJ)-11M1-o.jpg|Orientowany okaz '''1354 g''' |
Wersja z 11:13, 25 lip 2023
Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie | |
Adres: | Gronostajowa 5 30-387 Kraków http://www.cep.uj.edu.pl/ |
Pracownicy: | kustosz kolekcji: dr Bartłomiej Kajdas; kolekcja geologiczna: Jolanta Gruza |
Kontakt: | bartlomiej.kajdas@uj.edu.pl tel. (12) 664 60 84 |
Wystawy/zbiory: | kolekcja meteorytów została utworzona na bazie zbiorów zlikwidowanego Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych UJ; Centrum otwarto dla zwiedzających w 2021 roku |
Powołane do życia w 2016 roku Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego (CEP) jest jednostką dydaktyczno-naukową, w której zostały zebrane zbiory przyrodnicze przechowywane wcześniej w różnych jednostkach Uniwersytetu Jagiellońskiego: Instytucie Zoologii i Badań Biomedycznych (zbiory Muzeum Zoologicznego UJ oraz Muzeum Antropologicznego UJ), Instytucie Nauk Geologicznych (Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych UJ) i Instytucie Botaniki (Muzeum Paleobotaniczne UJ).
Powstałe z połączenia zbiory Centrum składają się z blisko 250 kolekcji zawierających łącznie około 20000 okazów skamieniałości, 16000 okazów mineralogicznych, kilkaset okazów petrograficznych oraz kilkadziesiąt kolekcji szlifów. W skład zbioru weszły również meteoryty, głównie z kolekcji Muzeum Geologicznego Instytutu Nauk Geologicznych UJ.
Meteoryty
W kolekcji Centrum znajdują się m.in. fragmenty meteorytów: Allende[1], Brahin, Brenham[2], Elbogen, Gao-Guenie, Gibeon[3], Hainholz[4], Isna[5], Jelica, Krasnojarsk[6], Lixna, Magura, Mbale[7], Morasko, Murchison[8], NWA 6725[9], Santa Catharina, Seeläsgen (Przełazy), Schönenberg[10], Stannern (prawdopodobnie), Toluca[11], Zaborzika, Zakłodzie.
Okazy: Brenham, Lixna (fragmenty), Morasko, Murchison, Stannern, Zaborzika (prawdopodobnie 116 g) i Zakłodzie (sc 99,58 g) nie były wymienione wcześniej w katalogach Pokrzywnickiego (1964) i Pilskiego (2001)!
Ponadto w zbiorach licznie reprezentowane są meteoryty Łowicz (ponad 20 okazów) i Pułtusk (ponad 50 okazów) (Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001).
Smaczkiem kolekcji Centrum są historyczne okazy/fragmenty przekazane do zbiorów przez dawnych kolekcjonerów (wagi wg: Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001) (fot. Szymon Kozłowski, za zgodą; dzięki uprzejmości Bartłomieja Kajdas):
- osiem okazów przekazanych do zbiorów PAU[12] i Gabinetu Mineralogicznego UJ w 1878 roku przez krakowskiego kolekcjonera Ludwika Michałowskiego (1829-1899):
- Orgueil[13] – 15 g (fp),
- Agen[14] – 1,6 g (f+f),
- Benares (a)[15] – 6,8 g (f),
- Bishopville – 3,5 g (fp),
- Knyahinya – 10,9 g (cs),
- L’Aigle[16] – 5,2 g (f+f),
- Parnallee – 4,37 g (fc),
- Stannern (prawdopodobnie?);
Meteoryt Benares (a)[15] (6,8 g (f)) |
Meteoryt Knyahinya – 10,9 g (cs) |
||
Meteoryt L'Aigle[16] (5,2 g (f+f)) |
Fragmenty meteorytu Orgueil[13] (15 g (fp)) |
Meteoryt Stannern(?) (19,7 g (f)) |
- oraz fragmenty pallasytu Imilac[17] (34,5 g (cs), 23,0 g (cs)) i mezosyderytu Vaca Muerta[18] (56,9 g (f)) przekazane w 1871 roku przez Ignacego Domeykę.
Meteoryt Imilac[17] (34,5 g (cs), 23,0 g (cs)) |
Meteoryt Vaca Muerta[18] (56,9 g (f)) |
Galerie
Większość okazów można obejrzeć na portalu YouTube – Meteoryty w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w rozdzielczości 4K!
Fragmenty meteorytu Orgueil[13] (fot. Bartłomiej Kajdas) |
Piętka (8,94 g) meteorytu księżycowego NWA 11421 (fot. Bartłomiej Kajdas) |
Łowicz
W zbiorach znajduje się ponad 20 okazów meteorytu Łowicz (patrz → Łowicz/Okazy) (fot. Szymon Kozłowski, za zgodą; dzięki uprzejmości Bartłomieja Kajdas)
Okaz o wadze 5484 g (drugi co do wielkości okaz meteorytu Łowicz) (wg katalogów 5650 g) |
Okaz o wadze 2931 g (czwarty co do wielkości okaz meteorytu Łowicz) (wg katalogów 2950 g) |
|
Jedyny w zbiorach ucięty okaz. Piętkę odciął Marcin Cimała, początkowo okaz ważył 176 g; znaleziony we wsi Łagów |
||
Więcej patrz → okazy meteorytu Łowicz w zbiorach polskich
Pułtusk
W zbiorach znajduje się ponad 50 okazów meteorytu Pułtusk (patrz → Pułtusk/Największe okazy) (fot. Szymon Kozłowski, za zgodą; dzięki uprzejmości Bartłomieja Kajdas)
Okaz 2843 g (czwarty co do wielości okaz w Polsce!) (nr inw. MT-21) |
||
Okaz 1354 g (ósmy co do wielości okaz w Polsce!) (nr inw. 11M1) |
||
Fot. 2. Okaz meteorytu Pułtusk o wadze 431,5 g z kolekcji Muzeum Geologicznego UJ w Krakowie. Widoczna część zbrekcjonowana i jednolita. (źródło: Pilski 1994) |
Ekspozycja
Kolekcja meteorytów (fot. Szymon Kozłowski, za zgodą; dzięki uprzejmości Bartłomieja Kajdas)
Meteoryt Gibeon[3] (233,2 g (sc)) |
Płytka meteorytu Magura (163 g (s)) z wygrawerowaną nazwą Arva (nr inw. MT-38) |
|
Płytka meteorytu Morasko (82,8 g (s)) z dużą nodulą troilitową |
Seeläsgen (Przełazy) (238,7 g (sc)) |
|
Seeläsgen (Przełazy) (238,7 g (sc)) |
Meteoryt Toluca[11] (672,7 g (cs), 38,4 g (s)) |
Meteoryt Toluca[11] (672,7 g (cs)) (nr inw. MT-39) |
Meteoryt Zakłodzie (99,58 g (sc); nr inw. MT-44) |
Jesteśmy w kontakcie z kustoszem kolekcji CEP UJ panem Bartłomiejem Kajdasem i będziemy systematycznie uzupełniać inf. o meteorytach w Krakowie. Dziękujemy Szymonowi Kozłowskiemu za udostępnione zdjęcia.
Mass media
Film z profilu W Gabinecie Astronoma (In the astronomer's office) na YouTube.
YouTube – Meteoryty w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie |
Bibliografia
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[20]
- Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich, Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, (s. 168-170, 171).[21][22] Plik PDF.
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ – Dział geologiczny
- Instytut Nauk Geologicznych, Dział Geologiczny Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
- Facebook – Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
- YouTube – Meteoryty w Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie