PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Bohumilitz

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 20: Linia 20:
-
Pierwszy okaz meteorytu o wadze 57 kg<ref name="masa1">źródła podają dwie wagi: 52 lub 57&nbsp;kg; Tuček podaje 57&nbsp;kg</ref> (''103 böhmische Pfunde'') znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku<ref name="Berzelius 1833"></ref><ref>wg Baumhauer (1845) było to 18 września</ref> na polach w&nbsp;pobliżu Bohumilic, zaledwie 150 kroków (Buchwald 1975) od lokalnego zamku (''Schlosse Bohumilitz'', prawdopodobnie chodzi o zamek '''Zámek Skalice''' (ang. ''Castle Skalice'', niem. '' Schlosses Skalice''), wzniesiony przez członków rodu Malovec). Stało się to w&nbsp;miejscu, gdzie według legendy "w&nbsp;dawnych czasach diabeł zleciał z&nbsp;nieba i&nbsp;spadł na ziemię" (''v&nbsp;dávných letech sletěl čert z&nbsp;nebe a&nbsp;propadl se do země''). Baron F.&nbsp;Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w Pradze (Berzelius 1833).
+
Pierwszy okaz meteorytu o wadze 57 kg<ref name="masa1">źródła podają dwie wagi: 52 lub 57&nbsp;kg; Tuček podaje 57&nbsp;kg</ref> (''103 böhmische Pfunde'') znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku<ref name="Berzelius 1833"></ref><ref>wg Baumhauer (1845) było to 18 września</ref> na polach w&nbsp;pobliżu Bohumilic, zaledwie 150 kroków (Buchwald 1975) od lokalnego zamku (''Schlosse Bohumilitz'', prawdopodobnie chodzi o zamek '''Zámek Skalice''' (ang. ''Castle Skalice'', niem. '' Schlosses Skalice''), wzniesiony przez członków rodu Malovec). Według źródeł okaz odsłonił się z gleby po ulewnych deszczach, które nawiedziły wówczas ten teren. Stało się to w&nbsp;miejscu, gdzie według legendy "w&nbsp;dawnych czasach diabeł zleciał z&nbsp;nieba i&nbsp;spadł na ziemię" (''v&nbsp;dávných letech sletěl čert z&nbsp;nebe a&nbsp;propadl se do země''). Meteoryt ten jest wiązany z prawdopodobnym spadkiem, który miał jakoby mieć miejsce po obserwowanym w tamtym rejonie bolidzie 1 stycznia 1770 roku?! Baron František Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w Pradze (Berzelius 1833).
W 1889 roku<ref name="data2">źródła podają dwie daty: 1889 lub 1899 rok</ref> w&nbsp;pobliżu Smrčná, na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962&nbsp;g), natomiast trzeci (5,850&nbsp;kg) znaleziono w&nbsp;1925 roku w&nbsp;Výškovicach (3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNW od Výškovic, Buchwald (1975)).
W 1889 roku<ref name="data2">źródła podają dwie daty: 1889 lub 1899 rok</ref> w&nbsp;pobliżu Smrčná, na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962&nbsp;g), natomiast trzeci (5,850&nbsp;kg) znaleziono w&nbsp;1925 roku w&nbsp;Výškovicach (3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNW od Výškovic, Buchwald (1975)).

Wersja z 16:17, 23 gru 2013

Under construction icon-orange.svg
 Strona w budowie (Site under construction)
Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while)

Czy jest tam więcej okazów?

Bohumilitz →
Bohumilitz (catalog plate VI Tucek 1968).jpg
Fragment (masa główna) meteorytu Bohumilitz ze zbiorów Muzeum Narodowego w Pradze (źródło: Tuček 1968)
Znalezisko
Lokalizacja Czechy
Położenie[1] 49°03'N, 13°46'E
Data pierwsze znalezisko 1829 rok
Charakterystyka
Typ żelazny IAB-MG
Masa 59 kg[2]
Liczba okazów 3 okazy
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy →
w NHM Cat: Bohumilice, Prachin, Vyskovice; po czesku: Bohumilice

Znalezisko na przestrzeni wielu lat trzech okazów meteorytu żelaznego na terenie Czech, pierwszy okaz wyorano we wrześniu 1829 roku (meteoryt żelazny IAB-MG, TKW 59 kg).


Pierwszy okaz meteorytu o wadze 57 kg[3] (103 böhmische Pfunde) znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku[4][5] na polach w pobliżu Bohumilic, zaledwie 150 kroków (Buchwald 1975) od lokalnego zamku (Schlosse Bohumilitz, prawdopodobnie chodzi o zamek Zámek Skalice (ang. Castle Skalice, niem. Schlosses Skalice), wzniesiony przez członków rodu Malovec). Według źródeł okaz odsłonił się z gleby po ulewnych deszczach, które nawiedziły wówczas ten teren. Stało się to w miejscu, gdzie według legendy "w dawnych czasach diabeł zleciał z nieba i spadł na ziemię" (v dávných letech sletěl čert z nebe a propadl se do země). Meteoryt ten jest wiązany z prawdopodobnym spadkiem, który miał jakoby mieć miejsce po obserwowanym w tamtym rejonie bolidzie 1 stycznia 1770 roku?! Baron František Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w Pradze (Berzelius 1833).

W 1889 roku[6] w pobliżu Smrčná, na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962 g), natomiast trzeci (5,850 kg) znaleziono w 1925 roku w Výškovicach (3,5 km na zachód od Bohumilic i 0,75 km na NNW od Výškovic, Buchwald (1975)).


Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – Bohumilice — meteorit.


Fragmenty meteorytu Bohumilitz w największych kolekcjach:

Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase) 		uwagi
Prague, Nat. Mus. 44,6 kg main mass[7]; największy fragment 37,75 kg (Tuček)
Vienna, Naturhist. Mus. 4,67 kg
Zürich, J.Nauber Colln. 2377 g fotografia płyty pełnego przekroju w Koblitz MetBase
Paris, Mus. d'Hist. Nat. 1,48 kg
Chicago, Field Mus. Nat. Hist. 1578 g
Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ. 1,36 kg
(…)

Brak w zbiorach polskich.


Źródła

Kesselmeyer (1861) (s. 368, 451)

52. – – – Bohumilitz bei Alt-Skalitz, SW. von Wollin und NNO. von Winterberg, Kr. Prachin. 103 ℔. Gefunden 1829. – Sp.-Gew.: 7,146-7,71.[8] Böhmen 49º6'N. 13º49'O. P.34.1835.344.[9] W. 1860. S. 1860.
1829. 18. Sept. Bohumilitz . . . . Böhmen P. 66. 1845. 476.[10] – Nicht Falltag, sondern nur Fundtag des Steines


Buchner (1861) (s. 478)

Bohumilitz, Böhmen.

Brewster Journ. 1830, Juli. SJ. 19, 384.[11] Berzelius K. Vet. Ac. H. 1832, 106. PA 27, 118, 125.[4] v. Holger Bmg. Z. 9, 323. Steinmann Vrh. Gesellsch. Vatrl. Mus. Böhmen 1830, Apr. 15, 29. AChPh. 8, 172. PAErgb. 4, 385.[12] RbH. 1, 424.[13] MCh. 903.[14] Pa. 117.[15] Clark 30 (Abb) Br. 123.[16] PA. 111, 363.[17]

rozwinięcia skrótów → patrz Bibliografia/Buchner Otto

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(B) Bohumilice, (S) Smrčná, (V) Výškovice

Zámek Skalice

prawdopodobne miejsca spadku fragmentu(ów) z bolidu Vimperk

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Pierwszy okaz meteorytu znaleziono w pobliżu zamku Bohumilitz (niem. Schlosses Skalice, cz. Zámek Skalice). Pozostałe w pobliskich wsiach Smrčná i Výškovice (oddalonych od Bohumilic odpowiednio o 1,2 km i 2,8 km). Według Buchwalda (1975, za Slavíková 1933) trzeci okaz znaleziono 3,5 km na zachód od Bohumilic i 0,75 km na NNW od Výškovic.


Poszukiwania okazów meteorytu Bohumilitz można połączyć z poszukiwaniami fragmentów meteoroidu z bolidu Vimperk, które mogły spaść niedaleko, a bazę wypadową założyć w Zamku Skalice.


Mapy

Bohumilitz, Smrčná, Wischkowitz. Fragment arkusza 583 mapy Karte des Deutschen Reiches z ok. 1893 roku (źródło: MAPSTER)

Bohumilice, Smrčná, Výškovice i zam. Skalice. Fragment arkusza 143 Grafenau mapy Großblatt/Einheitsblatt z 1938 roku (źródło: MAPSTER)


Galeria

Meteoryt Bohumilitz (Tuček 1964)

Masa główna (fragment) o wadze 37,75 kg (193×235×335 mm)

Kompletny okaz z Výškovic (5840 g, 105×115×235 mm); poniżej okaz meteorytu Braunau


Bibliografia

  • American Journal of Science and Arts, Meteoric Iron in Bohemia, vol. 19, 1830-31, s. 384-386. Plik DjVu.
  • Baumhauer Eduard Hendrik von, (1845), Ueber den muthmasslichen Ursprung der Meteorsteine, nebst einer Analyse des Meteorstein, welcher am 2. Juni 1843 in der Provinz Utrecht gefallen ist, Annalen der Physik, 66, Bd. 142, 1845, s. 465-503, (s. 476).[18] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Berzelius Jöns Jacob[19], (1833), Untersuchung einer bei Bohumiliz in Böhmen gefundenen Masse, Annalen der Physik, 27, Bd. 103, 1833, s. 118-132. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Boguslawski Georg von, (1854a), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819) (Schluss von S. 155.), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 353-456, (s. 385). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Buchner Otto, (1861), Versuch eines Quellenverzeichnisses zur Literatur über Meteoriten, w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 455-482, (s. 478). Plik PDF; plik DjVu.
  • Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.[20] Pliki PDF. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Hoff Karl Ernst Adolf von, (1835), Neue Beiträge zu Chladni's Verzeichnissen von Feuermeteoren und herabgefallenen Massen. Neunte Lieferung, Annalen der Physik, 34, Bd. 110, 1835, s. 339-370. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 368, 451). Plik PDF; plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Rammelsberg Karl Friedrich, (1841), Handwörterbuch des chemischen Theils der Mineralogie, Erste Abtheilung A-M, Zweite Abtheilung N-Z, Berlin 1841, (s. 424).[21] Plik PDF.
  • Rammelsberg Karl Friedrich, (1860), Handbuch der Mineralchemie, Leipzig 1860, ss. 1038, (s. 903).[22] Plik DjVu; plik DjVu.
  • Reichenbach Karl Freiherr von, (1860), I. Meteoriten in Meteoriten. II. Meteoriten und Sternschnuppen, Annalen der Physik, 111, Bd. 187, 1860, s. 353-401, (s. 363) (ilustracje).[23] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ; plik PDF; plik PDF.
  • Slavíková Ludmila, (1933), Druhý kus bohumilického meteorického železa v Národním museu (A second mass of the Bohumilice meteoric iron in the National Museum), Časopis Národního musea. Oddíl přírodovědný, vol. 107, 1933, s. 82-86.[24]
  • +Šreinová Blanka, Bukovanská Marcela, (2012), Meteority v České republice, Člověk ve svém pozemském a kosmickém prostředí, Bulletin referátů z konference, Úpice 2012. Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1964), Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze (Catalogue of the Collection of Meteorites of the National Museum in Prague), Sborník Národního muzea v Praze,[25] vol. XX B, nr 1, 1964, s. 1-108.[26] Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1968), Catalogue of the Collection of meteorites of the National Museum in Prague (Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze), National Museum, Prague, 1968, ss. 103.
  • Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
     (tablice
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ).


Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ Tuček podaje ~63,8 kg, jest to suma 57 kg dla pierwszego okazu plus wagi mniejszych znalezisk
  3. ^ źródła podają dwie wagi: 52 lub 57 kg; Tuček podaje 57 kg
  4. ^ a b Berzelius (1833)
  5. ^ wg Baumhauer (1845) było to 18 września
  6. ^ źródła podają dwie daty: 1889 lub 1899 rok
  7. ^ można napotkać w internecie fotografie okazu meteorytu Hraschina, ale podpisane, że jest to meteoryt Bohumilitz!
  8. ^ ciężar właściwy (niem. spezifische Gewicht)
  9. ^ powołanie na Hoff (1835) (wg klucza: Poggendorff, Bd. 34, rok 1835, s. 344)
  10. ^ Baumhauer (1845)
  11. ^ American Journal of Science and Arts, vol. 19, 1830-31
  12. ^ Boguslawski (1854a)
  13. ^ Rammelsberg (1841)
  14. ^ Rammelsberg (1860)
  15. ^ Partsch (1843)
  16. ^ Buchner (1859)
  17. ^ Reichenbach (1860)
  18. ^ spadek meteorytu Utrecht (syn. Blaauw-Kapel) 2 czerwca 1843 roku w Utrechcie w Holandii; chondryt zwyczajny L6, TKW 9,7 kg
  19. ^ szwedzki chemik i mineralog Berzelius Jöns Jacob
  20. ^ trzytomowe opracowanie (ponad 1400 stron), „biblia” meteorytów żelaznych (patrz → Woźniak (2021, ASMP)), znajduje się w zbiorach W&W
  21. ^ oraz późniejsze tomy/suplementy
  22. ^ oraz późniejsze wydania/suplementy
  23. ^ patrz → meteoryt Lenarto; publikacja zawiera również dwie plansze z rysunkami obrazów mikroskopowych meteorytów
  24. ^ zawiera trzy ryciny
  25. ^ patrz → Sborník Národního muzea v Praze
  26. ^ katalog zawiera również plansze z fotografiami meteorytów: Alt Bela, Bohumilitz, Braunau, Elbogen, Lenarto, Lissa, Magura, Sazovice, Stannern, Suchy Dul, Tabor, Teplá, Usti Nad Orlici

Zobacz również

Linki zewnętrzne


Ambox question orange.svg
 Co jeszcze na stronę? (What else to supplement?)
(poszukać, uzupełnić …)
  • waga pierwszego okazu
  • Buchner (1861)
Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Bohumilitz”