PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)

Łapino

Z Wiki.Meteoritica.pl

(Różnice między wersjami)
(→Bibliografia)
m (→„Udawał” meteoryt Pułtusk)
 
(Nie pokazano 15 wersji pomiędzy niniejszymi.)
Linia 1: Linia 1:
__NOTOC__
__NOTOC__
-
== "Udawał" meteoryt Pułtusk ==
+
{{VerifyLevel|level=1i}}
 +
== „Udawał” meteoryt Pułtusk ==
[[Grafika:Pseudometeoryt Łapino.jpg|200px|thumb|Pseudometeoryt Łapino]]
[[Grafika:Pseudometeoryt Łapino.jpg|200px|thumb|Pseudometeoryt Łapino]]
-
'''Pseudometeoryt Łapino''' - głaz ten został znaleziony latem 1954 roku w żwirowni na zboczu doliny Raduni w pobliżu małej wsi Łapino (Łapino Dolne) (54°17'23.46"N 18°26'36.23"E) na Pomorzu, kilkanaście kilometrów na południowy-zachód od Gdańska. Żwirownie te działały od 1888 do 1975 roku, obecnie są częściowo zatopione oraz zarośnięte krzakami i młodymi drzewami. Na głaz zwrócili uwagę pracownicy żwirowni w 1954 roku z powodu jego nietypowego wyglądu. Ze względu na znaczną magnetyczność i niezwykły wygląd zasugerowano, że może on być meteorytem. Kolor, kształt i struktura powierzchni były bardzo intrygujące. Pomimo, że w okolicy występuje wiele utworów polodowcowych i głazów narzutowych (głównie granitoidów i gnejsów) przywleczonych przez czwartorzędowe lodowce ze Skandynawii, to głaz "Łapino" nie przypomina jednak typowych głazów narzutowych.
+
'''Pseudometeoryt Łapino''' – głaz ten został znaleziony latem 1954 roku w żwirowni na zboczu doliny Raduni w pobliżu małej wsi Łapino (Łapino Dolne) (54°17'23.46"N 18°26'36.23"E) na Pomorzu, kilkanaście kilometrów na południowy-zachód od Gdańska. Żwirownie te działały od 1888 do 1975 roku, obecnie są częściowo zatopione oraz zarośnięte krzakami i młodymi drzewami. Na głaz zwrócili uwagę pracownicy żwirowni w 1954 roku z powodu jego nietypowego wyglądu. Ze względu na znaczną magnetyczność i niezwykły wygląd zasugerowano, że może on być meteorytem. Kolor, kształt i struktura powierzchni były bardzo intrygujące. Pomimo, że w okolicy występuje wiele utworów polodowcowych i głazów narzutowych (głównie granitoidów i gnejsów) przywleczonych przez czwartorzędowe lodowce ze Skandynawii, to głaz „Łapino” nie przypomina jednak typowych głazów narzutowych.
-
Głaz został przekazany do [[Obserwatorium Astronomiczne UW|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w&nbsp;Warszawie]], gdzie przez wiele lat leżał w&nbsp;gmachu Obserwatorium przy al.&nbsp;Ujazdowskich na posadzce w&nbsp;holu głównym przy wejściu.<ref>historia tego głazu opisana w&nbsp;artykule [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Pseudometeorite_Lapino.htm O&nbsp;pseudometeorycie Łapino] na stronie Jana Woreczko</ref> W&nbsp;1996 roku przekazano go do [[Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie|Państwowego Instytutu Geologicznego]] w&nbsp;celu zbadania jego natury. Pseudometeoryt Łapino ma gruszkowaty kształt ~70x45&nbsp;cm i&nbsp;wagę około 250&nbsp;kg. Wstępne oględziny nie wykazały obecności skorupy obtopieniowej oraz brak żelaza niklonośnego i&nbsp;chondr. Mógłby on być w&nbsp;takim razie jakimś achondrytem! Jednak badania przeprowadzone w&nbsp;[[Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie|PIGu]] przez Stępniewskiego i&nbsp;współ.<ref name="Lapino">Stępniewski et&nbsp;al. (2001)</ref> wykazały, że '''nie jest to meteoryt'''.
+
Głaz został przekazany do [[Obserwatorium Astronomiczne UW|Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w&nbsp;Warszawie]], gdzie przez wiele lat leżał w&nbsp;gmachu Obserwatorium przy al.&nbsp;Ujazdowskich na posadzce w&nbsp;holu głównym przy wejściu.<ref>historia tego głazu została opisana w&nbsp;artykule [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Pseudometeorite_Lapino.htm Pseudometeoryt Łapino (''Pseudometeorite, meteorwrongs'')] na stronie Jana Woreczko</ref> W&nbsp;1996 roku przekazano go do [[Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie|Państwowego Instytutu Geologicznego]] w&nbsp;celu zbadania jego natury. '''Pseudometeoryt Łapino ma gruszkowaty kształt ~70×45&nbsp;cm i&nbsp;wagę około 250&nbsp;kg.''' Wstępne oględziny nie wykazały obecności skorupy obtopieniowej oraz brak żelaza niklonośnego i&nbsp;chondr. Mógłby on być w&nbsp;takim razie jakimś achondrytem! Jednak badania przeprowadzone w&nbsp;[[Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie|PIGu]] przez Stępniewskiego i&nbsp;współpracowników (Stępniewski et&nbsp;al. 2001) wykazały, że '''nie jest to meteoryt'''.
-
W wykazie polskich meteorytów sporządzonym około 1955 roku przez Jerzego Pokrzywnickiego (Kosiński&nbsp;2012) znajduje się również niezidentyfikowany meteoryt znaleziony w&nbsp;'''''1954''''' o&nbsp;nazwie '''"Gdański"'''. Być może Pokrzywnicki na swojej liście umieścił okaz Łapino, który znaleziono właśnie w&nbsp;tym roku niedaleko Gdańska? Później Pokrzywnicki identyfikował okaz Łapino już jako pseudometeorytmeteoryt, o&nbsp;czym świadczy zamieszczenie go w&nbsp;wykazie zbioru Zakładu Nauk Geologicznych PAN w&nbsp;Warszawie (Pokrzywnicki&nbsp;1964).
 
 +
W wykazie polskich meteorytów sporządzonym około 1955 roku przez Jerzego Pokrzywnickiego (Kosiński&nbsp;2012) znajduje się również niezidentyfikowany meteoryt znaleziony w&nbsp;'''''1954 roku''''' o&nbsp;nazwie '''„Gdański”'''. Być może Pokrzywnicki na swojej liście umieścił okaz Łapino, który znaleziono właśnie w&nbsp;tym roku niedaleko Gdańska? Później Pokrzywnicki identyfikował okaz Łapino już jako pseudometeoryt, o&nbsp;czym świadczy zamieszczenie go w&nbsp;wykazie zawartości zbiorów Zakładu Nauk Geologicznych PAN w&nbsp;Warszawie (Pokrzywnicki&nbsp;1964).
-
''Mały przyczynek do rozwoju polskiej meteorytyki''. W&nbsp;numerze&nbsp;2 kwartalnika ''Meteoryt'' z&nbsp;1996 roku<ref>[http://meteoryt.info/meteoryt296.pdf ''Meteoryt'' nr 2/1996 ]</ref> w&nbsp;słowie wstępnym od redaktora Andrzeja S.&nbsp;Pilskiego jest krótka wzmianka m.in. o&nbsp;meteorycie Łapino w&nbsp;kontekście irytującego braku doniesień o&nbsp;prowadzonych w&nbsp;Polsce badaniach meteorytów.
+
'''U Pokrzywnickiego (1964, s. 157) w wykazie zawartości zbiorów (pseudometeorytów) jest wzmianka o&nbsp;okazie Łapino:'''
-
<br clear="all"/>
+
:{| {{Old sources |max-width=640px}}
-
 
+
-
;U Pokrzywnickiego (1964, s. 157) jest w wykazie zawartości zbiorów (pseudometeorytów) wzmianka o&nbsp;okazie Łapino:
+
-
 
+
-
:{| class="wikitable-MET-cite" style="width:640px"
+
|+ A. INSTITUTE OF GEOLOGY OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENCES (Zakład Nauk Geologicznych PAN, Warszawa, al.&nbsp;Żwirki i&nbsp;Wigury&nbsp;6)
|+ A. INSTITUTE OF GEOLOGY OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENCES (Zakład Nauk Geologicznych PAN, Warszawa, al.&nbsp;Żwirki i&nbsp;Wigury&nbsp;6)
|-
|-
-
| colspan="2" | {{sparse-b}}Pseudometeorites{{sparse-e}}
+
| colspan="2" | {{Sparse-b}}Pseudometeorites{{Sparse-e}}
|-
|-
-
| 57 || | A fragment of larger body (approximately 250 kg) of unknown provenance, found at Łapino (District of Gdańsk) in&nbsp;1955 || 610.5&nbsp;(f)
+
| 57 || | A fragment of larger body (approximately 250&nbsp;kg) of unknown provenance, found at Łapino (District of Gdańsk) in&nbsp;1955 || 610.5&nbsp;(f)
|}
|}
 +
 +
Fragment ten (o&nbsp;wadze {{Txt2Img|Magazyn_(ING_PAN_Kraków)-4.jpg|600,5&nbsp;g}}) znajduje się obecnie w&nbsp;zbiorach [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]] (Łaptaś 1998).
 +
 +
 +
{{Sparse-b}}Mały przyczynek do rozwoju polskiej meteorytyki{{Sparse-e}}. W&nbsp;numerze&nbsp;2 kwartalnika ''Meteoryt'' z&nbsp;1996 roku ({{Link-Meteoryt |r=96 |n=2}}) w&nbsp;słowie wstępnym od redaktora [[Bibliografia/Pilski Andrzej Sylwester|Andrzeja S.&nbsp;Pilskiego]] jest krótka wzmianka m.in. o&nbsp;meteorycie Łapino w&nbsp;kontekście irytującego braku doniesień o&nbsp;prowadzonych w&nbsp;Polsce badaniach meteorytów.
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
Linia 29: Linia 31:
{{GEFrame-begin}}
{{GEFrame-begin}}
{{GEMap
{{GEMap
 +
| htmlFileMap = wiki-Lapino.htm
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
| kml1 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Poland_newIcons.kml
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Pseudometeoryty.kml
| kml2 = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Pseudometeoryty.kml
 +
| kmlfit = http://wiki.meteoritica.pl/meteoritica/GoogleMaps/wiki-Lapino-fit.kml
| lat = 54.289851
| lat = 54.289851
| lon = 18.443397
| lon = 18.443397
| zoom = 10
| zoom = 10
-
| type = map
+
| type = roadmap
}}
}}
{{GEIcon-PointRed}}
{{GEIcon-PointRed}}
Linia 40: Linia 44:
{{GEFrame-end}}
{{GEFrame-end}}
-
Głaz znaleziono na terenie nieczynnej żwirowni w Łapinie Dolnym koło Gdańska. Fotografie prawdopodobnego miejsca znalezienia głazu znajdują się w publikacji Stępniewskiego (1997).
+
Głaz znaleziono na terenie nieczynnej żwirowni w Łapinie Dolnym koło Gdańska. Fotografie prawdopodobnego miejsca znalezienia głazu znajdują się w&nbsp;publikacji Stępniewskiego (1997).
<br clear="all"/>
<br clear="all"/>
-
== Galeria ==
+
== Galerie ==
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
<gallery caption="" widths="200px" heights="200px" perrow="3">
File:Pseudometeoryt-Lapino-closeup.jpg|Widok wnętrza pseudometeorytu Łapino
File:Pseudometeoryt-Lapino-closeup.jpg|Widok wnętrza pseudometeorytu Łapino
 +
File:Magazyn_(ING_PAN_Kraków)-4.jpg|Fragment (600,5&nbsp;g) pseudometeorytu Łapino w zbiorach [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie|Muzeum Geologicznego PAN w&nbsp;Krakowie]] (nr&nbsp;inw. B-V-57/44.1)
</gallery>
</gallery>
Linia 54: Linia 59:
== [[Bibliografia]] ==
== [[Bibliografia]] ==
-
* {{Kosiński (2012p)}}
+
* {{Kosiński (2012, Kosmolityka)}}
-
* {{Pokrzywnicki (1964) | page=157}}
+
* {{Łaptaś (1998)|page=34}}
-
* Stępniewski Marian, (1997), '''Zagadkowy głaz z [[Łapino|Łapina Dolnego]] koło Gdańska.''' ''Przegląd Geol.'', 45(3), 1997, s. 287-289. Plik {{Djvu|Łapino_(PGeol_3_1997).djvu|DjVu}}.
+
* {{Pokrzywnicki (1964)|page=157}}
-
* Stępniewski Marian, Borucki Jerzy, (2001), '''Pseudometeorite from Łapino (Pomerania, North Poland).''' ''Geological Quarterly'', vol. 45(3), 2001, s. 343-348. Plik [https://gq.pgi.gov.pl/article/view/7996/pdf_132 PDF].
+
* Stępniewski Marian, (1997), '''Zagadkowy głaz z [[Łapino|Łapina Dolnego]] koło Gdańska''', ''Przegląd Geol.'', 45(3), 1997, s. 287-289. Plik {{Djvu|Łapino_(PGeol_3_1997).djvu|DjVu}}.
 +
 
 +
* Stępniewski Marian, Borucki Jerzy, (2001), '''Pseudometeorite from [[Łapino]] (Pomerania, North Poland)''', ''Geological Quarterly'', vol. 45(3), 2001, s. 343-348. Plik [http://gq.pgi.gov.pl/article/view/7996/pdf_132 PDF].
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}
Linia 66: Linia 73:
== Zobacz również ==
== Zobacz również ==
-
* pseudometeoryt [[Jawor]]
+
* pseudometeoryt [[Jawor (pseudometeoryt)|Jawor]]
 +
* [[Muzeum Geologiczne PAN w Krakowie]]
 +
* [[Obserwatorium Astronomiczne UW]]
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
-
* Wikipedia - [http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81apino Łapino]
+
* Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego – [http://www.astrouw.edu.pl/ (OAUW)]
-
* [http://www.kolbudy.gd.pl/historia/index.html?dz=lapino Historia wsi Łapino]
+
-
* Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego - [http://www.astrouw.edu.pl/ (OAUW)]
+
* [http://www.pgi.gov.pl/ Państwowy Instytut Geologiczny (PIG)] w Warszawie
* [http://www.pgi.gov.pl/ Państwowy Instytut Geologiczny (PIG)] w Warszawie
-
* Kwartalnik [http://meteoryt.info/ ''Meteoryt'']
 
-
* [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Pseudometeorite_Lapino.htm O pseudometeorycie Łapino] na stronie Jana Woreczko
 
 +
* woreczko.pl – [http://www.woreczko.pl/meteorites/features/glossary-Pseudometeorite_Lapino.htm Pseudometeoryt Łapino (''Pseudometeorite, meteorwrongs'')]
 +
 +
* Wikipedia – [http://pl.wikipedia.org/wiki/Łapino Łapino]
 +
 +
* [http://www.kolbudy.gd.pl/historia/index.html?dz=lapino Historia wsi Łapino]
{{DEFAULTSORT:Lapino}}
{{DEFAULTSORT:Lapino}}
[[Category:Pseudometeoryty]]
[[Category:Pseudometeoryty]]
 +
[[Category:Niepotwierdzone]]

Aktualna wersja na dzień 21:49, 27 lip 2023

1i

„Udawał” meteoryt Pułtusk

Pseudometeoryt Łapino

Pseudometeoryt Łapino – głaz ten został znaleziony latem 1954 roku w żwirowni na zboczu doliny Raduni w pobliżu małej wsi Łapino (Łapino Dolne) (54°17'23.46"N 18°26'36.23"E) na Pomorzu, kilkanaście kilometrów na południowy-zachód od Gdańska. Żwirownie te działały od 1888 do 1975 roku, obecnie są częściowo zatopione oraz zarośnięte krzakami i młodymi drzewami. Na głaz zwrócili uwagę pracownicy żwirowni w 1954 roku z powodu jego nietypowego wyglądu. Ze względu na znaczną magnetyczność i niezwykły wygląd zasugerowano, że może on być meteorytem. Kolor, kształt i struktura powierzchni były bardzo intrygujące. Pomimo, że w okolicy występuje wiele utworów polodowcowych i głazów narzutowych (głównie granitoidów i gnejsów) przywleczonych przez czwartorzędowe lodowce ze Skandynawii, to głaz „Łapino” nie przypomina jednak typowych głazów narzutowych.

Głaz został przekazany do Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie, gdzie przez wiele lat leżał w gmachu Obserwatorium przy al. Ujazdowskich na posadzce w holu głównym przy wejściu.[1] W 1996 roku przekazano go do Państwowego Instytutu Geologicznego w celu zbadania jego natury. Pseudometeoryt Łapino ma gruszkowaty kształt ~70×45 cm i wagę około 250 kg. Wstępne oględziny nie wykazały obecności skorupy obtopieniowej oraz brak żelaza niklonośnego i chondr. Mógłby on być w takim razie jakimś achondrytem! Jednak badania przeprowadzone w PIGu przez Stępniewskiego i współpracowników (Stępniewski et al. 2001) wykazały, że nie jest to meteoryt.


W wykazie polskich meteorytów sporządzonym około 1955 roku przez Jerzego Pokrzywnickiego (Kosiński 2012) znajduje się również niezidentyfikowany meteoryt znaleziony w 1954 roku o nazwie „Gdański”. Być może Pokrzywnicki na swojej liście umieścił okaz Łapino, który znaleziono właśnie w tym roku niedaleko Gdańska? Później Pokrzywnicki identyfikował okaz Łapino już jako pseudometeoryt, o czym świadczy zamieszczenie go w wykazie zawartości zbiorów Zakładu Nauk Geologicznych PAN w Warszawie (Pokrzywnicki 1964).

U Pokrzywnickiego (1964, s. 157) w wykazie zawartości zbiorów (pseudometeorytów) jest wzmianka o okazie Łapino:

A. INSTITUTE OF GEOLOGY OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENCES (Zakład Nauk Geologicznych PAN, Warszawa, al. Żwirki i Wigury 6)
Pseudometeorites
57 A fragment of larger body (approximately 250 kg) of unknown provenance, found at Łapino (District of Gdańsk) in 1955 610.5 (f)


Fragment ten (o wadze 600,5 g) znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Geologicznego PAN w Krakowie (Łaptaś 1998).


Mały przyczynek do rozwoju polskiej meteorytyki. W numerze 2 kwartalnika Meteoryt z 1996 roku (PDF) w słowie wstępnym od redaktora Andrzeja S. Pilskiego jest krótka wzmianka m.in. o meteorycie Łapino w kontekście irytującego braku doniesień o prowadzonych w Polsce badaniach meteorytów.

Lokalizacja

Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
© Jan Woreczko & Wadi

(L) Łapino

* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki

Głaz znaleziono na terenie nieczynnej żwirowni w Łapinie Dolnym koło Gdańska. Fotografie prawdopodobnego miejsca znalezienia głazu znajdują się w publikacji Stępniewskiego (1997).


Galerie

Widok wnętrza pseudometeorytu Łapino

Fragment (600,5 g) pseudometeorytu Łapino w zbiorach Muzeum Geologicznego PAN w Krakowie (nr inw. B-V-57/44.1)


Bibliografia

  • Kosiński Janusz W., (2012), Program działań na rzecz polskiej meteorytyki i „Kosmolityka” Jerzego Pokrzywnickiego[2] (The programme of workings on the thing of the Polish meteoritics and monograph „Kosmolityka” by Jerzy Pokrzywnicki), Acta Soc. Metheor. Polon., 3, 2012, s. 39-47.[3] Plik ASMP.
  • Stępniewski Marian, (1997), Zagadkowy głaz z Łapina Dolnego koło Gdańska, Przegląd Geol., 45(3), 1997, s. 287-289. Plik DjVu
    Źródło: Wiki.Meteoritica.pl
    .
  • Stępniewski Marian, Borucki Jerzy, (2001), Pseudometeorite from Łapino (Pomerania, North Poland), Geological Quarterly, vol. 45(3), 2001, s. 343-348. Plik PDF.

Przypisy

  1. ^ historia tego głazu została opisana w artykule Pseudometeoryt Łapino (Pseudometeorite, meteorwrongs) na stronie Jana Woreczko
  2. ^ publikacja te nigdy się nie ukazała, część jej rękopisu znajduje się w archiwum PAN
  3. ^ w przygotowywanej Kosmolityce Pokrzywnicki do meteorytów polskich zaliczał m.in.: Bielokrynitschie, Bjelaja Zerkov, Borkut, Brahin, Buschhof, Dolgovoli, Jodzie, Knyahinya, Lenarto, Lixna, Magura, Misshof, Nagy-Borové, Nerft, Novy-Projekt, Oczeretna, Okniny, Owrucz, Padvarninkai, Ruschany, Zaborzika, Zemaitkiemis i Zmenj oraz kilka niezidentyfikowanych doniesień
  4. ^ pierwsze i jak na razie jedyne, tak kompleksowe opracowanie na temat polskich meteorytów; warto jednak zaznaczyć, że Jerzy Pokrzywnicki niewątpliwie obficie korzystał z wcześniejszego bibliograficznego opracowania autorstwa Zofii Gąsiorowskiej (1966, maszynopis jej pracy powstał przed 1964 rokiem), ale nigdzie w jego publikacjach nie pojawia się jej nazwisko!? (Kosiński 2014)
  5. ^ patrz → Pokrzywnicki (1964)/Kolekcje

Zobacz również

Linki zewnętrzne

Źródło „http://wiki.meteoritica.pl/index.php5/%C5%81apino”
Osobiste