PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Wszechświat/Artykuły

Z Wiki.Meteoritica.pl

1

Spis treści

Wszechświat – miesięcznik wydawany przez Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika (Wszechświat). ISSN 0043-9592.


Artykuły o meteorach i meteorytach w czasopiśmie Wszechświat.

Rocznik

Autorzy

We Wszechświecie publikowali również m.in.: Korpikiewicz Honorata, Żbik Marek.

1882

  • nr 18, s. 278-280, Bąkowski Józef, Szczątki organiczne w meteorytach. Plik PDF.

1883

  • nr 36, s. 571-572, Kowalczyk Jan[1], (Kalendarzyk astronomiczny) Meteory. Plik PDF.

1884

  • nr 24, s. 382, Boguski Józef Jerzy, Kosmogonija. Przyczynek do teorii przybycia życia na Ziemię z Kosmosu. Rozważania o szansach przetrwania zarodków podczas przelotu meteorytu przez atmosferę. Plik rLib.
  • nr 32, s. 511, Wiadomości bieżące. Wizyta (2 sierpnia/16 sierpnia nowego stylu) Ignacego Domeyki m.in. w gabinecie mineralogicznym Szkoły Głównej i przekazanych przez niego darach na jego rzecz. Plik rLib.

1885

1886

  • nr 11, s. 175, Prauss St., Proces o meteoryt. Proces sądowy o meteoryt z domniemanego spadku w Hirschfelde pod Zittau na Śląsku. Plik rLib.
  • nr 17, s. 263-266, Twardowska Marya, Aerolity według A. Daubréego streściła M. Twardowska. Plik rLib.
  • nr 19, s. 299-302, Twardowska Marya, Aerolity według A. Daubréego streściła M. Twardowska; (cd). Plik rLib.
  • nr 20, s. 315-317, Twardowska Marya, Aerolity według A. Daubréego streściła M. Twardowska; (dokończenie). Plik rLib.
  • nr 50, s. 788-791, Jędrzejewicz Jan, Kilka uwag z powodu tegorocznych komet. Plik rLib.

1887

  • nr 1, s. 8-10, Kramsztyk Stanisław, Meteory i gwiazdy spadające. Plik PDF.
  • nr 7, s. 110, Raszkowski M., O meteorze widzianym w Porycku (List do Redakcyi). Plik PDF.
  • nr 11, s. 174. Ciemniewski M., O osobliwem zjawisku meteorycznem. Dodatkowe informacje o zjawisku opisanym w nrze 7. Plik PDF.
  • nr 15, s. 237, Buszczyński Bolesław, ODEZWA do czytelników Wszechświata w przedmiocie obserwacyi meteorów. Plik PDF.
  • nr 42, s. 669. Jasny bolid z 18 września widziany w pow. Lubartowskim, autor informacji B.Gepner. Plik rLib; plik PDF.
  • nr 43, s. 683. Notatki o spostrzeżonych meteorach, list do Redakcji. Plik PDF.

1888

  • nr 1, s. 8-11, Kramsztyk Stanisław, Meteoryty jako ogniwa w tworzeniu światów. Plik rLib.
  • nr 2, s. 26-29, Kramsztyk Stanisław, Meteoryty jako ogniwa w tworzeniu światów. (Dokończenie). Plik rLib.
  • nr 2, s. 29-30, T.R.,[2] Pieczęć z meteorytu Pułtuskiego. Plik rLib.
  • nr 14, s. 222, Kramsztyk Stanisław, Aerolit przy uderzeniu odrzucony. Krótka notka o dziwnym przypadku. Plik PDF.
  • nr 25, s. 399, Kramsztyk Stanisław, Rzekome bryły żelaza meteorytycznego. O pseudometeorytach z wyspy Disco. Plik PDF.
  • nr 26, s. 413-414, Kramsztyk Stanisław, Huk towarzyszący spadkowi meteorytów. Notatka o spadaniu meteorytów. Plik rLib.
  • nr 30, s. 479. Kramsztyk Stanisław, Dyjamenty w aerolicie. Wykrycie diamentów w meteorycie Novo-Urei oraz wielokrotnie opisywana historia zjedzenia jednego z okazów: „(…) Dnia 22 Września 1886 r. spadły trzy kamienie w wiosce Nowo-Urej w gubernii Penzeńskiéj; jeden z nich zaginął w bagnie, drugi został podniesiony przez chłopa, który go zjadł jako substancyją cudowną, pochodzącą z nieba, trzeci wreszcie został ofiarowany gabinetowi mineralogicznemu instytutu leśnego w Petersburgu, gdzie go zbadano pod względem mineralogicznym i chemicznym. (…)”.[3] Plik PDF.
  • nr 45, s. 719, Jurkiewicz K[arol]., Meteoryt bahijski. Notka o meteorycie Bendegó.[4] Plik rLib.
  • nr 50, s. 799, Kramsztyk Stanisław, Meteoryty i gwiazdy spadające. Plik rLib.

1889

  • nr 25, s. 403, Kramsztyk Stanisław, Ilość i szybkość meteorytów w przestrzeni. Plik rLib.
  • nr 30, s. 469-471, T.R.,[2] Meteoryt z Bendego (fotografia znaleziska).[4] Plik rLib.

1890

  • nr 1. Słowo meteor.
  • nr 3, s. 44, Kramsztyk Stanisław, Meteoryty meksykańskie. Plik rLib.
  • nr 10, s. 158-159, Morozewicz Józef,[5] Meteoryt Nowo urejski. O meteorycie Novo-Urei.[3] Plik rLib.
  • nr 33, s. 528, Kramsztyk Stanisław, Spadek meteorytów. O spadku meteorytu 2 maja 1890 roku w USA.[6] Plik rLib.
  • nr 35. Słowo meteor.
  • nr 40, s. 630-633, Kramsztyk Stanisław, O pochodzeniu komet. Plik rLib.

1891

  • nr 52, s. 822-824, Kramsztyk Stanisław, O pochodzeniu gwiazd spadający i aerolitów. Plik rLib.

1893

  • nr 1, s. 14, Kramsztyk Stanisław, Meteoryt dyamentonośny. O znalezieniu diamentów w meteorycie Canyon Diablo. Plik rLib.
  • nr 5. Słowo meteor.
  • nr 11, s. 174, Kramsztyk Stanisław, Meteoryty dyamentonośne. O znalezieniu diamentów w meteorycie Canyon Diablo. Plik rLib.
  • nr 20, s. 319, Kramsztyk Stanisław, Osobliwa droga meteoru. Informacja o przelocie meteoru typu Earth-grazing fireball nad Europą dnia 7 lipca 1892 roku. Plik rLib.
  • nr 27, s. XXVI-XXVII, Fotografia bolidu. Informacja: P. Lecois, z Auzanii (Connecticut)[7], starając się odfotografować kometę Holmesa[8], otrzymał na płycie fotogram bolidu; droga mianowicie meteoru wskazana jest przez linią, przebiegającą na płycie po przekątnej prawie prostolinijnej. Pod mikroskopem można było dostrzedz, że linia ta utworzona była z osi środkowej bardzo czarnej, ściśle odgraniczonej od części zewnętrznych, które były złożone ze smug nieregularnych, zdradzających, że od meteorytu odrywały się cząstki materyi. Widoczne nadto były oznaki ruchu wirowego bryły. Fotogramy te lepiej nadać się mogą do oznaczania drogi meteorów, aniżeli obserwacye bezpośrednie. Spostrzeżenie, które po wielu latach znalazło zastosowanie w fotograficznych obserwacjach bolidów w stacjach bolidowych. Plik rLib.
  • nr 31, s. XXXI, Fotogram meteoru. Informacja: Dnia 13 stycznia r. b. zdejmował p. J. E. Lewis, w Auzonii, w stanie Connecticut[7], fotogram okolicy komety Holmesa[8], gdy nagle przebiegł niebo wielki meteor. Najsłabsze gwiazdy, jakie płyta fotograficzna chwytała, były 10 i 11 wielkości, droga zaś kuli ognistej wystąpiła wyraźniej, aniżeli najjaśniejsze, na płycie tej zaznaczone gwiazdy. Badanie mikroskopowe smugi, przez meteor nakreślonej, wykazało, że podczas przebiegu swego przez powietrze ulegał znacznym zmianom w natężeniu swego blasku. Gdy płytę powiększono 17 razy, smuga ta wydała obraz szeregu węzłów nawiązanych na sznurze. Podobny fotogram otrzymał też w roku 1891 p. Max Wolf.[9] Notka dotyczy tej samej informacji, którą zamieszczono w numerze 27. Zwraca uwagę duża niefrasobliwość redakcji w pisowni nazwisk i nazw. Plik rLib.
  • nr 36, s. XXXV, Dyamenty w meteorytach. O diamentach w meteorytach. Plik rLib.
  • nr 43, s. 687, T.R.,[2] Spadek aerolitu. O spadku meteorytu 24 maja 1892 roku w USA.[10][11] Plik rLib.

1894

  • nr 30, s. 465-469, Ernst Marcin, Pył kosmiczny. Plik rLib.
  • nr 41, s. 654-655, Kramsztyk Stanisław, Spadek aerolitów w Grecyi. Domniemany spadek meteorytów w Grecji 19 lipca. Plik rLib.
  • nr 49, s. 783, T.R.,[2] Meteor. Obserwacja z USA. Plik rLib.

1895

  • nr 32, s. 508, Marya Twardowska. Informacja o spadku meteora 21 lipca 1895 roku w Szemetowszczyznie. Plik rLib.
  • nr 45, s. 716, Kramsztyk Stanisław, Badania chemiczne meteorytów. Plik rLib.
  • nr 49, s. 783, Morozewicz Józef, Rozpowszechnienie meteorytów w zbiorach naukowych i ich wartość. Nawiązanie do broszury Wülfinga poświęconej temu tematowi. Plik rLib.

1896

  • nr 12, s. 177. O wyprawach podbiegunowych i m.in. o meteorycie Cape York.[12] Plik rLib.
  • nr 16, s. 255-256, Kramsztyk Stanisław, Spadek aerolitów w Madrycie. O spadku meteorytów w Madrycie 10 lutego 1896 roku.[13] Plik rLib.
  • nr 44, s. 704, Ernst Marcin, Meteor. Jasny bolid nad Warszawą 22 października. Plik rLib.

1897

  • nr 4, s. 49-53, Ślósarski A., Znatowicz B., Antoni Wałecki. Wspomnienie pośmiertne. Plik PDF.

1898

  • nr 10, s. 157, Meteoryt. Doniesienie Józefa Tyszkiewicza o obserwacji jasnego bolidu 19 lutego 1898 roku w Spiczyńcach; patrz → Oczeretna. Plik ePW.
  • nr 14, s. XIII-XIV, Przewóz olbrzymiego meteorytu. O meteorycie Cape York (fotografia).[12] Plik ePW.
  • nr 19, s. 289-293, Weyberg Zygmunt, Kartka z dziejów Gabinetu mineralogicznego w Warszawie. Plik ePW.

1899

  • nr 12. Słowo meteor.
  • nr 13, s. 207; patrz → Sołtmany/Stan prawny
  • nr 19, s. 297-299; patrz → Tektyty
  • nr 45, s. 708-710, Tołwiński G., O sposobie obserwowania gwiazd spadających. Plik rLib.

1901

  • nr 11, s. 161-164, Jacuński Wacław, Występowanie żelaza w przyrodzie. Plik rLib.
  • nr 28, s. 447, Spadek meteoru w Niemczech. Obserwacja jasnego bolidu nad Niemcami. Plik rLib.
  • nr 35, s. 556, Meteor. Jasny meteor obserwowany z Międzyrzecza 25 sierpnia 1901 roku, autor informacji B.Eichler. Plik rLib.

1935

1936

  • nr 6, s. 190, Czy istnieją żywe bakterje w kamienistych meteorytach?. Plik PDF.

1946

  • nr 2, s. 62-63, Samsonowicz Jan[14], Wiek meteorytów żelaznych.[15] Plik PDF.

1947

  • nr 9, s. 264-267, Swaryczewski Antoni, Meteoryty. Plik PDF.

1957

  • nr 12, s. 342-348, Falkiewicz Barbara, Kratery meteorytowe. Plik PDF.

1958

  • nr 10, s. 299-300, Szczepkowski Bohdan, Kopalne kratery meteorytowe w Kanadzie. Plik PDF.

1969

  • nr 1, s. 9-13, Jakubowski Krzysztof, Działalność Muzeum Ziemi na polu ochrony zabytków przyrody nieożywionej.[16] Plik PDF.

1970

  • nr 4, s. 102-104, Brzostkiewicz Stanisław R., „Księżycowe” kratery na Ziemi. Plik PDF.

1973

1979

1980

Bibliografia

  • Howell Edwin E., (1893), Cross Roads Meteorite, American Journal of Science, vol. 46, ser. 3, 1893, s. 67.[10] Plik DjVu.
  • Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
  • Newton Hubert Anson, (1893), Fireball of January 13th, 1893, American Journal of Science, vol. 46, ser. 3, 1893, s. 161-172. Plik DjVu; plik DjVu.

Źródła plików

Przypisy

  1. ^ Jan Kowalczyk (1833-1911) – polski astronom, docent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Głównej w Warszawie; Birkenmajer (1918), Wikipedia – Jan Kowalczyk
  2. ^ a b c d pod inicjałami T.R. skrywa się autor bardzo wielu artykułów we Wszechświecie; nie udało się ustalić jego tożsamości – T(imię), R(nazwisko)
  3. ^ a b spadek meteorytu Novo-Urei (Новый Урей) 4 września 1886 roku w Rosji; achondryt, ureilit URE, TKW 1900 g
  4. ^ a b meteoryt żelazny Bendegó, znalezisko z 1784 roku w Brazylii; typ IC, TKW 5,36 tony
  5. ^ Józef Morozewicz – współautor dodatku o polskich meteorytach w Podręczniku mineralogji
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    , Tschermak, Becke
  6. ^ spadek meteorytu Forest City 2 maja 1890 roku w USA; chondryt zwyczajny H5, TKW 152 kg
  7. ^ a b chodzi o obserwację Johna E. Lewisa z Ansonia w Connecticut. Na zdjęciu z 13 stycznia 1893 roku udało mu się utrwalić przelot jasnego bolidu (Newton 1893); oficjalny komunikat: Lewis John E., (1893), Photograph of a Bright Meteor, Publications of the Astronomical Society of the Pacific, 5(29), 1893, s. 107, plik PDF, plik aDs; fotografie bolidu (fragmenty) znajdują się w Newton (1893). O tej rejestracji donosiło również wiele gazet, m.in. The New York Times z 4 grudnia 1893 roku
  8. ^ a b kometa 17P/Holmes – kometa okresowa odkryta przez Edwina Holmesa w 1892 roku, należąca do rodziny Jowisza (Wikipedia)
  9. ^ Max Wolf pierwszy odkrył planetoidę z użyciem astrofotografii, była to planetoida (323) Brucia odkryta 22 grudnia 1891 roku
  10. ^ a b spadek meteorytu Cross Roads 24 maja 1892 roku w USA; chondryt zwyczajny H5, TKW 167 g; rysunek meteorytu w Howell (1893)
  11. ^ rysunek meteorytu Cross Roads w Howell (1893)
  12. ^ a b meteoryt żelazny Cape York, znalezisko z 1818 roku na Grenlandii; typ IIIAB, TKW 58,2 tony
  13. ^ spadek meteorytu Madrid 10 lutego 1896 roku w Hiszpanii; chondryt zwyczajny L6, TKW 400 g
  14. ^ Jan Samsonowicz (1888-1959) – polski geolog i paleontolog, profesor uniwersytetów we Lwowie i Warszawie, wieloletni kierownik Katedry Geologii Historycznej Uniwersytetu Warszawskiego; badacz spadku meteorytu Pułtusk; rodzina Samsonowicza miała swoje majątki ziemskie w okolicy spadku meteoryt Pułtusk. Wikipedia – Jan Samsonowicz
  15. ^ króciutka notka
  16. ^ zdjęcie największego okazu meteorytu Pułtusk w zbiorach polskich (fot. M. Małachowska-Kleiber)
  17. ^ format: /archiwum/pdf_rrrr/wszechswiat_rrrr_0nn.pdf

Zobacz również

Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/Wszech%C5%9Bwiat/Artyku%C5%82y”
Osobiste