PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Bohumilitz

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
Linia 13: Linia 13:
  | uwagi =
  | uwagi =
  | typ = żelazny IAB-MG
  | typ = żelazny IAB-MG
-
  | masa = 59 kg<ref name="TKW">Tuček podaje ~63,8&nbsp;kg, jest to suma 57&nbsp;kg dla pierwszego okazu plus wagi mniejszych znalezisk</ref>
+
  | masa = 59 kg (~63,8&nbsp;kg)<ref name="TKW">Tuček podaje ~63,8&nbsp;kg, jest to suma 57&nbsp;kg dla pierwszego okazu plus wagi dwóch mniejszych znalezisk</ref>
  | liczba = 3 okazy
  | liczba = 3 okazy
  | synonimy = w NHM Cat: '''Bohumilice''', '''Prachin''', '''Vyskovice'''; po czesku: Bohumilice
  | synonimy = w NHM Cat: '''Bohumilice''', '''Prachin''', '''Vyskovice'''; po czesku: Bohumilice
}}
}}
-
Znalezisko na przestrzeni wielu lat trzech okazów meteorytu żelaznego na terenie [[Czechy|Czech]], pierwszy okaz wyorano we wrześniu 1829 roku (meteoryt żelazny IAB-MG, TKW 59&nbsp;kg).
+
Znalezisko na przestrzeni wielu lat trzech okazów meteorytu żelaznego na terenie [[Czechy|Czech]], pierwszy okaz wyorano we wrześniu 1829 roku (meteoryt żelazny IAB-MG, TKW 59&nbsp;kg<ref name="TKW"></ref>).
-
Pierwszy okaz meteorytu o wadze 57 kg<ref name="masa1">źródła podają dwie wagi: 52 lub 57&nbsp;kg; Tuček podaje 57&nbsp;kg</ref> (''103 böhmische Pfunde'') znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku<ref name="Berzelius 1833"></ref><ref>wg Baumhauer (1845) było to 18 września</ref> na polach w&nbsp;pobliżu Bohumilic, zaledwie 150 kroków (Buchwald 1975) od lokalnego zamku (''Schlosse Bohumilitz'', prawdopodobnie chodzi o zamek '''Zámek Skalice''' (ang. ''Castle Skalice'', niem. '' Schlosses Skalice''), wzniesiony przez członków rodu Malovec). Według źródeł okaz odsłonił się z gleby po ulewnych deszczach, które nawiedziły wówczas ten teren. Stało się to w&nbsp;miejscu, gdzie według legendy "w&nbsp;dawnych czasach diabeł zleciał z&nbsp;nieba i&nbsp;spadł na ziemię" (''v&nbsp;dávných letech sletěl čert z&nbsp;nebe a&nbsp;propadl se do země''). Meteoryt ten jest wiązany z prawdopodobnym spadkiem, który miał jakoby mieć miejsce po obserwowanym w tamtym rejonie bolidzie 1 stycznia 1770 roku?! Baron František Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w Pradze (Berzelius 1833).
+
Pierwszy okaz meteorytu o wadze ponad 57 kg<ref name="masa1">Tuček (1981) podaje 57,681&nbsp;kg; inne źródła podają dwie wagi: 52 lub 57&nbsp;kg</ref> (''103 böhmische Pfunde'')<ref>Berzelius (1833); Tuček (1981) w&nbsp;swych obliczeniach przyjął funt austriacki równy 0,560012&nbsp;kg</ref> znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku<ref name="Berzelius 1833"></ref><ref>Baumhauer (1845) podaje 18 września</ref> na polach w&nbsp;pobliżu '''Bohumilic''', zaledwie 150 kroków (Tuček 1981) od lokalnego zamku (''Schlosse Bohumilitz''; prawdopodobnie chodzi o&nbsp;zamek '''Zámek Skalice'''<ref name="zamek">'''Zámek Skalice''' – ang. ''Castle Skalice'', niem. '' Schlosses Skalice''</ref>, wzniesiony przez członków rodu Malovec). Według źródeł okaz odsłonił się z&nbsp;gleby po ulewnych deszczach, które nawiedziły wówczas ten teren. Stało się to w&nbsp;miejscu, gdzie według legendy "w&nbsp;dawnych czasach diabeł zleciał z&nbsp;nieba i&nbsp;spadł na ziemię" (''v&nbsp;dávných letech sletěl čert z&nbsp;nebe a&nbsp;propadl se do země''). Meteoryt ten jest wiązany z&nbsp;prawdopodobnym spadkiem, który jakoby miał mieć miejsce po obserwowanym w&nbsp;tamtym rejonie bolidzie 1&nbsp;stycznia 1770 roku?!<ref>w katalogu Greg (1861) nie ma takiego zdarzenia</ref> Baron František Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w&nbsp;Pradze (Berzelius 1833).
-
W 1889 roku<ref name="data2">źródła podają dwie daty: 1889 lub 1899 rok</ref> w&nbsp;pobliżu Smrčná, na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962&nbsp;g), natomiast trzeci (5,850&nbsp;kg) znaleziono w&nbsp;1925 roku w&nbsp;Výškovicach (3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNW od Výškovic, Buchwald (1975)).
+
W 1889 roku<ref name="data2">Tuček (1981); inne źródła podają daty 1889 lub 1899 rok</ref> w&nbsp;pobliżu '''Smrčná''', na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962&nbsp;g), natomiast trzeci (5,850&nbsp;kg) znaleziono w&nbsp;1925 roku w&nbsp;'''Výškovicach''' (3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNE od Výškovic, przy drodze z Výškovic do Spůle, Tuček (1981)).
Linia 32: Linia 32:
! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi
! Zbiór !! waga fragmentów<br />(Koblitz MetBase) !! uwagi
|-
|-
-
| Prague, Nat. Mus. || 44,6 kg || main mass<ref>można napotkać w&nbsp;internecie fotografie okazu meteorytu [[Hraschina]], ale podpisane, że jest to meteoryt Bohumilitz!</ref>; [[:Image:Bohumilitz_(Tucek_1964_main_mass).jpg|największy fragment 37,75&nbsp;kg]] (Tuček)
+
| Prague, Nat. Mus. || 44,6 kg || main mass<ref>można napotkać w&nbsp;Internecie fotografie okazu meteorytu [[Hraschina]] błędnie podpisane, że jest to meteoryt Bohumilitz!</ref>; [[:Image:Bohumilitz_(Tucek_1964_main_mass).jpg|największy fragment 37,75&nbsp;kg]] (Tuček)
|-
|-
| Vienna, Naturhist. Mus. || 4,67 kg
| Vienna, Naturhist. Mus. || 4,67 kg
Linia 82: Linia 82:
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
-
(B) Bohumilice, (S) Smrčná, (V) Výškovice
+
(B) Bohumilice, (S) Smrčná, Spůle, (V) Výškovice
{{GEIcon-House}}
{{GEIcon-House}}
Linia 91: Linia 91:
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Pierwszy okaz meteorytu znaleziono w pobliżu zamku Bohumilitz (niem. ''Schlosses Skalice'', cz. ''Zámek Skalice''). Pozostałe w&nbsp;pobliskich wsiach ''Smrčná'' i&nbsp;''Výškovice'' (oddalonych od Bohumilic odpowiednio o&nbsp;1,2&nbsp;km i&nbsp;2,8&nbsp;km). Według Buchwalda (1975, za Slavíková 1933) trzeci okaz znaleziono 3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNW od Výškovic.
+
Pierwszy okaz meteorytu znaleziono w '''Bohumilicach''' w&nbsp;pobliżu zamku Bohumilitz (cz. ''Zámek Skalice'')<ref name="zamek"></ref>. Pozostałe w&nbsp;okolicach pobliskich wsi: '''Smrčná''' i&nbsp;'''Výškovice''' (oddalonych od Bohumilic odpowiednio o&nbsp;1,2&nbsp;km i&nbsp;2,8&nbsp;km). Według Tuček (1981, za Slavíková 1933) trzeci okaz znaleziono 3,5&nbsp;km na zachód od Bohumilic i&nbsp;0,75&nbsp;km na NNE od Výškovic, przy drodze z&nbsp;Výškovic do Spůle.
-
[[:Category:Warto szukać|Poszukiwania okazów]] meteorytu Bohumilitz można połączyć z&nbsp;poszukiwaniami fragmentów meteoroidu z&nbsp;bolidu [[Vimperk]], które mogły spaść niedaleko, a&nbsp;bazę wypadową założyć w&nbsp;[http://www.zamekskalice.cz/ Zamku Skalice].
+
Obszar na którym znaleziono wszystkie trzy okazy ma nie więcej niż 3,5&nbsp;km średnicy. [[:Category:Warto szukać|Poszukiwania okazów]] meteorytu Bohumilitz można połączyć z&nbsp;poszukiwaniami fragmentów meteoroidu z&nbsp;bolidu [[Vimperk]], które mogły spaść niedaleko, a&nbsp;bazę wypadową założyć w&nbsp;[http://www.zamekskalice.cz/ Zamku Skalice].
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 169: Linia 169:
* [http://www.zamekskalice.cz/en/history Zámek Skalice]
* [http://www.zamekskalice.cz/en/history Zámek Skalice]
* Wikipedia (CS) – [http://cs.wikipedia.org/wiki/Bohumilice_(okres_Prachatice) Bohumilice (okres Prachatice)] {{SeparatorBull}} [http://cs.wikipedia.org/wiki/Výškovice_(Vimperk) Výškovice (Vimperk)]
* Wikipedia (CS) – [http://cs.wikipedia.org/wiki/Bohumilice_(okres_Prachatice) Bohumilice (okres Prachatice)] {{SeparatorBull}} [http://cs.wikipedia.org/wiki/Výškovice_(Vimperk) Výškovice (Vimperk)]
-
 
+
* Wikipedia (DE) – [http://de.wikipedia.org/wiki/Pfund Pfund]
{{Co jeszcze na stronę}}
{{Co jeszcze na stronę}}

Wersja z 23:35, 23 gru 2013

Czy jest tam więcej okazów?

Bohumilitz
Bohumilitz (catalog plate VI Tucek 1968).jpg
Fragment (masa główna) meteorytu Bohumilitz ze zbiorów Muzeum Narodowego w Pradze (źródło: Tuček 1968)
Znalezisko
Lokalizacja Czechy
Położenie[1] 49°03'N, 13°46'E
Data pierwsze znalezisko 1829 rok
Charakterystyka
Typ żelazny IAB-MG
Masa 59 kg (~63,8 kg)[2]
Liczba okazów 3 okazy
Meteoritical Bulletin Database
Synonimy
w NHM Cat: Bohumilice, Prachin, Vyskovice; po czesku: Bohumilice

Znalezisko na przestrzeni wielu lat trzech okazów meteorytu żelaznego na terenie Czech, pierwszy okaz wyorano we wrześniu 1829 roku (meteoryt żelazny IAB-MG, TKW 59 kg[2]).


Pierwszy okaz meteorytu o wadze ponad 57 kg[3] (103 böhmische Pfunde)[4] znaleziono podczas orki 19 września 1829 roku[5][6] na polach w pobliżu Bohumilic, zaledwie 150 kroków (Tuček 1981) od lokalnego zamku (Schlosse Bohumilitz; prawdopodobnie chodzi o zamek Zámek Skalice[7], wzniesiony przez członków rodu Malovec). Według źródeł okaz odsłonił się z gleby po ulewnych deszczach, które nawiedziły wówczas ten teren. Stało się to w miejscu, gdzie według legendy "w dawnych czasach diabeł zleciał z nieba i spadł na ziemię" (v dávných letech sletěl čert z nebe a propadl se do země). Meteoryt ten jest wiązany z prawdopodobnym spadkiem, który jakoby miał mieć miejsce po obserwowanym w tamtym rejonie bolidzie 1 stycznia 1770 roku?![8] Baron František Malovec przekazał okaz do Muzeum Narodowego w Pradze (Berzelius 1833).

W 1889 roku[9] w pobliżu Smrčná, na południe od Bohumilic, wyorano kolejny okaz (962 g), natomiast trzeci (5,850 kg) znaleziono w 1925 roku w Výškovicach (3,5 km na zachód od Bohumilic i 0,75 km na NNE od Výškovic, przy drodze z Výškovic do Spůle, Tuček (1981)).


Krótki opis na portalu: Astronomická mapa České republiky – Bohumilice — meteorit.


Fragmenty meteorytu Bohumilitz w największych kolekcjach:

Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)
uwagi
Prague, Nat. Mus. 44,6 kg main mass[10]; największy fragment 37,75 kg (Tuček)
Vienna, Naturhist. Mus. 4,67 kg
Zürich, J.Nauber Colln. 2377 g fotografia płyty pełnego przekroju w Koblitz MetBase
Paris, Mus. d'Hist. Nat. 1,48 kg
Chicago, Field Mus. Nat. Hist. 1578 g
Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ. 1,36 kg
(…)

Brak w zbiorach polskich.


Źródła

Kesselmeyer (1861) (s. 368, 451)

52. Bohumilitz bei Alt-Skalitz, SW. von Wollin und NNO. von Winterberg, Kr. Prachin. 103 . Gefunden 1829. – Sp.-Gew.: 7,146-7,71.[11] Böhmen 49º6'N. 13º49'O. P.34.1835.344.[12] W. 1860. S. 1860.
1829. 18. Sept. Bohumilitz . . . . Böhmen P. 66. 1845. 476.[13] – Nicht Falltag, sondern nur Fundtag des Steines


Buchner (1861) (s. 478)

Bohumilitz, Böhmen.

Brewster Journ. 1830, Juli. SJ. 19, 384.[14] Berzelius K. Vet. Ac. H. 1832, 106. PA 27, 118, 125.[5] v. Holger Bmg. Z. 9, 323. Steinmann Vrh. Gesellsch. Vatrl. Mus. Böhmen 1830, Apr. 15, 29. AChPh. 8, 172. PAErgb. 4, 385.[15] RbH. 1, 424.[16] MCh. 903.[17] Pa. 117.[18] Clark 30 (Abb) Br. 123.[19] PA. 111, 363.[20]

rozwinięcia skrótów → patrz Bibliografia/Buchner Otto

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(B) Bohumilice, (S) Smrčná, Spůle, (V) Výškovice

Zámek Skalice

prawdopodobne miejsca spadku fragmentu(ów) z bolidu Vimperk

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Pierwszy okaz meteorytu znaleziono w Bohumilicach w pobliżu zamku Bohumilitz (cz. Zámek Skalice)[7]. Pozostałe w okolicach pobliskich wsi: SmrčnáVýškovice (oddalonych od Bohumilic odpowiednio o 1,2 km i 2,8 km). Według Tuček (1981, za Slavíková 1933) trzeci okaz znaleziono 3,5 km na zachód od Bohumilic i 0,75 km na NNE od Výškovic, przy drodze z Výškovic do Spůle.


Obszar na którym znaleziono wszystkie trzy okazy ma nie więcej niż 3,5 km średnicy. Poszukiwania okazów meteorytu Bohumilitz można połączyć z poszukiwaniami fragmentów meteoroidu z bolidu Vimperk, które mogły spaść niedaleko, a bazę wypadową założyć w Zamku Skalice.


Mapy


Galeria

Meteoryt Bohumilitz (Tuček 1964)


Bibliografia

  • American Journal of Science and Arts, Meteoric Iron in Bohemia, vol. 19, 1830-31, s. 384-386. Plik DjVu.
  • Baumhauer Eduard Hendrik von, (1845), Ueber den muthmasslichen Ursprung der Meteorsteine, nebst einer Analyse des Meteorstein, welcher am 2. Juni 1843 in der Provinz Utrecht gefallen ist, Annalen der Physik, 66, Bd. 142, 1845, s. 465-503, (s. 476).[21] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Berzelius Jöns Jacob[22], (1833), Untersuchung einer bei Bohumiliz in Böhmen gefundenen Masse, Annalen der Physik, 27, Bd. 103, 1833, s. 118-132. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Boguslawski Georg von, (1854a), Zehnter Nachtrag zu Chladni's Verzeichnisse der Feuermeteore und herabgefallenen Massen (Wien 1819) (Schluss von S. 155.), Annalen der Physik, IV, 90 uzupeł. (ergänzungsband), 1854, s. 353-456, (s. 385). Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Buchner Otto, (1861), Versuch eines Quellenverzeichnisses zur Literatur über Meteoriten, w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 455-482, (s. 478). Plik PDF; plik DjVu.
  • Buchwald Vagn Fabritius, (1975), Handbook of Iron Meteorites. Their History, Distribution, Composition, and Structure, University of California Press, Berkeley 1975. ISBN 0-520-02934-8.[23] Pliki PDF. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Hoff Karl Ernst Adolf von, (1835), Neue Beiträge zu Chladni's Verzeichnissen von Feuermeteoren und herabgefallenen Massen. Neunte Lieferung, Annalen der Physik, 34, Bd. 110, 1835, s. 339-370. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Kesselmeyer Paul August, (1861), Ueber den Ursprung der Meteorsteine. Tafel XII-XIV., w: Broenner Heinrich L., Abhandlungen, herausegeben von der Senckenburgischen naturforschenden gesellschaft, Bd. 3, Frankfurt a.M. 1859-1861, s. 313-454, (s. 368, 451). Plik PDF; plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Rammelsberg Karl Friedrich, (1841), Handwörterbuch des chemischen Theils der Mineralogie, Erste Abtheilung A-M, Zweite Abtheilung N-Z, Berlin 1841, (s. 424).[24] Plik PDF.
  • Rammelsberg Karl Friedrich, (1860), Handbuch der Mineralchemie, Leipzig 1860, ss. 1038, (s. 903).[25] Plik DjVu; plik DjVu.
  • Reichenbach Karl Freiherr von, (1860), I. Meteoriten in Meteoriten. II. Meteoriten und Sternschnuppen, Annalen der Physik, 111, Bd. 187, 1860, s. 353-401, (s. 363) (ilustracje).[26] Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ; plik PDF; plik PDF.
  • Slavíková Ludmila, (1933), Druhý kus bohumilického meteorického železa v Národním museu (A second mass of the Bohumilice meteoric iron in the National Museum), Časopis Národního musea. Oddíl přírodovědný, vol. 107, 1933, s. 82-86.[27]
  • +Šreinová Blanka, Bukovanská Marcela, (2012), Meteority v České republice, Člověk ve svém pozemském a kosmickém prostředí, Bulletin referátů z konference, Úpice 2012. Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1964), Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze (Catalogue of the Collection of Meteorites of the National Museum in Prague), Sborník Národního muzea v Praze,[28] vol. XX B, nr 1, 1964, s. 1-108.[29] Plik PDF.
  • Tuček Karel, (1968), Catalogue of the Collection of meteorites of the National Museum in Prague (Katalog sbírky meteoritů Národního muzea v Praze), National Museum, Prague, 1968, ss. 103.
  • Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    (tablice
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    ).


Przypisy

  1. ^ jeśli nie zaznaczono inaczej, podano współrzędne przyjęte w oficjalnej bazie meteorytów Meteoritical Bulletin Database
  2. ^ a b Tuček podaje ~63,8 kg, jest to suma 57 kg dla pierwszego okazu plus wagi dwóch mniejszych znalezisk
  3. ^ Tuček (1981) podaje 57,681 kg; inne źródła podają dwie wagi: 52 lub 57 kg
  4. ^ Berzelius (1833); Tuček (1981) w swych obliczeniach przyjął funt austriacki równy 0,560012 kg
  5. ^ a b Berzelius (1833)
  6. ^ Baumhauer (1845) podaje 18 września
  7. ^ a b Zámek Skalice – ang. Castle Skalice, niem. Schlosses Skalice
  8. ^ w katalogu Greg (1861) nie ma takiego zdarzenia
  9. ^ Tuček (1981); inne źródła podają daty 1889 lub 1899 rok
  10. ^ można napotkać w Internecie fotografie okazu meteorytu Hraschina błędnie podpisane, że jest to meteoryt Bohumilitz!
  11. ^ ciężar właściwy (niem. spezifische Gewicht)
  12. ^ powołanie na Hoff (1835) (wg klucza: Poggendorff, Bd. 34, rok 1835, s. 344)
  13. ^ Baumhauer (1845)
  14. ^ American Journal of Science and Arts, vol. 19, 1830-31
  15. ^ Boguslawski (1854a)
  16. ^ Rammelsberg (1841)
  17. ^ Rammelsberg (1860)
  18. ^ Partsch (1843)
  19. ^ Buchner (1859)
  20. ^ Reichenbach (1860)
  21. ^ spadek meteorytu Utrecht (syn. Blaauw-Kapel) 2 czerwca 1843 roku w Utrechcie w Holandii; chondryt zwyczajny L6, TKW 9,7 kg
  22. ^ szwedzki chemik i mineralog Berzelius Jöns Jacob
  23. ^ trzytomowe opracowanie (ponad 1400 stron), „biblia” meteorytów żelaznych (patrz → Woźniak (2021, ASMP)), znajduje się w zbiorach W&W
  24. ^ oraz późniejsze tomy/suplementy
  25. ^ oraz późniejsze wydania/suplementy
  26. ^ patrz → meteoryt Lenarto; publikacja zawiera również dwie plansze z rysunkami obrazów mikroskopowych meteorytów
  27. ^ zawiera trzy ryciny
  28. ^ patrz → Sborník Národního muzea v Praze
  29. ^ katalog zawiera również plansze z fotografiami meteorytów: Alt Bela, Bohumilitz, Braunau, Elbogen, Lenarto, Lissa, Magura, Sazovice, Stannern, Suchy Dul, Tabor, Teplá, Usti Nad Orlici

Zobacz również

Linki zewnętrzne

  • waga pierwszego okazu
  • Buchner (1861)