(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Ward's Natural Science
Z Wiki.Meteoritica.pl
m |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
- | {{VerifyLevel|level= | + | {{VerifyLevel|level=1i}} |
{{Strona w budowie}} | {{Strona w budowie}} | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
- | + | ||
'''Ward Henry Augustus''' (1834-1906) – amerykański przyrodnik i geolog. Urodził się w Rochester w stanie Nowy Jork w USA. W 1897 roku ożenił się z wdową Lydią Avery Coonley. Studiował na Harvardzie, w Paryżu i w Niemczech. Podróżował po Europie, Afryce Zachodniej, Ameryce Południowej i Indiach skąd przywoził okazy przyrodnicze tworząc modne wówczas zbiory historii naturalnej (''natural history collections''). <u>Nie był kolekcjonerem, ale przedsiębiorcą.</u> Założyciel przedsiębiorstwa '''Ward's Natural Science Establishment''' zajmującego się pozyskiwaniem i handlem okazami przyrodniczymi (minerały, meteoryty, skamieniałości, okazy flory i fauny). | '''Ward Henry Augustus''' (1834-1906) – amerykański przyrodnik i geolog. Urodził się w Rochester w stanie Nowy Jork w USA. W 1897 roku ożenił się z wdową Lydią Avery Coonley. Studiował na Harvardzie, w Paryżu i w Niemczech. Podróżował po Europie, Afryce Zachodniej, Ameryce Południowej i Indiach skąd przywoził okazy przyrodnicze tworząc modne wówczas zbiory historii naturalnej (''natural history collections''). <u>Nie był kolekcjonerem, ale przedsiębiorcą.</u> Założyciel przedsiębiorstwa '''Ward's Natural Science Establishment''' zajmującego się pozyskiwaniem i handlem okazami przyrodniczymi (minerały, meteoryty, skamieniałości, okazy flory i fauny). | ||
- | + | ||
Współpracował m.in. z Williamem F. Cody, znanym jako Buffalo Bill oraz taksydermistą Carlem Akeley, który później został dyrektorem [[Szablon:NewYorkAMNH|Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej]]. Założone przez niego w Rochester przedsiębiorstwo '''Ward's Natural Science''' zbierało okazy ze wszystkich części świata, a następnie preparowało, montowało i sprzedawało je do szkół wyższych i muzeów. W 1893 roku, podczas Światowej Wystawy w Chicago, zaprezentował imponującą wystawę, którą zakupił przedsiębiorca Marshall Field. Podarował on później te zbiory miastu Chicago, dając podwaliny do stworzenia [[Szablon:ChicagoFMNH|Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum)]]. | Współpracował m.in. z Williamem F. Cody, znanym jako Buffalo Bill oraz taksydermistą Carlem Akeley, który później został dyrektorem [[Szablon:NewYorkAMNH|Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej]]. Założone przez niego w Rochester przedsiębiorstwo '''Ward's Natural Science''' zbierało okazy ze wszystkich części świata, a następnie preparowało, montowało i sprzedawało je do szkół wyższych i muzeów. W 1893 roku, podczas Światowej Wystawy w Chicago, zaprezentował imponującą wystawę, którą zakupił przedsiębiorca Marshall Field. Podarował on później te zbiory miastu Chicago, dając podwaliny do stworzenia [[Szablon:ChicagoFMNH|Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum)]]. | ||
- | + | ||
- | + | === Meteoryty === | |
+ | |||
[[Image:Type_of_meteorites_(USA_versus_Europe).jpg|thumb|right|200px|Typy znajdowanych meteorytów w zależności od charakteru środowiska]] | [[Image:Type_of_meteorites_(USA_versus_Europe).jpg|thumb|right|200px|Typy znajdowanych meteorytów w zależności od charakteru środowiska]] | ||
Wśród okazów którymi handlował Henry Ward znajdowały się również meteoryty. Wiele z nich pozyskał samodzielnie podczas swoich licznych podróży, wiele z nich sam odkrył. Systematycznie publikował katalogi z ofertą meteorytów na sprzedaż. Część katalogów zawierała ceny za jakie oferowano okazy, płytki i fragmenty dziesiątek meteorytów oraz ich [[Meteoryty (kopie)|kopii]]! Pewną nadreprezentację stanowiły meteoryty żelazne. Ale biorąc pod uwagę {{Txt2Img|Type_of_meteorites_(USA_versus_Europe).jpg|charakter terenu USA i jego wykorzystanie pod uprawy i intensywnie rozwijający się przemysł wydobywczy}}, nie jest dziwne, że w ofercie Warda dominowały meteoryty żelazne. | Wśród okazów którymi handlował Henry Ward znajdowały się również meteoryty. Wiele z nich pozyskał samodzielnie podczas swoich licznych podróży, wiele z nich sam odkrył. Systematycznie publikował katalogi z ofertą meteorytów na sprzedaż. Część katalogów zawierała ceny za jakie oferowano okazy, płytki i fragmenty dziesiątek meteorytów oraz ich [[Meteoryty (kopie)|kopii]]! Pewną nadreprezentację stanowiły meteoryty żelazne. Ale biorąc pod uwagę {{Txt2Img|Type_of_meteorites_(USA_versus_Europe).jpg|charakter terenu USA i jego wykorzystanie pod uprawy i intensywnie rozwijający się przemysł wydobywczy}}, nie jest dziwne, że w ofercie Warda dominowały meteoryty żelazne. | ||
- | + | ||
Z dzisiejszej perspektywy ówczesne ceny mogą szokować! Przykładowo ceny wybranych meteorytów, katalog z 1901 roku (''pisownia oryginalna''): | Z dzisiejszej perspektywy ówczesne ceny mogą szokować! Przykładowo ceny wybranych meteorytów, katalog z 1901 roku (''pisownia oryginalna''): | ||
:{| {{Koblitz Repository}} | :{| {{Koblitz Repository}} | ||
Linia 36: | Linia 37: | ||
| [[Stannern]] || 99 || 35,00 | | [[Stannern]] || 99 || 35,00 | ||
|} | |} | ||
- | + | ||
Jak kształtowały się ceny i jak wyglądało życie w USA w 1904 roku? Pewne wyobrażenie może nam dać artykuł Judith Sutherland „'''Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar'''” zamieszczony na portalu ''Farm and Dairy''. Wybrane fakty: | Jak kształtowały się ceny i jak wyglądało życie w USA w 1904 roku? Pewne wyobrażenie może nam dać artykuł Judith Sutherland „'''Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar'''” zamieszczony na portalu ''Farm and Dairy''. Wybrane fakty: | ||
{{BQuote-begin|max-width=640px}} | {{BQuote-begin|max-width=640px}} | ||
W 1904 roku średnia długość życia w Stanach Zjednoczonych wynosiła 47 lat. Głównymi przyczynami zgonów było zapalenie płuc, grypa, gruźlica, biegunka, choroby serca i udar. W kraju było około 8000 samochodów<ref>Henry Ford uruchomił produkcję Forda Model T dopiero w 1908 roku i początkowo kosztował on około 850 dolarów; dniówka robotnika wynosiła kilka dolarów</ref> i tylko 240 km utwardzonych dróg, na których maksymalna dopuszczalna prędkość wynosiła 10 mil na godzinę. Tylko 14% domów miało wanny, a 8% telefony. Koszt połączenia telefonicznego z Denver do Nowego Jorku wynosił 11 dolarów za trzy minuty połączenia. | W 1904 roku średnia długość życia w Stanach Zjednoczonych wynosiła 47 lat. Głównymi przyczynami zgonów było zapalenie płuc, grypa, gruźlica, biegunka, choroby serca i udar. W kraju było około 8000 samochodów<ref>Henry Ford uruchomił produkcję Forda Model T dopiero w 1908 roku i początkowo kosztował on około 850 dolarów; dniówka robotnika wynosiła kilka dolarów</ref> i tylko 240 km utwardzonych dróg, na których maksymalna dopuszczalna prędkość wynosiła 10 mil na godzinę. Tylko 14% domów miało wanny, a 8% telefony. Koszt połączenia telefonicznego z Denver do Nowego Jorku wynosił 11 dolarów za trzy minuty połączenia. | ||
- | + | ||
Dziewięćdziesiąt procent lekarzy nie miało wyższego wykształcenia, a grupa ta była traktowana jako pijacy i awanturnicy. 20% populacji było analfabetami, a szkołę średnią skończyło tylko 6% obywateli. | Dziewięćdziesiąt procent lekarzy nie miało wyższego wykształcenia, a grupa ta była traktowana jako pijacy i awanturnicy. 20% populacji było analfabetami, a szkołę średnią skończyło tylko 6% obywateli. | ||
- | + | ||
'''Przeciętna płaca w USA wynosiła 22 centy za godzinę, a przeciętny robotnik zarabiał około 200-400 dolarów rocznie. Dochody roczne innych grup zawodowych: weterynarz 1500-4000 dolarów, dobry księgowy mógł zarobić nawet 2000 dolarów, dentysta średnio około 2500 dolarów, a inżynier mechanik nawet 5000 dolarów. Funt (~0,4536 kg) cukru kosztował 4 centy, a tuzin jajek 14 centów. Funt kawy kosztował 15 centów.''' | '''Przeciętna płaca w USA wynosiła 22 centy za godzinę, a przeciętny robotnik zarabiał około 200-400 dolarów rocznie. Dochody roczne innych grup zawodowych: weterynarz 1500-4000 dolarów, dobry księgowy mógł zarobić nawet 2000 dolarów, dentysta średnio około 2500 dolarów, a inżynier mechanik nawet 5000 dolarów. Funt (~0,4536 kg) cukru kosztował 4 centy, a tuzin jajek 14 centów. Funt kawy kosztował 15 centów.''' | ||
- | + | ||
'''Jedna [[Dawne jednostki miar i wag#Uncja|uncja]] złota (31,1 g) kosztowała 20,67 dolara (1 dolar = 1,505 g złota).'''<ref>aktualna (''11 stycznia 2024 roku'') cena jednej uncji złota to ~2030$</ref> | '''Jedna [[Dawne jednostki miar i wag#Uncja|uncja]] złota (31,1 g) kosztowała 20,67 dolara (1 dolar = 1,505 g złota).'''<ref>aktualna (''11 stycznia 2024 roku'') cena jednej uncji złota to ~2030$</ref> | ||
- | + | ||
Nie było jeszcze drapaczy chmur (wieża Eiffla była najwyższą budowlą na świecie<ref>najwyższym budynkiem w USA był wówczas Philadelphia City Hall (167 m); wieża Eiffla (312 m) palmę pierwszeństwa dzierżyła do 1930 roku, kiedy to oddano do użytku wyższy od niej Chrysler Building (319 m) w Nowym Jorku</ref>). Na fladze amerykańskiej było tylko 45 gwiazdek (stanów).<ref>do unii nie należały jeszcze m.in. Alaska, Arizona, Nowy Meksyk i Hawaje</ref> Nie wynaleziono jeszcze piwa w puszkach, krzyżówek<ref>pierwsza krzyżówka pojawiła się 21 grudnia 1913 roku w „New York World”, gazecie wydawanej przez Josepha Pulitzera, fundatora słynnej nagrody jego imienia</ref> i mrożonej herbaty. Marihuana, heroina i morfina były dostępne bez recepty w aptekach. W 1904 roku odnotowano w całym kraju około 230 morderstw. | Nie było jeszcze drapaczy chmur (wieża Eiffla była najwyższą budowlą na świecie<ref>najwyższym budynkiem w USA był wówczas Philadelphia City Hall (167 m); wieża Eiffla (312 m) palmę pierwszeństwa dzierżyła do 1930 roku, kiedy to oddano do użytku wyższy od niej Chrysler Building (319 m) w Nowym Jorku</ref>). Na fladze amerykańskiej było tylko 45 gwiazdek (stanów).<ref>do unii nie należały jeszcze m.in. Alaska, Arizona, Nowy Meksyk i Hawaje</ref> Nie wynaleziono jeszcze piwa w puszkach, krzyżówek<ref>pierwsza krzyżówka pojawiła się 21 grudnia 1913 roku w „New York World”, gazecie wydawanej przez Josepha Pulitzera, fundatora słynnej nagrody jego imienia</ref> i mrożonej herbaty. Marihuana, heroina i morfina były dostępne bez recepty w aptekach. W 1904 roku odnotowano w całym kraju około 230 morderstw. | ||
{{BQuote-end}} | {{BQuote-end}} | ||
- | + | ||
Wygląda na to, że robotnik za kilka dniówek mógł kupić mały okaz meteorytu Pułtusk lub Canyon Diablo. Ale duży okaz meteorytu Brenham był dostępny dla weterynarza za jego miesięczną pensję. Patrząc na ówczesną i obecną siłę nabywczą dolara, niewiele się zmieniło! 😀 | Wygląda na to, że robotnik za kilka dniówek mógł kupić mały okaz meteorytu Pułtusk lub Canyon Diablo. Ale duży okaz meteorytu Brenham był dostępny dla weterynarza za jego miesięczną pensję. Patrząc na ówczesną i obecną siłę nabywczą dolara, niewiele się zmieniło! 😀 | ||
- | + | ||
- | Fragment oferty sprzedaży w katalogu z 1914 roku: | + | Fragment oferty sprzedaży w {{Txt2Img|Ward_(1914).jpg|katalogu z 1914 roku}}: |
:{| {{Koblitz Repository}} | :{| {{Koblitz Repository}} | ||
! Meteoryt !! waga (g) !! cena ($) | ! Meteoryt !! waga (g) !! cena ($) | ||
Linia 96: | Linia 97: | ||
| [[Tabor]] || 4 || 2,50 | | [[Tabor]] || 4 || 2,50 | ||
|} | |} | ||
- | + | ||
Sprzedawał też zestawy składające się z małych fragmentów meteorytów różnych typów: żelazne (''siderites''), żelazno-kamienne (''siderolites'') i kamienne (''aerolites''), np. 18 fragmentów meteorytów o całkowitej wadze 128 g i wartości 17,50$, można było nabyć okazyjnie z bonusem za 10,00$ (Ward 1914)! | Sprzedawał też zestawy składające się z małych fragmentów meteorytów różnych typów: żelazne (''siderites''), żelazno-kamienne (''siderolites'') i kamienne (''aerolites''), np. 18 fragmentów meteorytów o całkowitej wadze 128 g i wartości 17,50$, można było nabyć okazyjnie z bonusem za 10,00$ (Ward 1914)! | ||
- | + | ||
+ | === Kopie meteorytów === | ||
+ | |||
Firma Warda oferowała też bardzo bogatą kolekcję '''[[Meteoryty (kopie)|kopii meteorytów]]'''. Jak pisał w swoim katalogu: | Firma Warda oferowała też bardzo bogatą kolekcję '''[[Meteoryty (kopie)|kopii meteorytów]]'''. Jak pisał w swoim katalogu: | ||
{{AQuote-begin|max-width=640px}} | {{AQuote-begin|max-width=640px}} | ||
Linia 104: | Linia 107: | ||
A many of the specimens of meteorites represented in collections are simply fragments, or complete or partial slices of the original masses, and give no idea of their actual size and shape, we have prepared and offer as an adjunct to such collections a series of '''''Casts of Meteorites''''', which were made before cutting the specimens into slices. Being carefully colored, they are ''exact facsimiles'' of the original masses as found, showing clearly the external characteristics, as dimensions, pittings, form, color, etc. | A many of the specimens of meteorites represented in collections are simply fragments, or complete or partial slices of the original masses, and give no idea of their actual size and shape, we have prepared and offer as an adjunct to such collections a series of '''''Casts of Meteorites''''', which were made before cutting the specimens into slices. Being carefully colored, they are ''exact facsimiles'' of the original masses as found, showing clearly the external characteristics, as dimensions, pittings, form, color, etc. | ||
{{AQuote-end}} | {{AQuote-end}} | ||
- | + | ||
- | W katalogu | + | W katalogu „''Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment''” w ofercie znajduje się 66 kopii. {{Txt2Img|Ward_(Casts_of_Meteorites)-1.jpg|Wszystkie można było kupić „w pakiecie” za jedyne 150$}}! Na uwagę zasługują kopie meteorytów: Cabin Creek{{MBD-record|name=Cabin Creek}} za 3,50$, Sarepta{{MBD-record|name=Sarepta}} za 2,25$, [[Breitenbach]] [Steinbach] za 1,75$, Goalpara{{MBD-record|name=Goalpara}} za 1,50$, Karakol{{MBD-record|name=Karakol}} za 1,50$, Krähenberg{{MBD-record|name=Krähenberg}} za 3,50$, Middlesbrough{{MBD-record|name=Middlesbrough}} za 1,50$, [[Misshof]] (5,8 kg) za 2,25$, [[Nagy-Divina]] (10,5 kg) za 2,25${{Kropek}} |
- | + | ||
Jak przystało na kopie, nie były one drogie. Można było nabyć do kolekcji ładne, duże kopie, już za kilka dniówek. | Jak przystało na kopie, nie były one drogie. Można było nabyć do kolekcji ładne, duże kopie, już za kilka dniówek. | ||
- | + | ||
{{W edycji}} | {{W edycji}} | ||
- | + | ||
== Galerie == | == Galerie == | ||
- | + | ||
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | ||
File:Pultusk_(Ward_1900).jpg|Jeden z okazów meteorytu [[Pultusk (Pułtusk)|Pułtusk]] z kolekcji ''The Ward=Coonley collection of meteorites''. Intrygujący podpis do ilustracji: „''Style of mounting used in entire collection (Pedestal solid mahogany, with celluloid labels.)''” (Ward 1900) | File:Pultusk_(Ward_1900).jpg|Jeden z okazów meteorytu [[Pultusk (Pułtusk)|Pułtusk]] z kolekcji ''The Ward=Coonley collection of meteorites''. Intrygujący podpis do ilustracji: „''Style of mounting used in entire collection (Pedestal solid mahogany, with celluloid labels.)''” (Ward 1900) | ||
Linia 119: | Linia 122: | ||
File:Pultusk_(FMNH_Chicago).jpg|Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)]] z dawnej kolekcji Warda (fot. Philipp R. Heck) | File:Pultusk_(FMNH_Chicago).jpg|Meteoryt [[Pultusk (Pułtusk)]] z dawnej kolekcji Warda (fot. Philipp R. Heck) | ||
</gallery> | </gallery> | ||
- | + | ||
- | + | <gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3"> | |
+ | File:Ward_(1914).jpg|Fragment oferty sprzedaży meteorytów; m.in. [[Bohumilitz]], [[Braunau]], [[Pillistfer]], [[Pultusk]], [[Seeläsgen]] | ||
+ | File:Ward_(Casts_of_Meteorites)-1.jpg|Fragment oferty sprzedaży kopii meteorytów w katalogu „''Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment''” | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
== [[Bibliografia]] == | == [[Bibliografia]] == | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (), '''Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 7. Plik [https://wardproject.org/viewer/915 DjVu]. | * Ward Henry A., (), '''Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 7. Plik [https://wardproject.org/viewer/915 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (), '''Meteorites for sale [Annotated Ward-Coonley Catalogue]''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 24. Plik [https://wardproject.org/viewer/17042 DjVu]. | * Ward Henry A., (), '''Meteorites for sale [Annotated Ward-Coonley Catalogue]''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 24. Plik [https://wardproject.org/viewer/17042 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (), '''Meteorites! Wanted to purchase them''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16307 DjVu]. | * Ward Henry A., (), '''Meteorites! Wanted to purchase them''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y., ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16307 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1892), '''Illustrated descriptive catalogue of meteorites (and specimens for sale)''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1892, ss. 75. Plik [https://wardproject.org/viewer/916 DjVu]. | * Ward Henry A., (1892), '''Illustrated descriptive catalogue of meteorites (and specimens for sale)''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1892, ss. 75. Plik [https://wardproject.org/viewer/916 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1897), '''Check-list of all known meteorites''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1897, ss. 47. Plik [https://wardproject.org/viewer/914 DjVu]. | * Ward Henry A., (1897), '''Check-list of all known meteorites''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1897, ss. 47. Plik [https://wardproject.org/viewer/914 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1897), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1897, ss. 10. Plik [https://wardproject.org/viewer/16130 DjVu]. | * Ward Henry A., (1897), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1897, ss. 10. Plik [https://wardproject.org/viewer/16130 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1899), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1899, ss. 16.<ref name="prices">katalog z cenami w dolarach ($)</ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16131 DjVu]. | * Ward Henry A., (1899), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1899, ss. 16.<ref name="prices">katalog z cenami w dolarach ($)</ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16131 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1901), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1901, ss. 12.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16132 DjVu]. | * Ward Henry A., (1901), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1901, ss. 12.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16132 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1901), '''Special Meteorite Collection of Prof. Henry A. Ward''', Chicago, Illinois 1901, ss. 16. Plik [https://wardproject.org/viewer/16312 DjVu]. | * Ward Henry A., (1901), '''Special Meteorite Collection of Prof. Henry A. Ward''', Chicago, Illinois 1901, ss. 16. Plik [https://wardproject.org/viewer/16312 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1901), '''Ward-Coonley Collection of Meteorites''', Chicago, Illinois 1901, ss. 33. Plik [https://wardproject.org/viewer/16313 DjVu]. | * Ward Henry A., (1901), '''Ward-Coonley Collection of Meteorites''', Chicago, Illinois 1901, ss. 33. Plik [https://wardproject.org/viewer/16313 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1904), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1904, ss. 22. Plik [https://wardproject.org/viewer/913 DjVu]. | * Ward Henry A., (1904), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1904, ss. 22. Plik [https://wardproject.org/viewer/913 DjVu]. | ||
- | + | ||
* {{Ward (1904)}} | * {{Ward (1904)}} | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1907), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1907, ss. 16.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16305 DjVu]. | * Ward Henry A., (1907), '''Meteorites for sale''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1907, ss. 16.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16305 DjVu]. | ||
- | + | ||
* Ward Henry A., (1914), '''Price list of meteorites''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1914, ss. 25.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16308 DjVu]. | * Ward Henry A., (1914), '''Price list of meteorites''', ''Ward's Natural Science Establishment, Inc.'', Rochester, N.Y. 1914, ss. 25.<ref name="prices"></ref> Plik [https://wardproject.org/viewer/16308 DjVu]. | ||
- | + | ||
* '''Kompletna lista [https://wardproject.org/viewer/browse/catalogues katalogów].''' | * '''Kompletna lista [https://wardproject.org/viewer/browse/catalogues katalogów].''' | ||
- | + | ||
* Oferty (odręczne notatki): | * Oferty (odręczne notatki): | ||
** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (a)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16316 DjVu]. | ** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (a)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16316 DjVu]. | ||
** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (b)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16317 DjVu]. | ** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (b)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16317 DjVu]. | ||
** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (c)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16318 DjVu]. | ** Gregory James R., '''Price List of Meteorites (c)''', ss. 4. Plik [https://wardproject.org/viewer/16318 DjVu]. | ||
- | + | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
- | + | ||
== Zobacz również == | == Zobacz również == | ||
- | + | ||
* meteoryty: [[Pultusk (Pułtusk)]], [[Schellin (Skalin)]] | * meteoryty: [[Pultusk (Pułtusk)]], [[Schellin (Skalin)]] | ||
* [[Meteoryty (kopie)]] | * [[Meteoryty (kopie)]] | ||
- | + | ||
* [[Szablon:ChicagoFMNH|Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History, Chicago)]] | * [[Szablon:ChicagoFMNH|Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History, Chicago)]] | ||
* [[Krantz Rheinisches Mineralien-Contor]] | * [[Krantz Rheinisches Mineralien-Contor]] | ||
* [[Bibliografia/Siemaszko Julian Iwanowicz|Siemaszko Julian Iwanowicz]] | * [[Bibliografia/Siemaszko Julian Iwanowicz|Siemaszko Julian Iwanowicz]] | ||
- | + | ||
* [[Dawne jednostki miar i wag]] | * [[Dawne jednostki miar i wag]] | ||
- | + | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
- | + | ||
* Wikipedia (EN) – [https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Augustus_Ward Henry Augustus Ward] {{SeparatorBull}} [https://en.wikipedia.org/wiki/Ward's_Natural_Science Ward's Science] | * Wikipedia (EN) – [https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Augustus_Ward Henry Augustus Ward] {{SeparatorBull}} [https://en.wikipedia.org/wiki/Ward's_Natural_Science Ward's Science] | ||
* [http://labels.sv-meteorites.com/PersonMuseum?mode=person&id=38 Ward's Natural Science Establishment ] ([https://mineralogicalrecord.com/biographies_labels/wardhenry-a/ MinRec]) | * [http://labels.sv-meteorites.com/PersonMuseum?mode=person&id=38 Ward's Natural Science Establishment ] ([https://mineralogicalrecord.com/biographies_labels/wardhenry-a/ MinRec]) | ||
- | + | ||
* Portal '''Ward Project''' – [https://wardproject.org Searching for Ward's] | * Portal '''Ward Project''' – [https://wardproject.org Searching for Ward's] | ||
* Portal [https://www.wardsci.com/ Ward's Science] | * Portal [https://www.wardsci.com/ Ward's Science] | ||
- | + | ||
* Portal '''Farm and Dairy''' – Judith Sutherland, [https://www.farmanddairy.com/columns/life-in-1904-dying-at-47-4-cent-sugar/8319.html Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar] | * Portal '''Farm and Dairy''' – Judith Sutherland, [https://www.farmanddairy.com/columns/life-in-1904-dying-at-47-4-cent-sugar/8319.html Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar] | ||
- | + | ||
[[Category:Kolekcje|{{PAGENAME}}]] | [[Category:Kolekcje|{{PAGENAME}}]] |
Wersja z 22:26, 11 sty 2024
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Ward Henry Augustus (1834-1906) – amerykański przyrodnik i geolog. Urodził się w Rochester w stanie Nowy Jork w USA. W 1897 roku ożenił się z wdową Lydią Avery Coonley. Studiował na Harvardzie, w Paryżu i w Niemczech. Podróżował po Europie, Afryce Zachodniej, Ameryce Południowej i Indiach skąd przywoził okazy przyrodnicze tworząc modne wówczas zbiory historii naturalnej (natural history collections). Nie był kolekcjonerem, ale przedsiębiorcą. Założyciel przedsiębiorstwa Ward's Natural Science Establishment zajmującego się pozyskiwaniem i handlem okazami przyrodniczymi (minerały, meteoryty, skamieniałości, okazy flory i fauny).
Współpracował m.in. z Williamem F. Cody, znanym jako Buffalo Bill oraz taksydermistą Carlem Akeley, który później został dyrektorem Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej. Założone przez niego w Rochester przedsiębiorstwo Ward's Natural Science zbierało okazy ze wszystkich części świata, a następnie preparowało, montowało i sprzedawało je do szkół wyższych i muzeów. W 1893 roku, podczas Światowej Wystawy w Chicago, zaprezentował imponującą wystawę, którą zakupił przedsiębiorca Marshall Field. Podarował on później te zbiory miastu Chicago, dając podwaliny do stworzenia Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum).
Meteoryty
Wśród okazów którymi handlował Henry Ward znajdowały się również meteoryty. Wiele z nich pozyskał samodzielnie podczas swoich licznych podróży, wiele z nich sam odkrył. Systematycznie publikował katalogi z ofertą meteorytów na sprzedaż. Część katalogów zawierała ceny za jakie oferowano okazy, płytki i fragmenty dziesiątek meteorytów oraz ich kopii! Pewną nadreprezentację stanowiły meteoryty żelazne. Ale biorąc pod uwagę charakter terenu USA i jego wykorzystanie pod uprawy i intensywnie rozwijający się przemysł wydobywczy, nie jest dziwne, że w ofercie Warda dominowały meteoryty żelazne.
Z dzisiejszej perspektywy ówczesne ceny mogą szokować! Przykładowo ceny wybranych meteorytów, katalog z 1901 roku (pisownia oryginalna):
Meteoryt waga (g) cena ($) Cañyon Diablo[1] 154 2,50 Glorieta Mountain[2] 1246 90,00 Magura 674 (cs) 40,00 Seeläsgen [Przełazy] 39 8,00 Toluca[3] 12700 (cs) 70,00 Brenham[4] 4394 150,00 Estherville[5] 41 4,50 Knyahinya 708 50,00 Pultusk 62 3,75 Stannern 99 35,00
Jak kształtowały się ceny i jak wyglądało życie w USA w 1904 roku? Pewne wyobrażenie może nam dać artykuł Judith Sutherland „Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar” zamieszczony na portalu Farm and Dairy. Wybrane fakty:
W 1904 roku średnia długość życia w Stanach Zjednoczonych wynosiła 47 lat. Głównymi przyczynami zgonów było zapalenie płuc, grypa, gruźlica, biegunka, choroby serca i udar. W kraju było około 8000 samochodów[6] i tylko 240 km utwardzonych dróg, na których maksymalna dopuszczalna prędkość wynosiła 10 mil na godzinę. Tylko 14% domów miało wanny, a 8% telefony. Koszt połączenia telefonicznego z Denver do Nowego Jorku wynosił 11 dolarów za trzy minuty połączenia.
Dziewięćdziesiąt procent lekarzy nie miało wyższego wykształcenia, a grupa ta była traktowana jako pijacy i awanturnicy. 20% populacji było analfabetami, a szkołę średnią skończyło tylko 6% obywateli.
Przeciętna płaca w USA wynosiła 22 centy za godzinę, a przeciętny robotnik zarabiał około 200-400 dolarów rocznie. Dochody roczne innych grup zawodowych: weterynarz 1500-4000 dolarów, dobry księgowy mógł zarobić nawet 2000 dolarów, dentysta średnio około 2500 dolarów, a inżynier mechanik nawet 5000 dolarów. Funt (~0,4536 kg) cukru kosztował 4 centy, a tuzin jajek 14 centów. Funt kawy kosztował 15 centów.
Jedna uncja złota (31,1 g) kosztowała 20,67 dolara (1 dolar = 1,505 g złota).[7]
Nie było jeszcze drapaczy chmur (wieża Eiffla była najwyższą budowlą na świecie[8]). Na fladze amerykańskiej było tylko 45 gwiazdek (stanów).[9] Nie wynaleziono jeszcze piwa w puszkach, krzyżówek[10] i mrożonej herbaty. Marihuana, heroina i morfina były dostępne bez recepty w aptekach. W 1904 roku odnotowano w całym kraju około 230 morderstw.
Wygląda na to, że robotnik za kilka dniówek mógł kupić mały okaz meteorytu Pułtusk lub Canyon Diablo. Ale duży okaz meteorytu Brenham był dostępny dla weterynarza za jego miesięczną pensję. Patrząc na ówczesną i obecną siłę nabywczą dolara, niewiele się zmieniło! 😀
Fragment oferty sprzedaży w katalogu z 1914 roku:
Meteoryt waga (g) cena ($) Bohumilitz 103 20,00 Braunau 26 22,50 Elbogen 6 6,50 Lénárto 132 (P.E. [polished, etched]) 28,00 Magura 304 (P.E. slab) 30,00 Seeläsgen [Przełazy] 56 (P.E.) 10,00 Rittersgrün [Steinbach] 27 (pol. slab) 12,50 Bielokrynitschie 14 (P.) 10,00 Bjurböle 1050 (fragment) 63,00 Blansko 2,4 12,00 Ensisheim[11] 0,5 0,25 Knyahinya 40 (pol. and with crust) 4,00 L'Aigle[12] 30 (with crust) 10,00 Misshof 11 6,00 Mocs 96 7,00 Pillistfer 15 (with crust) 12,50 Pultusk 41 (complete) 2,75 Pultusk 74 (complete) 5,00 Stannern 8 (with crust) 3,50 Tabor 4 2,50
Sprzedawał też zestawy składające się z małych fragmentów meteorytów różnych typów: żelazne (siderites), żelazno-kamienne (siderolites) i kamienne (aerolites), np. 18 fragmentów meteorytów o całkowitej wadze 128 g i wartości 17,50$, można było nabyć okazyjnie z bonusem za 10,00$ (Ward 1914)!
Kopie meteorytów
Firma Warda oferowała też bardzo bogatą kolekcję kopii meteorytów. Jak pisał w swoim katalogu:
Casts of Meteorites
A many of the specimens of meteorites represented in collections are simply fragments, or complete or partial slices of the original masses, and give no idea of their actual size and shape, we have prepared and offer as an adjunct to such collections a series of Casts of Meteorites, which were made before cutting the specimens into slices. Being carefully colored, they are exact facsimiles of the original masses as found, showing clearly the external characteristics, as dimensions, pittings, form, color, etc.
W katalogu „Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment” w ofercie znajduje się 66 kopii. Wszystkie można było kupić „w pakiecie” za jedyne 150$! Na uwagę zasługują kopie meteorytów: Cabin Creek[13] za 3,50$, Sarepta[14] za 2,25$, Breitenbach [Steinbach] za 1,75$, Goalpara[15] za 1,50$, Karakol[16] za 1,50$, Krähenberg[17] za 3,50$, Middlesbrough[18] za 1,50$, Misshof (5,8 kg) za 2,25$, Nagy-Divina (10,5 kg) za 2,25$…
Jak przystało na kopie, nie były one drogie. Można było nabyć do kolekcji ładne, duże kopie, już za kilka dniówek.
W edycji (In editing) Pracujemy nad tym fragmentem (We're working on this part) |
Galerie
Jeden z okazów meteorytu Pułtusk z kolekcji The Ward=Coonley collection of meteorites. Intrygujący podpis do ilustracji: „Style of mounting used in entire collection (Pedestal solid mahogany, with celluloid labels.)” (Ward 1900) |
Meteoryt Pultusk (Pułtusk) z dawnej kolekcji Warda (fot. Philipp R. Heck) |
Fragment oferty sprzedaży meteorytów; m.in. Bohumilitz, Braunau, Pillistfer, Pultusk, Seeläsgen |
Bibliografia
- Ward Henry A., (), Casts of meteorites for sale by Ward's Natural Science Establishment, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y., ss. 7. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (), Meteorites for sale [Annotated Ward-Coonley Catalogue], Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y., ss. 24. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (), Meteorites! Wanted to purchase them, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y., ss. 4. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1892), Illustrated descriptive catalogue of meteorites (and specimens for sale), Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1892, ss. 75. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1897), Check-list of all known meteorites, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1897, ss. 47. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1897), Meteorites for sale, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1897, ss. 10. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1899), Meteorites for sale, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1899, ss. 16.[20] Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1901), Meteorites for sale, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1901, ss. 12.[20] Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1901), Special Meteorite Collection of Prof. Henry A. Ward, Chicago, Illinois 1901, ss. 16. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1901), Ward-Coonley Collection of Meteorites, Chicago, Illinois 1901, ss. 33. Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1904), Meteorites for sale, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1904, ss. 22. Plik DjVu.
- Ward Henry Augustus[21], A.M., LL.D., (1904), Catalogue of the Ward-Coonley Collection of Meteorites, Chicago 1904, ss. 124 (plansze).[22] Plik iDjVu; plik DjVu.
- Ward Henry A., (1907), Meteorites for sale, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1907, ss. 16.[20] Plik DjVu.
- Ward Henry A., (1914), Price list of meteorites, Ward's Natural Science Establishment, Inc., Rochester, N.Y. 1914, ss. 25.[20] Plik DjVu.
- Kompletna lista katalogów.
- Oferty (odręczne notatki):
Przypisy
Zobacz również
- meteoryty: Pultusk (Pułtusk), Schellin (Skalin)
- Meteoryty (kopie)
- Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History, Chicago)
- Krantz Rheinisches Mineralien-Contor
- Siemaszko Julian Iwanowicz
Linki zewnętrzne
- Wikipedia (EN) – Henry Augustus Ward ● Ward's Science
- Ward's Natural Science Establishment (MinRec)
- Portal Ward Project – Searching for Ward's
- Portal Ward's Science
- Portal Farm and Dairy – Judith Sutherland, Life in 1904: Dying at 47, 4-cent sugar