(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego im. Kazimierza Maślankiewicza
Z Wiki.Meteoritica.pl
m |
m |
||
Linia 129: | Linia 129: | ||
| Forest City<ref name="Forest City"></ref> || –''brak'' || || || 43,15 (cs) || 43,1 (cs) || (t) | | Forest City<ref name="Forest City"></ref> || –''brak'' || || || 43,15 (cs) || 43,1 (cs) || (t) | ||
|- | |- | ||
- | | Gibeon | + | | Gibeon{{MBD-record |name=Gibeon}} || –''brak'' || || || 3900 (p), 417 (p) || 3900 (cs), 414,5 (s) || (?) |
|- | |- | ||
| '''[[Gnadenfrei|Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' || '''791''' || I-33 || [[:Image:Labels_(Muz_Min_Wroclaw)_2.jpg|665]] || 663,1 (f), 34,35 (f) and 4 test tubes with fragments || masa główna 665,0 (cs), 16,03 (ep), 18,2 (fp), 10,65 (fp) || (t) | | '''[[Gnadenfrei|Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' || '''791''' || I-33 || [[:Image:Labels_(Muz_Min_Wroclaw)_2.jpg|665]] || 663,1 (f), 34,35 (f) and 4 test tubes with fragments || masa główna 665,0 (cs), 16,03 (ep), 18,2 (fp), 10,65 (fp) || (t) | ||
Linia 137: | Linia 137: | ||
| '''Hainholz'''{{MBD-record |name=Hainholz}} || '''31''' || I-40 || 31 || 31,18 (f) || 31,20 (f) || (?) | | '''Hainholz'''{{MBD-record |name=Hainholz}} || '''31''' || I-40 || 31 || 31,18 (f) || 31,20 (f) || (?) | ||
|- | |- | ||
- | | '''Hex River Mountains''' | + | | '''Hex River Mountains'''{{MBD-record |name=Hex River Mountains}} || '''90''' || || || 89,7 (p) || 89,90 (sc) || (n) |
|- | |- | ||
| '''Imilac'''<ref name="Imilac"></ref> || '''97''' || I-39, I-46 || 91 || 7,18 (p) || 84,0 (pc), 40,0 (pc), 4,0 (cs) || (t) | | '''Imilac'''<ref name="Imilac"></ref> || '''97''' || I-39, I-46 || 91 || 7,18 (p) || 84,0 (pc), 40,0 (pc), 4,0 (cs) || (t) | ||
Linia 149: | Linia 149: | ||
| '''Krasnojarsk'''<ref name="Krasnojarsk"></ref> || '''246''' || I-45 || [[:Image:Labels_(Muz_Min_Wroclaw)_1.jpg|132]] || 23,2 (f), 19,56 (f), 16,0 (f), 8,46 (f)<sup>24</sup><ref>Pokrzywnicki (1964): ''<sup>24</sup> Weight includes test tubes.''</ref> || 148,55 (s), 23,2 (f), 19,5 (f), 16,0 (f), 12,7 (f), 8,46 (fp) || (t) | | '''Krasnojarsk'''<ref name="Krasnojarsk"></ref> || '''246''' || I-45 || [[:Image:Labels_(Muz_Min_Wroclaw)_1.jpg|132]] || 23,2 (f), 19,56 (f), 16,0 (f), 8,46 (f)<sup>24</sup><ref>Pokrzywnicki (1964): ''<sup>24</sup> Weight includes test tubes.''</ref> || 148,55 (s), 23,2 (f), 19,5 (f), 16,0 (f), 12,7 (f), 8,46 (fp) || (t) | ||
|- | |- | ||
- | | Laborel | + | | Laborel{{MBD-record |name=Laborel}} || –''brak'' || || || 1 (f)<sup>25</sup><ref>Pokrzywnicki (1964): ''<sup>25</sup> Weight includes test tubes.''</ref><ref>fragmenty tego meteorytu trafiły do Wrocławia zapewne z kolekcji F. Krantza, u którego, wg Wülfinga (1897, s. 418), znajdowało się 50% całkowitej znanej masy tego meteorytu</ref> || 2,32 (fp) || (?) |
|- | |- | ||
| '''L'Aigle'''<ref name="L'Aigle"></ref> || '''60''' || || || 30,33 (f), 19,1 (f), 7,6 (f), 4 (f, in test tube) || 30,3 (fc), 9,96 (fp), 7,6 (fc) || (t) | | '''L'Aigle'''<ref name="L'Aigle"></ref> || '''60''' || || || 30,33 (f), 19,1 (f), 7,6 (f), 4 (f, in test tube) || 30,3 (fc), 9,96 (fp), 7,6 (fc) || (t) | ||
Linia 157: | Linia 157: | ||
| '''[[Magura]]''' || '''708''' || I-12 || 540 || 549 (f), 155,7 (f), 1,44 (a schreibersite fragment) || 500,45 (cs), 145,70 (sc), 1,54 (fp) || (t) | | '''[[Magura]]''' || '''708''' || I-12 || 540 || 549 (f), 155,7 (f), 1,44 (a schreibersite fragment) || 500,45 (cs), 145,70 (sc), 1,54 (fp) || (t) | ||
|- | |- | ||
- | | '''Mincy''' | + | | '''Mincy'''{{MBD-record |name=Mincy}} || '''59''' || || || –''brak'' || –''brak'' || (–) |
|- | |- | ||
| '''[[Mocs]]''' || '''52''' || || || 21,5 (f) || 21,5 (hs) || (t) | | '''[[Mocs]]''' || '''52''' || || || 21,5 (f) || 21,5 (hs) || (t) | ||
Linia 171: | Linia 171: | ||
| '''[[Pultusk|Pultusk (Pułtusk)]]''' || '''2574''' || I-1 || 149; ''10 Kleine Steine'' || 43 specimens from 2,35 to 46,2 g, total weight c. 378,2 || 52 okazy: 205,0 (cs), 37,81 (cs), 15,0 (ep), 21,67 (cs), 18,83 (cs), 20,05 (cs), 17,15 (cs), 19,02 (cs), 8,59 (cs), 11,66 (cs), 12,62 (cs), 10,23 (cs), 8,71 (cs), 6,95 (cs), 8,10 (cs), 12,25 (cs), 17,36 (cs), 18,33 (ep), 11,57 (cs), 2,86 (cs), 7,52 (cs), 6,71 (cs), 6,67 (cs), 6,49 (cs), 6,06 (cs), 6,09 (cs), 5,93 (cs), 4,98 (cs), 4,97 (cs), 4,93 (cs), 4,50 (cs), 4,51 (cs), 4,36 (cs), 3,97 (cs), 3,81 (cs), 3,84 (cs), 3,27 (cs), 3,75 (cs), 4,41 (pc), 3,56 (cs), 3,10 (cs), 2,65 (cs), 2,51 (cs), 2,34 (cs), 4,99 (cs), 3,70 (cs), 3,60 (cs), 4,78 (cs), 4,01 (cs), 4,18 (cs), 2,65 (cs), 3,55 (cs), 3,18 (cs) || (t) | | '''[[Pultusk|Pultusk (Pułtusk)]]''' || '''2574''' || I-1 || 149; ''10 Kleine Steine'' || 43 specimens from 2,35 to 46,2 g, total weight c. 378,2 || 52 okazy: 205,0 (cs), 37,81 (cs), 15,0 (ep), 21,67 (cs), 18,83 (cs), 20,05 (cs), 17,15 (cs), 19,02 (cs), 8,59 (cs), 11,66 (cs), 12,62 (cs), 10,23 (cs), 8,71 (cs), 6,95 (cs), 8,10 (cs), 12,25 (cs), 17,36 (cs), 18,33 (ep), 11,57 (cs), 2,86 (cs), 7,52 (cs), 6,71 (cs), 6,67 (cs), 6,49 (cs), 6,06 (cs), 6,09 (cs), 5,93 (cs), 4,98 (cs), 4,97 (cs), 4,93 (cs), 4,50 (cs), 4,51 (cs), 4,36 (cs), 3,97 (cs), 3,81 (cs), 3,84 (cs), 3,27 (cs), 3,75 (cs), 4,41 (pc), 3,56 (cs), 3,10 (cs), 2,65 (cs), 2,51 (cs), 2,34 (cs), 4,99 (cs), 3,70 (cs), 3,60 (cs), 4,78 (cs), 4,01 (cs), 4,18 (cs), 2,65 (cs), 3,55 (cs), 3,18 (cs) || (t) | ||
|- | |- | ||
- | | Rancho de la Pila (1882) | + | | Rancho de la Pila (1882){{MBD-record |name=Rancho de la Pila (1882)}} || –''brak'' || || || 10 (f) || 10,0 (f) || (?) |
|- | |- | ||
| '''Red River'''{{MBD-record |name=Red River}} || '''1''' || I-6 || 1 || 1 (f) || 1,0 (fp) || (n) | | '''Red River'''{{MBD-record |name=Red River}} || '''1''' || I-6 || 1 || 1 (f) || 1,0 (fp) || (n) | ||
Linia 200: | Linia 200: | ||
148,52 (p)<br />Pallasite. Polished plate, etched. Probably a fragment of the Krasnojarsk Meteorite<ref name="Krasnojarsk"></ref>. According to Wülfing 246 g of this meteorite was housed in Wrocław, but only c. 67 g was found | 148,52 (p)<br />Pallasite. Polished plate, etched. Probably a fragment of the Krasnojarsk Meteorite<ref name="Krasnojarsk"></ref>. According to Wülfing 246 g of this meteorite was housed in Wrocław, but only c. 67 g was found | ||
- | | Pallasyt: 99,0 (ep), 58,0 (f), Krasnojarsk<ref name="Krasnojarsk"></ref> lub Finnmarken | + | | Pallasyt: 99,0 (ep), 58,0 (f), Krasnojarsk<ref name="Krasnojarsk"></ref> lub Finnmarken{{MBD-record |name=Finmarken}}.<br /> |
chondryt: 18,99 (fc), ma karteczkę „Meteoryt Aigle”<ref name="L'Aigle"></ref>, ale jest odmienny od pozostałych okazów i przypomina [[Pułtusk]].<br /> | chondryt: 18,99 (fc), ma karteczkę „Meteoryt Aigle”<ref name="L'Aigle"></ref>, ale jest odmienny od pozostałych okazów i przypomina [[Pułtusk]].<br /> | ||
Linia 224: | Linia 224: | ||
Fragment ekspozycji meteorytów (fot. [[Jan Woreczko]]; stan: ''czerwiec 2014 r.'') | Fragment ekspozycji meteorytów (fot. [[Jan Woreczko]]; stan: ''czerwiec 2014 r.'') | ||
<gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | ||
- | File:Braunau_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Braunau]]''' (oraz Gebel Kamil | + | File:Braunau_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Braunau]]''' (oraz Gebel Kamil{{MBD-record |name=Gebel Kamil}} i Miles{{MBD-record |name=Miles}}) |
- | File:Ensisheim_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryty Ensisheim{{MBD-record |name=Ensisheim}} i Chelyabinsk | + | File:Ensisheim_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryty Ensisheim{{MBD-record |name=Ensisheim}} i Chelyabinsk{{MBD-record |name=Chelyabinsk}} (oraz NWA 7915{{MBD-record |name=NWA 7915}}, NWA 7733<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=56756 Northwest Africa 7733]''', znalezisko z 2012 roku z Maroka; chondryt zwyczajny LL5-6, TKW 1835 g</ref>, SaU 001<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23193 Sayh al Uhaymir 001]''', znalezisko z 2000 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L5, TKW 450 kg</ref>, NWA 869<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=31890 Northwest Africa 869]''', znalezisko z 2000/2001 roku z Afryki; chondryt zwyczajny L3-6, TKW 2 tony</ref>) |
- | File:Erxleben_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryty Erxleben | + | File:Erxleben_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryty Erxleben{{MBD-record |name=Erxleben}} i Kernouve{{MBD-record |name=Kernouve}} |
File:Gnadenfrei_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragment meteorytu '''[[Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' | File:Gnadenfrei_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragment meteorytu '''[[Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' | ||
- | File:Gnadenfrei_(Muz_Min_Wroclaw)_1.jpg|Drugi mniejszy fragment meteorytu '''[[Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' (oraz Forest City | + | File:Gnadenfrei_(Muz_Min_Wroclaw)_1.jpg|Drugi mniejszy fragment meteorytu '''[[Gnadenfrei (Piława Górna)]]''' (oraz Forest City{{MBD-record |name=Forest City}}, Vyatka<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=24193 Vyatka]''' (syn. Kaigorod), znalezisko z 1991/92 roku w Rosji; chondryt zwyczajny H4, TKW 45 kg</ref> i Boolka<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5108 Boolka]''', znalezisko z 1968 roku w Australii; chondryt zwyczajny H5, TKW 12 kg</ref>) |
File:Gruneberg_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragment meteorytu '''[[Grüneberg (Wilkanówko)]]''' i '''[[Sołtmany]]'''<ref name="dar">dar [[Sołtmany/Kolekcje|Wadi & Woreczko]] dla muzeum</ref> | File:Gruneberg_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragment meteorytu '''[[Grüneberg (Wilkanówko)]]''' i '''[[Sołtmany]]'''<ref name="dar">dar [[Sołtmany/Kolekcje|Wadi & Woreczko]] dla muzeum</ref> | ||
File:Knyahinya_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Knyahinya]]''' (oraz NWA 469<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=17737 Northwest Africa 469]''', znalezisko z 1999 roku z Afryki; chondryt zwyczajny L3, TKW ~7 kg</ref>) | File:Knyahinya_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Knyahinya]]''' (oraz NWA 469<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=17737 Northwest Africa 469]''', znalezisko z 1999 roku z Afryki; chondryt zwyczajny L3, TKW ~7 kg</ref>) | ||
Linia 235: | Linia 235: | ||
File:Lenarto_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Lenarto]]''' (oraz Chinga<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5353 Chinga]''', znalezisko z 1913 roku w Rosji; typ Iron-ungrouped, TKW 209,4 kg</ref>, Sikhote-Alin<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23593 Sikhote-Alin]''' 12 lutego 1947 roku w Rosji; żelazny, typ IIAB, TKW 23 tony</ref> i Durango<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=7751 Durango]''', znalezisko z 1804 roku w Meksyku; typ IIIAB, TKW 164 kg</ref>) | File:Lenarto_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Lenarto]]''' (oraz Chinga<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5353 Chinga]''', znalezisko z 1913 roku w Rosji; typ Iron-ungrouped, TKW 209,4 kg</ref>, Sikhote-Alin<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23593 Sikhote-Alin]''' 12 lutego 1947 roku w Rosji; żelazny, typ IIAB, TKW 23 tony</ref> i Durango<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=7751 Durango]''', znalezisko z 1804 roku w Meksyku; typ IIIAB, TKW 164 kg</ref>) | ||
File:Magura_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Magura]]''' (oraz Toluca{{MBD-record |name=Toluca}} i Odessa<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=17985 Odessa (iron)]''', znalezisko z 1922 roku w USA; typ IAB-MG, TKW 1,6 tony</ref>) | File:Magura_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Magura]]''' (oraz Toluca{{MBD-record |name=Toluca}} i Odessa<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=17985 Odessa (iron)]''', znalezisko z 1922 roku w USA; typ IAB-MG, TKW 1,6 tony</ref>) | ||
- | File:Mocs_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Mocs]]''' (oraz Château-Renard{{MBD-record |name=Château-Renard}}, JaH 091<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12150 Jiddat al Harasis 091]''', znalezisko z 2002 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L5, TKW 123,4 kg</ref> i Alfianello<ref | + | File:Mocs_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytu '''[[Mocs]]''' (oraz Château-Renard{{MBD-record |name=Château-Renard}}, JaH 091<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12150 Jiddat al Harasis 091]''', znalezisko z 2002 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L5, TKW 123,4 kg</ref> i Alfianello<ref name="Alfianello"></ref>) |
File:Orgueil_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryt Orgueil<ref name="Orgueil">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=18026 Orgueil]''' 14 maja 1864 roku we Francji; chondryt węglisty CI1, TKW 14 kg</ref> (oraz w fiolce fragmenty meteorytu Nogoya<ref name="Nogoya">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=16989 Nogoya]''' (syn. Nagaya) 30 czerwca 1879 roku w Argentynie; chondryt węglisty CM2, TKW 4 kg</ref>) | File:Orgueil_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Meteoryt Orgueil<ref name="Orgueil">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=18026 Orgueil]''' 14 maja 1864 roku we Francji; chondryt węglisty CI1, TKW 14 kg</ref> (oraz w fiolce fragmenty meteorytu Nogoya<ref name="Nogoya">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=16989 Nogoya]''' (syn. Nagaya) 30 czerwca 1879 roku w Argentynie; chondryt węglisty CM2, TKW 4 kg</ref>) | ||
File:Pultusk_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Okazy meteorytu '''[[Pultusk (Pułtusk)]]''' | File:Pultusk_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Okazy meteorytu '''[[Pultusk (Pułtusk)]]''' | ||
File:Seelasgen_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Płytka meteorytu '''[[Seeläsgen (Przełazy)]]''' (oraz '''[[Morasko]]''' i '''[[Sulechów]]''') | File:Seelasgen_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Płytka meteorytu '''[[Seeläsgen (Przełazy)]]''' (oraz '''[[Morasko]]''' i '''[[Sulechów]]''') | ||
File:Stannern_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Okazy meteorytu '''[[Stannern]]''' (oraz Bilanga<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5045 Bilanga]''' 27 października 1999 roku w Burkina Faso; achondryt, diogenit DIO, TKW 25 kg</ref>, DaG 400<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5948 Dar al Gani 400]''', znalezisko z 1998 roku w Libii; achondryt, meteoryt księżycowy LUN, TKW 1425 g</ref>, Tissint<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=54823 Tissint]''' 18 lipca 2011 roku w Maroku; achondryt, meteoryt marsjański SHE, TKW >7 kg</ref>, Pavlovka<ref name="Pavlovka">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=18177 Pavlovka]''' 2 sierpnia 1882 roku w Rosji; achondryt, howardyt HOW, TKW 2 kg</ref> i Juvinas{{MBD-record |name=Juvinas}}) | File:Stannern_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Okazy meteorytu '''[[Stannern]]''' (oraz Bilanga<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5045 Bilanga]''' 27 października 1999 roku w Burkina Faso; achondryt, diogenit DIO, TKW 25 kg</ref>, DaG 400<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5948 Dar al Gani 400]''', znalezisko z 1998 roku w Libii; achondryt, meteoryt księżycowy LUN, TKW 1425 g</ref>, Tissint<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=54823 Tissint]''' 18 lipca 2011 roku w Maroku; achondryt, meteoryt marsjański SHE, TKW >7 kg</ref>, Pavlovka<ref name="Pavlovka">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=18177 Pavlovka]''' 2 sierpnia 1882 roku w Rosji; achondryt, howardyt HOW, TKW 2 kg</ref> i Juvinas{{MBD-record |name=Juvinas}}) | ||
- | File:Steinbach_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytów '''[[Steinbach]]'''<ref>'''jeden z okazów meteorytu [[Steinbach]] został znaleziony w okolicach miejscowości Potůčky (niem. Breitenbach) na granicy Czech i Niemiec (Šreinová et al. 2012)'''</ref> i Bitburg<ref | + | File:Steinbach_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|Fragmenty meteorytów '''[[Steinbach]]'''<ref>'''jeden z okazów meteorytu [[Steinbach]] został znaleziony w okolicach miejscowości Potůčky (niem. Breitenbach) na granicy Czech i Niemiec (Šreinová et al. 2012)'''</ref> i Bitburg<ref name="Bitburg"></ref> (oraz Netschaëvo<ref name="Netschaëvo">meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=16949 Netschaëvo]''', znalezisko z 1846 roku w [[Rosja|Rosji]]; typ IIE-an, TKW 250 kg</ref> i Zagora<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=30387 Zagora]''', znalezisko z 1987 roku w Maroku; typ IAB-ung, TKW 50 kg</ref>) |
</gallery> | </gallery> | ||
Linia 249: | Linia 249: | ||
Tablica pamiątkowa poświęcona [[Bibliografia/Chladni Ernst F.F.|Ernstowi F.F. Chladniemu]]<ref>'''[[Bibliografia/Chladni Ernst F.F.|Ernst Chladni]]''' – twórcy meteorytyki i podstaw akustyki; urodzony w 1756 roku w Wittenberdze, zmarł podczas pobytu we Wrocławiu w 1827 roku; zastanawia pisownia na tablicy nazw obu miast, ni to po łacinie, ni to po niemiecku?!</ref> ufundowana przez Polskie Towarzystwo Akustyczne i Polskie Towarzystwo Meteorytowe z okazji odbywającej się we Wrocławiu w 2008 roku [[Bibliografia/Konferencje i seminaria|V Konferencji Meteorytowej PTMet]] | Tablica pamiątkowa poświęcona [[Bibliografia/Chladni Ernst F.F.|Ernstowi F.F. Chladniemu]]<ref>'''[[Bibliografia/Chladni Ernst F.F.|Ernst Chladni]]''' – twórcy meteorytyki i podstaw akustyki; urodzony w 1756 roku w Wittenberdze, zmarł podczas pobytu we Wrocławiu w 1827 roku; zastanawia pisownia na tablicy nazw obu miast, ni to po łacinie, ni to po niemiecku?!</ref> ufundowana przez Polskie Towarzystwo Akustyczne i Polskie Towarzystwo Meteorytowe z okazji odbywającej się we Wrocławiu w 2008 roku [[Bibliografia/Konferencje i seminaria|V Konferencji Meteorytowej PTMet]] | ||
<gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | ||
- | File:Chladni_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|W tablicę wmontowano fragment meteorytu żelaznego Campo del Cielo | + | File:Chladni_(Muz_Min_Wroclaw).jpg|W tablicę wmontowano fragment meteorytu żelaznego Campo del Cielo{{MBD-record |name=Campo del Cielo}} |
</gallery> | </gallery> | ||
Wersja z 23:24, 1 lut 2018
Muzeum Mineralogiczne im. Kazimierza Maślankiewicza Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu | |
Adres: | ul. Cybulskiego 30 50-205 Wrocław oddział Muzeum (z ekspozycją meteorytów) ul. Kuźnicza 22 50-138 Wrocław http://www.muzmin.ing.uni.wroc.pl/ |
Pracownicy: | kierownik dr hab. prof. UWr. Piotr Kazimierz Gunia pracownicy: mgr Antoni Stryjewski, mgr Jacek Bogdański, mgr Joanna Girulska-Michalik oraz dr Edyta Łobocka |
Kontakt: | muz_min@ing.uni.wroc.pl tel. (71) 375 92 06, oddział (71) 375 26 68 |
Wystawy/zbiory: | Sala Meteorytowa na ul. Kuźniczej; w kolekcji m.in. meteoryty: Gnadenfrei (Piława Górna), Seeläsgen (Przełazy), Sołtmany, Grüneberg (Wilkanówko), pseudometeoryty: Brzeg, Kłodzko oraz wiele innych meteorytów z sąsiednich państw (m.in. Braunau, Lenarto, Magura, Stannern). Muzeum ma w swych zbiorach ponad 150 okazów meteorytów |
Historia
Krótkie kalendarium historii muzeum i jego zbiorów oraz związanych z nim postaci (na podstawie stron muzeum; Römer 1868).
1812 ● utworzenie Gabinetu Mineralogicznego (Mineraliencabinet) na Uniwersytecie Wrocławskim; dyrektorem zostaje prof. Karl von Raumer (1783-1865);
● kolekcję stworzono na bazie zdekompletowanego zbioru minerałów Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu;1815 ● zakup kolekcji minerałów Meudera (Meuder'sche Mineralien-Sammlung) z Freibergu za kwotę 4000 talarów;
● przeniesienie zbiorów do budynku pojezuickiego Konwiktu przy ul. Kuźniczej 35 (Schmiede-Brücke 35);1819 ● dyrektorem gabinetu zostaje prof. Henrich Steffens (1773-1845); 1833 ● dyrektorem gabinetu zostaje prof. Ernst Friedrich Glocker (1793-1858); 1855 ● dyrektorem gabinetu zostaje prof. Ferdinand Römer (1818-1891);
● w okresie kadencji prof. Römera habilitowali się we Wrocławiu mineralodzy: Martin Websky, Arnold von Lasaulx, Andreas Arzruni, Johannes Lehmann i Carl Hintze;1856 ● zakup m.in. zbioru skamieniałości sylurskich z okolic Sadewitz od aptekarza Oswalda z Oleśnicy; 1857 ● pozyskano zbiór flory karbońskiej w spadku po zmarłym w Wałbrzychu mistrzu górniczym o nazwisku Bocksch;
● dziesięć lat później Wyższy Urząd Górniczy we Wrocławiu przekazał kolekcję skamieniałości i skał z obszaru Dolnego Śląska;
● F. Römer przekazał gabinetowi swój zbiór skamieniałości zebranych podczas podróży do Ameryki Północnej, Skandynawii, Rosji i innych krajów;1863 ● zakup dużej kolekcji minerałów od nauczyciela Rennschmidta (Rennschmidt'schen Mineralien-Sammlung); 1866 ● przeniesienie zbiorów do nowego gmachu; zbiorami zajmowali się prof. Martin Websky (1824-1886) i kustosz dr Hans Fiedler;
● prof. M. Websky przekazał muzeum swój zbiór minerałów (od 1874 roku Websky pracował w muzeum Berlinie);1868 ● powołanie na bazie Gabinetu Mineralogicznego – Muzeum Mineralogiczne Królewskiego Uniwersytetu Wrocławskiego (Das Mineralogische Museum der Königlichen Universität Breslau); 1871, 1880, 1893, 1897, 1918 ● reorganizacje działów; 1892 ● dyrektorem oddziału mineralogicznego muzeum zostaje mineralog prof. Carl Adolf F. Hintze (1851-1916); w okresie kadencji prof. Hintze habilitowali się we Wrocławiu mineralodzy: Ludwig Milch i Artur Sachs; 1917 ● dyrektorem muzeum zostaje mineralog prof. Ludwig Milch (1867-1928); 1929 ● dyrektorem (do 1945 r.) muzeum zostaje prof. Kurt Spangenberg (1889-1957); 1945 ● pod koniec wojny zbiory zdeponowano w kościołach: p.w. św. Jana i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie oraz p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu; 1946 ● odtworzenie zbiorów dzięki staraniom prof. Kazimierza Maślankiewicza oraz doc. Edwarda Zubika; część zbiorów zdeponowana podczas wojny w Strzegomiu została przekazana do kolekcji PAN Muzeum Ziemi w Warszawie; 1947 ● kustoszem zbiorów została doc. Zofia Pentlak; 1952 ● przeniesienie zbiorów do gmachu przy ul. Cybulskiego 30.
Jest to chyba najstarsze muzeum mineralogiczne na ziemiach polskich? Od jego powołania w 1812 roku związani z nim było wiele światowej sławy postaci. Wielu jego dyrektorów i współpracowników publikowało artykuły na temat meteorytów: Ernest Friedrich Glocker (meteoryty Grüneberg (Wilkanówko), Seeläsgen (Przełazy)), Carl Adolf F. Hintze (meteoryty Gnadenfrei (Piława Górna), Grüneberg (Wilkanówko)), Arnold von Lasaulx (meteoryt Gnadenfrei (Piława Górna)), Ludwig Milch (pseudometeoryt Brzeg). Więcej o naukowcach w XIX-wiecznym Wrocławiu w artykułach Biała (2015), Römer (1868) i na stronie muzeum.
Galerie
Meteoryty
Okazy ze zbiorów Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego (fotografie dla portalu Wiki.Meteoritica.pl wykonał Antoni Stryjewski)
Pseudometeoryt Kłodzko |
Etykiety – stara kolekcja
Starym okazom meteorytów w zbiorach muzeum towarzyszą zabytkowe etykietki. Część okazów ma etykiety wskazujące na ich pochodzenie, są tam etykiety ze zbiorów: Krantza[2], Juliana Siemaszko, z kolekcji z Freibergu („K.S. bergacademische Mineralien-Niederlage zu Freiberg”), z kolekcji „Saml. Websky” oraz „E. Leisner, Waldenburg i. Schl.”.
Fragment zbioru starych etykiet z kolekcji muzeum (fot. Jan Woreczko)
Etykiety m.in. do okazów: Grüneberg (Wilkanówko), Ensisheim[3], Lenarto, Krasnojarsk[4], Seeläsgen (Przełazy) |
Etykiety do okazów: Gnadenfrei (Piława Górna), Orgueil[5] |
Kustosz muzeum Antoni Stryjewski prezentuje klaser z oryginalnymi etykietami |
Etykieta z kolekcji Juliana Siemaszko dołączona do okazu meteorytu Château-Renard[6] |
Przykładowa etykieta muzeum dołączona do okazu meteorytu Ensisheim[3] |
Steinbach (Muz Min Wroclaw) label-Freiberg.jpg
Etykieta muzeum dołączona do okazu meteorytu Steinbach. Fragment z okazu Rittersgrün pochodzący z kolekcji Bergakademie Freiberg (K.S. bergacademische Minelaien-Niederlage zu Freiberg) |
Pod koniec XIX wieku kolekcja wrocławska według Wülfing (1897) zawierała 41 różnych meteorytów (z różnych lokalizacji) o łącznej wadze ok. 11 kg! (Kolekcja: Breslau: Mineralogisches Museum der K. Universität; im Auftrag von Herrn Prof. Dr. Hintze mitgeteilt durch Herrn Privatdozent Dr. L. Milch)[7] (Wülfing 1897).
Kolekcja muzeum do 2001 roku:
Meteoryt[8] Wülfing (1897)
(waga, g)nr inw. zabytkowa etykieta[9]
(waga, g)Pokrzywnicki (1964)[10]
(waga, g)Pilski (2001)[11]
(waga, g)(na ekspozycji)[9] Alfianello[12] 57 I-17 46 45,8 (f), 11,82 (f) 32,0 (fc) (t) Avilez[13] 10 –brak –brak (–) Bitburg[14] 376 375,66 (f, melted) 375,66 (f) (t) Braunau 1221 I-11 ~723; 23,75; 12,26 60,35 (f), 24,76 (f), 12,15 (f) 60,35 (ep), 24,76 (sc), 12,20 (fc) (t) Bremervörde[15] 12 I-18 12 11,9 (f) 11,9 (fc) (n) Brenham[16] 12 I-44 –brak 148,8 (s), 1,6 (fp) (n) Cangas de Onis[17] –brak I-19 1 1 (f) 4,3 (fp) (?) Carthage[18] 111 –brak –brak (–) Chantonnay[19] 45 I-20 31 22,35 (cs), 15,25 (cs), 7,9 (cs) 22,35 (fc), 15,25 (fc), 7,9 (f) (t) Château-Renard[6] 33 I-21 17; 9,95 16,4 (f), 9,8 (f), 4,9 (f) 16,4 (fc), 9,5 (f), 4,9 (f) (t) Cosby's Creek[20] 40 I-10 2 Stücke. 18,6 (f), 9,78 (f), 9,22 (2f), 8,82, 2,217[21] 37,50 (fp), 9,25 (fp), 2,03 (fp) (n) Djati-Pengilon[22] 123 122,8 (f) 102,5 (pc) (n) Elbogen 8 –brak 15,2 (fp) (n) Ensisheim[3] 6 I-23 6 5,98 (f) 5,98 (f) (t) Erxleben[23] 28 28,4 (f) 18,8 (fc) (t) Estherville[24] 7 43,65 (cs), 6,80 (cs) 43,65 (cs), 6,80 (cs) (n) Forest City[25] –brak 43,15 (cs) 43,1 (cs) (t) Gibeon[26] –brak 3900 (p), 417 (p) 3900 (cs), 414,5 (s) (?) Gnadenfrei (Piława Górna) 791 I-33 665 663,1 (f), 34,35 (f) and 4 test tubes with fragments masa główna 665,0 (cs), 16,03 (ep), 18,2 (fp), 10,65 (fp) (t) Grüneberg (Wilkanówko) 6[27] I-36 64 63,48 (f) 46,4 (ep) (t) Hainholz[28] 31 I-40 31 31,18 (f) 31,20 (f) (?) Hex River Mountains[29] 90 89,7 (p) 89,90 (sc) (n) Imilac[30] 97 I-39, I-46 91 7,18 (p) 84,0 (pc), 40,0 (pc), 4,0 (cs) (t) Juvinas[31] 6 I-47 7 6,28 (f) 6,28 (f) (t) Kernouve[32] 22 16,15 (f), 5,97 (f) 16,15 (f), 5,97 (fc) (t) Knyahinya 217 I-27 191 167 (cs), 26 (f) 166,95 (cs), 26,0 (ep) (t) Krasnojarsk[4] 246 I-45 132 23,2 (f), 19,56 (f), 16,0 (f), 8,46 (f)24[33] 148,55 (s), 23,2 (f), 19,5 (f), 16,0 (f), 12,7 (f), 8,46 (fp) (t) Laborel[34] –brak 1 (f)25[35][36] 2,32 (fp) (?) L'Aigle[37] 60 30,33 (f), 19,1 (f), 7,6 (f), 4 (f, in test tube) 30,3 (fc), 9,96 (fp), 7,6 (fc) (t) Lenarto 60 I-15 61 47,05 (f), 13,5 (p) 47,03 (f), 13,50 (s) (t) Magura 708 I-12 540 549 (f), 155,7 (f), 1,44 (a schreibersite fragment) 500,45 (cs), 145,70 (sc), 1,54 (fp) (t) Mincy[38] 59 –brak –brak (–) Mocs 52 21,5 (f) 21,5 (hs) (t) Netschaëvo[39] 11 I-8 11 11,5 (f) 11,04 (f) (t) Nogoya[40] –brak I-31 1 1 (f) 2,16 (fp) (t) Orgueil[5] 54 I-32 54 54,5 (f) 52,0 (cs) (t) Pavlovka'[41] 8 I-48 9 8,52 (f) 8,5 (fc) (t) Pultusk (Pułtusk) 2574 I-1 149; 10 Kleine Steine 43 specimens from 2,35 to 46,2 g, total weight c. 378,2 52 okazy: 205,0 (cs), 37,81 (cs), 15,0 (ep), 21,67 (cs), 18,83 (cs), 20,05 (cs), 17,15 (cs), 19,02 (cs), 8,59 (cs), 11,66 (cs), 12,62 (cs), 10,23 (cs), 8,71 (cs), 6,95 (cs), 8,10 (cs), 12,25 (cs), 17,36 (cs), 18,33 (ep), 11,57 (cs), 2,86 (cs), 7,52 (cs), 6,71 (cs), 6,67 (cs), 6,49 (cs), 6,06 (cs), 6,09 (cs), 5,93 (cs), 4,98 (cs), 4,97 (cs), 4,93 (cs), 4,50 (cs), 4,51 (cs), 4,36 (cs), 3,97 (cs), 3,81 (cs), 3,84 (cs), 3,27 (cs), 3,75 (cs), 4,41 (pc), 3,56 (cs), 3,10 (cs), 2,65 (cs), 2,51 (cs), 2,34 (cs), 4,99 (cs), 3,70 (cs), 3,60 (cs), 4,78 (cs), 4,01 (cs), 4,18 (cs), 2,65 (cs), 3,55 (cs), 3,18 (cs) (t) Rancho de la Pila (1882)[42] –brak 10 (f) 10,0 (f) (?) Red River[43] 1 I-6 1 1 (f) 1,0 (fp) (n) Santa Catharina[44] 20 I-3 21 20,55 (f) 20,55 (f) (n) São Julião de Moreira[45] –brak I-13 13,5 (f, with test tube, net weight 7,75?), 8,35 (test tube with schreibersite) 12,89 (fp), 8,35 (fp) (?) Seeläsgen (Przełazy) 2010 I-4 1965 277,6 (f), 1,1 (f, in test tube) 277,64 (sc), 1,2 (fp) (t) Stannern 127 I-49 127 45,82 (cs), 45,3 (f) 45,82 (cs), 33,80 (ep) (t) Steinbach 114 I-42 110 110 (p), 4,2 (f) 110,0 (s), 4,2 (s) (t) Toluca[46] 1246 I-9 793; 19 348,6 (cs), 257,95 (cs), 185,4 (p), 19,17 (p), 16,42 (in test tube), 8,75 (f), 6,29 (fp), 5,8 (fp) 348,60 (cs), 257,95 (cs), 185,40 (sc), 19,12 (s), 16,42 (fp), 8,30 (fp), 6,29 (fp), 5,41 (fp) (t) Warrenton[47] 3 I-34 4 3,49 (f) 3,41 (f) (n) Weston[48] 4 I-35 4,3 (f, f) 4,3 (f+f) (n) – niezidentyfikowane 31,05 (cs)
A complete fragment with the crust and a little damaged corner. Inside resembles an aerolite. A label: „Hainholz Meteorite”[28] was found, bud the latter is mesosiderite
276,8 (p)
An octahedrite (Og) or (Ogg). Plate with the crust on the side. Possibly the Przełazy Meteorite
12,75 (f)
Pallasite „sponge” without any label. Probably Brenham Meteorite[16], as – according to Wülfing – 12 g of this meteorite was housed in Wrocław32[49]
148,52 (p)
Pallasite. Polished plate, etched. Probably a fragment of the Krasnojarsk Meteorite[4]. According to Wülfing 246 g of this meteorite was housed in Wrocław, but only c. 67 g was foundPallasyt: 99,0 (ep), 58,0 (f), Krasnojarsk[4] lub Finnmarken[50].
chondryt: 18,99 (fc), ma karteczkę „Meteoryt Aigle”[37], ale jest odmienny od pozostałych okazów i przypomina Pułtusk.
chondryt: 31,00 (cs), ma nazwę „Heinholz”[28], ale jest to nazwa mezosyderytu.
oktaedryt gruboziarnisty: 276,80 (p), przypuszczalnie Przełazy.
oktaedryt gruboziarnisty: 28,0 (f), figuruje jako Sulechów, przypuszczalnie Przełazy.
suma 41 różnych meteorytów, 10716 g ? ?
Z zestawienia widać, że zbiory wrocławskie przetrwały zawieruchy wojenne w dobrym stanie! Zaginęły 3 okazy (Avilez, Carthage, Mincy), część meteorytów ze zbioru straciła na wadze, ale część zyskała. Pewnej części okazów nie udało się jednoznacznie zidentyfikować (Pokrzywnicki 1964; Pilski 2001).
Więcej o starych etykietach w zbiorach muzeum, patrz → zabytkowe etykietki.
Ekspozycja
Fragment ekspozycji meteorytów (fot. Jan Woreczko; stan: czerwiec 2014 r.)
Fragment meteorytu Gnadenfrei (Piława Górna) |
Drugi mniejszy fragment meteorytu Gnadenfrei (Piława Górna) (oraz Forest City[25], Vyatka[58] i Boolka[59]) |
Fragment meteorytu Grüneberg (Wilkanówko) i Sołtmany[1] |
Okazy meteorytu Pultusk (Pułtusk) |
Płytka meteorytu Seeläsgen (Przełazy) (oraz Morasko i Sulechów) |
|
Tablica Chladniego
Tablica pamiątkowa poświęcona Ernstowi F.F. Chladniemu[72] ufundowana przez Polskie Towarzystwo Akustyczne i Polskie Towarzystwo Meteorytowe z okazji odbywającej się we Wrocławiu w 2008 roku V Konferencji Meteorytowej PTMet
W tablicę wmontowano fragment meteorytu żelaznego Campo del Cielo[73] |
Bibliografia
- Biała Jadwiga, (2015), O badaniach kosmicznej materii w dziewiętnastowiecznym Wrocławiu (On the cosmic matter researches in the nineteenth century Wrocław), Acta Soc. Metheor. Polon., 6, 2015, s. 7-16. Plik PDF.
- Dąbrowska Kazimiera, (2000), Prezentujemy… Muzeum Mineralogiczne Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przegląd Uniwersytecki, 8, 2000, 10-16. Plik PDF.
- Grodzicki Andrzej, Pacholska Antonina, (2000), Prezentujemy… Muzeum Mineralogiczne Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Przegląd Uniwersytecki, 8, 2000, 17-21. Plik PDF.
- Hintze Carl Adolf Ferdinand, (1894-1904), Handbuch der Mineralogie, Bd. 1, Abt. 1, Bd. 2, Abt. 1, 2, Leipzig.[74] Pliki DjVu.
- Hintze Carl Adolf Ferdinand, (1912), Schlesien und die Meteoriten, Schlesien. Illustrierte Zeitschrift für die Pflege heimatlicher Kultur. Zeitschrift des Kunstgewerbevereins für Breslau u. die Provinz Schlesien, 6. Jahrgang 1912/1913, nr 1, 1 Oktober 1912, s. 9-12 (patrz → artykuł).[75] Plik dsLib; plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.
- Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[76]
- +Roemer Ferdinand, (1868), Das Mineralogische Museum der Königlichen Universität Breslau. Ein Führer für die Besucher desselben, Breslau 1868, ss. 136.
- Römer (Roemer) Ferdinand, (1868), Literaturnotizen: Dr. Ferd. Roemer. Das mineralogische Museum der kön. Universität Breslau. Ein Führer für die Besucher desselben. Mit einem Grundriss des Museums. Breslau. 1868. Auf Kosten des Verfassers gedruckt. Geschenk des Verfassers, Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Geologischen Reichsanstalt, Jahrgang 1868, 9, s. 208-209. Plik DjVu.
- +Stryjewski Antoni, (2011), Muzeum Mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego im. prof. Kazimierza Maślankiewicza na tle 200 lat akademickich zbiorów mineralogicznych we Wrocławiu (The Prof. Kazimierz Maślankiewicz Mineralogical Museum at the University of Wrocław against the Backdrop of the 200th Anniversary of the Academic Mineralogical Collections in Wrocław), Muzealnictwo, 52, NIMOZ, Warszawa 2011, s. 140-151. Plik DjVu.
- Wülfing Ernst Anton von, (1897), Die Meteoriten in Sammlungen und ihre Literatur. Nebst einem versuch den tauschwert der meteoriten zu bestimmen (Meteorites in Collections and Their Literature. Including An Attempt To Determine The Exchange Value Of Meteorites), Verlag der H. Laupp'schen Buchhandlung, Tübingen 1897, (s. 411-412).[77][78][79] Plik GIF; plik Internet Archive; plik GoogleBooks.
Przypisy
Zobacz również
Linki zewnętrzne
- Historia Muzeum Mineralogicznego Uniwersytetu Wrocławskiego i jego zbiorów
- Multimedialna Baza Danych Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego – Astronomia we Wrocławiu ● Profesorowie przed 1945 r.
- Wikipedia – Maślankiewicz Kazimierz